Hauk en hazze

[p. 90]

22

De jûnen bringe we langer mear by oaren troch, om't se graach minsken kennen leare wol. En sokke jûnen fermeitsje we ús poerbêst. Utsein de kears dat we mei Ale en Ruby en noch wat oaren yn Sleat it kafee ynrûgelen.

It wie sa'n jûn dat elk der sin oan hie en der wat ôflake waard. Oant Groesjenka mei Syp, dy't my dalik nei ús fiskaventoer tafoege hie dat ik my mar yn 'e hannen wriuwe mocht mei sa'n goadinne, yn in gysten petear rekke. Doe't de twa al gau net mear by elkoar wei wienen te slaan en ynienen op 'e muzyk fan 'e jukeboks in wylde sigeunerdûns opfierden, duorre it my lang genôch.

Ik rôp har ta wer by my en de oaren te kommen, mar se like dôf, helle de jonge nochris stiif tsjin har oan en luts in gesicht as wie se smoar op him.

It moast de drank west ha dy't makke dat ik it grapke der net fan yn seach. Sûnder pardon hie 'k har by de jonge wei skuord en rûch nei de doar treaun.

‘Sûnder reden!’ krige ik letter fan har te hearren. Mar we hienen foar it earst spul. En dagen letter einige in jûn mei drank ynienen wer mei wurden, dêr't ik de oare deis spyt fan hie.

[p. 91]

Se ferjoech it my, wêrnei't we 't der op holden dat it de tiid wie dat we no tegearre wienen. Ommers al in moanne of trije, en neffens har it momint foar sokke saken.

Donker wurdt de tiid yn elk gefal; sa't de hjerst stadichoan yn it wetter komt, de mar knobbelich makket, en sa't hieltyd faker de rein ús it hûs yn jaget, dêr't we wat te lézen sykje of fierder gean mei ús wurk. Ik yn elk gefal. Groesjenka hat net folle om hannen en skriuwt meastentiids brieven oan 'e Russyske freonen yn Amsterdam.

Tiid om te hekkeljen, mar inkeld al de gedachte dêroan stiet my tsjin - hokker sin hat it noch sûnder it gekjeien fan G?

Hieltyd sko ik dat mear foar my út. Leaver noch slaan ik it dit jier oer, lykas myn jierdei, mar Groesjenka protestearret fûl tsjin dat lêste. Dochs haw ik de buorlju en Ale al sein der net te wêzen op dy dei; ik soe gjin fleurich selskip wêze.

Mar se set troch, keapet gebak en in kado en docht as is it werklik feest. Lykwols, as se op dyselde neimiddei deryn komt mei de krante, hâldt se yn 'e oare hân in fûgel omheech, in wjuk tusken tomme en wiisfinger.

‘Wêr hast dy wei!?’

‘Op 'e reed. Hjir flakby.’

De akster is al even dea, like stiif as dy't we fan 't simmer op 'e reed fûnen.

Se lit de fûgel stadich hinne en wer skommelje en freget wat se der mei moat.

‘Bedobje,’ sis ik, hoewol't it my net in soad útmakket wat se der mei docht, ‘of fleane litte.’

[p. 92]

‘Of wat?’

‘Nee, lit mar.’

De hjerst hinget ommers boppe de pleats, en oft de fûgels no rûnom deafalle as in fladderjende rein, ik sil my dêr net bot drok om meitsje.

Ik mis G. Dêr komt by dat Groesjenka en ik net in soad wille mear ha; dat se my netbegripend oansjocht as ik ris in grapke meitsje. En ik wit net mear oft dat altyd sa wie of dat ik dat yn myn wylde ferealens net opmurken hie.

Sûnder plichtplegings smyt se de fûgel bûtendoar, wêrnei't se nei boppen ôfset om har te ferklaaien. In goed idee, dat ferklaaien, dat se faker ynienen yn 'e kop krijt en dat altyd wer foar opwining soarget.

Ik skink alfêst de glêzen fol, wer in bytsje mei it âlde gefoel; net wachtsje te kinnen op har weromkommen.

Lit dizze jûn dan dochs mar feestlik wêze, en lit ús dwaan as kin neat ús steure; gjin deade aksters, gjin fûleindige rein dy't soms yn alle keamers trochkringt. Fannejûn inkeld wy yn dit hûs! Jawis, yn 't selskip fan de ûlen yn 'e skuorre, de ratten en al it oare guod dat him selden sjen lit, mar wol deeglik tahâldt yn alle hoeken en gatten.

Dêr komt se yndie blier en útdaagjend tree foar tree de trep del en bûcht foar myn applaus. Fansels wer begearliker yn in lange en strakke, swarte jurk, koartlyn yn Amsterdam oantúgd, as hie se doe al in jûn as dizze yn 'e holle. In jurk, sa't it liket, inkeld foar har makke, lykas Ruby it eigendomsrjocht fan eksoatyske jurken yn besit hawwe moast.

[p. 93]

De jûn sil wer lang wêze, en it program is ús mar al te bekend: sa lang mooglik ite, dan dûnsje oant de rook fan ús swit, de tabak en har rûkersguod lykas de kachelwaarmens alle hoeken fan 'e keamer yn besit nimt. Oant neat mear stilstiet en earst ta rêst komt as wy dat dogge.

Ik haw myn kado, in wurdboek Russysk, en bin wer dronken, as hie 'k dat juster al net west. Mar no dan fan in net del te bêdzjen langst - nei wat, kin 'k al lang net mear sizze.

It bûnzjen op 'e bûtendoar hear ik net, oant se my by 't skouder hinne en wer skoddet.

‘Der is ien! Der is ien by de doar! Hearst dat dan net?’

‘It sil de akster wêze, of oars de Russen dy't dy werom ha wolle.’

‘Moatst der net hinne?’

Foar it earst sjoch ik werklik skrik yn har eagen, sadat ik beslút om dan dochs mar nei de doar.

As ik dy yn ien kear iepen smyt, slacht de rein my fûl yn 't gesicht, wylst tagelyk in grouwe ein de gong yn saait en dêr mei de wjukken wiidút delploft.

It stikje tou om 'e hals fan 'e jerk seit genôch, lykas de plakjes bloed op 'e búk. Yn 'e doar in giele punêze, as in opljochtsjend stipke.

As ik de doar ta triuw, komt se sûnder wat te sizzen by my stean en stoarret in skoftlang nei de ein, de hannen stiif foar de mûle.

‘'t Is mar in ein,’ sis ik. Wat kin 'k der oars fan sizze.

Hoeden triuw ik har werom nei de keamer en set har yn in stoel del.

[p. 94]

‘Wolst noch wat drinke?’

Se jout gjin antwurd, stekt mei in triljende hân in sigaret op.

Dizze jûn dûnsje we net mear.