Gezangen mijner jeugd

52. Aan de jongelingen (85) ^52.

Jongelingen, welk een wreedheid,
Lieve schuldelooze maagden
Van het pad der deugd te leiden! -
Welk een schennis! welk een snoodheid!
Ziet Natuur de handen wringen!
Ziet haar traanen! hoort heur klagten!
‘Ach! dus spreekt ze: wat al maagden,
Wat al schuldelooze maagden, ^7-8
In de klaauwen der verleiding!...
Maagden! moest u dan de schoonheid
Zulk een bron van rampen wezen!
Heb ik, aan uw tintlende oogen,
Zulk een edel vuur gegeven,
Op dat zich de dwaalende ondeugd,
Aan die vlammen, zou ontsteeken?

52. Aan de jongelingen. Moraliserend evenals de voorafgaande pendant, maar taalgebruik en voorstelling zijn hier nog veel pathetischer. Het invoeren van sprekende abstrakties als Natuur herinnert aan dergelijke persoonsverbeeldingen in de 18e-eeuwse spektatoriale essays.

7-8 Uitbreidende herhaling; cf. inleiding, p. XXVI; ook in vs. 27-28.

[p. 68]

 

Heb ik dan uw lieve wangen

 

Met dien zagten blos beschilderd,

 

Om den heeten blos der driften,

 

Op het aangezicht der wellust, ¹⁹

20

Zo verwilderd, te doen gloeïen?...

 

Lieve maagden! uwe schoonheid

 

Gaf ik u tot ed'ler einde! -

 

'k Gaf ze u, om het hart eens jonglings,

 

In een zuivre min te ontsteeken;

25

Om die vlammen steeds te voeden;

 

Om voor hem alleen te leeven! -

 

Maar! - nu zult gij nooit dien wellust -

 

Nooit dien zuivren wellust smaaken!...

 

O! verleiders! welk een wroeging

30

Zal u 't krimpend hart verscheuren,

 

Wen, bij 't zwijgen uwer driften, ³¹

 

Uw geweeten zal ontwaaken!

 

O! verleiders! gij moogt beven!

 

Uw geweeten zal ontwaaken!...’

35

Hoort! dus klaagt der schoonen moeder! ³⁵

 

Jongelingen! tracht toch nimmer

 

Heure droefheid te vergrooten!

19 wellust: hier wèl in de thans geldende ongunstige betekenis.

31 Wen: wanneer.

35 der schoonen moeder: de moeder van de schoonen, d.i. de Natuur.