Camera Obscura

[p. 64]

Bijlage 1
Editeursingrepen

In deze editie is de typografie van de eenentwintigste druk van de Camera Obscura op de volgende punten aangepast aan het hedendaags gebruik:

-	Aan het begin van een verhaal en na een witregel wordt niet ingesprongen.
-	De vorm van het beletselteken en het plaatsen van spaties ervoor of erachter is geüniformeerd: den anderen dag heeft hij... enfin! (was: den anderen dag heeft hij....enfin!).
-	Dubbele aanhalingstekens zijn vervangen door enkele. Ze worden bij gedichten niet voor elke versregel herhaald. De plaats van het afhalingsteken ten opzichte van het leesteken is geüniformeerd. Bij het letterlijke weergeven van directe rede komt de komma, punt of puntkomma voor het afhalingsteken: ‘Stil,’ zegt gij (was: ‘Stil’, zegt gij). In de overige gevallen komt de komma, punt of puntkomma na het afhalingsteken: En dan, het ‘nergens aan mogen komen’, (was: En dan, het ‘nergens aan mogen komen,’).
-	De vorm van het nootteken is aangepast en de plaats ten opzichte van leestekens is geüniformeerd: bestrijden.^1 (was: bestrijden^1).).
-	Lees- en aanhalingstekens voor of achter een gecursiveerd woord die betrekking hebben op een groter niet gecursiveerd geheel zijn niet cursief gezet: 't woordje is; (was: 't woordje is;).
-	Eigennamen zijn niet klein kapitaal gezet maar onderkast met een beginkapitaal: Van Brammen (was: van brammen). In navolging van het gebruik elders in de Camera Obscura krijgt het lidwoord of voorzetsel na een aanspreektitel geen hoofdletter: de heer van der Hoogen (was: de heer van der hoogen).
-	Het gebruik van klein kapitaal om nadruk te geven is vervangen door cursivering: op nummer 1 moet zitten (was: op nummer 1 moet zitten). Er is niet ingegrepen bij gevallen als: reuzeslangen; het reusachtig ‘manufacturen’ bij uw overbuurman).
-	Afkortingen en Romeinse cijfers in kapitaal zijn klein kapitaal gezet: ue. (was: UE.).
-	De titels boven de afzonderlijke onderdelen van de Camera Obscura zijn klein kapitaal gezet. In de titels van de hoofdstukken van de langere verhalen is het gebruik van hoofdletters genormaliseerd: De aankomst (was: De Aankomst).
-	Het gebruik van kapitalen in titels is in de inhoudsopgave en in de kopregels niet overgenomen. Binnen de tekst zijn titels niet klein kapitaal gezet,

[p. 65]

	maar onderkast indien voorzien van aanhalingstekens en in de overige gevallen gecursiveerd: Vooruitgang, opgenomen in het October-nommer (was: vooruitgang, opgenomen in het October-nommer).
-	Bij het weergeven van directe rede volgt na een dubbele punt en een aanhalingsteken een hoofdletter, behalve bij een hervatting van een aanhaling: En toen bedaarder: ‘Hij was een lieve jongen; [...]’ (was: En toen bedaarder: ‘hij was een lieve jongen; [...]’); ‘Nou, Kaatje, me kind!’ heet het uit zijn mond tot een zwaarlijvige, niet heel mooie keukenmeid: ‘ik kon niet langer [...]’ (was: [...]: ‘Ik kon niet langer [...]’).
-	Een punt na een boven- of onderschrift is niet overgenomen.
-	Na afkortingen waarvan de laatste letter superieur is gezet, is de punt ook superieur gezet; de punt is toegevoegd waar die ontbreekt: N^o. (was: N^o of N^o.).
-	Het plaatsen van witregels voor en na bijvoorbeeld motto's en aangehaalde dichtregels en de grootte van de linker en rechter marge is geüniformeerd.
-	Strofen van aangehaalde gedichten zijn onder elkaar geplaatst en niet naast elkaar in twee kolommen.
-	Een lijn onder of boven de afzonderlijke onderdelen van de Camera Obscura is niet overgenomen. Een lijn tussen twee passages binnen een verhaal of opstel is wel gehandhaafd.
-	De gewoonte om binnen noten en citaten verschillende lettertypen en -formaten te gebruiken is niet overgenomen.
-	Spaties tussen voorletters en in afkortingen zijn weggelaten.
-	Spatiefouten zijn hersteld.

De typografie van de tweede druk van Na vijftig jaar is op dezelfde wijze aangepast. Hierop zijn ook de volgende punten van toepassing:

-	Trefwoorden in het ‘Alphabetisch register van namen en woorden’ zijn onderkast gezet met een beginkapitaal.
-	Opmerkingen van de bezorgers en aanpassingen in de tekst zijn tussen accolades { } geplaatst; waar vierkante haken [ ] zijn gebruikt is dat conform de oorspronkelijke tekst.
-	De toegevoegde lijst met ‘Verbeteringen’ is niet opgenomen, deze correcties zijn in de tekst aangebracht.
-	Evidente (zet)fouten zijn stilzwijgend verbeterd.

Op basis van de door Beets gecorrigeerde drukproeven en de vergelijking van elke mogelijke fout met dezelfde plaats in een aantal eerdere drukken zijn in de tekst van de Camera Obscura enkele correcties aangebracht. Dat

[p. 66]

heeft ertoe geleid dat de tekst van deze editie op de volgende plaatsen afwijkt van die van de eenentwintigste druk:

pagina	regel
15	n1	Hildebrands (was: Hildebrands)
15	n3	druk (was: dluk)
18	24	verwachten (was: ver wachten)
33	21	illusie (was: illussie)
36	8	oog loopend (was: oogloopend)
44	36	ergernis (was: ergenis)
45	21	uiterste (was: uitsterste)
51	18	Moeder-de-Ganzen (was: Moeder-de Ganzen)
52	28	omgang (was: om gang)
71	37	wet zoo (was: wet zou)
72	41	thesaurierzelve (was: thesaurier-zelve)
81	35	'spelende (was: spelende)
87	19	'het (was: het)
87	21	ontstond (was: onstond)
87	31	zei (was: zij)
89	11	is (was: Is)
90	8	'enveloppé (was: enveloppé)
94	22	hoor! (was: hoor!')
102	10	nonneke, dans! (was: nonneke dans!)
109	29	niet: (was: niet;)
125	3	thuis.' (was: thuis')
130	18	zijn (was: zijn zijn)
132	15	kon (was: kan)
132	24	liefste!' (was: liefste,') [door Beets in de drukproef aangegeven maar onjuist uitgevoerde correctie]
133	1	turfhok!' (was: turfhok!)
140	28	onverschillige (was: overschillige)
146	39	zijn (was: zij)
157	3	meheer!' (was: meheer!)
160	1	groeten. (was: groeten,)
172	15	novellen (was: noveIlen)
208	26	céphaliden (was: cephaliden)
213	38	omstandigheid (was: omstanheid)
217	6	Fénelon (was fenelon)
223	38	Moeder (was: moeder)
23O	21	etc.' (was: etc.)
243	20	betalen (was: betaIen)

[p. 67]

253	7	dialoog (was: dialooog)
256	18	was.' (was: was.)
259	16	verklaarde (was: verklaard)
263	22	niet.' (was: niet.)
271	17	want, (was: want.)
272	24	och, (was: Och,)
274	7	pedanterie (was: pendanterie)
276	29	ander? (was: ander?')
285	38	opgewekt. (was: opgewekt,)
288	20	gaan. (was: gaan,)
299	n1	bijgeloof (was: bijgegeloof)
299	n1	Opst. (was: Opst)
300	25	opheffen' (was: opheffen,)
303	17	gewaarwording (was: gewaarwordig)
304	27	schreien. (was: schreien)
310	32	verraderlijk (was: verrraderlijk)
316	25	God!' (was: God!'.)
332	31	God, (was: God.)
339	5	in staat (was: instaat)
342	37	Te vergeefs (was: Te vergeeft)
350	20	‘de Mottige’ (was: ‘de 'Mottige’)
350	34	wèl. (was: wèl,)
351	10	oogappels (was: oogappeIs)
352	11	'ik (was: ik)
354	25	reis meepraten (was: reis-meepraten)
357	41	nieuwsgierig (was: nieuwsgiering)
360	16	gereedheid. (was: gereedheid,)
360	20	in (was: in in) [door Beets in de drukproef aangegeven maar onjuist uitgevoerde correctie]
361	31	bemoeien.' (was: bemoeien.)
365	39	(met hot en her) (was: (met hot en her,)
371	5	groengemutst (was: groen gemutst) [door Beets in de drukproef aangegeven maar niet uitgevoerde correctie]
375	18	'Yes (was: Yes)
376	32	rozelippen: (was: rozelippen,)
382	28	Abtswouder (was: Abstwouder)