|
| |
Het derde bedryf.
Amyntas. Daphne.
ZUlt ghy dan nimmermeer goe reden plaetze geven,
Zult ghy gestadigh van halsterkheidt zijn gedreven?
Amyntas wel hoe dat, is dit halsterrikheidt,
Wanneer ik doe het geen my goede reden zeidt?
Neen gy gebruikt geen reên: want bruikte gy goe reden,
Ghy zoudt u in den Echt met deez' of die besteden.
Wat strijdt meer tegens reên, als dat zoo braven Maeghdt,
| |
| |
Als ghy, die ieder een op 't alderhooghst behaeght,
Zou sterven, zonder aen de menschen na te laten
Veel spruitjes. Hoort ghy Nymph u zelver zoo te haten,
Dat ghy u sterf' lijk maekt, daer ghy door paringh kent
Doen duiren uw' geslacht tot aen des wereldts endt?
Amyntas neen, zoo niet, voorttelingh van geslachten
Bestaet alleenighlijk niet inder menschen machten.
't Is waer, maer d' Hemel wil, dat ghy in echtingh leeft,
Dan is het zeeker dat hy u voorttelingh geeft.
Dat dit den Hemel wil dat meught gy haer wijs maeken,
Maer dat hy dit zou laeken,
Zo d' Hemel 't laekt noch prijst
Zoo doe ik 't gene dan dat my mijn neigingh wijst.
Deez' wijst my niet te trouwen,
Maer my alleen te houwen.
Dat u uw' neigingh wijst? wie heeft ooit hooren zeggen,
Dat afkeer van vermengingh ken in Meisjes leggen?
Dat ghy my wijs zoud maeken,
Dat uw' natuer zoud raeken
Neen Nymph 't gemeen gebrek,
De zoete lust tot paringh,
De porringh tot vergaringh,
En z' is van niemand schu;
Maer eent zeght ghy is vryheidt,
Daer d' echt vol slaverny leidt.
| |
| |
Ten waer ghy zeggen woud, dat Princen ende Graven
Wel heerschen, maer nochtans door hare heerschingh slaven,
En dienen haer gemeent, en derven hare lust,
Alleenighlijken om der onderdanen rust.
Zo kent gy d' Echt niet vergelijken
By slaverny, maer moet met heerschingh haer verrijken.
Van Vaders, Vooghden, Oomen,
Wiens woorden, ja wiens oogh
By uw' lui wordt zoo hoogh
Dat ghy op 't hoogst zoud schromen
't Geen haer gezicht, verbiedt,
Schijnt gy u te verblyen.
Wordt zoo een doent geleên;
Ons niemandt zoo beknelde?
Nu wat belanght den Echt, die is een Keizers macht,
Zoo ghy die niet na grootheidt maer vernoegingh acht:
Zijn staf zweit over al, en doet zijn onderdanen
Tot vreed', tot billikheidt, tot alle deught vermanen,
Zoo zouden wy dan ook (ik neem dat onze hof
Een hutje waer en niet zoo duistigh en zoo grof
Als 't zijn) zo zegh ik Nymph, dat wy alsdan ook zouden
Vry zweien onze staf, indien wy t' zamen Trouwden,
Niet over Landt en Steên maer zoete Kinder-schaer;
Die ons den Hemel zou verlenen na 't gepaer,
En over onze kud de dicht bewolde rammen,
Ons oyen en daer by de dartel jonge lammen.
| |
| |
Ik neem, ik stondt dit toe:
Zeght eensjes Herder, hoe
Zoud ghy daer uit beweren,
Ha Nymph behoort ghy schu
Te zijn dan van die gene,
Wiens min meest is verschenen:
(Gelijk ghy weet) gevrijt,
Want zedert ik gescheiden
Heeft my geen moeit verveelt,
Amyntas, 'k bid u, scheit,
Ghy doet verlooren werken;
Ghy zult geen weêrmin merken;
My op, wilt zoo een vryen,
Waer meê gy meught bedyen.
Wel, waerom of ghy vliet,
Daer is een ander, die uw' neigingh heeft bekomen;
Ik heb daer menighmael wel achtingh op genomen,
Doch 'k wou 't zoo niet verstaen. En zeeker Coridon,
Die is onwaerdigh, dat hy uwe neigingh won.
| |
| |
De dagh kost noch wel naeken,
Dat ghy de tijdt zoud laeken
Met groot ja herten leet,
Die g'aen hem hebt besteet.
Wanneer zijn klein verstandt aen ieder een zal blijken,
Zijn onbeschofte tongh u dapper deur zal strijken,
En hy zich van uw' min zal roemen over al.
Het moeit my waerde Nymph: ik zie, ik zie uw val
En of g' hem schoon bequaemt zoo moogt ghy d'uur beklagen,
Waer op ghy inde echt te zamen zijt verdragen.
My dunkt Amyntas gy meugt Coridon niet lyen.
Zoo zoud gy meê doen, zoo ghy voor uw' naem woudt stryen;
Maer wat u iemand zeidt van 't geen men hoort en ziet,
Ghy slaet het inde windt, en acht zijn praten niet.
Neen Coridon die zal u inden wegh niet wezen.
Zoo heb ik Herderin dan niemand meer te vreezen,
Ghy hielt van Tyter veel: en deze Tyter heeft
Nu al een ander, waer hy meê in vreughde leeft.
Zy kleurt, hier heb ik nu 't geheim van haer gepeinzen;
Doch of ik 't niet en zagh, zal ik mijn nochtans veinzen.
'k Zeg doe ik in 't schaekerveldt
Was, vondt ik Tyter met een Herderin verzelt:
Zoo schoonen Herderin, als ooit de Zon beschoude,
Hy zelver zeid my, hoe het was zijn ondertroude,
De Nymph bekenden 't ook; dies vraeghden ik terstond,
Of hy dit veldt en u zoo licht verlaten kond'?
Och ja zeid hy, en als ik Daphne weder noemde,
Doen lachten hy heel scheets, waer op hy daet'lijk roemde
Van al de schoonigheidt, die d' Hemel had geplant
In zijn beliefde Bruidt, die hy had aen de handt,
Ja Tyter zoo getrouwt, en dat hier niet te weten;
Kan hy zoo licht'lijk zijn geboortens plaets vergeten.
| |
| |
Ha Goden kan een mensch verand'ren zoo van keur,
Dat hy geboortens plaets verlaet en kiest daer veur
Een ander veldt! dat 's vreemt.
Maer die zoo licht van zinnen
Is, g'lijk als Tyter doet, kan licht dat werk beginnen,
Neen zeeker 't is noch vroeg,
Noch van mijn min gehandelt.
Waer na ik my wil dragen.
Wijze:
Verdwaelde Koninginne.
HOe langh zal waerde Phyllis
Daer ghy weet wat mijn wil is?
Deurbrengen, en vol klagen
Niet langer om te dragen?
Zal ik des daeghs wat eten,
De spijs wast in mijn tanden,
Den nacht wordt staegh versleten
| |
| |
Mijn bed en uit mijn deuren,
Van bangigheidt wil scheuren.
Weergalmen van mijn stenen,
De oorzaek van mijn wenen:
Om my, de graesjes schreien
Laet tot de wolken waeien.
Als ik in 't flikk'righ dagen
Zit aen ons klare stroomen,
De Goôn om hulp te vragen,
Om hoogh op 't Water spelen,
En zoekt mijn pijn te strelen.
Maer u daer niet toe stieren;
| |
| |
Noch stalen boezem snyen,
Van 't killigh Ys bevryen.
Denkt Phyllis om de Goden,
Denkt Phyllis om de wraeken,
Al schijnt ghy die ontvloden,
Zy kunnen nochtans raeken,
De straf heeft loode voeten;
Haer traegheids schaden boeten.
Als ghy tot grooter jaeren
Zult Nymph dan zijn gekomen,
Zult ghy uw' lust tot paeren
Niet lichtelijk betoomen;
Dan zoeken zal te stillen;
Begeeft u dies tot Trouwen,
t'Wijl u uw' jeugt komt nooden,
Zoo krijgt ghy geen berouwen,
Dat ghy d' Echt hebt gevloden.
Verandert dan in vreughden,
| |
| |
Daer komt het Nymphje zelfs, 'k zal deez' verborgen wegen
Zacht door gaen, zoo kom ik haer by die driesprongh tegen.
Wat werkt de vreemde min al vreemde vreemdigheidt.
Ik min en word bemind: doch daer mijn min op leidt,
Die 's wegh en uit het Landt; en woud my noit beminnen,
En wederom die geen, die tot my al zijn zinnen,
Geneight heeft, is wel hier, doch baerde nimmermeer
In my een wedermin, maer 't tegendeel, d' afkeer.
Gelijk mijn min vergeefs is, zoo is ook de zijne:
Hy lijdt om my veel smert, ik om een ander pijnen.
Ik word' van hem bemindt; hy wordt van my gehaet:
Ik hangh een ander aen, die my weêrom versmaet.
Of is 't rechtvaerd' ge straf, dat ik de zelve plagen,
Die Mopzus lijdt om my, moet om een ander dragen?
Neen geen rechtvaerd' ge straf; vermits noch groot verscheel
Is tusschen 't geen, dat hem, en Phyllis valt ten deel.
Hy magh noch met zijn oogh zijn doel en wit bestralen,
Daer Tyters afzijn my deez' troost ook komt onthalen.
Straft dan den Hemel meer, als onz' verdiensten zijn,
Of doet den Hemel dat alleen, om dat hy mijn
Wil drijven tot de min van Mopzus, maer wat reden
Heeft hy om zijne dwangh voor Mopzus te besteden
Aen my en niet voor my aen Tyter? tonge zwijght,
Opdat de Herder van mijn praet geen kennis krijght.
Beleefde Herderin waer strekken uwe treden?
Door 't eenzaem veldt (zoo 'k zie) gelijk als d' uwe deden.
Ha waerde Nymph! mijn treên
Zijn nergens anders heen,
't Veldt op en neêr te zoeken
| |
| |
Na 't geen mijn vryheidt schaek,
Wel hoe? een mensch zou schromen,
Voor 't geen, waer na ghy tracht.
Laet hy (wie wil) vry vlieden
Zich zelfs voor slaef te bieden
Aen Nymphjes, maer wat mijn
Belanght, ik wil staegh zijn
Tot deze leên verstijven,
Uw' dienaer en uw' slaef.
Veel liever na 't gebiedt van haer, die in 't gebieden
Lust heeft, wat my betreft, ik zal de heerschingh vlieden,
En 'k voel wel wat ghy wilt; dit 's weêr het oud' gelel,
Dat schouw' ik en u ook: doet meê zoo, ghy doet wel.
Waer doch dus haestigh henen?
Wel hoe, zy is verdwenen!
Zoo vliedt het duifje gau
En onz' onnooz'le schapen
Zacht stoot u aen geen steen
Of struik en quetst uw' been,
Zoo zoud g' u vluchtigh loopen
Best volg ik haer van veer,
Op dat haer niet en deer.
Wat weet men wat haer in de vlucht zou kennen moeten,
Of quaet gediert of mensch,
Die zoo bekomt zijn wensch.
Of licht bedenkt zy haer, en zal mijn smart verzoeten.
| |
| |
DAer quam het aen den dagh:
Zoo loos haer uit te halen;
Van 't zandigh Schaekerveldt
Was met een Nymph verzelt,
Dat waren niet dan vonden,
Of niet haer neiging zoud'
En strax zoo quamen vlekken
Dat op haer voorhooft zit.
Mijns tijdts en jeughts om u?
Aen zoo veel wel verkrijgen,
Dat Tyter haest zal zijgen
Uit 't hart van d' Herderin:
Maer dit moest haestigh wezen.
Of anders zoud ik vreezen,
Moght brengen zelfs van daer.
Dan vond' ik my bedrogen,
En al mijn hoop vervlogen,
Dat is mijn Daphnes trouwe,
Vaert wel dan mijn benouwen.
| |
| |
Of schoon de waerheidt zal
Wat wil ik daer om geven.
Als ik ben aen haer zijd' op 't zachte bed verzelt,
Elk doe zijn best dan vry dat hy my van haer veldt.
|
|
Auteursrechtvrij