Geschiedenis van de letterkunde der Nederlanden. Deel 4

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Geschiedenis van de letterkunde der Nederlanden. Deel 4 van G.A. van Es en G.S. Overdiep uit 1948.

 

redactionele ingrepen

p. 63-64, 112-114, 159-164, 209-210, 454: de noten zijn bij de bijbehorende nootverwijzingen op de betreffende pagina's geplaatst. De genoemde pagina's zijn hierdoor komen te vervallen.

p. 271: voetnoot 9 heeft in het origineel per abuis nootverwijzingsnummer 8 gekregen in de lopende tekst. In deze digitale versie is dat verbeterd.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 1, 2, 6, 460 en 462) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 3]

GESCHIEDENIS VAN DE LETTERKUNDE DER NEDERLANDEN

 

[pagina 4]

GESCHIEDENIS VAN DE LETTERKUNDE DER NEDERLANDEN

ONDER REDACTIE VAN

Prof. Dr F. Baur, hoofdredacteur, Prof. Dr W.J.M.A. Asselbergs
Prof. Dr J. van Mierlo, Prof. Dr G.S. Overdiep †, Prof. Dr E. Rombauts, Prof. Dr A. Vermeylen †, Prof. Dr C.G.N. de Vooys, Prof. Dr G.A. van Es.

VIERDE DEEL

TEULINGS' UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ L.C.G. MALMBERG 'S-HERTOGENBOSCH STANDAARD BOEKHANDEL, BRUSSEL

 

[pagina 5]

DE LETTERKUNDE VAN RENAISSANCE EN BAROK

IN DE ZEVENTIENDE EEUW

 

DEEL I

 

DOOR

 

PROF. Dr G.A. VAN ES en PROF. Dr G.S. OVERDIEP

 

MET MEDEWERKING VAN

Prof. Dr J. Brouwer

TEULINGS' UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ L.C.G. MALMBERG 'S-HERTOGENBOSCH STANDAARD BOEKHANDEL, BRUSSEL

 

[pagina 455]

INHOUD

I
PROTESTANTSCHE LETTERKUNDE IN DE EERSTE HELFT DER 17e EEUW
door Prof. Dr G.A. van Es
INLEIDING	7-10
PHILIBERT VAN BORSSELEN	11-18
Strande, 11 - Den Binckhorst, 14 - Literatuur en aanteekeningen, 17
DANIEL HEINSIUS	19-32
Leven en wetenschappelijk werk, 19 - Amoureuze lyriek, 21 - Emblemata Amatoria, 23 - Nationale lofzangen, 25 - De Hymnus van Bacchus, 27 - De Lofsanck van Jesus Christus, 29 - Literatuur en aanteekeningen, 32
DIDERICUS CAMPHUYSEN	33-42
Leven en godsdienstige opvattingen, 33 - De Stichtelijke Rijmen, leerende en betoogende gedichten, 35 - Lyriek, 38 - Psalmbewerkingen, 40 - Literatuur en aanteekeningen, 42
RONDOM ‘DE ZEEUWSCHE NACHTEGAEL’	43-64
De Zeeuwsche Nachtegael, 43 - Abraham van der Mijl, 45 - Adriaan Hoffer, 45 - Adriaan van de Venne, 46 - Simon van Beaumont, sonnettencyclus, 47; andere gedichten, 50 - Johan de Brune, de Oude, staatkundige opvattingen, 51; dichtwerken 52; proza, 53
GEISOLEERDE FIGUREN: Cornelis Liens, 57 - Petrus Hondius, 58; de Moufeschans, 58
Literatuur en aanteekeningen, 62
JACOB CATS, Van Zeeland over Dordrecht naar Den Haag	65-114
Leven, 65 - LYRIEK, 68
DIDACTIEK: karakter en opvattingen, 71 - Cats als emblemata-dichter: Sinne- en Minnebeelden, 73; Emblemata moralia en oeconomia, 75; Spieghel van den Ouden ende Nieuwen Tijd, 77; Hofgedachten op Sorghvliet, Invallende Gedachten op voorvallende Gelegentheden, Dootkist voor de levendigen, 81 - Didactische dialoog en drama: Maegdenplicht, 85; Selfstrijt, 87; Aspasia, 89; Tsamensprake tusschen de Dood en een Oud Man, T'samenspraeck tusschen Ziel en Lichaam, 90 - Betoog en bespiegeling: Tooneel van de mannelike Achtbaerheyt, 91; Houwelijck, 92; Ouderdom en Buytenleven, 97; Tachtigjarige Bedenckingen, 98; Gedachten op slapelooze Nachten, 99

 

[pagina 456]

EPIEK: Leersame Fabulen, 100 - De Trou-Ringh, 101
Literatuur en aanteekeningen, 111
CONSTANTIJN HUYGENS, De Dichter van 's Gravenhage	115-164
Leven en algemeene typeering, 115 - Voorhout, 124 - Costelick Mal, 127 - De Uytlandighe Herder, 128 - Zedeprinten, 131 - Dorpen en Stedestemmen, 133 - Daghwerck en Liefdesgedichten, 134 - Oogentroost, 136 - Hofwijck, 138 - Zeestraet, 141 - Cluyswerck, 143 - Trijntie Cornelisdr., 144 - Huygens als prozaschrijver: Ghebruyck ende Onghebruyck van 't Orgel, 147 - Religieuze lyriek, 150 - Literatuur en aanteekeningen, 158
JACOBUS REVIUS, de Overijselsche Zanger	165-210
Leven en wetenschappelijk werk, 165 - Over-Ysselsche Sangen en Dichten: aard en compositie, 168 - het oude testament: Belijdenisgedichten, 172; de Wet, 175; Bijbelverklaring, 177; Bijbelherscheppingen, 178: de Klaagliederen (179), Haman (182), het Hooge Lied Salomons (185); - het nieuwe testament, 189 - Wereldlijke gedichten: Epigrammen, 197; Bruiloftsgedichten, 198; Lofdichten, 199; Historische Gedichten, 200
Literatuur en aanteekeningen, 208
II
VERHALEND PROZA
door Prof. Dr G.A. Van Es
VERTAALDE ROMANTIEK	211-212
JOHAN VAN HEEMSKERCK	213-219
Fransche beschaving in Haagsch milieu, 213 - Batavische Arcadia, 214
REISVERHALEN, Over de Wereldzeeën naar Oost-Indië	220-241
Itinerario van Jan Huygen Linsschoten, 220 - Historie van Indien van Willem Lodewijksz., 224 - Beschrijvinghe vande Voyagie gedaen door Olivier van Noort, 225 - De Overwintering op Nova-Zembla, door Willem de Veer, 228 - Journael ofte Gedenckwaerdige Beschrijvinghe van de Oos-Indische reyze van Bontekoe, 231; Andere Journaelen, 236, o.a. Javaensche Reyse door R. van Goens (?), 238; Oost-Indische Voyagiën van Wouter Schouten, 238 - Literatuur en aanteekeningen, 241
III
LETTERKUNDE TE AMSTERDAM
door Prof. Dr J. Brouwer en Prof. Dr G.S. Overdiep
SAMUEL COSTER EN DE NEDERDUYTSCHE ACADEMIE door Prof. Dr J. Brouwer
SAMUEL COSTER	242-254
Leven, 242 - Overzicht van zijn werken, 243 - Teeuwis de Boer, 243 - Tiisken van der Schilden, 245 - Spel vande Rijcke-Man, 246 - Invloed van Seneca, klassieke stukken, 247 - Polyxena, 249 - Ithys, 251 - Iphigenia, 251 - Isabella, 252 - Literatuur en aanteekeningen, 253

 

[pagina 457]

DE NEDERDUYTSCHE ACADEMIE VAN COSTER; RODENBURG		254-266
Verwording en reactie in de rederijkerskamer ‘In Liefde Bloeyende’, 254; Karakter van de Nederduytsche academie, 256; Stormloop der Predikanten, 257; Wending in 1622, de Illustre School (1632), 257; felle protesten tegen Coster's tooneel, 258 - De strijd met Rodenburg, 260; diens theorieën en practijk, 261; critiek van Coster, 263; critiek van Bredero, 265 - Literatuur en aanteekeningen, 266
GERBRAND ADRIAENSZ. BREDERO		267-321
De LYRIEK door Prof. Dr J. Brouwer		267-282
Leven, 267 - Algemeene typeering als dichter, 268 - Het Geestigh Liedtboecxken (1621), 269 - Dateering en interpretatie der gedichten, 270 - Bredero en Tesselschade, 271 - Breero's Levenslust, 272 - Analyse van zijn Minnelyriek, 273 - Literatuur en aanteekeningen, 281
DE DRAMATIEK door Prof. Dr G.S. Overdiep		282-321
Romantische spelen: Rodd'rick ende Alphonsus, 282: analyse van inhoud en structuur, 283; barokke stijlvorm, 291; Verhouding tot Palmarijnroman, 293 - Griaene, 294; - Stommen Ridder, 298 - Het Daghet in den Oosten, 301 - Angeniet, 302 - Vertalingen: Moortje, 303; Overgesette Lucelle, 305 - De kluchten en het blijspel: de uitgave van Van der Plasse, 307; bronnen, 307; doel, 307 - De Klucht van de Koe, 309 - Van den Molenaar, 311 - Sijmen sonder Soetichheyt, 313 - De Hoogduytsche Quacksalver, 313 - De Geboorte van Luysbosch, 313 - De Spaensche Brabander, 313 Literatuur en aanteekeningen, 319.
JAN JANSZ. STARTER door Prof. Dr J. Brouwer		321-329
Leven, 321 - Lyriek, 322 - Episch dichtwerk, 323 - Tragi-comedies: Timbre de Cardone, 325 - Daraide, 326 - Starter's aandeel in de Angeniet, 327 - Kluchten en Zangspelen, 328 - Literatuur, 329
PIETER CORNELISZ. HOOFT door Prof. Dr G.S. Overdiep		330-404
INLEIDING EN BRIEVEN: Leven, 330; Opvattingen, 332
LYRIEK: Emblemata Amatoria, 337: invloeden, 338; liefdeslyriek, 339; Patriotisme en Heldenvereering, 341; Gedichten aan Huygens, 346; Reden van de Waerdichheit van de Poesie, 348
DRAMATIEK: Romantische barokke spelen, 349: Achilles en Polyxena, 350; Theseus en Ariadne, 352; Granida, 355 - Blijspelen: Warenar, 360; Schijnheiligh, 364 - Treurspelen: Geeraerdt van Velsen, 365; Baeto, 371
VERTALINGEN IN PROZA, 376: Tacitus, 377; Boccalini, 380; Alexander van Lucianus, 380; Larissa, 381
HISTORISCH PROZA; Rampzaaligheden der Verheffinge van den Huize Medicis, 381; Hendrik de Groote, 384 - De Nederlandsche Historien, 390: Doel en principes, 390; Willem van Oranje als de centrale figuur tegenover Alva, 395; De Historiën als kunstwerk, 398
Literatuur en aanteekeningen, 400
VONDEL, vóór zijn overgang naar de Roomsch-Katholieke Kerk
	door Prof. Dr G.S. Overdiep	404-454
INLEIDING: Leven, 404; opvattingen over de dichtkunst, 406; barok, 408 - Zijn vroegste gedichten, 409; Vertalingen uit Du Bartas's ‘Sepmaines’, 413 - Zacharias Heyns, 414 - 't Wit Lavendel, 415 - Vondel en du Bartas, 417

 

[pagina 458]

NIEUWE LYRIEK: Gedichten op Frederik Hendrik, 419; op Willem II, 422; op Erasmus, 423; op Amsterdam, 424

HEKELGEDICHTEN: Gedichten op Oldenbarneveldt, 426; op Huigh de Groot, 428; tegen de Contra-Remonstanten, 429; Rommelpot, 429; Reyntgen de Vos e.a., 430; Een Otter in 't Bolwerck, 432; op de Remonstranten, 433; Harpoen, 435; Haec Libertatis ergo, 436; Decretum Horribile, 437; Metrische vormen, 437

DE EERSTE DRAMA'S: Het Pascha, 439 - Hierusalem verwoest, 443 - De Amsteldamsche Hecuba, 447 - Palamedes, 449

Literatuur en aanteekeningen 453-454

Inhoud, 455

Lijst der Platen, 459

 

[pagina 461]

DIT VIERDE DEEL VAN DE GESCHIEDENIS VAN DE LETTERKUNDE DER NEDERLANDEN WERD IN HET JAAR 1948 GEDRUKT OP DE PERSEN VAN DE DRUKKERIJ V. VAN DIEREN & Co TE ANTWERPEN VOOR DE N.V. STANDAARD-BOEKHANDEL TE BRUSSEL EN TEULINGS' UITGEVERSMAATSCHAPPIJ N.V. TE 'S HERTOGENBOSCH. ZES EN TWINTIG EXEMPLAREN GEMERKT VAN A TOT Z WERDEN GEDRUKT OP HANDGESCHEPT OUDHOLLANDSCH PAPIER VAN GELDER ZONEN EN GEBONDEN IN VOL MAROKIJN.