| |
Het derde bedrijf, de vierde uytcomst.
Cerbo.
O Bitterlijcke Min wel machmen van u spreeken,
Want ghy't hier blijcken doet door al u wreede treecken.
Ghy hebt alleen de schult van dese twee hun doot
Ghy zijt die dese twee ghebracht hebt inden noot.
Wel recht men segghen mach ghelijck ick lest mael hoorden,
In een Klinck-dicht ghemaeckt en dat met korte woorden.
Hoe dat de Min alleen is oorsaeck van veel quaet,
En in een Conincx hof brenght dickmaels veel verraet.
In den begin (seyd' hy) als ghy van my sult hooren)
Dies luystert allegaer, en verstopt niet u ooren.
| |
Sonnet.
De Min die is een hel, de min die is vervaerlijck.
De Min is furieus, de Min is vol verdriet.
De Minne hoopen doet, en selden noch crijcht yet.
De Min vol dolheyt is, de Min is seer beswaerlijck.
De Min die dwinght hier veel soo het nu blijckt seer claerlijck.
De Min jaloersich is (somen hier daghelijckx siet)
De Min die singhen doet (aen menich) droevich liet.
De Min veel, wand'len doet by nachten oock seer naerlijck.
De Min vermeestert al, de Min die is een Roede.
De Min een vyant is van elck eens vry ghemoede.
De Min is mee wel vreucht alsmen krijcht sijn begeert.
De Min strijt teghen recht, de Min die is vol listen.
De Min veel menschen brenght tot doodelijcke twisten:
Daerom de Min verfoeyt, en dit wel IN TIITS LEERT.
| |
| |
Doch wijse segghen weer het is niet in ons macht,
Want d'aldersterckste mensch' de Min hem wel verkracht.
Ia niet de mensch alleen: maer selve mee de Goden
Die heeft hy met zijn schicht doen volghen zijn gheboden.
Gheen Coninck ofte Prins kan teghen hem yet doen.
Doch ick heb in mijn selfs een wonder vreemt vermoen:
Dat wiet gheen macht en gheeft het qualijck macht kan kryghen,
Maer het hier anders blijckt, daerom soo moet ick swyghen.
Waer Cupid' in mijn macht 'kvernielde hem terstont,
'Ktrat hem onder mijn voet eer ick mee waer ghewont:
Doch dat kan ick niet doen, dies moet ick zijn te vreden,
En laten 'tblinde-wicht voort volghen zijne treden.
Want hy past nerghens op, hy gaet zijn eyghen ganck,
Brenght d'een voor, en dander na, onder zijn bedwanck.
Sitolus uyt met Antetus.
Wat vreemder ongheluck kan ons den tijdt voortbrenghen?
Een ongheluck al te swaer d'welck Creon moet ghehengen:
Fortuyn ons teghen drayt meer als het oyt oock dee.
Wat isser dan gheschiet? ick bids u seght my mee
Hoe? Rijster meerder quel als immers was te voren?
Helaes een quel te swaer! seer droeffelijck om hooren.
Maer is het doch gheschiet? Erghens by dit kasteel?
Aen Coninck Creons zy, valt (laes!) dit harde deel.
Aen Creon? Wat ist doch? Wat is hem overkomen?
Alleen hy d'oorsaeck is daert al is uyt ghekomen.
Maer wat is het? seght ons? helpt ons doch uyt den droom.
Sy zijn nu beyde doot door Creon (te onvroom)
Ach Goden: wie zijn sy die nu zijn overleden?
Maer Hemon ist (helaes!) en Antigone mede
Hoe? Hemon, wel waerom heeft hy hem selfs ghedoot?
Om dat zijn Vader hem het houwelijck verboot,
En oock om Antigoon door liefde die hem quelde.
En dat zijn Vader haer soo strengh ghevangen stelden.
Die liefd' tot Antigoon heeft die alleen verweckt,
En Creons tyranni hier mee tot voordeel streckt.
Want hy en wilde niet dat Hemon haer sou trouwen:
Maer ginck haer (als ghy weet) soo vast ghesloten houwen,
Ia wilde dat sy daer haer leven eynden sou.
Maer Hemon was die niet met haer in ondertrou?
Ach jae, daerom ist dat hy hem selfs nam het leven.
En heeft hy soo hem selfs inden doot gaen begheven?
Vridies uyt.
Siet hier komt Vridies int aenschijn seer bedroeft.
O Thebes stadt mijn vrient, mijn ganck die was vertoeft,
Van die Goddinnens dienst door een schrick'lijck gheruchte,
Soo dat ick in mijn selfs kan rapen gheen ghenuchten.
Int uytgaen van't Casteel, quam my 'tgherucht ter oor,
Soo 'k Pallas de Goddin dienst had gheleyt te voor.
| |
| |
En komend' op de straet, schricklijcker ick noch hoorden,
Van het gemeene volck met klaeghelijcke woorden:
Van een waerschouwingh groot vant Conincklijck Palleys,
D'welck brocht helacy! doen een trillingh op mijn vleys.
Dat ick daer henen viel, gh'lijck als een doode mensche
Maer doen ick weer bequaem, soo was laes! al mijn wensche
Om weten wat Fortuyn, datter in't Hof mocht weesen,
Mijn borst die slaet, mijn hert dat trilt, t'bloet is in vreesen.
Het kout sweet breeckt my uyt, mijn lichaem heeft geen cracht,
Mijn beenen die sijn slap, de leen verliesen macht
Door een vermoen te quaet dat my van dese morghen
Is overcomen laes! vol hondert duysen sorghen.
Want den Roof-vogel heeft ghevloghen over 't Hof,
Vol suchtingh en gequel vol tieren al te grof.
Noch heb ick meer ghesien, door schemeringh mijns ooghen,
Wel duysent streepen bloet, over ons bed ghetoghen.
En over ons kleeren mee, waer op ick heb ghedocht,
En al te vreemt vermoen in mijn sinnen ghebrocht.
Doch ginder sien ick dry, die sullen't my wel segghen,
Al de verborghentheyt, die daer verborghen legghen.
Vrienden ick bids seght my wat datter is gheschiet,
Dat al 'tghemeene volck dus treurichlijck nu siet.
Ick bids u seght het my, soo ick het doch mach weeten.
Me Vrou het zijn voorwaer laes! al te swaer secreeten:
Maer ick sal't segghen u, om dat ghy't weeten sout,
Het recht bescheyt daer van, d'welck men verborghen hout.
V Hemon die is die doodt, enAntigoon oock mede,
Ach! Hemon is die doodt, soo leef ick vol onvreede.
Waer is mijn eyghen hert? waer hebt ghy hem ghesien?
So sal ick derwaerts vlien.
Waer of zy heenen loopt, ontroerich in haer selven,
Iae had zy maer de macht, zy zou haer selfs bedelven.
Want zy is zeer verbaest, uytsinnich loopt zy heen.
Ach! laet ons nu te saem, haer haestich na gaen treen:
Want door een raserny mocht zy haer selven dooden.
Wel laet ons het doch doen, want het is wel van nooden.
Ick ben zeer wel te vreen, maer siet Creon comt aen,
Met een verbaest ghesicht, 'tschijnt hy't me heeft verstaen.
O wreed' toeschickingh quaet, o wreede avontueren,
Die 'k in mijn Ouderdom helacy! moet besueren.
O straf waerdighe saeck, o wreedelijck bestaen,
Want ick de oorsaeck ben van 'tgheen hier is gedaen,
Door mijn ghebodt te strengh, te strengh laes! om verdraegen,
Ick beulle van mijn bloet, d'welck d'Hemel sal beclaeghen.
Doen ick aen Polenies mijn wille had betoont,
En oock an Antigoon, d'welck niet en wert verschoont.
Want om haer Caritaet, deed' ick haer lacy vanghen,
| |
| |
Waerom dat zy haer zelfs, soo deerlijck ginck verhanghen.
En oock mijn zoon helaes! door liefd' hem heeft ghedoot,
Door reyne liefd' alleen quam hy in dese noodt:
Door liefd' en Tiranny die ick hem ginck betoonen,
Soo dat zijn quaede daet, door my is te verschoonen.
Ick selfs de oorsaeck ben van dese doon alleen,
Dus roept hun bloet oock wraeck, op my met groote reen.
Want had ick Antigoon om zijn wil vry ghelaeten,
So hadd' ick dese twee, hun leven konnen baeten.
Maer laes! 't is nu te laet, 't is nu te laet bedacht,
Het is nu al gheschiet, het is nu al volbracht.
‘Te laet gh'u schult bekent, u klaeghen gaet verlooren,
Te laet is het bedocht, te laet ghy u laet hooren.
Van 'tgheen 'twelck is ghedaen, den raet ghenomen is,
En dickwils ghedaen werck, wilde men voor ghewis
Dat het noch waer te doen, en dat kan vaeck niet beuren.’
Helaes! dat weet ick wel, dat doet my mede treuren.
Ong'neeslijck is mijn quel: ong'neeslijck is mijn rou,
Die ick nu draegen moet, in mijn Ouderdom nou.
O Conings Hof beschreyt, van Moorden die hier comen,
Nu dag'lijcks meer en meer, waer voor men wel mach schroomen.
Hoe kander meerder ramp, my komen nu ter oor,
Als nu Fortuna brenght seer klaerelijcke voor?
De Coningin is doot, zy heeft haer zelfs doorsteecken,
Het bloet loopt uyt haer borst, gh'lijck waeter uyt de beecken.
De Camer is bedeckt, rontom vant Eedel bloet.
O schrickelijck ghehoor: o schrickelijck ghemoet.
O Achton al te wreet, o helle vol ontrouwe,
O Cerberes doet op. laet my nu by mijn Vrouwe.
Waer blijft ghy Duyvels nu, dat ghy my niet verscheurt,
Om dat ick d'oorsaeck ben van 'tgheen hier is ghebeurt?
O ongeluckich huys vol droefheyt en misval,
O ongeluckich volck, hier binnen dese wal.
En ick ong'luckich mensch, dat oyt ick ben ghebooren,
O ongeluckx toeval seer claeghelijck om hooren.
Mijn Vredice doodt? mijn hert dat splijt in twee,
Dat ick de oorsaeck ben van dit te droeve wee.
Door my heeft Antigoon de doodt moeten besueren,
En Hemon oock door haer, de doodt ginck avontueren.
En Vredies om hem, soo dat ick ben alleen,
D'oorsaeck van al dit quaet vol quelle en gheween.
Ha! Vredies mijn hert, mijn ziel, mijn vreucht, mijn leven,
Ach! dat ick u helaes! soo schielijck moet begheven.
Mijn Vredice doodt, ick kant vergeeten niet,
't Schijnt dat dit rif nu splijt van hertseer en verdriet.
Comt wijst my waer zy is, comt ras en wilt niet // wachten,
En haest u niet te zeer, na sulckes wilt // niet // trachten.
Ghy sultse sien te haest, de droevelijcke moort,
| |
| |
Een moort helaes! te groot, te vooren noyt ghehoort
ô Goôn, waerom hebt ghy dees moort nu toegelaten?
mach u mijn quelle nu tot eenich voordeel baeten?
Can dit u helpen yet, dat ick dus treuren moet?
Of neemt ghy tot een wraeck 'tgheen ghy my lyden doet?
Ach! neemt mijn leven me, ick wil ghewillich sterven,
Om dese wreede daet wil ick het leven derven.
Helpt my doch aen een kant, elck uur is my een dach,
Elck dach is my een Iaer dat ick dus met geclach
Moet leven vol verdriet. Alecto wilt nu comen,
Scheurt ras dit boose lijf, in stucken sonder schroomen:
Of haelt my maer van hier, dat ick niet meer en zie
Apollos held're schijn, doet eens dat ick gebie.
Laet dit nu sijn den dagh, den dagh voor my te scheyden,
Helpt my in Ach'rons-poel, o Pluto sonder beyden.
Gheeft u ghedacht wat goets, stelt dit doch uyt u zin,
Ach! dat en can niet zijn: het is ghewortelt in.
Het is te vast in't hert: om lichtlijck te vergeeten
Mijn Nicht: kint, en Vrouw', soo haest hier neer gesmeeten:
Hoe? soud' ick dit soo ras gaen stellen uyt mijn hert?
Ach! neen: ten kan niet zijn, zy zijnder in verwert.
En zullen blyven staech, soo langh als ick sal leven,
Dan ick hoop dat ick zal mijn leven haest begeven,
Want waer dat ick sal gaen, ghestadich sal ick sien,
Haer gheesten alle dry seer naerlijck voor mijn vlien:
Die t'allen tyden wraeck van my sullen begeeren,
Over al waer ick gae, of waer ick my sal keeren.
En vreest voor sulckes niet, want het sal soo niet zijn.
Sijn herte is vol angst, vol vrees, vol quel en pijn.
Doch 't is nu soo geschiet, gheen mensch en kander teghen,
Daerom O Princen al laet dit u hert beweghen:
Dat ghy niemant voor goet, gaet geven quaden loon
Ghelijck ick heb gedaen, d'welck schent mijn eer en Croon.
Oock Nicht, zoon, en Vrouw, moet ick daer door verliesen.
Ay! wilt voor dit gedacht (ick bids) een ander kiesen.
Doch o Iupijn gheeft my, dat ick hun volghen mach,
Om maken soo een eyndt, van al dit droef geclach.
Binnen.
Elck spieghel hem hier aen, t'sy Princen ofte Heeren:
Dat zy voor goede werck, gheen quaet en gaet vereeren.
HIer aen ghI hooren kont, o EeDel BorgerI,
VVat reIne LIefD' kan Doen, en s'KonInghs TIrannI.
FINIS.
Overgheset, ende Gherijmt, door VVillem de Baudous.
Leert in tijdts.
|
|