Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 540]

Belegheringhe der Stadt Berck by Parma, Anno 1586.

[1586.] STracx nae dat Parma meester gheworden was van Nuys/ so heeft hy sijnen Legher verdeylt/ ende eenich volck ghesonden nae Meurs en Alpen/ toe-behoorende Graef Adolph van Nieuwenaer/ Gouverneur van Gelder-landt / &c. Andere heeft hy ghesonden om het stercke Slot van Cracou te belegheren/ welcke plaetsen hem/ sonder langhen teghenstant/ zijn overlevert/ alsoo sy gheen ontsett verwachtende en waren. De Soldaten met haer gheweer ende bagagie uyt dese plaetsen treckende/ sijn gheconvoyeert tot over den Rijn.

Parma onder sijn ghebiedt hebbende alle de Stedekens ende vaste Huysen ontrent Berck gheleghen/ soo is hy den 13. Augusti met sijn gheheel Legher voor dese Stadt ghevallen/ alwaer de Overste Schenck, ende de Enghelsche Colonel Morgam binnen waren ghecomen/met wel duysent Enghelsche/ende tusschen de seven ende acht hondert Soldaten van andere Natien. Sy versorghden oock de Stadt van alles ghenoechsaem/ om den loop van Parmas victorien aldaer wat te stutten.

Parma heeft de Wt-legghers ofte Oorloch-schepen der Staten/die voor de Stadt laghen / afghedreven/ ende hy heeft den Weert ofte het Eylandt/ in den Rijn voor de Stadt ligghende / inghecreghen/ daer hy stracx thien stucken Geschuts op liet planten/daer mede hy de Stadt beschoten heeft. Doch die van binnen hebben de schade stracx gherepareert. Parma heeft veel Schansen en Forten ghemaeckt / om de Stadt te benouwen/ oock heeft hy alle der Staten Schansen tot Wesel toe vermeestert ende inghenomen/ende met sterck garnisoen besett. Teghen over Wesel leyt een Cleefs Stedeken/ Burick ghenoemt/ dit heeft Parma inghenomen/ als oock het Casteel daer aen ligghende/ ende hy heeft daer een Scheeps-brugghe [1586.] gheleyt/ eensdeels om den Rijn te passeren tot sijn believen/ als oock om der Staten Schepen van beneden comende/den pas nae Berck af te snijden. Om dese Brugghe te versekeren/heeft Parma aen wedersijden Schansen ghemaeckt / die hy met sterck garnisoen besette.

Gheduyrende het belech van Rijn-Berck /heeft de Grave van Licester soo veel Crijchs-volcks als hy eenichsins conde / by een vergadert. Oock was de Grave van Meurs met commissie van de Generale Staten ende Licester, nae Hooch-Duytsch-landt ghereyst / om twee duysent Peerden / een Regiment Hooch-Duytsche Voet-knechten/ ende een duysent Pioniers ofte Mineurs aen te nemen. De Staten meynden/ als dit volck soude aenghecomen zijn/ den Prince van Parma in sijn Legher te belegheren/ ende de victualie (die des maels seer diere was) hem af te snijden/ als oock hem den ooghst ende vruchten dies jaers hem te beletten ofte te benemen/ ende hem alsoo door hongher en commer uyt het velt te doen wijcken. De Staten hadden een groote extraordinarise somme van penninghen op-ghebracht/tot aenneminghe van dit nieuwe Crijchs-volck: Maer wat vlijt ende neersticheyt dat de Grave van Meurs dede/soo en heeft hy al dit volck niet connen by een crijghen/ ende die alreets op de loop-plaetse ghecomen waren/ en conde hy op den aen-tocht niet crijghen: Vele zijnder verloopen/eenighe wel-ghemonteerde Ruyteren/ die loop-gelt van Meurs ontfanghen hadden/ begaven haer in dienst van Parma,

Sic vos non vobis mellificatis apes.

De Ritmeester Plottenburg alleen is met sijn Compagnije by den Grave van Meurs ghebleven/ niet

[p. 541]

(188)

Addebant calcar Papalia munera PARMAE,

Continuo cingens animoso milite BERCAM,

Hinc fossas implere parat, consendere muros,

Obsessi contrasese defendere glande.

[p. 542]

[1586.] de welcke hy niet durvende door 'svyandts Landt trecken/ van Bremen nae Neder-landt t'schepe ghegaen is. De vergeefsche wervinghe deser Ruyteren ende Voet-knechten/ heeft de Landen wel hondert duysent gulden ghecost: Ende dit is een oorsake gheweest/dat de Staten dit jaer gheen offensive/ maer alleen een defensive oorloghe hebben connen voeren. Daer sus anders/Parma sichtelijck uyt den velde ware te keeren gheweest/overmits de groote dierte/ ende carighen toe-voer van victualie nae sijn Legher. Men heeft voor seker ghehouden/ dat dit volck door secrete beleydinghe van Licester te rugghe ghebleven is/sorghende dat de Duytsche al te machtich hier in't Landt worden/ende aen de Graven van Nassou ende Hohenloh te seere hanghen souden. Dit heeft de Staten seer verdroten/dat van dier tijdt af tusschen haer ende Licester het vertrouwen soo groot niet gheweest [1586.] en is/als het te vooren was.

Doch Parma merckende/dat Rijn-Berck van alles noch wel versien was/ende vreesende dat Licester, die met sijn Legher te Elten lach/ hem een voordeel op Zutphen soude af-sien/ soo heeft hy den Weert voor Berck/ als oock de Schansen ende Fortressen rontom her van alles wel versien/ ende met sterck garnisoen besett/ende hy is den 24. Septembris van daer getrocken/ sijnen wech nae Wesel nemende/ ende van daer is hy voorts op Borkeloh ghetrocken/een Stedeken in der Graefschap Zutphen gheleghen/toe-behoorende den wel-gheboorenen Grave Iobst, Grave van Limborgh, Bronckhorst, &c. Van daer heeft Parma met sterck convoy eenige victualie binen Zutphen gesonden/d'welck Licester hem niet heeft connen beletten.

Non si male nunc, & olim sicerit.