Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 506]

Der Staten volck neemt de Schanse van Ysseloort in/den XV. Octobris, Anno 1585.

[1585.] NAe dat de Coninginne van Enghelandt de Gheunieerde Provincien in haere bescherminghe hadde aenghenomen/ soo heeft sy voor eerst onder het beleyt van den Colonel Ian Norrits (die langhe te vooren in Neder-landt de Staten ende den Prince van Oranien gedient hadde) een goet deel Ruyteren ende Voet-knechten over-gesonden. Als dit volck eenighe daghen lanck binnen Vtrecht gheleghen hadde / ende ghemonstert was/so heeft de Grave van Meurs, ende den Colonel Norrits den elfden Octobris de selfde gevoert voor de Schanse van Iseloort, vijfhondert passen van Arnhem gheleghen/ daer den Rijn ter sijden uyt-loopt nae Doesburgh/Zutphen/Deventer/en Campen/ ende wort d'Yssel ghenoemt / soo dat dese Schanse recht op den spriet ofte afdeylinghe des strooms leyt / aen de Veelausche sijde. Jn dese Schanse laghen twee hondert Soldaten / ende waren van alles tamelijck wel voorsien. De Grave van Meurs plantte sijn Gheschutt aen de Veelausche / ende oock aen de Beetausche sijde/ zijnde 'tsamen negen stucken/twee heele Cartouwen/ ende seven mindere. Men heeft met dese stucken op den xiiii. Octobris de Schanse dapperlijc beschoten van 'smorghens te acht uyren/ tot twee uyren nae den middach. Die van binnen weerden haer dapperlijck/ ende voerden aerde aen om te vervullen ende her-maken 'tgheene dat afgheschoten wierdt. Of wel des halven de bresse niet bequaem en was om te stormen/ ende of schoon de Gracht / die sesthien voet breedt / ende vijve diep was / gants niet ghevult en was: Soo hebben nochtans de Capiteyns / uyt last en bevel van hare Overste/de Soldaten tot den storm aengheleyt / haer verlatende op drie Schepen met marsen toe-bereydt / daer Soldaten op laghen/ die uyt der hoochte schietende / de Soldaten die in de [1585.] Schans waren/van den wal en borst-weeringhe afjaghen / ende af-houden souden. De Enghelsche zijn cloeckelijck aenghevallen/ ende sy hebben wel twee uyren lanck haer uyterste devoir ghedaen om de Schanse te over-weldighen / maer te vergheefs / sy moesten eyndelijck afwijcken / achter-latende Capiteyn Hunting, die sich seer wel ghedraghen heeft in desen aenval / behalven noch wel xxxv. Soldaten / ende daer waren wel hondert ghequetste. Twee van de Schepen quamen aen den grondt te sitten; d'welck de vyandt merckende/soo heeft hy een Velt-stuck met teerlinghen gheladen daer op ghepast / dat soo recht de marsen deser Schepen getroffen heeft / dat sy haer moesten overgheven in handen van haren vyandt: Maer als eenighe uyt dese Schepen aen landt ghespronghen waren / soo zijn de selfde/ desen last quijt zijnde / soo verlichtt/ dat sy vlot gheworden zijn/ende den windt in de seylen/die over eynde stonden/slaende / soo dreven sy nae het diepe van de Riviere / ende quamen buyten scheut van haren vyandt/ ende aldus zijn die Schepen met den meesten deel der Soldaten/ buyten hope ende verwachtinghe/haren vyandt ontcomen. Des anderen daechs woude den Grave van Meurs wederom beginnen te schieten op de Schanse/ maer al het busse-poeder was verschoten. Nochtans om niet met schande af te trecken / soo heeftmen meer moets ghetoont alsmen hadde: Al het volck is in slach-ordre gestelt/ als veerdich zijnde om eenen nieuwen ende generalen storm ende aenval te doen/d'welc de belegherde siende / ende vreesende / dat sy het ghewelt ende furie der Enghelsche niet en souden connen teghenstaen / soo hebben sy teecken van appoincteren ghegheven / ende zijn verdraghen / dat sy de Schanse

[p. 507]

(175)

AEternâ digni bellorum laude Britanni,
Mitto alias pugnas, certamina plurima mitto,
Hosti-lesq_Ʒ manus quotiesdomuere, furorehaec

Castra invaserunt, superātes fortiter hostem.

[p. 508]

[1585.] souden leveren in handen van den Grave van Meurs, daer uyt treckende met hare bagagije/achter-latende hare Vaendels/Trommels/ende amunitie.

Of wel de Enghelsche wat schade gheleden hadden voor Ysseloort/nochtans soo zijn sy door het veroverender Schanse wederom verquickt ende ghecourageert: De Grave van Meurs ende de Ridder Norrits hebben het Crijchs-volck den xvii. Octobris ghevoert nae de Schanse aen't Berghsche hooft op den Rijn/ een mijle boven Arnhem gheleghen/ aen d'over-Betuwe / in de welcke een gheborenen Turck commandeerde. De Grave van Meurs ende de Ridder Norrits en hebben hier haer volck so stracx niet aen den vyant ghevoert/ maer om het selfde/ soo veel moghelijck/ te verschoonen / soo hebben sy vijf daghen lanck gheschanst [1585.] ende ghegraven/ tot dat sy soo nae aen hares vyandts wal ghecomen zijn / dat sy malcanderen met langhe spiessen af-reycken en quetsen conden. De Soldaten siende dat het onmoghelijck was de Schanse langher teghen te houden/ hebben haeren Capiteyn versocht dat hy parlamenteren soude; Den Turck niet willende daer toe verstaen/ soo hebben sy hem ghevanghen ghenomen / ende sy hebben hem met de Schanse (daer drie stucken grof Gheschutt in waren/ als oock de amunitie ende proviande) ghelevert in handen van den Grave van Meurs, die haer liet uyttrecken met haer volle gheweer/ ende al hare bagagije.