Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

Pacificatie ofte Urede-handelinghe binnen Gent besloten/ wordt t'Antwerpen/ ende elders ghepubliceert/ Anno 1577.

[1576.] ALs de Spaenjaerden grooten moet-wille over al in de Neder-landen dreven/ ende met groot ghewelt Leyden beleghert hadden / so hebben Anno 1575. de bedruckte ende schier bedorvene Neder-landers/ door ootmoedighe requesten/by den Coninck versocht / ende eyndelijck door tusschen-spreken van den vromen Keyser Maximiliano vereregen/dat binnen Breda een t'samen-comste soude ghehouden worden/daer in van vrede gesproken ende ghehandelt soude worden: Maer 'tis onvruchtbaerlijck afgheloopen / alsoomen heeft connen tasten en voelen/dat de Coninck niet anders ghesocht en heeft/ dan de Landen onder pretext van vrede/ in een eeuwige slavernije der Spaenjaerden ende vreemde Natien te brenghen. Die van Hollandt deden eenen penninck ter ghedachtenisse hier van slaen/met dese omschrift aen d'een sijde/Securius bellum pace dubie: Ende [1576.] aen d'ander sijde / Libertas aurea, cujus moderatur habenas ratio. Dese vrede-handelinghe is hervat binnen Gent/Anno 1576. ende aldaer op het Stadt-huys besloten den viii. Novembris, Anno 1576. vervatet in xxv. Articulen/die genoemt worden de Pacificatie van Gent, voor goet aengenomen ende gheconfirmeert by den Coninck/na dat de Bisschoppen/Abten/ende andere Gheestelijcke persoonen/oock de Doctoren van Leuven gheattesteert hadden/dat nae ghelegentheyt van dien tijt/'tvoorschreven Tractaet niet in en hielt/ dat de Catholijcke Religie naedeelich was/maer dat het veel meer tot bevoorderinge der selfder was streckende; Als oock / nae dat de Raden van State verclaert hadden / dat dese Pacificatie niet en was verminderende de autoriteyt/hoocheyt/ende behoorlijcke

[p. 225]

(74)

Belgica PAX toto nunc applaudente Senatu
Firmatur, Iano Austriaco comittitur omne
Jmperium nostris excedere finibus hostis
Iussus abit posito spondet Rex Marte quietem

[p. 226]

[1577.] gehoorsaemheyt die de ondersaten den Coninck schuldich waren.

Dese Pacificatie ofte Vrede-handelinge is eerst binnen Gent / daer nae binnen Antwerpen/ ende in andere Provincien ende Steden ghepubliceert ende afghecondicht/ op dese naevolghende wijse:

Allen den genen die desen sullen sien ofte hooren lesen saluyt: Also de Landen van herwaerts over dese naeste negen of thien jaren vervallen zijn in groote elende ende verderf/deur de in-lantsche crijgen/hoovaerdige ende rigoreuse heerschappie ende regieringhe/gewelt/ rooverije / plunderinghen/ ende andere onordentlijcheden ende insolentien der Spaenjaerden ende harer aenhangheren: Ende dat om hier in te versien/ ende te doen ophouden alle voordere troublen / overlastinghen/ende elenden in dese Landen / door middel van eenen sekeren ende vasten vrede / in Februario laest-leden Anno 1574. te Breda zijn gesonden ende vergadert de Commissarisen van sijne Majesteyt / ende des Princen van Oranien/ als oock der Staten van Hollandt / Zeelandt / ende hare gheassocieerde: By de welcke verscheydene middelen ende presentatien voor gheslaghen zijn om de Landen tot vrede te moghen brenghen / Edoch de ghehoopte vruchten daer van niet ghevolcht en zijn: Maer dat ter contrarie gheduyrende die hope des troostes / goedertierenheyt/ ende genade sijner Majesteyt / die Spaenjaerden daghelijcx meer ende meer zijn voortghevaren met ghewelt doen/ ende ruineren/de arme ondersaten in gheduyrighe slavernije brenghende/sonder ophouden van mutineren in verscheydene plaetsen / dreyghende de Heeren ende Steden/ haer vyandelijcke wijse meesters makende van diversche plaetsen / roovende / moordende / ende brandt-stichtende nae haren boosen [1577.] aert ende believen: Ten welcken aensiene sy van de gheene die de regieringhe der Landen bevolen was/ zijn verclaert vyanden van sijne Majesteyt / van het ghemeyne beste / ende publique vrede: Soo zijn de Staten van herwaerts over / met consent ende believen der gheener die het Gouvernement bevolen was/ ghenoodtsaeckt geweest de wapenen in handen te nemen / om voor te comen/ voorderen/jae eeuwighen overlast ende slavernije / ende op dat de inwoonders deser Landen met malcanderen in vrede en̄ een vaste verbontenisse vereenicht zijnde/gelijckelijc de Spaenjaerden ende haere aenhanghers/ verdervers deser Landen/ souden doen vertrecken / de Landen alsoo brenghende tot een nieuwe besittinghe ende genietinghe van hare oude Privilegien/ Rechten/ Costuymen ende Vryheden/daer op volgen soude handel en wandel/trafijcque ende welvaert in alle de Landen: So is het dan dat nae voorgaende vergaderinghe der voorseyder Heeren die het Gouvernement deser Landen bevolen was / ende nae hervattinghe der communicatien van vrede-handelinghe binnen Breda ghehouden. Dit teghenwoordighe Tractaet is ghemaeckt ende opghericht ter eeren Godes / ende tot dienst van sijne Majesteyt / tusschen de Prelaten/Edele/Steden ende Leden van Brabant/ Vlaenderen/ Arthois / Henegouwe / Valencijn / Rijssel / Douay/ ende Orchies / Doornick / Tournesis/ Vtrecht/ende Mechelen / representerende de Staten dier Landen/ ende tusschen den Heere Prince van Oranien/Staten ende Steden van Hollandt/Zeelandt / ende hare geassocieerde/ door Commissarisen van beyden sijden daer toe ghecommitteert.

Beati pacifici.