Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 144]

Duc d'Alve vertreckt uyt Brussel den tweeden Decembris, Anno 1573. Ende voorts uyt Neder-landt.

[1573.] DE Hertoge van Alba siende ende bevindende / dat het hem hier in Neder-landt alles begon teghen te loopen / ende dat hy sich Godt ende alle redelijcke Menschen hadde tot vyanden ghemaeckt / door sijn groote tyrannije/ onverdragelijcke schattingen/invoeringe der Spaenscher Jnquisitie/ ende der nieuwer Bisschoppen/verbrekinge ende verscheuringe der privilegien ende vryheden deser Landen: Vreesende dat hy alle daghe grooter ende grooter schande ende oneere in dese Landen behaelen soude; Soo heeft hy by den Coninck aenghehouden ende versocht te moghen ontslagen wesen van het Gouvernement van Neder-landt/ hem excuserende met sijnen ouderdom ende ongesontheyt / alsoo dat hy diesware lasten niet langher draghen en conde. Hy heeft seer haest fiat quod petitur tot een Apostille op sijn Request ghecregen/des te eer ende te meer/overmits de Staten van de Neder-landen int ghemeyn/ende eenighe Provincien in het particulier/ meermaels over sijne rigoreuse regieringhe den Coninck gheclaecht hadden: Die van Vtrecht/ Gheestelijck ende Weereltlijck/ hadden aen den Coninck gheschreven/dat den Hertoghe/ dewijle hy sijn Crijchs-volck ghebruyckte om haer teghen alle recht/ reden/ ende billicheyt te quellen / den Briel ende andere Steden van garnisoen hadde ontbloot / waer deur die Steden vervallen waren in de handen harer vyanden / d'welck sus anders wel hadde voor te comen gheweest. Jmmers Duc d'Alve is by den Coninck ontslaghen van het Gouvernement van Neder-landt/ ende Don Loys de Requesens is in sijn plaetse vercoren ende verordineert. Duc d'Alve heeft voor uyt nae Spanien ghesonden veel kisten en koffers/met het gelt en goet der Neder-landers rijckelijc ghestoffeert ende vol ghepackt / latende het Crijchsvolck [1573.] vast over al onbetaelt/onaenghesien dat hy soo merckelijcke sommen van penninghen uyt Spanien gecregen hadde / ende hy den Neder-landers de buydelen wel ledich ghemaeckt hadde / met de onverdraghelijcke schattinghen die hy haer opgheleyt ende afgenomen hadde. Hy is den tweeden Decembris Anno 1573. met sijnen Sone Don Frederico uyt Brussel gescheyden / ende door Jtalien nae Spanien ghereyst/ welck jaer in dit vers met ghetal letteren uytghedruckt wordt:

MaranVs nostras InVItVs DeserIt oras
aLbanVs.

Op haer wierden des maels te passe ghebrocht dese versen.

Egregiam verò laudem, & spolia ampla refertis
Tuq́ue puerq́ue tuus, & memorabile nomen.

Dat is/

De Vader / noch oock sijnen Soon / en hebben hier in Neder-landt
Gheen groot eere/maer buyt ghehaelt /sy stelden 'tLandt in bloedt en brandt.

Hy heeft de Landen in eenen goeden welstant ghevonden/ maer hy heeftse door sijne onmenschelijcke bloedt ende geltgiericheyt in grooten crijch/armoede/ ende elende gelaten. Met hem zijn nae Hispanien getrocken Ian de Vergas, sijnen liefsten ende ghetrousten Raets-man / President van den Bloedt-raedt / ende sijnen Secretaris Armenteros, met noch andere der-

[p. 145]

(47)

Albanus patrias Civili sanguine in oras

Non satiatus abit, monstrum crudele, malignum

Triste fremens saevoq_Ʒ haustum vomit ore cruorem,
Hydra nocens, Stijgij patris se jactat alumnum.

[p. 146]

[1573.] ghelijcke wreede Menschen. Op de reyse zijnde heeft hem ontmoet Graef Lodewijck van Konigh-steyn/ des Princen van Oranien Moeders Broeder / met den welcken hy al voor ettelijcke jaren kennisse ghehadt hadde / doe sy t'samen waeren aen des Keysers Caroli V. Hof: Teghens desen Grave sprack ende roemde Duc d'Alve / dat hy in Neder-landt door der Beulen handen hadde laten dooden ende ombrengen / wel achtien duysent ende ses hondert Menschen / die hy op sijne wijse van spreken/ketters ende rebellen noemde / behalven die Menschen/ die het sweert des Crijchs verslonden hadde / ende die van de Spaenjaerden ende andere Natien in het overvallen ende innemen der Steden omghebracht ende vermoordt waeren/ welcke trouwens niet weynich en waeren/ want hy en achte de Burghers ende Jnwoonders der Steden ende Landen/ als oock der Staten ende des Princen van Oranien Soldaten niet voor redelijcke Menschen of Crijchs-lieden/ maer voor eenen hoop rebelle / fielten/landt-roovers/&c. die niet weerdich en waren datmense nae Burgherlijcke rechten/ of Crijchs-ghebruyck soude tracteren: Hy en liet niemant rantsoneren/maer alle die in sijne/ of sijner handen vielen/die liet hy stracx/ja ooc wel in coelen bloede/doot-slaen/hangen/den cop afhouwen (d'welck groote gratie was) oft met verscheydene [1573.] pijnen ende martelisatien van het leven berooven.

Duc d'Alve in Spanien ghecomen zijnde/so is hem aldaer/teghen veler polijtijcken meyninghe ende vermoeden/ groote eere aenghedaen/ waer uyt de Neder-landers ende andere besloten / dat hy niet gedaen en hadde buyten sijnen last ofte commissie /hy is oock by den Coninck in seer groot aensien ghebleven/ soo langhe/ tot dat hy sijnen Sone Don Frederico gehouwelijckt heeft aen eene van sijne nichten / verlatende een andere Donna die hy leelijck bedrogen hadde/haer wijs makende/ dat hyse nam tot sijne ondertroude Huysvrouwe: Duc d'Alve maeckte het hier mede so leelijck /dat hy hier over by den Coninck/ die de selfde Donna gunstich was/in onghenade quam / jae hy isser om in de ghevanckenisse ghestelt/daer in hy ghebleven is/ tot dat hy Overste ghemaeckt werdt van des Conincks Heyr/d'welck in Portugael ghesonden wierdt / Anno 1580. om het rijcke in te nemen/ ende Don Antonio te verdrijven / soo dat hy gheweest is een geesel van Duytsch-landt/ onder Keyser Carel/ ende daer nae van Neder-landt / ende eyndelijck van de Portugesen. Hy is binnen Lis bona gestorven van een langh-durighe Coortse/ den twaelfden Decembris, Anno 1582. oudt zijnde vier en tseventich Jaer.

Vitaq́ue cum gemitu fugit indignate sub umbras.
Sijn sterf-jaer is in dese ghetal veersen begrepen.
anno hoC aLbensIs CoeLI ConVeXa VIDere
DesIt bataVI pestIs a Cerba soLI.