Logo DBNL
De warachtighe historie van doctor Johannes Faustus (2004)

De warachtighe historie van doctor Johannes Faustus

(2004)–Carel Baten–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Een waerschouwinge des oversetters totten leser

GOedertieren leser, de tooverije ofte de swarte conste1 is sonder twijfel de aldermeeste ende de aldergrouwelicste conste der werelt, ghelijck men siet dat Samuël + de grove ende de menichfuldige sonde des conincx Sauls, de toovery-sonde, een afgoderije noemt, midtsdien dat de mensche voor dese sonde der tooverije teenemael hem van Godt afscheyt ende hem aen den duyvel met siele ende lijf overgeeft, den selven2 in de plaatse van God met alle zijne crachten is dienende, ghelijck men leest, dat Saul ende oock desen Doctor Faustus met meer andere teenemael van Godt gheweken zijn, ende den helschen duyvel haer3 met lijf ende siele hebben overghegeven. Hetwelcke voorwaer eenen gruwelicken ende schrickelicken handel is, dat een vernuftich4 mensche (ghelijck desen Doctor Faustus gheweest is ende die noch by mans gedincken5 gheleeft heeft,aant. alsoo6 veel oude lieden binnen Erfort ende Wittenberch, die den-selven seer wel ghekent ende zijne tooverije gesien hebben, ghetuygen mogen), die van Godt aen lijf ende siele so hoochelick begaaft is, die hy soveel eere ende dienst schuldich is, alsoo7 verlaeten ende den helschen duyvel can toevallen, ghelijck men uut het contract, hetwelcke den voorschreven Faustus met zijnen eyghenen bloede gheschreven hadde, in dese historie sien mach onder welcke verbintenisse ende overghevinge aen den duyvel hy veel wonderlicke avonturen ende eenen grouwelicken laster, met dronckenschap, hoererije ende meer ander onghebondenheyt, bedreven heeft, solange totdat hem de duyvel ten lesten zijnen welverdienden loon ghegeven heeft ende hem so schrickelick omgebracht. Daermede dattet8 noch niet ghenoech en was, maer oock de eewighe verdoemenisse hem ghevolcht heeft9, soodat alsulcke toovenaers ende swart-constenaers ten lesten in den afgront der hellen varen ende in der eewicheyt moeten verdoemt wesen, gelijck Paulus sulcx oock is ghetuygende tot den Galaten int vijfde capittel10, segghende, dat alle die afgoderye ende tooverye bedrijven het rijcke Gods niet besitten en

sullen. Ende Apocalypsis 211: ‘De toovenaers, afgodendienaers ende leughenaers sullen commen in den poel, die met vier2 ende solfer3 brandt, welcke daer is de tweede doot’. Daeromme, goedertieren leser, en is onse meyninge4 niet gheweest dese historie van Doctor Johannes Faustus (die noch in 40 jaren herwaerts gheleeft ende meest met zijn eyghen hant gheschreven heeft) uut de Hoochduytsche sprake over te setten, omdat deselve niet alleene voor een cortwijle5, ofte uut ghenoechte6, soude worden ghelesen, maer omdat elck vroom christen daeruut soude mercken, wat dat tooverye oft de swarte conste is, die van menighen mensche voor een fraeye ende verborghen sciëncie7 wort gheacht; wat dattet oock voor gheesten zijn, die daermede ommegaen ende hun daermede behelpen, ende hoe sy ten lesten beloont worden, opdat haer oock alle vrome christenen voor alsulcke verleydinghe des duyvels souden weten te wachten ende oock by dese historie neerstelick8 weten te dencken op de vermaninghe Jacobi int 4. capittel9, aldaer hy seyt: ‘Sijt Godt onderdanich, wederstaet den duyvel, soo sal hy van u vlieden; vernadert u tot Godt, soo vernadert hy hem oock tot u’. Ende totten Ephesen int 6.9: ‘Sijt sterck in den Heere ende in de macht zijner stercte, opdat ghy moecht bestaen teghens10 de listighe aenloovingen11 des duyvels’. Ende opdat dese voorseyde historie alleens tot een waerschouwinge aller menschen dienen soude, ende niemant tot navolghinge deser tooverye door dese historie en soude ghelockt worden, so heeft den eersten uutghever derselver daeruut ghelaten alle de formas conjurationum12 ende voorts oock alle andere dingen, die eenichsins souden moghen ergherlick wesen, ende alleene hetghene daerinne gheset dat elckerlick tot een waerschouwinge ende beteringe soude moghen dienen, ghelijc ick ooc alle vrome christen bidde hetselve niet anders te willen verstaen ende deselve christelick te willen ghebruycken.

Vaert wel.


Vorige Volgende