De commandant van de negerjagers. Historisch verhaal van de krijgstochten tegen de boschnegers in Suriname, 1772-1778

[p. 181]

XXXIV.

In een oogwenk was het geheele dorp door het signaal van den kapitein gewekt. Men vernam schreden en de negers betraden de ruimte onder het afdak en daarbuiten.

Allen waren gewapend en allen zagen er uit, alsof zij een feest te gemoet gingen, geen spoor van onwil, geen spoor van traagheid of ontevredenheid.

Mijland begreep, dat het oogenblik om te vertrekken was aangebroken, en zijne bange bezorgdheid keerde weder met vernieuwde kracht terug.

Toch was hij verheugd, dat hij mede mocht gaan en niet tehuis werd gelaten. Wie weet, of er thans nog niet eene gelegenheid kon gevonden worden om zijne makkers, zijne wapenbroeders, te waarschuwen. In ieder geval had hij daarop nu meer kans, dan als men hem tehuis liet.

Binnen zeer korten tijd was alles gereed en verlieten de Boschnegers met Mijland in hun midden het dorp.

De marsch liep bijna door dezelfde streek van de bosschen, welke Mijland gisteren bewandeld had. Tusschenbeide bespeurde hij plekken, die hij niet kende, niet gezien had, maar dan weder bespeurde hij bekende plekjes.

Zwijgend en onvermoeid trok de geheele troep voort, door moerassen, waarvan men de paden moest kennen,

[p. 182]

over wankelende boomstammen, die als bruggen dienst deden, totdat men eindelijk aangeroepen werd.

Aan den uitersten zoom van een dicht bosch, aan grasvelden of savanna's grenzende, stond een Boschneger op wacht. In hun eigen taal, waarvan Mijland niets verstond, antwoordde de aankomende troep met het wachtwoord en toen marcheerde men het bosch binnen.

Met een gedempt gejuich werd men door een troep nog talrijker dan de hunne ontvangen en daardoor werd Mijlands vermoeden van den vorigen avond bevestigd, dat het hem toch niets zou gegeven hebben, al ware het opperhoofd aan bloedverlies gestorven of al ware hij zóódanig verzwakt, dat hij zijne manschappen niet kon aanvoeren.

Gedurende ongeveer een half uur slechts hield men rust. De kapiteins der Boschnegers beraadslaagden terwijl met elkaar, en de manschappen, die er reeds waren, lieten zich door de nieuw aangekomenen vertellen, hoe zij aan Mijland kwamen. Het lumineuse idée van den kapitein om den gevangene getuige te doen zijn van de nederlaag der zijnen, van het bloedbad, dat zij hoopten aan te richten onder de negerjagers, deed de meesten schaterlachen van pret. Zij bekeken hem, alsof hij een vreemd dier was en voegden hem allerlei scheldwoorden toe, waarvan ‘laf’ en ‘gemeen’ schering en inslag waren.

Het kostte Mijland groote moeite zijne zelfbeheersching te bewaren. Maar toen ten slotte een groote, stevig gebouwde neger hem voor een laffen hond van een Hollander schold, nog laffer dan de lafste hond, en hem daarbij plotseling in het gelaat spoog, toen was Mijland zichzelf niet meer meester.

[p. 183]

Met een sprong als een tijger ontrukte hij zich aan zijne bewakers en gaf den reusachtigen neger een vuistslag in het gelaat, dat hem plotseling het bloed uit den neus stroomde.

Deze deinsde verbaasd achteruit, maar in het volgende oogenblik herstelde hij zich en wilde zich op Mijland werpen, toen deze nog bijtijds gegrepen werd door zijne wachters, die hem tegen de aanranding beschermden.

Plotseling ontstond door dit voorval zoo'n rumoer, dat de kapiteins kwamen toesnellen. Hij, wiens gevangene Mijland was, liet zich inlichten en berispte daarna den neger ernstig.

Ook Mijland vertelde, wat er voorgevallen was, en nog opgewonden van ergernis, riep hij uit, dat, zoo de kerel hem voor laf hield, hij dan maar op moest komen, met de sabel in de vuist zou hij hem wel willen afwachten, als men hem vrij liet.

De toeschouwers vonden dit zoo vermakelijk, dat toen de neger uitriep, dat hij wilde vechten met dezen Hollander, de kapiteins knikten als vonden zij het ook wel eens aardig.

- Goed, zei de kapitein, die Mijland gevangen had genomen, en als de Hollander het wint, zal hij vrij zijn.

- Wat! riepen een paar kapiteins uit.

Maar die uitroep van verbazing werd overstemd door een bulderend lachen, zooals alleen negers kunnen lachen.

‘Vrij!’ 't was al te bespottelijk te denken, dat die afbek den kloeken neger zou kunnen overwinnen.

Toch, ondanks dat gelach, bromden een paar hoofden vrij luide.

Toen zeide Mijlands kapitein.

- Ja, vrij, kameraden, wij zullen hem vrij laten,... als hij Cimbo overwint.

[p. 184]

- Goed, goed, klonk het, terwijl men schaterde. De grap was dan ook, volgens hunne meening, alleraardigst en Cimbo, de man in kwestie, lachte het hardst.

- Maar, zeide een voorzichtig kapitein, als ge hem in vrijheid stelt, neem eens aan, dat hij, wat nagenoeg onmogelijk is, Cimbo verslaat, als ge dan dien Hollander in vrijheid stelt, zal hij immers zijne makkers waarschuwen voor deze hinderlaag.

- Wel, om dat te beletten, zeide Mijlands kapitein, zullen wij hem in vrijheid stellen op het oogenblik, dat wij den aanval op de Hollanders beginnen.

Een oorverdoovend gejuich beantwoordde deze onbetaalbare aardigheid. Men proestte het uit en daar negers spoedig vroolijk zijn en ook niet gauw tot bedaren te brengen, duurde deze pret nogal lang.

Mijland had dat alles, tusschen zijne wachten geplaatst en wel bewaard, aangehoord. Wat hem eerst een roekelooze dwaasheid had toegeschenen, kwam hem thans als een uitkomst, als een redding voor. Wel was de neger een Hercules, maar dat deed hem niet vreezen; hij was met zijn sabel goed vertrouwd en hoewel geen athleet, toch stevig gebouwd, gespierd en zeer vlug in zijne bewegingen. Wat het vrijstellen betreft op het oogenblik, dat de aanval der Boschnegers op de zijnen zou plaats hebben, dat vond hij nu juist zoo prettig niet, want hij begreep, dat op dat oogenblik alle Boschnegers op hem zouden schieten, maar het bood hem, ondanks alle bezwaren, toch nog een kans en mocht zijne ontsnapping mislukken en hij den dood vinden onder de wapenen zijner vijanden, welnu, dan stierf hij in ieder geval den eerlijken dood van een soldaat en niet onder allerlei

[p. 185]

Cimbo had zich ook in positie gezet. Met gebogen bovenlijf de oog en loerend op zijne tegenpartij gevestigd, stond hij daar, als een stier in het strijdperk. (Blz. 186).

[p. 186]

martelingen, zooals anders het geval zou zijn geweest.

Men bracht hem zijn sabel en terwijl de negers zich als toeschouwers in een grooten kring schaarden, werden de strijders als door een ondoordringbaren muur ingesloten.

Cimbo zou met zijn mes strijden, een lang puntig wapen met breede stevige greep.

Toen Mijlands vingers het gevest van zijn sabel omklemden, was het alsof hij zich reeds vrij gevoelde. Hij rekte zich even uit, wierp zijn hoed en jas op den grond en was gereed.

Cimbo had zich ook in positie gezet. Met gebogen bovenlijf, de oogen loerend op zijn tegenpartij gevestigd, stond hij daar, als een stier in het strijdperk. Men kon het hem aanzien, hoe hij zich straks met het hoofd vooruit op zijn tegenpartij zou storten, om hem met het lange puntige mes den doodsteek te geven.

Maar ook Mijland hield zijn tegenpartij vast in het oog en toen Cimbo zich plotseling bliksemsnel vooruit stortte, ontweek Mijland even snel den toegedachten steek, door terzijde te springen. Hij draaide slechts even op zijn hielen om en Cimbo stortte hem rakelings voorbij. Op hetzelfde oogenblik echter kreeg deze een houw in den nek, die hem als een blok deed neervallen.

Hij viel, onder eene doodsche stilte van de toeschouwers, en bleef voorover liggen, misschien een minuut, toen viel hij zijdelings om en verfde den grond met zijn bloed.

Die eene slag, met alle kracht der wanhoop aangebracht, was voldoende geweest. Mijland had, de wervelkolom verbrijzelend, hem het hoofd half afgehouwen.

[p. 187]

Er heerschte bij deze snelle beslissing van het tweegevecht zoo'n verbijstering onder de Boschnegers, dat de stilte bleef voortduren. In het volgende oogenblik echter zouden zij zich waarschijnlijk op Mijland hebben gestort en den dood van hunnen makker gewroken hebben, ondanks hun belofte, als niet opeens een man op het tooneel van den strijd ware verschenen, die hun driftig eenige woorden toeriep.

- De Hollanders, de Hollanders! klonk het en terstond snelde hij terug.

Dit woord werkte als een electrische stroom. De menigte dacht niet meer aan den gevallen makker, niet meer aan den Hollander, die hunnen kameraad smadelijk had gedood, de gemeenschappelijke vijand was daar en onder het uitstooten van woeste kreten, snelden allen heen, zoo vlug hunne voeten hen dragen konden.

Mijland bedacht zich niet lang; hij week een weinig terzijde en vloog voort.