De commandant van de negerjagers. Historisch verhaal van de krijgstochten tegen de boschnegers in Suriname, 1772-1778

[p. 147]

XXVII.

Ten einde sneller voort te komen kapte men vlug een weg dwars door het bosch. Nauwelijks echter was men op die wijze een eindje doorgedrongen, of daar klonk eene hevige losbranding uit geweren en een kogelregen drong door het dichte groen heen, bladeren en takken afrukkend en naar alle zijden heenstrooiend. Terstond gaf men den vijand op dezelfde manier antwoord en toen deinsde hij ook weder af.

Sneller rukte men voorwaarts: nog een eind door het bosch zich baan gebroken en daar lichtte het volle middagzonnetje hen tegen van een prachtig langwerpig vierkant rijstveld, en dáár lag Gado Saby.

Het was een verrassend gezicht, aan de overzijde van het veld, dat als een tooneel zacht amphitheatersgewijs gebouwd groot dorp te zien liggen, in de schaduw van hooge lommerrijke boomen, dat Gado Saby, dat men zoo gezocht had. Maar er was nu geen tijd tot bewonderen, want reeds vlogen de kogels hun tegen, en het vuur, dat de Boschnegers op hen openden, was zóó aanhoudend, zóó sterk, dat het veel geleek op een aanhoudenden donder.

Moedig marcheerden de soldaten echter den vijand tegen. Hij had het geheele rijstveld omringd met boom-

[p. 148]

stammen met de wortels er aan en die ook overal er in neer doen werpen. Op deze wijze waren een groot aantal versperringen en hinderpalen ontstaan, die door hen met goed gevolg gebruikt werden. Achter eiken boom lagen negers; tusschenbeide zag men er een zich brutaal oprichten en zich blootstellen aan het vuur der onzen, terwijl hij bedaard zijn geweer afschoot. Overal hoorde men de jachthorens der opperhoofden, die verschillende tonen aan hunne eenvoudige instrumenten ontlokten. En tuss chen dit alles door klonken uitdagende kreten en vervloekingen.

Driessen had zich terstond aan de spits zijner negerjagers gesteld en was vooruitgesneld. Evenals de Boschnegers trokken zij partij van elke hindernis, kruipend bewogen zij zich voort, van den eenen boom naar den anderen, langzaam maar zeker voorwaarts.

Binnen enkele oogenblikken was het gevecht algemeen. De stilte der bosschen, de majestueuse diepe stilte dezer maagdelijke wouden, had plotseling plaats gemaakt voor allerverschrikkelijkst krijgsrumoer. Het gedonder van de losbrandingen van honderden geweren werd door de echo's herhaald en daartusschen klonk het gehuil en gevloek der negers en soldaten, het gekerm der gekwetsten en stervenden en het scherpe geluid der jachthorens.

- Voorwaarts, jongens! riepen Driessen en Mijland hunnen mannen toe, voorwaarts! Goed gemikt, hoor!

Op dat oogenblik deed Mijland, die zich wat te veel bloot had gegeven, een sprong, daar de loop van zijn geweer in stukken vloog. Een kogel had het getroffen. Hij herstelde zich echter terstond weer.

- Beter mijn geweer dan ik, zeide hij, ik zal er straks wel een krijgen.

[p. 149]

In snellen loop doorliepen zij een eind grond, dat geen schuilplaats bood en vielen achter een paar boomen neer.

Daar vertoonde zich niet ver van hen eensklaps een neger boven op een zwaren, omgevallen boom, waarachter hij gestaan had. Hij keek brutaal rond, mikte bedaard en schoot.

Een der negerjagers, die juist geschoten had en bezig was te laden, kreeg den kogel in den schouder. Met een vloek wilde hij zijn geweer neerwerpen, toen Mijland hem voor was.

- Geef hier! zeide hij, ik heb er geen!

- Wat een brutale gauwdief, zeide Driessen; de kerel vertrouwt zeker op zijne toovermiddelen, die hem onkwetsbaar maken. Wacht maar, jongen!

Weder richtte de neger zich achter zijn boom in zijne geheele lengte op en zocht een vijand om op te mikken.

Drie, vier schoten knalden te gelijk, doch ongedeerd sprong hij op den grond en lachte hen in hun gezicht uit.

- Dat zou mij de duivel! mompelde Driessen, zijn geweer aanleggend.

Mijland deed hetzelfde, en toen de neger, brutaal geworden door zijn succes, voor de derde maal verscheen, knalden beide schoten tegelijk.

Op hetzelfde oogenblik tuimelde de vent voorover van den boomstam en bleef aan de zijde, waar onze vrienden zich bevonden, liggen. Hij bewoog zich niet meer.

- Nu vooruit, tot aan dien boom, zeide Driessen. En zijn negerjagers voorgaande, doorliep hij snel de ruimte en viel achter den boom neer. Tegelijk echter stiet hij eene verwensching uit. Men had hen namelijk

[p. 150]

van uit de huizen met eenige schoten begroet en een kogel trof Driessen in den schouder. De bandelier sprong stuk en hij zelf kreeg een schok. Bij onderzoek bleek het echter slechts een schampschot te zijn en kon hij aan den strijd blijven deelnemen.

Aan alle zijden rukten nu onze negerjagers voorwaarts, en ziende, dat zij de troepen dicht genoeg achter zich hadden om ondersteund te worden, liet Driessen zijn negerjagers onverschrokken voorwaarts gaan. Er lag nu nog slechts één versperring vóór hen, die hen van het dorp scheidde; als zij die over waren, was het dorp in hun bezit.

Nauwelijks had men daar ginds echter hunne bedoeling begrepen of een verschrikkelijk geweervuur werd op hen gericht. Het regende kogels en zij sloegen in boomen en struiken, dat het ritselde en kletterde in het loof.

- Snel achter die boomen! riep Driessen, anders schieten ze ons hier als honden neer!

Onder een hernieuwden kogelregen vlogen zij voorwaarts en bereikten gelukkig de beschermende omwalling van het dorp.

Juist keek Driessen uit naar eene plaats om over te klimmen, toen Mijland hem op iets opmerkzaam maakte.

Een der opperhoofden of officieren van de Boschnegers, met een hoed met gouden lis getooid, kwam met een brandende toorts in de hand aanloopen, recht op de woningen af.

- Duivels, die kerel zal den boel in brand steken! riep Driessen driftig uit, leg hem neer! Schiet hem neer, kerels!

Hij zelf legde aan en een dozijn geweren werden op

[p. 151]

den Boschneger aangelegd. De schoten knalden, maar hoe het veroorzaakt werd, begreep niemand: de kerel viel niet en vóór men voor de tweede maal kon aanleggen, was het gevreesde gebeurd. De droge houten woningen met bladeren gedekt stonden in een oogwenk in lichtelaaie en een verstikkende rook rolde als het ware van de daken den onzen te gemoet.

Nu ontkomen zij ons allen, mompelde Driessen.

En zoo was het ook. Onder begunstiging van dezen brand trokken de Boschnegers met vrouwen en kinderen af en weken door de ontoegankelijke moerassen in de bosschen, met have en goed, waarvan reeds lang te voren een groot deel vervoerd was. Het musketvuur uit het dorp verminderde hoe langer hoe meer en hield eindelijk geheel op. Gado Saby was ons!