De commandant van de negerjagers. Historisch verhaal van de krijgstochten tegen de boschnegers in Suriname, 1772-1778

[p. 128]

XXIII.

Ja, waar zat de vijand? Hij was overal en nergens. Nu overrompelde hij een post hier, dan dáár of vermoorde hier en daar schildwachten, maar als men hem zocht, was hij niet te vinden. Men deed marschen in alle richtingen, maar vond niets. Het was waarlijk een hopeloos, ondankbaar werk, dat vreeselijk afmattend was.

Zoo ging het ook zekeren kapitein Meyland, die met een detachement van 140 man de bosschen ingegaan was, en na lang zoeken eindelijk des vijands spoor had gevonden. IJlings zette hij hem achterna, doch moest daartoe door een van die vele moerassen trekken, welke de Surinaamsche bosschen in zoo groote menigte opleveren. Op het oogenblik dat allen tot aan de borst in het moeras waadden, klonk opeens de oorlogskreet der Boschnegers en van alle zijden werden de soldaten te gelijk besprongen. Niettegenstaande deze overrompeling, zou kapitein Meyland het dorp, dat achter het moeras lag en dat hij bijna bereikt had, hebben veroverd, indien zijnen soldaten niet de schrik om het hart geslagen ware. Met verlies van verscheidene dooden moest de kapitein aftrekken, woedend dat hem zoo'n schoone overwinning op het laatste oogenblik nog ontsnapt was.

[p. 129]

Dit voorval toonde duidelijk aan, dat de vijand nog niet gering te achten was en dat men op zijne hoede moest zijn; maar tevens was nu verraden waar de vijand zich ophield. De sterkte was niet van de slechtste, dat had Mijland reeds ondervonden en als men hem daar wilde aantasten, moest men het goed doen, opdat niet een tweede nederlaag de eerste zou verergeren. Ja, de op den kapitein Meyland behaalde overwinning had den Boschnegers weer moed gegeven en zij verdubbelden van dien dag af hunne pogingen om posten op te lichten, hutten en kampplaatsen in brand te steken, enz.

Zoo kwam het, dat de soldaten van kolonel Fourgeoud weldra van verlangen brandden om zich met den vijand te meten en hunne krachten te beproeven, ten einde de nederlaag te wreken.

Door allerlei wederwaardigheden duurde het echter nog tot den 15den Augustus 1775, eer de kolonel werkelijk kon optrekken. De grootste hinderpaal was de groote sterfte onder de soldaten en officieren, van welke laatste er zooveel stierven of ziek teruggezonden moesten worden, dat er weldra officieren te kort waren. - Maar toen den 15den Augustus het bericht kwam van het in brand steken van een verlaten kampplaats, aarzelde de bevelhebber niet langer. De zieken in het kamp achterlatende, werd iedereen, die de wapens kon dragen, aangewezen om mede te gaan. Tweehonderd Europeanen waren slechts in staat de wapens te voeren.

Een marsch van acht mijlen bracht hen aan eene geschikte plaats om te bivakeeren en den 16den trok men westwaarts over bergachtig terrein; toen des avonds het nachtleger werd betrokken, werd bevel gegeven

[p. 130]

geen hutten te bouwen en geen hangmatten zelfs op te hangen, maar deze op den grond uit te spreiden en daarop te gaan liggen. Deze voorzorgen werden genomen ten einde hunne tegenwoordigheid niet aan de Boschnegers te verraden, wat, als men aan het boomen kappen en eten koken was gegaan, zeker het geval zou zijn geweest. Men mocht zelfs niet hardop spreken. Ten slotte werd de geheele legerplaats omringd met schildwachten.

Zoo lag de troep daar te midden van dikke duisternis te wachten op den morgen. Ongelukkig had men ook nog met andere vijanden te doen dan met Boschnegers. Want het duurde niet lang of groote zwermen muskieten uit een naburig moeras, vielen op de soldaten aan. Deze ongelukkigen hadden thans niets om de bloeddorstige insecten te verdrijven. In gewone tijden was de rook van de vuren een uitstekend en vrij voldoend middel, maar thans was er niets wat hun belette, deze lieden te kwellen. Gesproken werd er weinig, maar gesmoorde vloeken en verwenschingen hoorde men zooveel te meer. Sommige soldaten waren zóó radeloos, dat zij met sabel of bajonet gaten in den grond groeven om daar hoofd en handen in te stoppen, ten einde zoo nu en dan ten minste enkele oogenblikken van die helsche kwelling bevrijd te zijn.

Den volgenden dag kwam men al spoedig op moerassig terrein, rijkelijk met mataky-wortels bezet, en kampeerde men dien nacht bij prachtig maanlicht in de hangmatten. Omstreeks middernacht werd de legerplaats echter plotseling gealarmeerd door een hevig geweervuur en terstond daarop kreeg men een regen van

[p. 131]

scheldwoorden naar het hoofd. Het waren de muitelingen. Men had den troep dus ontdekt. Het maanlicht drong niet door het dichte loof der boomen en hulde alleen de kruinen in zilverlicht. De plotseling gewekte soldaten konden geen hand voor de oogen zien en ook van de Boschnegers bespeurde men niemand. Zij schenen in noordelijke richting, maar op zeer grooten afstand te zijn en waarschijnlijk was hunne bedoeling alleen de soldaten schrik aan te jagen. Eerst tegen den morgen, toen het daglicht begon door te komen, trokken zij af. Het plan om den tocht naar de ontdekte sterkte geheim te houden en hun te verrassen, was dus mislukt, zooals dit trouwens gewoonlijk het geval was, want de Boschnegers werden door hunne spionnen te goed bediend, dan dat het een afdeeling soldaten zou kunnen gelukken onbemerkt ver in de bosschen door te dringen.

Zoodra men gereed was, trok men voort in de richting, waarin men des nachts de Boschnegers had gehoord. Maar ook nu vond men geen spoor van hen.