De commandant van de negerjagers. Historisch verhaal van de krijgstochten tegen de boschnegers in Suriname, 1772-1778

[p. 90]

XV.

Met de beide gevangenen in hun midden trok de afdeeling langzaam voort op den weg, dien zij gekomen waren, tot zij bij de achterblijvers terugkwamen, die terwijl een flink maal hadden gereedgemaakt.

De mooten slangenvleesch werden door de oud West-Indiёrs met graagte gegeten, doch de nieuwelingen wilden er nog niet erg aan. Eerst het smakelijk eten hunner makkers deed hen ten laatste schoorvoetend besluiten toe te tasten. Eerst ging het met lange tanden, maar weldra aten zij dapper mede.

De beide gevangenen weigerden het aangeboden voedsel hardnekkig.

- Als zij zoo blijven, merkte Mijland op, dan leveren wij ze niet eens levend af.

- 't Is best mogelijk, dat zij blijven weigeren, antwoordde Driessen. Het zou de eerste keer niet zijn, dat gevangen Boschnegers zich liever lieten doodhongeren, dan weer mede naar Paramaribo te worden gevoerd. Ik heb het wel gehad, dat zij zelfs weigerden te loopen en dat ze door slagen noch pijnigingen te bewegen waren om een voet te verzetten.

- Wat gebeurde er dan met hen? vroeg Mijland.

- Dat ligt er veel aan wie de commandant is in

[p. 91]

zoo'n geval. Enkele humane menschen hebben zulke gevangenen wel laten ontsnappen, anderen schoten ze eenvoudig neer.

- Bah! zei Mijland, ik hoop maar dat de onzen gewillig medegaan, ik zou zulke treurige tooneelen niet gaarne bijwonen.

Driessen knikte en sprak eenige woorden tot den jongen, die hem met achterdochtige blikken aankeek. Het hielp hem echter niet veel. Hij keek, evenals een wild dier, dat gevangen is, schuw en onrustig rondom zich, blijkbaar moeite doende om den weg te onthouden en de richting waarvan hij gekomen was. Misschien wachtte hij ook nog wel bevrijders.

Na een rusttijd van een uur brak de troep op en ving de marsch aan. De commandant achtte het noodzakelijk, vóór de nacht inviel zoo ver mogelijk van de verwoeste plaats weg te komen. De negers konden misschien nog wel dienzelfden avond terugkeeren en dan zouden zij, als zij sterk genoeg waren, zeker niet nalaten hen te vervolgen.

Doch intusschen werd de tocht op het vroeger reeds beschreven gedeelte nu nog lastiger. Toen kon ieder man voor zich zelf handelen en loopen, zooals hij wilde, thans had men twee gevangenen te bewaken tevens, en men begrijpt, dat de oude vrouw niet zoo gemakkelijk over boomstronken en door struiken kon volgen als een jong soldaat. De nacht verrastte hen dan ook te midden van een bijna ondoordringbare wildernis. Er was niets aan te doen, men moest hier blijven.

Allen waren zóó vermoeid, dat er geen sprake was van eten of gezellig praten. Die laatste worsteling te

[p. 92]

midden van slingerplanten, wat een ronddraaien in een cirkel was geweest, had allen afgemat. Verheugd te kunnen zitten en liggen, strekten zij zich uit en dachten aan niets dan aan rust, d.w.z. slapen.

- Wij verkeeren in een alles behalve benijdenswaardigen toestand, zeide de commandant tot onze vrienden, er moet van nacht goede wacht gehouden worden en op de manschappen valt niet te rekenen. Willen wij het gevaar niet loopen overvallen te worden en in den slaap afgemaakt, dan dienen wij de wacht onder ons te verdeden en wel zoodanig, dat we twee aan twee waken. Betrek daarom samen de eerste wacht. Laten we maar één uur te gelijk nemen. Over een uur wekt ge mij en Cesar, die is onvermoeid. Als de kerel het op deze expeditie goed maakt, zal ik hem voordragen voor neger jager, 't Is een flinke kerel, al is hij zwart.

Mijland en Driessen betrokken derhalve de wacht.

Het duurde geen vijf minuten of ook de commandant lag in diepen rust. Onze beide vrienden waren de eenigen die waakten.

De eenigen? Neen, nog twee waren er die waakten, namelijk de oude negerin en het kind. Hoopten zij nog steeds op bevrijding. Waarschijnlijk wel, want hunne oogen trachtten de dikke duisternis te doorboren en hunne ooren vingen gretig elk ongewoon geluid op, alsof de bevrijding reeds nabij was.

De knaap had zich ter ruste gelegd, met het hoofd op de handen van de negerin. Hij lag daar, oogenschijnlijk rustig slapend, en alleen de duisternis was oorzaak, dat de sergeant en de korporaal, die van tijd tot tijd naar hunne gevangenen keken, niets bespeurden van

[p. 93]

de regelmatige beweging van het hoofd, veroorzaakt doordat de knaap bezig was de touwen, waarmede de handen van de negerin gebonden waren, te doorknagen. Toen dit werk, na verloop van misschien anderhalf uur was afgeloopen, toen bewogen zich de handen van de oude daar onder het lichaam van den schijnbaar slapenden knaap een tijdlang en toen was ook hij van zijn banden bevrijd.

Intusschen waren Mijland en Driessen gaan slapen, hun tijd was reeds weder verstreken en zoo waren zij reeds tweemalen op post geweest, zonder dat zich iets voordeed.

Het was eerst bij de laatste wacht, die door den commandant en Cesar werd waargenomen, dat de laatste fluisterend zeide: - Massera commandant, Boschnegers!

- Zoo, zeide de commandant, zijt ge daar zeker van?

- Ja, Massera, geweren klaar houden.

Juist wilde de luitenant de manschap laten wekken, toen een flink salvo hen allen deed opspringen.

- Neem je wapens en houdt je gereed, zeide de commandant fluisterend. Zij hebben in eene verkeerde richting geschoten en weten dus niet zeker waar wij ons bevinden. Maak geen geluid.

Met het geweer in de hand bleven allen liggen. Op korten afstand hoorde men schreden, toen hield dat opeens op en een stem klonk luide in de nachtelijke stilte:

- Lage honden van Hollanders, waar zit ge? Durft ge u niet eens vertoonen?

- Laten wij hun antwoorden, anders schieten zij weer, dat is zoo hun gewoonte, zeide Driessen.

[p. 94]

- Goed, zeide de commandant, ga je gang.

- Hier zijn we, wegloopers, wat moet ge van ons? riep Driessen.

- Gij hebt onze woningen en onze velden verwoest, riep dezelfde stem, als gij vechten wilt, vecht dan als mannen!

- Dat zouden wij gaarne gewild hebben, maar gij waart er niet, om uw eigendom te beschermen! riep Driessen. Gij waart op een rooftocht uit, niet waar schelmen. Maar de gouverneur heeft u gestraft, zooals gij gezien hebt. Geef u liever over inplaats van hier te staan schelden.

- Overgeven? hahaha! klonk de stem hoonend lachend, kom ons maar halen, honden! en wij zullen u ontvangen. Wilt gij liever man tegen man in het bosch, bepaal dan zelf de plaats en wij zullen komen.

- Gij zult er evenmin zijn als gij er heden waart, schreeuwde Driessen. Waarom beschermt gij uwe hutten niet en uwe velden, in plaats van menschen te overvallen, die zich niet verdedigen kunnen. Zelfs uwe vrouwen en kinderen laat ge onbeschermd achter, zoodat wij ze gevangen namen.

- Ha, ha, ha! klonk het terug, die hebt ge niet eens kunnen houden! En een gelach uit twintig kelen begeleidde dit hoonend lachen.

- Hel en duivel, barstte Driessen uit, onze gevangenen zijn weg!

Inderdaad was er van de negerin en het kind geen spoor meer te zien. Ze hadden de gunstige gelegenheid waargenomen om te ontsnappen.

Het duivelachtig gelach daar buiten hield nog steeds

[p. 95]

aan. Er op in te gaan zou dwaasheid zijn geweest, want men wist niet hoe sterk de bende was en bovendien op een geheel onbekend en allerongunstigst terrein een gevecht te gaan leveren, ware onzin geweest. Trouwens, de eerste schemering begon reeds aan te breken en de Boschnegers zouden, zooals hunne gewoonte was wel aftrekken, zeer tevreden dat zij de gevangenen uit de handen der Hollanders hadden verlost.

Nog een tijdlang werden er over en weer smaadwoorden gewisseld, die eerst ernstig werden toen Cesar zich in het gesprek mengde. Zij noemden hem een lagen verrader, die zijn eigen broeders verkocht. Cesar daarentegen schreeuwde hun toe, dat zij wegloopers waren, te lui om te werken en die liever met nietsdoen en zang en dans den tijd doorbrachten.

Toen de dag meer en meer begon door te komen, trokken de Boschnegers af, zweerende, dat zij den eersten den besten Hollander of negerjager, dien zij in hunne macht kregen, aan de beenen zouden ophangen en door de mieren levend zouden doen opeten.

Bijna terzelfder tijd togen ook de onzen op weg en bereikten tegen den middag de plaats waar hun vaartuig voor anker lag.