De commandant van de negerjagers. Historisch verhaal van de krijgstochten tegen de boschnegers in Suriname, 1772-1778

[p. 59]

X.

Een van de korporaals, die al ziek was geweest, zoo als men weet, toen de vaartuigen aan de post ‘'s Lands Welvaren’ waren, was zoodanig verergerd, dat de commandant weldra moest besluiten hem naar die post op te zenden. Hij deed dit tegelijk met een, die ook sinds een paar dagen hardnekkige koortsen had en Myland was den last opgedragen met een der vaartuigen de zieken weg te brengen en onmiddellijk terug te keeren.

- Dat is eene goede gelegenheid voor Driessen, dacht Myland, en hij ging bij zijne terugkomst terstond den commandant spreken.

Reeds den volgenden dag had Driessen dan ook het genoegen voorloopig tot korporaal te worden bevorderd, eene bevordering, die hoe gering ook, hem op de eerste sport bracht van de ladder, waarop men naar boven moet gaan. Hij was er dan ook recht dankbaar voor en geheel met plannen voor de toekomst vervuld. En daar ‘Duivelshaven’ voor den zieken korporaal even noodlottig bleek als voor alle anderen, die daar tot herstel werden heengezonden, kwam Driessen weldra definitief in diens plaats.

Intusschen had men, kort na het voorval met den krokodil, de zekerheid verkregen, dat de boschnegers, die

[p. 60]

hun dien nacht hadden getracht te overrompelen, hun plan niet hadden opgegeven. Op een der eerstvolgende nachten had men aan den wal weer rumoer vernomen, en nadat dit eenigen tijd had geduurd, waren er eenige schoten gevallen. Daar de commandant echter de slimheid had elken avond, zoodra het duister was, een andere ligplaats voor de vaartuigen te kiezen, vergiste de vijand zich in de ware plaats en de schoten hadden natuurlijk niet de minste uitwerking.

Dit voorval had echter den commandant doen besluiten nu niet langer werkeloos te blijven, maar te zien of hij de verblijfplaats van dien troep niet kon opsporen. Het eene vaartuig dáár latend, onder bevel van een onderofficier, verliet hij met het andere de ligplaats en voer de Cottica op in de richting van de Patamaca-kreek.

Alles geschiedde in de diepste stilte. Als men den vijand wilde ontdekken, moest men hem niet vooruit waarschuwen.

Langzaam gleed het vaartuig over de stille watervlakte. De oevers van weerszijden waren zeer dichtbij, zoodat men duidelijk alles kon waarnemen, even alsof men door een kanaal voer. Palmietboomen en dichte doornstruiken bedekten de oevers, en overal bespeurde men apen en papegaaien, die in deze grootsche natuur bijna nimmer ontbraken.

Driessen, die met Mijland achterin zat te praten, boog zich eensklaps over boord en greep eenige dingen, die op het water dreven.

- Wat hebt ge daar? vroeg Mylord.

- Noten, zei Driessen, grijp er ook maar gauw wat, want zij zijn lekker.

[p. 61]

Ook de manschappen schepten de vruchten op met alles wat zij konden en de commandant versmaadde er eenige niet.

Toen Mijland de groote witte noten gekraakt en geopend had, proefde hij dat de kern zoet en knappend was en het speet hem maar, dat hij er niet meer van machtig was geworden.

- Die noten groeien hier vrij algemeen, zeide Driessen, de meeste komen in het water terecht. Ja, we hebben hier in de bosschen nog heel wat, dat bruikbaar is. Ziedaar bij voorbeeld de macco-macco, die boom, die vol scherpe punten zit; van onderen is de stam zeer dik en naar boven toe wordt hij al dunner en dunner. De bladeren van dezen boom kan men gebruiken als trekpleisters.

- En wat zijn dat voor vruchten? vroeg Myland, op een boom wijzend, aan een tak waarvan eenige zeer lange dingen hingen, die door het zachte windje heen en weer bewogen werden.

- Dat, zei Driessen lachend, dat zijn geen vruchten, dat zijn vogelnesten.

- Wat, vogelnesten? riep Mijland uit.

- Ja, ziet ge die vogels er niet omheen vliegen en hoort ge dat gefluit niet?

- Ja.

- Nu, dat is de troepiaal.

- De troepiaal?

- Ja, deze vogel maakt zijn nest van de dooreengeweven draden en vezels van planten. Ik heb wel eens zoo'n nest in bezit gehad, dat ongeveer een meter lang was, vervolgde Driessen. Het is, zooals ge ziet, een gek

[p. 62]

gezicht, die lange, door den wind bewogen zakken, aan de takken te zien hangen en elke nieuweling denkt, dat het vruchten zijn, te meer omdat de vogels er altijd bij zijn of er rond vliegen. Ik heb er wel koloniën van gezien, als ik mij zoo mag uitdrukken, van 30 tot 40 dezer nesten, want de troepialen leven altijd in troepjes bij elkander. Daarbij zijn die vogels drommels slim. Eén soort bijvoorbeeld, die veel op onzen Hollandschen leeuwerik gelijkt, hangt zijn nest op aan takken, die met de scherpste doornen bezet zijn, dat is natuurlijk om de klimmende roofdieren, die hier in de bosschen in menigte voorkomen, den lust te benemen er naar toe te klimmen. Een andere soort, zoo groot als ons sijsje, maakt een nest, dat, als je het op een afstand ziet, er geheel als een lange takkebos uitziet.

- Maar, zei Myland, die nesten zijn niet alle even lang.

- Dat komt, zei Driessen, omdat zij niet ineens zoo'n lang nest maken. Het eerste jaar, als een paar jonge vogels beginnen te broeden, maken zij een nest, dat veel korter is. Zoodra zij weer gaan broeden, verlaten zij het oude nest, maar maken daar bovenaan een tweede; het oude nest is nu tweemaal zoolang geworden en zoo doen zij verscheidene jaren achtereen. Ten slotte heeft zoo'n nest of liever zoo'n aantal nesten een heele lengte verkregen en men kan het dan goed vergelijken met een huis van een aantal verdiepingen.

- Met dit verschil, merkte Mijland op, dat alle verdiepingen niet bewoond zijn.

- Daarin vergist ge u, zei Driessen, zij zijn dat wel, want hoewel de troepialen altijd slechts het bovenste

[p. 63]

bewonen, worden de andere weldra ingenomen door muizen, die daar een goed nest kant en klaar vinden.

- Wat is de natuur toch wonderbaar, merkte Mijland aan.

- Ja, dat is zij, zeide Driessen. Ge zult het dan ook wel kunnen begrijpen, dat ik, zoo dikwijls ik mij afkeerig van de menschen gevoelde, in de grootsche en rijke natuur van dit land vergoeding zocht.

Mijland knikte.

- Ik zou hetzelfde doen, zeide hij.

[p. 64]

... jaagden de negers in het riet van den drassigen oever een krokodil op, die besig was het lichaam van een neger te verslinden. (Bladz. 58).