De commandant van de negerjagers. Historisch verhaal van de krijgstochten tegen de boschnegers in Suriname, 1772-1778

[p. 21]

IV.

Het was nog vroeg in den morgen, toen de beide vaartuigen van wal staken om hun tocht te vervolgen. Onder een eentonig maatgezang der roeiers schoten de vaartuigen tusschen de schilderachtige oevers door. Nu en dan bespeurde men een plantage, die op afstanden van één of twee mijlen langs den oever verspreid lagen. Onder het prachtige groen, dat op vele plaatsen over het water hing, zag men allerlei vogels, meest steltloopers, die op het gezicht van de vaartuigen nieuwsgierig opkeken of wel ijlings wegliepen. Soms ook bespeurde de meer geoefende oogen van de oud-gedienden den kop van een krokokil boven de oppervlakte, en op ondiepe plaatsen lagen er soms te slapen en zich in de zon te blakeren.

Tegen den middag legde men aan bij eene groote koffieplantage, welks eigenaar een vriend was van den bevelhebber der vaartuigen en wien hij had beloofd een bezoek te brengen, vóór hij voorgoed de bosschen opzocht.

Dat was voor allen een heel pretje. De planter, zekere heer Van Berckel, was een hupsch man, die met zijn dochter Alida, een allerliefst meisje van 17 jaren, de geheele familie Van Berckel uitmaakte. Er waren een

[p. 22]

drietal Europeesche opzichters, die evenals hun meester door hunne menschlievendheid alom bekend waren en door de slaven op de handen gedragen werden.

Men werd met een vreugde en gulheid ontvangen, alsof men tot de familie behoorde, en daar Van Berckel terstond verklaarde, dat hij den kommandant dien dag niet zou laten gaan, gaf deze zijn sergeant bevel allen te doen landen, de vaartuigen vast te maken, er een wacht bij te stellen en zich maar in te kwartieren op de plantage.

Sergeant Mijland werd daarbij uitgenoodigd met zijn kommandant voorloopig het ontbijt te gebruiken, terwijl de soldaten en de negers ieder afzonderlijk onthaald werden.

Mijland, hoewel spijt gevoelende, dat zijn vriend niet kon genoodigd worden, begreep, dat hij de onderscheiding, van in dit geval gelijk te worden gesteld met zijn kommandant, op prijs moest stellen en nam dus zeer verheugd deel aan den maaltijd, die met echt Surinaamsche overvloedigheid en weelde was toebereid. Tusschen twee der blank-officieren (opzichters) gezeten, had hij tegenover zich mejuffrouw Alida, de bekoorlijke dochter van den heer Van Berckel, die terstond veel indruk op hem maakte en zijn licht ontvlambaar, jeugdig hart dadelijk in laaien gloed zette.

Het gesprek liep natuurlijk over den voorgenomen tocht ter opsporing en kastijding van de Boschnegers, waarvan het detachement van luitenant Cramer een der afdeelingen uitmaakte.

- Ge zult het zwaar te verantwoorden hebben, als nieuweling, merkte Alida op, zich tot Mijland wendend.

[p. 23]

De Boschnegers zijn gevaarlijke en niet te verachten vijanden; het zijn wanhopende menschen en die, volkomen bekend met de bosschen, u veel werks zullen geven. Is het zoo niet? vroeg zij, zich tot haar vader wendend.

- Ja, zeide deze, het is een gevaarlijk en ondankbaar werk tegen de Boschnegers strijd te voeren. Reken er op, dat ge, zoo het niet bij verrassing geschiedt, er geen een te zien zult krijgen.

- Geen een te zien krijgen? vroeg Mijland verbaasd.

- Neen, zij houden zich goed verborgen, maar daarentegen zullen zij u op alle denkbare manieren afbreuk doen: zij zullen trachten u te overrompelen in den slaap of op eenig ander oogenblik; als gij ze ver van u waant zijn zij in uwe onmiddellijke nabijheid; bij de vervolging zullen zij u trachten op een dwaalspoor te brengen en u zoo diep in de bosschen of in de moerassen voeren, dat ge er niet meer weet uit te komen. En als ge dan uitgeput, ter dood toe afgemat zijt, dan zullen zij u op het onverwachts aanvallen.

Allen zwegen en in het oog van het meisje glinsterde een traan van medelijden. Terwijl zij Mijland meewarig aanstaarde, was er eene lichte trilling van hare rozenroode lipjes te bespeuren.

- Eén ding wil ik u echter op het hart drukken, zeide de heer Van Berckel, zorgt er voor, dat ge nimmer levend in hunne handen valt.

- Komaan, zeide de luitenant, ge zoudt ons waarachtig week maken, beste vriend, en misschien nog bevreesd ook. Naar den drommel met die sentimentaliteit, die geen kloek soldaat past. Wij zullen onzen plicht

[p. 24]

doen en verder de zaken aan hoogere machten overlaten. Ik drink op onze voorspoedige terugkeer hier!

- Bravo! riep de gastheer en de glazen werden nog eens gevuld.

Alida glimlachte door hare tranen heen en keek Mijland, toen zij met hem klonk, zóó aan, dat beiden zoo rood werden als scharlaken.

De avond begon te vallen, toen men in de veranda voor het huis weder bijeenkwam. Men had eene wandeling gemaakt door de geheele uitgestrekte plantage, den prachtigen wasdom van boomen en planten bewonderd, de verzameling pluimgedierte bekeken en zoo al meer. Thans had Van Berckel zijnen gasten nog eene verrassing bereid. De negerbevolking, voor wien deze dag insgelijks een feestdag was, zou een hunner gewone dansen vertoonen.

Op de maat van eenige muziek-instrumenten van zeer eenvoudige samenstelling: de banja, een soort gitaar, gemaakt van een calabas met een handvatsel van twee voeten lang en met leder bekleed, waarop een kam met vier snaren is gemaakt, benevens eenige trommen van verschillende grootten, dansten de slaven. Daar zij hartstochtelijke liefhebbers van dansen zijn, waren zij buitengewoon prettig gestemd. Een jonge neger en negerin openden den dans, door elkander dansende te naderen en zich weder van elkaar te verwijderen, tot zij ten slotte de armen door elkander strengelden en elkaar kusten. Zoo ging het eenigen tijd door, terwijl het eindigde met een algemeenen dans van alle paren.

De maan bescheen dit tooneel en goot een stroom van zilverwit licht over het grasperk voor de veranda

[p. 25]

Een jonge neger en negerin openden den dans, door elkander dansende te naderen en zich weder van elkaar te verwijderen. (Blz. 24.)

[p. 26]

uit, de toppen der boomen waren als in zilverwaas gehuld, een mat licht, dat sprankelend over het lommer gleed. Vampiers vlogen in snelle vlucht met onbegrijplijk korte wendingen boven dit tafereel en zetten aan alles een eigenaardige bekoorlijkheid bij.

Het was zeer laat, toen men zich te slapen legde om den volgenden morgen met het krieken van den dag te vertrekken. Iedereen had een aan genamen dag doorgebracht en de sombere gesprekken van den middag waren vergeten.