Het mysterie van de doodshoofden

[p. 70]

Ollie en haar miljoenen

Wie was Olga Alwine Louise von Brechtenstein?

Was zij de thans nog in kommervolle omstandigheden levende enige erfgename van de reeds overleden graaf von Brechtenstein of was zij eenvoudig een geraffineerde oplichtster?

Wat wisten wij van Olga Alwine Louise von Brechtenstein?

Ik zal het u vertellen.

Uit hetgeen gezegd werd door hen die er iets van konden weten, bleek dat zij was geboren in Duitsland, in Sleeswijk-Holstein, en wel tijdens de roerige dagen aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. Zij was het jongste kind van de graaf von Brechtenstein en Louise von Wilgenburg. De twee oudste kinderen van het hooggeboren echtpaar waren zoons.

De graaf, een trouwe strijdmakker van von Hindenburg, kwam lichtbeschadigd uit de Eerste Wereldoorlog te voorschijn en wijdde zich nadien aan het beheer van zijn vele bezittingen in Sleeswijk-Holstein.

Olga Alwine Louise von Brechtenstein - omdat zij als kind zo mollig was, kortweg Ollie genoemd - groeide op te midden van een gelukkige familie. Er was toen, zogezegd, nog geen vuiltje aan de lucht. Maar dat vuiltje kwam. Hitler verscheen en stichtte zijn nieuwe orde. De graaf, die onmiddellijk het grote gevaar dat het arme

[p. 71]

Duitse volk bedreigde, inzag, verbood zijn zoons, zich met de Führer in te laten.

De zoons sloegen echter de wijze raadgevingen van papa in de wind en schaarden zich in de rijen van Hitlers nieuwe orde.

De verbolgen graaf onterfde zijn beide zoons en wierp zich toen op het ziekbed. Liefdevol verpleegd door Ollie en de gravin, sleepte hij zich nog drie kommervolle maanden door dit leven en stierf.

De gravin, door de dood beroofd van hem die zij zo innig liefhad, volgde, gesloopt door het verdriet, haar man een half jaar later.

Zo stond Ollie dan alleen. Met behulp van een paar trouwe bedienden slaagde zij erin, de landgoederen wijs en zuinig te beheren.

Opnieuw trof haar echter een vreselijke slag. In 1939 kreeg zij het bericht, dat haar oudste broer, van wie zij zoveel had gehouden, tijdens de veldtocht in Polen was gesneuveld. Nu had zij alleen nog maar haar jongere broer, Helmuth. Maar van hem vernam zij aanvankelijk niets. Uit de schaarse berichten die haar later via anderen bereikten, bleek dat Helmuth in 1943 opgewekt naar het Oostfront was getogen.

In 1945, na de ineenstorting van het Derde Rijk, kwam de bezetting. Zwermen vreemde soldaten namen hun intrek in de landhuizen van de familie von Brechtenstein. Ollie, een geslagen vrouw, vond rust en liefde in de armen van een wakkere bezettingsofficier. Hulpeloos en onervaren als zij was, informeerde zij niet naar de burgerlijke staat van de levenslustige militair. Toen zij hem twee kinderen had geschonken, vond zij dat zij hem nu wel zo intiem kende, dat een huwelijk gerechtvaardigd leek. Met een schaterlach die diep in haar ziel sneed, toonde de eens zo nobele officier haar een foto van een vrouw en een trouwboekje waarin de namen van drie kinderen prijkten.

[p. 72]

Dat was te veel voor Ollie. Iemand met gevoel voor menselijk leed zal dit inzien.

Zonder zich ook maar iets om haar vele bezittingen te bekommeren, vluchtte zij weg. Haar beide kinderen liet zij achter onder de hoede van een oude getrouwe.

Omdat haar lieve vader haar, toen zij nog een jong meisje was, verteld had, hoe goed en gastvrij de mensen in Nederland waren, ging zij op weg naar Amsterdam, waar ze liefdevol werd opgenomen door een jongeman die haar zijn kamer afstond. Zij vertelde haar leed aan een ieder die het maar horen wilde, en al spoedig kende iedere kruidenier, slager, melkboer en groenteman uit de buurt de levensgeschiedenis van Ollie, de arme vrouw van adelijke afkomst, die zo noodlottig in de penarie was geraakt. De penarie, althans de financiële zijde daarvan, was natuurlijk maar van tijdelijke aard. Wanneer de landgenoten in Sleeswijk-Holstein, waarvan zij toch de enige erfgename en in feite reeds de bezitster was, te gelde waren gemaakt, dan kon zij weer een staat voeren, die in overeenstemming was met haar afkomst. Want zij zou alles verkopen. Zij wilde niet meer terug naar Sleeswijk-Holstein, waar zij zoveel ellende had doorgemaakt. Reeds was zij in contact getreden met de Nord-Deutsche Bank in Hamburg, die haar vermogen, dat zij op een slordige negentig miljoen gulden schatte, zou gaan beheren.

Ollie was van nature zeer openhartig en toonde aan een ieder die daarvoor interesse had, de brieven met het nogal indrukwekkende briefhoofd van de Nord-Deutsche Bank.

Spoedig was Ollie omringd door een schare van weldoeners, die haar, natuurlijk om zuiver menselijke beweegredenen, van al het nodige en nog meer voorzagen. Ollie baadde weer in weelde. Het was nog wel niet zoals thuis, maar het kon er toch mee door. Het spreekt, dat zij al haar weldoeners - al was zij dan slechts de dochter van een graaf - ‘vorstelijk’ zou belonen.

Aan de meer kritische weldoeners vertelde zij, dat zij

[p. 73]

de schriftelijke bewijzen, waarop haar aanspraken steunden, in een verzegelde enveloppe in bewaring had gegeven aan meneer pastoor. Zij, verstandig als ze was, vond het een beetje riskant, die waardevolle papieren thuis te houden en daarom bewaarde meneer pastoor ze voor haar in de brandkast van de parochie. Of het nu kwam door de ontroering wegens de weldaden, die zo rijkelijk over haar werden uitgestort, of door een onwillige niersteen, is nooit duidelijk geworden, maar Ollie werd ziek.

Haar weldoeners zaten veelvuldig aan haar ziekbed en stelden alles in het werk om haar in leven te houden. De angst stond op hun gezichten te lezen. Ten slotte sprak een der weldoeners het verlossende woord. Hij vroeg aan de zieke Ollie, wat er van de beloningen terecht zou komen, wanneer zij, eventueel, voorgoed haar ogen zou sluiten.

Het was een netelig probleem. Maar Ollie had direct een oplossing bij de hand. De oplossing was simpel en getuigde van een inzicht dat onmiddellijk de adellijke afkomst verraadde.

‘Haal een notaris,’ gebood ze.

Er werd in allerijl een taxi ontboden en de gekozen voorman van de schare weldoeners bladerde gehaast in de beroepenlijst van de telefoondienst, op zoek naar een gedegen notaris. Die werd gevonden en een halfuurtje later dicteerde Ollie vanaf haar ziekbed, omringd door de weldoeners, haar laatste wil.

Men kon tevreden zijn. Ollie strooide met legaten, als gold het een lintjesregen. Het is verbijsterend, hoeveel gelukkige gezichten er te toveren zijn uit een grove hand met aards slijk. Ollie liet haar weldoeners met name in het testament opnemen en woog zorgvuldig de bedragen der legaten af. Omdat er best wel een of ander menslievend karweitje zou zijn op te knappen, kreeg ook meneer pastoor een vorstelijk bedrag in het vooruitzicht gesteld. De pastoor, die ook aanwezig was, dankte met

[p. 74]

een paar eenvoudige woorden en prees de gul- en goedheid van de zieke Ollie.

Het deed Ollie zichtbaar goed, zoveel geluk om zich heen verzameld te zien en zij ging zienderogen vooruit. Na veertien dagen verliet zij volkomen genezen haar ziekbed. De weldoeners feliciteerden haar met haar voorspoedig herstel en vroegen toen geniepig, hoe het met de erfenis was gesteld... Wel, er waren enige lastige verwikkelingen. Allereerst werd het feit, dat de graaf zijn zoons had onterfd, door de Duitse autoriteiten niet erkend. Op zich zelf was dat niet zo verontrustend, omdat zij dan toch nog de helft van die negentig miljoen zou erven. Het pleitte voor haar bescheidenheid, dat zij daarmede al tevreden zou zijn. De andere helft zou dan gaan naar haar broer Helmuth. Maar dat was juist de moeilijkheid. Men wist niet of Helmuth was gesneuveld of dat hij zich in Russische krijgsgevangenschap bevond. Een ieder die de kranten nauwkeurig las, wist toch hoe die Russen waren. Zij lieten niets los en al haar verzoeken om inlichtingen waren op niets uitgelopen.

De weldoeners knikten begrijpend en besloten hun weldaden nog een poosje voort te zetten.

Na enige maanden kwam Ollie met het verblijdende bericht, dat voorlopig de helft van de erfenis aan haar zou worden uitgekeerd. Er was zelfs al een datum bepaald.

De schare weldoeners leefde in een opgewonden stemming en zag met vreugde de dag van het grote geluk naderen.

Toen trof een nieuwe slag de toch reeds zo zwaar geteisterde vrouw. De weldoeners ontvingen van Ollie een zwart omrande rouwkaart, die het overlijden bekendmaakte van haar oudste kind. De vrienden spoedden zich in optocht naar het huis van Ollie. Zij vonden haar in grote droefenis, en met tranen in haar ogen vertelde zij, dat zij van de oude getrouwe in Sleeswijk-

[p. 75]

Holstein het bericht had gekregen, dat haar oudste kind bij een brand om het leven was gekomen. Dezelfde oude getrouwe had haar afgeraden naar Sleeswijk-Holstein te komen, omdat het kind door de brand nogal deerlijk was verminkt. Ollie besloot dan ook in Amsterdam te blijven. Zij zou van haar kind in haar hart de herinnering bewaren, zoals zij het in leven had gekend, Het enige dat zij nog kon doen, was in de kerk een requiem-mis te laten opdragen, ten behoeve van de gestorvene. En zo troffen alle weldoeners - katholiek en niet katholiek - elkaar in de kerk en woonden devoot de dienst bij. Ollie was geheel in het zwart gekleed en huilde bitterlijk. De weldoeners respecteerden het verdriet van de bedroefde moeder en lieten het onderwerp ‘erfenis’ maandenlang rusten.

Daarna kwamen zij eensgezind tot de overtuiging, dat een vrouw die al zoveel levensslagen had getrotseerd, wel over voldoende geestelijke weerstand zou beschikken om aan het kiese onderwerp van de erfenis herinnerd te kunnen worden.

En zie, Ollie bleek in het geheel niet ontstemd. Zij had zelfs de maanden van droefenis benut om nadere informaties in te winnen. Het was nu wel vast komen te staan, dat ook broer Helmuth was gesneuveld. Niets stond nu meer de afwikkeling van de erfenis in de weg. Over drie dagen zouden dan ook in het Victoriahotel enige heren verschijnen die de zaak financieel met haar zouden afwikkelen.

Zij verzocht aan een weldoener die de beschikking had over een auto, haar op de bewuste dag naar het Victoriahotel te rijden, omdat het voor een aanstaande miljonair toch niet paste om met de tram naar het Victoriahotel te gaan.

De weldoeners stemden daarmee in.

Op de glorieuze dag werd Ollie, die op haar paasbest gekleed was, door de weldoener-met-auto naar het Victoriahotel gereden. Zij stapte uit de wagen met alle

[p. 76]

gratie die in haar was en ging welbewust het hotel binnen.

De weldoener-met-auto bleef vol ongeduld buiten wachten. De afspraak was dat hij Ollie na het onderhoud met de heren uit Duitsland naar haar woning terug zou brengen, waar de overige weldoeners reeds bijeen waren, gereed om de beloningen in ontvangst te nemen. De weldoener-met-auto wachtte echter tevergeefs. Ollie keerde niet terug.

Toen het bericht was ontploft, werden de weldoeners spoorzoekers. Omdat zij meer bedreven waren in het doen van weldaden dan het volgen van sporen, liep hun onderzoek op niets uit.

Ten einde raad werd de recherche ingeschakeld. Na enige tijd werd Ollie gevonden. Zij was op weg gegaan naar Rotterdam, waar zij liefdevol was opgenomen door een jongeman die haar zijn kamers afstond.

Olga Alwine Louise von Brechtenstein had haar leed verteld aan een ieder die het maar horen wilde en iedere kruidenier, slager, melkboer en groenteman uit de buurt kende de levensgeschiedenis van Ollie, de arme vrouw van adellijke afkomst, die zo noodlottig in de penarie was geraakt.

Toen Ollie door de recherche aan haar adellijke tand werd gevoeld, bleek dat zij alles had verzonnen. De verzegelde enveloppe in de brandkast van de pastoor bleek slechts 'n stel blanco belasting-aanslagformulieren te bevatten en in de lak van de verzegeling waren de afdrukken van een gewoon ‘kwartje’ zichtbaar. Zij was nog nooit buiten de grenzen van ons goede vaderland geweest en kende Sleeswijk-Holstein slechts van de landkaart. Kinderen had zij niet en had zij ook nooit gehad. Het verhaal van het overlijden van het kind had zij aannemelijk gemaakt door eenvoudig een stel zwart omrande rouwkaarten met een door haar verzonnen tekst te laten drukken. De brieven van de Nord-Deutsche Bank in Hamburg waren echt. Zij had een

[p. 77]

paar maal aan die Bank inlichtingen gevraagd omtrent de mogelijkheden van het beheer van een vermogen en de Bank had haar keurig geantwoord.

Wie was nu Olga Alwine Louise von Brechtenstein? Wel, zij was de dochter van een eenvoudige landarbeider en zij had niet meer opleiding genoten dan de lagere school. Zij heette Neeltje Prak en haar wieg had in Purmerend geschommeld.

De rechter stuurde haar naar de gevangenis, de weldoeners maakten de balans op en de notaris verscheurde een testament.

En de pastoor?

Hij was een wijs man. Hij schudde zijn hoofd en lachte.