Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat dye aertshertoge Philips van Oestenrijc van Bourgondien mit groter ende onsprekeliker pompen ende triumphen in Spangen reysde te lande doir Francrijck.
Dat XXIII capitel.

Also die jonge Fernant enige sone van den coninck ende coninginne van Spangen ende Aragon oflivich geworden was, ende desgeliken zijn oudste suster Maria, die te manne hadde coninck Emanuel van Portegael; ende mits vrouwe Johanne ons princen wettige ghesellinne dat outste ende naeste oer was van allen dien landen, soe wert die prince mit zijnder vrouwen also gesint ende beraden, ende sonderlinge bi rade van den aertsbiscop van Bysansen, die al thele gelove bi hem hadde, dat hi reysen woude in Spangen. Ende hi bereide hem seer costelic ende pomposelic om te reysen doir Francrijc. Want dye coninc Lodewijck ende die hertoge van Bourbon, des princen oom, ende meer ander heren ende vorsten begeerden hem te sien ende te festeren. Soe reysde hi mit sijnder vrouwen ende mit ontellike veel gheselscaps, edel ende onedel⁴⁶⁹, princen, heren, vrouwen ende jonffrouwen, mit also groten onsprekeliken state, pompositeyten ende costlicheden, dattet niement niet wel geloven en soude, hi en haddet gesien. Ende reysende doir alle de steden van Francrijc, wert hy overal waerdelic ende feestlick mit groter blyscapen ontfangen ende mit vele costelicke gaven begift, alsoft die coninck selver gheweest hadde, wanttet dye coninc also bevolen hadde. Oec sijnde in Francrijc mocht hi tot allen plaetsen die gevangen verlossen ende quijt laten. Bovenal wert hi costlic ontfangen tot Parijs, tot Orliens, tot Tours, tot Blays, tot Bordeus. Die coninck ende coninginne waren hem verwachtende tot Blays mit veel hertogen, graven ende edelen, ende oec mit cardinalen ende biscoppen. Ende dair bleef hy VI daghen lang by daghe ende nachte seer blidelick ende feestlyck ghetracteert: dye banketten waren uutermaten costelic, dat men nije desghelijcxs ghesien noch ghehoort en hadde. Ende die coninck betaelde al sine costen mit sinen ghesinde, de uutnemende groot ende swaer waren, die binnen der cronen van Francijck ghedaen worden. Ende hy deden gheleyden ende scheyden vaneen mit groter minnen ende vrientscappen, ende quamen ten eynde in Spangen by den coninck ende coninginne; ende worden in allen plecken mit groter eren ende feesten onthaelt ende tracteert. Ende aleer dye prince uut Spangen scheyde, isser enen twist opghestaen tusschen den biscop van Bysanson, de den prince geheel op zijn hant hadde an dene sijde, ende den biscop van Camerijck mit sinen broeder heer Henric, heer van Berghen an Zoom, eerste camerling van den

469 onodel AB.

[p. 424r]

prince mit horen adherenten an dander side. Doch hoe tquam, dye here van Bergen wert uuten hove verdreven ende van sinen officie beroeft, ende hi quam te huys mit sinen broeder den biscop ende meer ander; ende dat regiment van den hove wert muteert ende verandert mit nyewen heren ende officieren, die jonck van jaren waren, dat seer mispresen ende gelaect wert. Corts daerna starf in Spangen dye biscop van Bysanson voornoemt, ende desgelijcs die biscop van Camericken, nadat hi thuys gecomen was in Brabant. Als nu die prince lange tijt in Spangen geweest was, nam hi oerlof an den coninc ende coninghinne, ende quam doer Francrijc weder bi den coninc. Ende also de coninc van Francrijc ende van Spangen te samen overcomen ende accordeert waren, als van den conincrijke van Sicilien of van Napels, dat doe besat coninc Frederic, prince van Tarenten (des overleden Fernants oem, ende was soen van den coninc Fernant, des groten coninc Alphons bastert soen); ende coninc Fernant van Spangen ende Aragon hadde desen coninc Frederic verdreven ende tlant ghedeelt. So ghevielder enen groten twist tusschen den Franchoysen ende Spangers, ende die coninc van Spangen hadde den aertshertoge Philips, sinen swager, commissie ende last gegeven om al desen twist ende discoorde bi den coninc van Francrijc ter neder te leggen. Mer daerenbinnen hadden die Spangers enen strijt tegen den Franchoysen, ende daer wasser veel verslagen; ende bysonder was daer gebleven die hertoge van Nemours, mit vele edelen; mits welken hertoge Phillips sere bescaemt ende confondeert was. Mer die coninc ontfinc sijn onsculde, ende die Spangers mit hoeren vromen capitein Consaly Fernandt wonnen allencken int hele conincrijc van Sicilien of Napels. Ende die wile dat die aertshertoge Phillips aldus bi den coninc ende coninghinne in Francrijc lach, wert hi al te seer bestaen met eender heter zage oft coortse, sodat men sere beduchte voer sijn doot. Mer die coninc dede alle die diligencye ende naersticheden die hi conde ende mochte mit sine meesters ende doctoren in medicinen, ende desgelijcs die hertoge van Bourbon sijn oem, sodat hi ten lesten ghenas. Ende heeft ten lesten oerlof genomen an den coninc ende sijnder coninginne, sinen oem, ende alle dander heren ende princen, ende reysde in Hoech-Duytslant bi sinen vader, den Roomschen Coninc, ende wert daer van den Overlantsschen ende Rijnsschen heren ende vorsten vriendeliken ontfangen ende festeert. Ende als men seyde, so beloofde hi dair sinen vader te oerlogen opten hertoge van Ghelre omme dat lant weder te crigen; ende van daer quam hi in sine landen, ende quam tot Mechelen opten XI dach van november int jaer van XV C II⁴⁷⁰; ende wert mit groter bliscappen ende⁴⁷¹ vrolicheit ontfangen; ende daer werden vele feesten ende triumphen bedreven om sijnder blider coemsten willen; want hi langer dan II jaren uuten lande geweest hadde. Mer sijn wijf dye hertoechinne en quam doe niet mit hem ende bleef in Spangen, ende beviel van enen jongen soen, die genoemt wert Fernant, daer die Spangaerts groten feeste of hilden ende bedreven, alst wel betaemde.

470 aldus C; XCII AB.

471 en AB.