Hoe dat de coninc van Engelant overquam tot Calys om te conquesteren ende te winnen tlant van Normandien, ende van enen groten brande tot Middelburch.
Dat LXXXGa naar voetnoot432 capitel.
Opten anderden dach van october is coninc Henric die VII van Engelant overgecomen tot Calys omme den Engelsscen te believen ende grote scattingen van den Engelssen te gecrigen, ende brocht mit hem een ontallick groot volc van wapenen ende bomberden, bussen, engienen ende andere instrumenten van oerloge om te conquesteren tlant van Normandien; tdwelke die Engelssen tot anderen tiden beheert hadden, van denwelken oec dye coninc van Francrijc jaerlics uutreykende ende betalende was den coninc van Engelant een sekere pensye ende somme van penningen ende by sekere inconvenienten dese pensie in langen jaren niet betaelt en was, so stelde die coninc dese armeye op om in Normandien te trecken, steden ende sloten te conquesteren; mer hi en quam niet verder int lant dan voer Boenen, daer hi sijn belegge voer maecte. Dit vernemende here Phillips van Crevecuer, heere van Cordes, generael capitein ende stathouder van Piccardyen ende Bolennoys, ende heeft alsoe mitten coninc gesproken mit enige andere gedeputeerde des conincs van Francrijc, dat dat oerloge bi tractate van payse ende mits een grote somme van penningen, dye den coninc van Engelant voer sine costen toegeseit worden tot terminen te betalen, als dat die coninc van Engelant weder terugge getogen is met al sijn volc ende gereetscap van orloge, ende dyeselve II coningen sijn aldus scyelicken weder verenicht, dat menich mensche vervreemde, nadat hij so groten volc mit hem gebrocht ende so groten gereetscap gemaect hadde, ende na den groten ontalliken scattinge dye doer heel Engelant gedaen was, daer dye Engelssen sere tonvreden inne waren. Niet lang hierna wert die stat van Atrecht subtijllicken gewonnen van den here van Forette, want si die sloetel van den clinckette in die poorte van Atrecht subtijllic hadden doen conterfeiten ende de capitein Carcaluenc, die van des conincs van Francrijcs wegen die stede te bewaren hadde, wert gevangen, leggende op sijn bedde. Ende in die stede worden vele lantknechten van Hoech-Duytslant inne gelaten om die te bewaren; ende om haer zoudie te betalen, so was in Vlaenderen geconsenteert een scattinge van eenre groter somme van penningen te heffen; mer sommige heren cregen die in haer handen, ende die knechten en worden niet betaelt. Waeromme dat si den burgers van Atrecht begonnen te beroven ende thoer te nemen, als hadden tvianden geweest. Ende den biscop van Atrecht hilden si gevangen, hem ofscattende bi dreigemente een somme van veel dusenden, al was hi nochtans goet Bourgongoens. Ende dat meer is, si beroefden die kercken ende andere geestlike Godshusen. Daerna destrueerden si dat casteel op dye Grote Marct, dat coninc Lodewijc van Francrijc om die van Atrecht te bedwingen hadde doen maken. Oec cregen si die cyte, dat is die bisdoms stede van Atrecht dairbi staende, die den coninc toebehoort. Ende die fortresse die coninc Lodewijc hadde doen maken tegen die ander steden destrueerden si oec ten gronde toe.
In die maent van october was een deerlicke brant binnen der stede van Middelburch in Zeelant; want die abdye der Oerden van den Premonstreiten al meest verbrande, als die kercke, die reventer, dat pant ende dat capitelhuys, die coeken mit alreley goeden ende de library mit scone boeken, vele costlike juwelen, cleinoden ende chyerheden van outaren ende andere ornamenten. Ende daer verbrande mede een cloester van den Boggaerts broederen, dat eerst nyewes gemaect was ende een scone kercke begonnen hadden, die al heel verbrande, sonder yet of luttel te hou-