Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van een grote tempeest; ende hoe die Keyser Frederick nederquam in desen Duytschen landen, ende hoe hertoge Maximiliaen tot enen Roemschen Coninc ghecoren wert.
Dat LIX capitel.

In den jare M CCCC LXXXV, opten jaers dach, des snachts ende des dages daeran, ende soe voert meest durende tot Onser Liever Vrouwen Lichtmissen toe, waeydet also groten stormende wint, dat mitsdien groot water in den landen quam, dat groot hinder ende schade dede an coern ende vruchten opten velde. Ende was dye wint meest west ende zuytweste, ende daer bedorven vele scepen opt water.

In denselven jaer, omtrent Sinte Lucien dach, quam Keyser Frederic die Derde te Coellen, ende bleef daer omtrent VIII daghen. Ende binnen desen tijden beleende dye

[p. 397v]

keyser tot Coelen opten Alden Marct lantgrave Harman van Hessen, biscop tot Coellen, hertoge van Westfalen ende grave van Aernsberch mitten drien landen. Corts daernae toech die keyser tot Aken, ende daer wesende quam bi hem sijn soen hertoge Maximiliaen, dien hi in lange tiden niet gesien en hadde. Ende daerenbinnen beleende die keyser tot Aken hertoge Willem van Gulic ende van den Berge mitten voornoemde twe landen, daer hem hertoge Maximiliaen sere behulpelic inne was. Daerna, int jaer van LXXXVI, opten XIII avont, quam die keyser mit sinen soen die wel XIIII C paerden alleen hadde, tsamen te Coelen binnen der stat, ende bleven daer tot op Sinte Aechten dach. Ende binnen der tijt quam hertoge Jan van Cleve seer costlic tot Coelen mit CCCC paerden, om sine landen te lene ontfangen van der keiser. Ende hi wert beleent mitten lande van Cleve, van der Marck, mitten lande van Ghennepe ende van Dinslaken, hoewel datter eenighe swaerheyt was tusschen des keysers ende den voornoemde hertoghe, als om des ghelts willen, dat die keyser van der beleninge hebben wilde, ende oec om der stede van Zoest willen, die des voornoemde hertogen vader den bisdom van Coelen ofgenomen hadde. Ende binnen desen tiden staken die edelen ende ridderen uut Hoech-Duytslant ende Laech-Duytslant tegen malcanderen mit scarpen geleyen, ende hadden vele ridderlicke oeffeninge van tornyeren ende steken. Ende op Sinte Aechten dach brac der keiser op mit sinen sone ende al den vorsten ende heren, ende togen den Rijn op tot Franckenvoert om enen Roemschen Coninc te kiesen. Ende opten XVI dach van februario, int jaer van LXXXVI, wert hertoge Maximiliaen van Oestenrijc eendrachtliken van den coervorsten, die daer mede vergadert waren, gecoren tot een coninc van Almangen ofte Roemsche Coninck. Ende corts daerna, als donredages na Paesschen, quamen die keyser mit sinen soen, den nyewen gecoren Roemsche Coninck, mit al den heren weder te Coelen, daer si eerlicken ontfangen worden; ende waren op die tijt wel omtrent V M paerden binnen der stat. Ende vandaen togen si al gelijc tot Aken, ende wert daer opten IX dach van aprille ghecroont in Onser Vrouwen Kercke tot enen Roemschen Coninc. Ende dit geschiet wesende sloech hi daer ende maecte wel CC ridders, daer die meeste of waren hertoge Phillips van Beyeren, palensgrave opten Rijn; hertoge Aernst van Sassen, beyde coervorsten; hertoge Willem van Gulick; hertoghe Jasper van Beyeren, lantgrave Willem van Hessen; marcgrave Aelbrecht van Baden ende Willem van Egmondt mit meer anderen. Dese feeste van der croninghe des Roomschen conincs voleyndt wesende, sijn die heren elc weder in den sine ghetogen, ende die Roomsche Coninck quam int lant van Brabant. Corts hierna, in dye maent van julio, quam die Keyser Frederijck in Brabant, Vlaenderen ende in Hollant, ende wert in allen steden eerlic ende feestelic ontfangen, als dat betaemde. Ende mit hem ende mitten Roemschen Coninc quamen vele Switsen ende lantknechten binnen Brusel, ende daer geviel een grote commocie, dat al die ghemeente int harnas liep, beduchtende bi sekere teykenen dat se dye stede innemen wilden; mer het werdt mit wijsheden beslicht, datter so groten quaet niet en gesciede alst wel gescapen was. Die keyser ende coninc trocken doen vandaen tsamen in Hoech-Duytslant; mer die coninc quam namaels weder mit groter macht, sonderlinge met Switsen, ende toech in Piccardien om enige steden ende fortressen van den Franchoysen in te nemen. Mer die here van Cordes verblinde die Switsen mit een grote somme van penningen, sodat die fame ghinc dat se den coninc vercoft hadden; ende hi deder vele hangen ende keerden bescaemt weder. Omtrent dese tijt, als int jaer van LXXXVII in meye, werdt dye stede van Sint Omers bi nachte den Franchoysen overgegeven bi enige van den meesten die die wake hilden. Mer onlange na desen tijt is si weder Bourgongoens gheworden, want si mit subtijlheden enige capiteinen ontboden, die daer omtrent in garnisoen laghen, daer die princepale of was die heer van Zavoyse ende van Merwen, mit meer andere ende deden hem heimeliken die poorten

[p. 398r]

op, ende quamen bi consent ende wille van den poorteren in der stede, want si tevoren seer benaut ende bedwonghen waren dat si des princen landen niet gebruken en mochten.