Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat heer Willem van Arenberch ter doot sloech heer Lodewijc van Bourbon, biscop van Ludic.
Dat XLVIII capitel.

Also heer Willem van Arenberch mit sinen adherenten conspiracie maecte binnen de stat van Ludic tegen den edelen heer Lodewijc van Bourbon, biscop van Ludic, van conincliken bloede ende geslachte geboren, hem houdende op de sijde van Bourgondien, so dede hi den voorscreven heer Willem bannen uuten landen van Ludic. Doe maecte hi hem starc van vele rebellen ende verkeerden luden, wel tot II M toe, hopende oec op zijn vrienden binnen Ludic ende opten coninc van Francrijc. Ende quam mit macht tegen sinen prince ende gesalfden biscop, die hem hier voirmaels zijn swair misdaet nochtans vergeven had, van dat hy tot Sint Truden opter straten meester Rijchaert, zijn vicaris ende zegelair, dootgeslagen had. So stelde dan de biscop hem op ende

[p. 390v]

reysde uuter stat van Ludic mit alle zijn machte tegen den tijran ende bosen mensche. Ende ridende over een brugge, quam hi in een nauwe strate, dair hi bekent ende angetast wert van sinen vianden, want hi niet ghevlien en conste; ende hi wert dair verslagen mit vele van sine volcke, ende zommige gevangen; ende vele liepen der wech ende salveerden hem. Doen quam die tijran, heer Willem, in dye stat van Ludick, slaende ter doot ende vangende vele van des biscops vrienden, ende beroofden zommighe der burgeren husen, ende oeck die juwelen ende cleinoden van der Heiliger Kercken ende steden. Dat dode lichaem van den biscop³³⁷ wert gebrocht in dye kercke sere doirwont, ende wert dairna simpelic begraven, die tijran zijnde in den alren swairsten bannen der Heyliger Kerken, ende hem verblidende in zijn boosheit, alsof hi een goet werck gedaen hadde. Ende beval den canonicken dat si sine zoen elegeren ende kiesen souden tot enen biscop van Ludic. Soe waren in die maent van october vele canoniken van Ludick ende van elders ghecomen tot in der stede van Loeven. Ende dair vergadert zijnde casseerden si te nyete die bedwonghen electie ende postulacie van den zone heer Willems van Arenberch. Soe worden si nochtans twistende onder malcanderen, dat een deel van den canoniken coren den prothonotarijs van Croy, des graven van Cymeij broeder. Die ander coren heer Jan van Hoorne, des graven van Hoorn broeder; ende beyde hadden si vele recommendacien van princen ende heren an den paeus Sixtus, dat langhe stondt, want die III staten van Brabandt deden grote diligencie an den paeus om dat bisdom van Ludic te deylen in twe bisdommen, om veel quaets in toecomende tiden te verhoeden. Ende want die prothonotarijs niet te vreden en was ende lastich viel den voorscreven elect mit appellacien, soe werttet gemaect dat hi een jaerlixe pensie XVIII C gulden op tvoorscreven bisdom behouden soude. Ende als was die voorscreven elect confirmeert, so was hi nochtans lange jaren arbeyende mit vele oorlogen, sonderlinge teghen die van Arenberch ende Ludikers, eer hi dat landt ende tbisdom mit vreden ghebruken mochte. Als die Brabanders dese quade nyemaren vernamen int beginsel van september, so wert alle tlant beroert te trecken opten here van Arenburch ende sine misdaet te wreken, beduchtende³³⁸ oec dat die Franchoysen int lant comen mochten. Die van Loeven waren deerste, ende toghen mit horen meyer, afterlatende hoir processie, des sonnendaghes van Onser Liever Vrouwen. Ende dye ander volgden in groter menichten. Die grave van Romont ende die grave van Nassouwen, mit heer Philips van Ravenstein, waren die princepael cappeteinen, ende belagen in den eersten die stede van Sinte Truden, die hem opgaven. Dairna wonnen si die stede van Hasselt mit vechtender hant, ende versloghen dair veel volcxs mitten cappetein dye dair van den heer van Arenberch gheordineert hadde, ende pilgeerden die stede, nemende vele burgeren ghevanghen. Ende hertoghe Maximiliaen was dair oeck ghecomen mit veel volcxs, ende belaghen doe dye stede van Tongeren, die hem opgaven; ende die³³⁹ Brabanders slechten dye vesten, ende bleven een wile in den velde legghen mit horen hulperen, dye wel XL M starck waren te paerde ende te voet, ende waren seer gheneycht omme op dye stadt van Ludick te trecken ende den here van Arenberch te bevechten. Mer hy quam al heymelicken spreken op gheleyde mitten grave van Nassouwen. Ende als hy een luttel tijts int secreet ghesproken hadde, so wert dat heer al verstroeyt ende braken op mit groter scaden ende scanden, dat vele wise luden mishagede, want die III quartieren in Brabant hadden al den groten cost ghedaen, die zoudie betalende, als Loeven, Brusel ende Antwerpen; die Meyerie van tsHartoghenbossce mosten den last dragen van den Gelressen. Na dien sceydinge van desen heer ende volcke van wapenen, so ghescieden int lant vele dootslagen, roven ende branden. Aldus worden dye ghemeenten dicwils bedroghen van den heren die meer hair particulaer profijt soeken dan den gemenen oerber ende welvaren van den landen. Omtrent dese tijt starf tot Brugge de grave Jan van Chinay, een wijs, vroem heer, ende tot Edinghen starf heer Peter van Lutsenborch, grave van Simpol, heer van Briane, achterlatende

337 biscob AB.

338 aldus C; beduchten AB.

339 aldus C; ontbr. AB.

[p. 391r]

twe dochteren, dair die outste namaels of troude tegen haren sin ende wil haren oem, den grave van Romondt, by dispensacie van den paeus. Ende na zijn doot troude si den edelen grave van Vendomme, van conincliken geslachten. Ende zijn suster, vrouwe van Edingen, troude heer Philips van Cleve, heer van Ravenstein, van Winendale, etcetera.