Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat die Stichse ende Cleefse die stede van Yselsteyn belaghen, ende hoe dye Hollanders dye twe blochusen op dye Nyewe Vaert stormender hant wonnen.
Dat XLVI capitel.

In ditselve jaer van LXXXII, in den Oestmaent, heeft die hertoghe van Cleve vergadert uut diversen plecken ende landen omtrent X M ghewapende mannen te paerde ende te voet, ende heeft se ghesonnen binnen Uutrecht omme den Hollanderen te resisteren ende wederstaen. Soe sijn dan dese Cleefse mit die van Uutrecht in groter menichten tesamen vergadert ende toghen uuter stat opten lesten dach desselven maents. Ende ghinghen legghen tusschen Uutrecht ende Yselstein, presumerende ende vermetende mit desen groter menychte alle tlant van Hollant te destrueren ende onder horen dominacie te brenghen. Als dese mare int lant quam, dat die Cleefse ende Stichtse Yselstein beleghen hadden, wert dair grote ghereetscap gemaect omme derwerts te trecken. Wairomme dat dye steden van Hollandt alle dye cappiteynen mit horen knechten ende voert dye ingheseten van den poorteren tesamen vergaderden binnen der stede van der Goude, omtrent XII dusent starcke, van denwelken capiteynen waren heer Joest van Laleing,

[p. 389v]

die stathouder; heer Jan dye Jonge, heer van Egmont; heer Frederijc van Yselstein, zijn broeder, ende Petijt Zalizaert, die capitein was van den Gasscongers ende Walen, ende de grave van Shorele, dye capitein was van den Hoech-Duytschen. Soe sijn dan die Cleefse voert ghetoghen ende quamen int beghinsel van der maent van september voir Yselstein ende sloeghen dair hoir parc ende leger omtrent die stede. So lach buten der stede een scoen cloester van der Cystercien oorden, dat si begrepen, ende deden den broeders grote violencie ende crachte, ende maecten hoir logijs int cloester, ende deden grote scade an die stede, mit scieten ende werpen uut dat cloester; mer dye van binnen weerden hem vromelicken, ende keerden die vianden mit scieten van bossen ende andere instrumenten van die stede. Als si nu omtrent VIII daghen voir die stede gelegen hadden, begonnen die Hollanders mit horen capiteinen ende volc van wapenen vast te naken om die stede te ontsetten. Die Cleefse dit vernemende, worden twistende onder malcanderen, ende braken ghelijck op mit groten haesten, ende togen weder na der stadt van Uutrecht, achterlatende vele van hoir artelrie, die de van Yselsteyn innehaelden. Ende voirt toghen si in dat cloester, ende braken dat ten gronde toe of, ende verbrandent. Ende de broeders begrepen weder een plaetse in dye stede, dair si hem terneder sloegen, ende tymmerden dair een convent bi consent ende wille des heren van Yselstein. Als die mare int Hollantse heer ghecomen was dat die Cleefse ende die Stichtse aldus snelliken uut horen leger gheruymt waren ende hemselven dus starc in den velde vindende, en hebben si niet weder willen keren, mer zijn voirt na Uutrecht getogen in dorp van Jutpheas ende maecten hoir leger voer een slootken genoemt Vronenstein, dat si wonnen, ende noch dairby een ander grote starke stenen camer, die si oeck wonnen ende braken se ter aerden toe of. Dairna sijn si mit alle hoir macht getogen voer die blochusen op die Nyevaert, dair si des jaers tevoren ofgeslaghen ende verjaecht waren gheweest. Dair wesende quam die biscop dairmede voir legghen mit groter macht, ende scoten daghelicxs ende bestormeden die II blochusen mit groten swaren stadigen assaulten. Die op tclein blochuys laghen worden³³³ also starc assaulleert ende bestormt, dat si dat blochuys aen brande staken, ende liepen mit alle hoir vitaelge ende artelrie op dat grote blochuys, dat alsoe ghemaect was dat men van dat een int ander gaen mochte. Doen scoten die Hollanders so vreeslicken op dat grote blochuys, dattet al vervaert was dyer op waren. Mer was soe starck ghemaect, datmer niet veel op winnen en mocht. Ten lesten namen si een grote busse, ghenoemt Zutphen, dye si stelden op dat blochuys, ende scoten III oft IIII mael op dat blochuys, ende maecten alsulken gevaert int blochuys, datter niement van stof binnen gheduren en mochte, sodat si VII doden binnen hadden. Dye cappitein Jan van Alfen, siende dat hem gheen ontset van Uutrecht en quam, als hem belooft was, ende datter so groten volc voer tblochuys lach, heeft begheert spraecke te houden ende heeft dat blochuys opghegheven, behouden lijf ende goet, ende ghing mit omtrent vijftich ghesellen in dye vanghenisse, dair hi binnen een jaer weder uutquam. Ende die blochusen worden slecht gemaect neffens der aerden, ende die sluse op die Vaert wert in stucken geslagen, ende verbranden die colck mitten palen ten water of, ende braken alle die steen van den colc of, ende sonken se mit ponten ende scepen in die gronde, ende dammeden die Vairt, datmer tot III ofte IIII steden mit wagenen ende paerden over rijden mocht; ende dit was op Sinte Michiels avont. Dair sijn si elcxs weder in den horen³³⁴ getogen, wanttet winterlic began te worden ende laet int jaer was, dat men niet wel te velde leggen en mocht om des couden ende ongetempert weers willen. Ende teghen alle dese voorseyde scaden dyer gescieden omtrent dye stat Uutrecht en hebben si geen weer geboden noch gedaen om hoer vianden te crencken.

333 aldus C; ontbr. AB.

334 hoern AB.