Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat een groot orloge opgestaen is tusschen heer David van Bourgondien, biscop van Uutrecht, ende zijn stat van Uutrecht.
Dat XXXIIII capitel.

Terwilen dat dese dingen in den lande van Gelre gescieden, so heeft heer David van Bourgondien, biscop van Uutrecht, een anslach opgenomen mit zommige van zijn vrienden binnen der stat van Uutrecht, als dat dieselve een commocie ende beroerte in der stat maken souden op een determinaten ende sekeren dach, ende woude oeck selver in persoen opten voorscreven dach binnen Uutrecht comen mit zijnre macht om zijn vrienden te helpen ende zijn adversanten ende vianden te vangen ende uuter stat te verdrieven. So ist dan gevallen³⁰⁸ opten VI dach van Oest datter een grote commocie ende oplop van volc van wapenen opgestaen is in der stat, tegen

308 gevallan AB.

[p. 384r]

heer Jan, burchgrave van Montfoert ende zijn fautoren ende frunden. Ende alle de hele gemeenten van den burgeren quamen op hem gedringen; mer als hi ende de zijn der statbannier ontwonden hadden, so liepen alle die burgeren meest ter Plaetsen ende bi dengenen die de bannier hadden. Ende dese, die mit listicheden die bannier hadden vercregen, waren alle des burchgraven vrienden ende fautoren. Dair geviel een cleine scermutsinge onder den burgeren, so datter omtrent V of VI man geslagen werden, ende vele gevangen, van denwelken die heer van Montfoert alle die heymelike anslagen ende voirnemen des biscops perscruteerde ende vernam. Als de biscop David dit verhoerde, was hi des seer gestoirt ende gram dat zijn propoest ende anslach zijnre vrienden tot sinen wille niet vergaen en was. Een weinich tijts hiernae is heer Frederic van Yselstein uut bevelen des biscops gecomen voir die stat van Uutrecht, stichdende roef ende brant, ende dede veel quaets, nemende vele gevangen, ende dede de stat van Uutrecht ontseggen. Ende vlus na desen wertet een openbaer orloge tusschen den biscop ende sine stat van Uutrecht. Omtrent XIIII dagen hyerna, als die prince alle dingen ende saken des lants van Gelre in goeden puncten ende ordinancien had ghestelt, so is hi gecomen tot Wijc te Duersteden bi den biscop, ende hadden dair te samen vele heimelike sprake ende secrete raden van den state des lants van Hollants; ende vandaen trac hi tot Brusel, want zijn vrouwe die hertoechinne in arbeyde ging, ende baerde een zoen, ende wert genoemt Franciscus, na den hertoge van Bartangen, dien uuter fonten geheven hadde; mer hi en leefde niet lange, ende starf jong in der wieghen.

In ditselfde jaer van LXXXI, in die maent van september, starf die vrome hertoge Jan van Cleve, grave van der Marc, heer van Dinslaken ende van Gennip, die sijn landen rustelic ende vredelic hadde regeert omtrent XXXVII jaer. Hy had te wive Ysabele, grave Jans dochter van Stampus, Nyevers ende van Rijters, dair hi bi had V zonen ende een dochter, als Jan, die na hem hertoge wert, Adolf, Engelbrecht, Dirc ende Philips. Ende sijn wijf, die hertoechinne, starf dairna int jaer van LXXXIII. Sijn outste soen Jan is gheworden hertoghe van Cleve, grave van der Marck, van Gennip ende heer van Dinslaken. Hi creech van den hertoge Maximiliaen die halve stede van Aernhem tot enen onderpande van een grote somme van penninghen, die sijn vader hertoge Jan van Cleve gheleent ende ghedaen hadde den hertoghe Maximiliaen³⁰⁹ in den orloge des lants van Ghelre. Ende die ander helft van der voorscreven stede creech hertoghe Willem van Egmont onder sine dominacie. Mer weinich tijts hiernae verdreven die Cleefse den voorscreven heren Willem uuter stede van Aernhem³¹⁰ ende brochten die stede onder hoere subjectie. Ende in datselve jaer conquesteerde die hertoge voorscreven volna die hele Velue mitter stede van Wageningen ende brocht se onder sijn heerscappie, verdrivende dairuut alle die fautoren ende vrienden des princen Maximiliaens ende des heren van Egmont.

309 Maxiliaen AB.

310 Aerhem AB.