Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van den anslage dye here Jan van Egmont maecte om die stede van Hoern in te nemen.
Dat XVIII capitel.

In den jare M CCCC LXXIX, dye oude scout van Hoern, Martijn Velaer anmerckende dat hi uuter stede van Hoern verdreven moste bliven ende beroeft van sine officie, heeft mit groter instancie begheert an andere, sine fautoren ende vrienden, die noch in der stede waren, dat si hem mede absenteren ende uuter stede gaen wouden, doende die sprake gaen, seggende dat se bi groten bedwange hadden moeten overgeven alsulke brieven als si wilen eer verworven hadden om tregiment van der stede te hebben, ende souden alsdan een ander maniere vinden om den regenten van der stede te veranderen; dwelc also geschiet is. Ende sijn altemet uut die stede gegaen, treckende ende inducerende vele van den rijcsten, dat si oec uuter stede ghingen, hopende dat die andere poorters daerbinnen blivende, verarmen souden, omdatter geen neringe en ware, ende dat men se int eynde weder in ontbieden soude; ende alsdan en souden si nyet willen incomen, ten ware dat men hem dye brieven van tregiment van der stede weder overgave. Ende alle dese uutgeweken poorters namen hoer woenstat ende onthilden hem binnen Aemstelredam, verkiesende ende versellende hem mitten genen die van der Cabbeljauscer partye waren. Ende die binnen der stede van Hoern gebleven waren, worden Hoecxs genoemt, hoewel nochtans dese II namen van der partien nye binnen der stede geoeffent oft genoemt waren geweest. Ten lesten, Martijn Velaer siende dattet den ingeseten van horen al voirwerts ghinc ende dat hi gene wegen en sach weder in der stede te comen, bi rade sijnre medeghesellen heeft hi sijn recht dat hij hadde op dat scoutambocht resigneert ende overgegeven den jongen here Jan van Egmont, ende beloefde hem met

[p. 374v]

allen sinen fautoren ende ghesellen weder te reduceren ende brengen in der stede van Horen ende doen hemluden setten in hoer oude officien ende diensten. Ende want hi dat niet openbaerlic doen en mochte, heeft hi dat toegeleyt secretelic ende heimelic te doen. So sijn dan opten XI dach van februario sommige ruteren ende knechten gecomen doer die Vechte, bedect wesende in scepen, ende sommige van Haerlem ende Amsterdam bereyden hem mede te scepe te gaen. Ende andere van Egmont liepen in die Beverwijck ende ghingen aldaer tscepe om die stede van Hoern onversienlijc te overvallen ter gheenre behoef die uuter stede verdreven waren. Ende als si allegader als voorscreven is bereet waren om te volbrengen dat si opgenomen hadden, stonter op een grote wint ende tempeest opten water, dat si niet bedriven en mochten. Ende hierenbinnen vernamen die van Hoern alle hoer anslagen ende begripen; waerom dat si die clocke deden slaen ende liepen ter mueren, om hoer stede te bewaren ende te bescermen mit bussen, bogen ende andere instrumenten. Ende die ander dit vernemende, keerden allegaeder wederomme. Ende sommige van desen, van Yselsteyn ende van Culenburch comende tUtrecht, worden van den here van Montfoerde gevangen genomen, die op die tijt dat regiment van der stat hadde. Dit vernemende dye van Hoern, senden darwerts een burgemeester, om alle ding te ondersoeken; ende comende bi den here van Montfoerde, vernam alle saken ende ordinancie van den anslage, waerom die steden van Medenblic, Enchusen, Edam ende die dorpen als Bovenkerspel, Grobroec, Luttekebroec, Wognom, Berchout, Swaeck, Blocker, mit meer ander, beloofden die van Hoern bi te staen ende groten hulpe. Daerna VIII dagen bestonden si ditselve weder te doen op eenre nacht, ende quamen mit scepen al vast an die stede, ende wouden dye stede beclommen hebben; mer vernemende dat die poorters int harnas waren op dye mueren, keerden si weder den wech die si gecomen waren, ende lieten daer bliven vele van die ladderen daer si die stede mede beclommen souden hebben, die si in der stede haelden, ende hingen die an die Rode Stien mits in die stede. Ende alle jaers hierna op Sinte Appoloniendach, deden si een scone processie dragen, wanttet op dien dach was dat si van horen adversanten ende vianden nyet overvallen en worden.