Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat sommighe van den groten officieren ende diennaren des overleden hertoechs ghevanghen worden.
Dat II capitel.

Dye edele vrouwe Marie nae den doot hoers vaders heeft met goeder deliberacye ende rijepen rade ghesonnen zommyghe edele ende doechtlycke mannen ende ambasaten an den coninck Lodewijc van Francrijck om van hem te lene te ontfangen dye graefscappe van Vlaenderen, als here Wolfert van der Vere, heere Lodowijck van Gruythusen ende here Willem Hughonet, den cancellier des overleden hertoechs. Dese III opte reysen wesende heeft hem mede versellet mit desen te trecken die grave van Meghen, here van Hombercourt ende sijn ghecomen bi den coninc om die graef-

[p. 366r]

scap van Vlaenderen in den name van hore vrouwen als gravinne van hem te ontfangen tot enen erfleen, als dat van rechtswegen behoorde. So heeft dan die coninc van Francrijc een lange relacie ghedaen, in tegenwoerdicheit van desen ambassaten, gehadt van sinen sone den dalphijn, genoemt Kaerle, out wesende omtrent VII jaren, ende onder ander woerden sprack hij aldus: 'Hoert, ghi heren ambassaten, ick verlene u dit leen van der graefscappen van Vlaenderen, ende bevele u dairmede over te dragen twe dinghen ende puncten. Dat eerste, dat ghi segt mijnre lieve nichten, vrouwe Marie, dat si mi neme tot hore voecht ende momber van alle hore landen. Ten anderen, dat si sal nemen tot enen ghechten man minen enigen soen den dalphijn.' Ende desen last ende commissie namen die ambassaten an te doen ende over te dragen hore vrouwen die princesse. Ende die coninc nam an dene side here Willem Hugonet, den cancellier, ende hadde mit hem vele secrete raden buten dandere. Ende dese ambassaten wederom comende tot Ghent, gaven si die princesse te kennen des conincs mandaet ende beveel, daer hi hemluden mede hadde belast. Ende als een wise ende verstandele vrouwe en woude si terstont daer geen antwoert op geven, mer nam hoer beraet. So heeft dan die cancellier stadelic ende naerstelic dagelicx gearbeyt mit groter instancien solliciteert an die princesse om des conincs wille ende begeren te aftervolgen ende volcomen. Die coninc hadde oec die van Ghent beloeft te verlenen ende geven vele scone privilegien, dat si in desen twe puncten ende articulen wouden consenteren. Ten lesten is den dach ghenaket dat dye coninc ende die cancellier bieen souden vergaderen, ende was tusschen hem beyden overdragen dat die princesse uut soude riden jagen, ende alsdan souden des conincs reysighers daeromtrent wesen, ende souden se mit hem in Francrijc voeren. So is dan die cancellier in des princessen camere gecomen, ende began seer subtijllic ende cloeckelic mit haer te spreken van deser materien; ende als hi sine reden hadde gheeynt, ghinc hi van daen. Ende omtrent dye vespertijt quam tot haer here Adolf van Cleve, here van Ravensteyn, ende siende dat haer aensicht een luttel conturbeert ende verstoert stont, begeerde hi hertelic van haer te weten die sake hore droefnissen ende verdriets; dwelc si minlic dede, clagende mit wenende ogen hoe moeylic ende importuyn²⁵⁶ dat hoer was dye cancellier mit sinen adherenten om des conincs wille ende bevelen te achtervolgen. Die goede here van Ravenstein troeste se soetelick als hi best konde ende mochte, ende ghinc van stonden an ende gaf dese sake te kennen dye dekenen van den ghilden; ende concluderende cortelick, ghingen si mit groter macht desselven avonts te XI uren ten huyse van den cancellier. Doen clopte die overste deken, daer alle dander onder stonden, ende begeerde in te wesen, ende dede den cancellier weten dat hi dair ware. Die cancellier quam ter vensteren. Doen seyde die deken, dat dye princesse sonderlinge saken overcomen waren: si most hem dien avont spreken; dwelck hi gaerne vertoeft hadde tottes smarghens, mer si maecten die sake so groot ende swaer dat hi uuten huyse quam, ende terstont namen si hem gevangen; ende ghingen ghelijc tottes prothonotarius huys van den paeus, een geestlic man ende clopten dair mede, ende dese horende die stemme des cancelliers, dye si deden spreken, quam mede uuten huyse ende namen hem oec ghevangen, ende worden in vasten banden ende boyen gheleyt in des Gravensteen, elc bysonder. Dit vernemende grave Ghye van Megen, here van Humbercourt, ruymde van dien nacht uuter stat ende verberchde hem totten Carthuseren buyten der stadt. Die van Ghendt dit horende, ordineerden vele knechten ende wachters op allen wegen ende straten, belovende hemluden een grote somme van penningen, die hem gevangen brochte; ende hi wert gecregen, ende wert bi den anderen gheset tot diverse plaetsen, daer si malcanderen sien noch horen en mochten. Op dese tijt ruymde mede tlant meester Jan Gros, een here van den Perlement, ende quam tot Berghen in Henegouwen; ende wert daer gevangen geset.

256 importuyu AB.

[p. 366v]

Dese hadde grote swaren scat van gouden ende silveren vaten ende costlicke cleynoden, want hi onder den prince dienende seere rijck ende machtich van ghelt ende scat gheworden was; ende alle dit goet wert der princesse toe assigneert ende gegeven. Die Brabanders vingen oec op die tijt meester Anthonis Hanneron, meester van der financien, ende setten hem gevangen op tslot te Vilvoerden bi Brusel. Dese was een priester ende proost tot Sinte Donaes te Brugghe. Dese voorscreven ende meer andere worden suspect ghehouden sculdich wesende des doots ende quader avonturen van den hertoge Kaerle, want het waren die alregeleerste mannen die int lant waren; ende daerom had se die hertoge genomen tot sinen rade ende in den Perlament gheset om recht ende justicie te doen. Mer eylacen! si misbruycten haer sciencie ende wetenscap mit allen seer, want si als gheleerde mannen souden den prince alle oerlogen ende twisten ontraden hebben, mer si inciteerden ende verwrecten hem daertoe, omdat si mits sijnre absencie tlant na hoere belieften souden regeren. Waerom dat die prince een arm here wert, ende si worden alle so rijck ende machtich van goeden, dat si rijker ende machtiger waren van ghelt, scat, cleinoden ende andere possessien van goeden, dan enich hertoge oft grave. Op dese tijt was oec een ridder binnen Ghent, genoemt heere Jan Mel. Dese hadde die gemeenten in voirleden tiden sere gescat ende veel goets vergadert. Dese, anmerckende des ghemenen volcs raserie ende verwoetheit, vloet heimelic uut die stadt, mer hi wert namaels gevangen ende binnen Ghent ghebrocht ende op des Gravensteen gheleyt.