Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hier beghint die XXXI divisie ende heeft LXXXV capitelen.

Van vrouwe²⁵¹ Marie, hertoge Kaerls²⁵² enige erfdochter van Bourgondien, die XXVIII graefinne van Hollant ende Zeelant ende vrouwe van Vrieslant.
Dat I capitel.

Maria, die scone ende edele maghet, hertoge Kaerls enyge erfdochter, was binnen der stede van Ghent in Vlaenderen als haer heer vader die hertoge verslaghen was, out wesende omtrent XX jaren. Si was gheboren int jaer M CCCC ende LVII, den vijften dach in februario, II uren nae middage. Als si verhoert hadde, dat hoer here vader dus jammerlycken ende deerlicken verslagen was, hadde si int herte grote droefnissen ende verdriete, alst wel reden was. Dyergelicken hadde die edele pryncesse ende hertoechinne, vrouwe Margriete, sijn huysvrouwe. Die heren van den

251 voruwe AB.

252 Kaers AB.

[p. 365v]

Perlamente tot Mechelen, vernemende oec dese droeve mare van den doot des princes, waren seer turbeert ende gestoert, ende en wisten wat beginnen, wairom dat dat Perlement annichileert ende te niete quam. Die ingeseten der stede van Mechelen hilden scarpe hoede ende wake opten heren van den Perlamente, dat si nauwelic sonder vanghenisse ontcomen en mochten. Heer Willem Hugonet, des princen cancellier, is mit groter listicheit ende cloucheit uuter stede gecomen, afterlatende²⁵³ sijn wijf ende kinderen ende alle sijn goeden ende cleinoden, ende quam tot Ghent by die princesse, vrouwe Marie. Ende by hoer quamen oec andere princen ende heren om te tracteren van den regymente ende gonvernuersscap der landen, als here Lodowijc van Bourbon, biscop van Ludic, hertoghe van Bulljoen, grave van Loen, hair oem van hair moeders wegen; here David van Bourgondien, biscop van Uutrecht, haer oem van hair vaders wegen; Johan, hertoge van Cleve, grave van der Marc, Adolf van Cleve, heer van Ravenstein, ghebroeders, hoer neven; Wolfert, grave van Grotevelt, here van der Vere; Lodowijc, grave van Wintestein, here van Gruythusen, stathouder van Hollant, Zeelant ende Vrieslant; Walraven van Bredenrode, mit zijnre moeder, vrouwe Yolent, ende meer andere princen, heren ende edelen, om dye landen in paysen, vrede ende eendrachte te houden. Soe is dan vrouwe Marie ontfanghen ende gehult int eerste in der stede van Ghent voer een graefinne van Vlaenderen; ende alsdoen restitueerde ende verleende si weder der stede van Ghent alle dye oude privilegien, vryheden ende hantvesten dye hen van hoer vader hertoghe Kaerle benomen waren. Ende also heere Adolf van Gelre omtrent VII jaer in der vangenissen geseten hadde, wert hi vandaen verlost ende van Cortrijc gebrocht tot Ghent, in die presentie van vrouwe Marie. Ende als hi aldaer gecomen was ende gracie zijnre vangenisse vercregen hadde, beloefde hy zijn lijf te setten voer hoer ende hoerre landen te wreken den doot hoers vaders, ende wert op sulker condicien in genaden genomen, dat hi buten consent ende wille des princesse uuten landen niet trecken en soude. Ende hertoghe Johan van Cleve, grave van der Marc, wert gemaect der vrouwen ende princen voecht ende momber ende alre hoirre landen. Die ingesetene ende gilden der stede van Ghent hebben den voorscreven here Adolf van Gelre genomen tot enen medepoortere der stede van Ghent, ende maecten hem cappitein ende overste van der stede ende der gemeenten. Ende als men justitie van den live dede van enige quade feiten ende misdaden, so reet dese here Adolf mit veel gewapens volc ter plecken dair men justicie dede. Als die Gelressen dese nye mare hadden vernomen, waren si mit allen seer verblijt, ende verdreven uuter stede van Aernhem alle die officieren ende dieneren die die hertoge van Bourgondien dair geordineert ende deputeert hadde om recht ende justicie in den landen te doen. Op deser selver²⁵⁴ tijt hadde hem uuter vangenissen gelost der Zwitzeren here Reyer van Bruechusen, ridder, ende quam int lant van Gelre; ende vandaen quam hi in Vlaenderen tot Ghent om te spreken²⁵⁵ metten here Adolf van Gelre, ende narreerde ende vertelde properlic alle dye gescienisse ende anslagen des vreeslicken strijts ende grijslicken slachs daer hertoge Kaerle in gebleven was, ende quam dicwils bi den here Adolf, dyen hy te kennen gaf die commissie ende bootscappe daer hem die Gelresse tot hem om ghesonden hadden; ende andere vele Gelresse heren ende joncheren quamen bi hem tot Ghendt, dye hem verbliden van sijnre uutcoemste ende verlossinge.

253 aldus B; after lte nde A.

254 slver AB.

255 speken AB.