Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van enen oploep dye binnen der stede van Zyricxzee was.
Dat XLII capitel.

In den jare van LXXII, omtrent Sinte Bertelmeeuws dach apostel, quamen binnen der stede van Zyricxzee here Jacob Jans soen van Middelburch geboren, priester ende provisoer van tlant van Walchren, ende rentemeester des heren Adolf van Ravenstein, ende Michiel van Cattendijck, baelju van Zyricxzee ende van tlant van Scouwen, in meninge den ingeseten van der stede te beswaren boven die oude gewoenten mit niewe opsetten van exchysen ende hilden raet mitten regenten van der stede op dat raethuys. Die gemeenten ende ingeseten dit vernemende, maecten enen oploep ende rumoer tegen dese II voorscreven, ende quamen gelopen mit pieken ende kusen, ende sloegen dese II als den provisoer ende baelju ter doot, ende worpen hoer lichamen te veinster uut in den dreck. Die scout dit siende mitten scepenen waren sere beducht om mede geslagen te worden, werp sinen rechtroede van hem, ende begeerde genade, ende diergeliken vele van den oversten van der stat maecten vrede ende aliancie mitter gemeenten. Die poorters namen die roede op, ende ordineerden uuten ghilden dye outste ende bequaemste om die stede te regeren ende alle dingen in goeden state te reformeren, ordinerende oec mede Jacob Pieterssoen Bettoen, scout van der stede, die over IIII jaren te voren van hertoge Kaerle scout aldaer geordineert was geweest om recht ende justicie in der stede te doen, omdat hi van den prince ende van den

[p. 333v]

volke sere bemint was; ende als de hertoge weder uut Francrijc gecomen was ende dit vernomen hadde, hoewel die aggravacie ende beswaringhe van den excysen op die stede ende ingeseten bi hem niet geordineert noch ingeset was, so was hi nochtans sere gram, ende condempneerde die stede mitten viere ende swaerde destrueert te werden, ende sant daer II van sine princen ende heren, als den here van Ravensteyn ende heere Anthonis dye bastert. Here Anthonis bleef binnen Middelburch leggen, ende die here van Ravensteyn toech binnen Zijricxzee, ende gaf den poorters payslicke ende vele scone woerden; ende doe quam die bastert mede dair mit here Henric van der Vere mit veel geselscaps ende familie in groter mogentheit, ende deden naerstelic perscruteren ende ondersoecken die manier ende ordinancie van der oplope ende rumoer. Ende den poorteren wert geboden op die verboernissen van den live dat niemant uut sinen huyse gaen soude. Ende aldus worden si al heimelic gevangen ende onthoeft die dye princepale van desen oplope ende rumoer geweest hadden, ende daer lieper noch wel boven die CC uuter stede, die beducht waren dat hem mede desgelijcs geschien soude. Dese voorscreven II heren beloofden den poorters van der stede dat si bi den hertoge laboreren ende arbeiden souden om pays ende vrede, opdat hoer stede niet gedestrueert en soude werden. Die hertoge heeft hem bereit te trecken na Zijrixzee. Dit vernemende die van der stede, ghingen hem tegen alle die geestlike religioesen mannen ende vrouwen, alle die priesters ende clercken, ende voert alle die ingeseten van der stede, mannen ende vrouwen, jonck ende out, begerende gracie ende ghenade van hore misdaet. Ende hi nam se in sijnre ghenaden, op condicien dat si sine dienres ende zoudenyeren in hoer stede onthouden souden. Ende daerentusschen soude hi die sentencie des doots daer si in condempneert waren mytigeren ende sachten in een andere maniere van satisfactie ende voldoinge. Ende dit gesciet wesende, quam hi in Hollant mitten here Reynolt van Bredenroede, die in der vangenisse gelegen hadde, ende visiteerde die steden van Hollant, als Delft, Hage, Leiden, Haerlem, Amsterdam, Goude ende Dordrecht, ende quam weder binnen Zijricxzee. Doen gaf hi sine sentencie van der misdaet, ende nam allene die doeren van der poorten, ende nam mit hem in Vlaenderen sommige van den rijcksten ende besten van der stede tot een onderpant ter tijt toe dat si hem betameliken voldaen hadden van der misdaet voorscreven. Ende liet daer noch leggen een cappetein genoemt Baernt van Ramste uut Swaven, mit een garnisoen van gewapende.