Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe die hertoge tot zijnre subjectie brocht de stat van Ludic, ende die destructie van dien.
Dat XII capitel.

Als nu dye hertoge tot zijnre subjectie ende onderdanicheit gebrocht had alle die steden, sloten ende fortressen des lants van Ludic, heeft hem ten lesten die prince bereit mit alle sine mogentheit ende heercracht, om te bedwingen ende tot zijnre obediencie te brengen die vermaerde ende opperste stat van tgehele crisdom, die stat van Ludick. Ende heeft die crachtelic doen beleggen al rontom, doende dair menich assault ende storminge an die stat mit grote bussen te scieten op die poorten, toornen ende muren van der stat, ende en ruste nacht noch dach de stede te bestormen. Die burgeren ende ingesteten van der stat, anmerckende des princen grote mogentheit ende dat si gheen macht en hadden hem te wederstaen, berieden hem wijslic mit groter voersichticheit, dat si haer stat in zijnre genaden gheven wouden, ende quamen bloets hoefts, barvoets, in linnen clederen ende voir des hertogen tente op haer knien, begherende ende biddende mit screyende ogen dat hy se in sijnre genaden nemen wilde. Die hertoge ontsiende hoir grote oetmoedicheyt verwonderde seer ende bleef staende al stille swigende aenhorende haer suplicacie ende oetmoedich begeren, sonder enich woort te spreken. Dye Lukenners hadden grotelyc doen versoeken ende bidden den heere van Ravensteyn ende den bastert van Bourgondien dat si den prince hertelicken voer die stat ende burghers van Ludic bidden woude om sijnre gehenaden te verwerven. Ende doer deser twe heren supplicatien ende bidden wert hemluden haer leven versekert, ende dat si van stonden an alle haer bussen ende wapenen die si in der stadt hadden buten in des princen heer brengen souden, dwelc si altesamen met groter blysscappen volbrochten. Ende dye prince deed se voeren ende brengen in sine landen. Ende als si aldus van allen hore wapenen spolieert ende beroeft waren, deed se die prince wedergaen in haer stadt. Dit ghedaen zijnde en quam die hertoge noch niet in der stat, mer sant dese II heren voirnoemt mit meer ander¹²⁷ heren ende cappeteynen mit groot volc van wapenen in der stat, ende bleef legghen buten der stat in Sinte Lourens cloester, mit een deel uutgelesen vrome mannen van wapenen. Als dese heren mit hoer volc binnen der stadt waren, deden si een groot stuck van der muren ofbreken ende een groot gat maken in teiken van victorien; ende ordineerden haer zoudenijers ende knechten alle die stat doer. Nae desen quam die hertoge ende bereyde hem in die stat te ryden, niet doer die poerte; in teyken van victorie, dat hi die stat gewonnen hadde ende becrachtet, reet hy doer dat gat van der muren mit alle zijn heer in der stadt. Ende als hy in der stadt quam ghereden, quamen hem te gemoet in scoender processien ende ordinancie alle die gheestelicheyt ende burgeren van der stadt, voer hem dragende op gherecht die standaeren ende bannieren des hertoechs ende des biscops, ende waren alle gheteykent mit Sint Andries crucen, bewisende mitsdien

127 anden AB.

[p. 317v]

hem onderdanich te wesen den hertoghe van Bourgondien. Ende aldus wert die hertoghe int jaer M CCCC LXVII, des dages na Sinte Martijns dach in die winter mit groter feesten, eren ende triumphen, mit groter blijscappen, vroechden ende genoechten, mit groten gelude van trompetten ende basunen, mit een grote gherit ende menichte van paerden ende archiers in die stadt van Ludic gebracht, brengende mit hem here Lodewijc van Bourbon, den biscop van Ludic, sinen neve, ende sette hem in der possessien des bisdoms, ende dede dairna zommige van den princepalen rebellen onthoefden. Ende daer worden tot ewigen dagen uuter stat ende tlant van Ludic gebannen here Vincent van Bueren, ende here Jan die Wilde, ridderen, met allen horen fautoren, adherenten ende die die princepaelste van desen rebelle ende oplopinge gheweest hadden. Die burgeren van der stat deden den hertoge enen eet hout ende getrou te wesen, ende sworen tegen hem niet meer te rebelleren, ende kenden hem te wesen een recht voecht, tutoer ende momber des gehelen lants van Ludick. Ende dat si voert an gene officieren, burghermeesteren setten en souden, dan bi believen, consent ende wille van den prince, oft des cappeteins van der stat, die de prince daer noch setten soude. Daernae dede die hertoge alle die poorten, toornen ende muren van der stat ofbreken ende slechten neffens der aerden. Voert en souden si tot ghenen tijden doen maken of hem versien van enige wapenen ofte instrumenten, mits diewelcken si hem ende hoer stadt defenderen ende bescermen mochten¹²⁸ ende en souden oeck gheen messen an hem dragen dan van sekere formaet hem geordineert. Ende hierboven soude elck huys des gehelen Stichts van Ludic geven ende betalen den biscop, horen here, alle jaers II Bourgonse stuvers. Voert souden si geven tot emende ende beteringe van tmisdaet den hertoge binnen den termijn van drie jaren CCC M Rijnsche Gulden, ende geven van stonden an een hondert dusent. Hiermede souden si des princen gracie ende ghenade impetreren ende verwerven. Hier mach men mercken in wat groter miserie ende misvalle dattet lant van Ludic gecomen is. Het was tevoren een lant overvloedich van allen rijcdomme ende sonder enige exactie ende scattinge; ende is nu overmits grote exactien, scattingen ende beswaringen ghecomen tot alre armoeden ende kativige onderdanicheit; waerom dat men van dese stat wel seggen mach dat Baruch de propheet scrijft in sijn III capitel, aldus: Hadt ghy gewandert in die wegen ende wetten Gods, ghi soudet in vreden opter aerden gewoent hebben; ende leert ende verstaet: so wair dat wijsheit is, wair doechden, wair voirsienicheit, waer verstande, dat dair dan ghevonden wert lancheit des levens, neringe ende vrede. Ende want die Lukenners gheen wijsheit, noch doechden, noch voersienicheit, noch hem in reden gefondeert en hebben, sijn si om hoerre grote dwaesheit ende hoeverdie extermineert ende tonder ghebrocht. Heeft dan die almachtige Here in desen daghen dye arrogancie ende hoemoedicheyt, ere ende glorie der Lukennaren vernedert ende onder die voet ghetreden, uut dese grote victorie wert de hertoge in allen nacien, provincien ende landen seer ontsien ende gevreest. Als alle dingen wel gedisponeert ende ordineert waren, heeft die hertoge daer gelaten een president ende stathouder, mitten here Gwije van Hombercourt, mit een groot garnisoen van archijers ende vrome zoudeniers, ende is met groter eren, triumphen ende victorie weder om gekeert in sinen landen.

128 Mochten ontbr ABC.