Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Van den groten strijt te Ludick tusschen hertoge Willem van Beyeren ende hertoge Jan van Bourgongen, sijn swager, ende tusschen die van Ludic.
Dat VIII capitel.

Als die van Ludick here Jan van Beyeren horen elect ende biscop verdreven hadden, ende hilden uuter stat van Ludic, koren si enen momber ende voecht des lants van Ludick, als here Henric van Parwijs, ende coren noch daerenboven enen anderen biscop, here Dirc, des voerseiden here van Parwijs soen, ende verdreven alle die canonicken, pastoren ende priesteren uuter stat die hem nyet obedieren, noch ontfangen en wilden voer enen biscop. Die elect, hertoge Jan, lach op dese tijt binnen Maestricht, waeromme de Lukenaers met alle horen macht gecomen sijn mit horen momber, ende beleyden die stede om den elect te verdriven oft te vangen. Dit vernemende hertoge Willem van Beyeren, sijn broeder, is getogen mit groter haesten tot hertoghe Jan van Bourgongen, sinen swagher, om hem te vercrigen in sinen hulpe tegen die Lukenaers⁴⁹⁴. Dese II machtige princen vergaderden uut allen horen landen, uut Vlaenderen, Artoys, Henegouwen, Hollant, Zeelant ende Vrieslant vele ridderen, edelen, vasallen ende sciltknechten,

494 Lubenaers AB.

[p. 245v]

ende uut vreemden landen vele ende ontellicke soudenyers, om te trecken int lant van Ludic ende den elect te ontsetten. Vele ende menichfoudige ontsegbrieven sijnder gesonnen den here van Parwijs ende sinen sone mit dat Sticht van Ludic, als van hertoge Willem van Beyeren, van hertoge Jan van Bourgongen, van hertoge Anthonis van Brabant, sijn broeder, van den grave van Namen, ende van meer andere princen ende baroenen. Als nu dese princen ende heren alle haer macht van volc hadden vergadert, sijn si getogen met heercracht int Sticht van Ludic, ende verwoesten, destrueerden ende vernyelden dat lant mit rove, mit brande, te vangen, te slaen dair si konden ende mochten, ende sijn voert getogen na Maestricht omme den elect te verlossen ende den Lukenaers dairof te slaen. Dit woude den here van Parwijs ende sinen zoen mit die van Ludic niet wel geloven, mer ten lesten, als si die waerheit vernamen, worden si wat voer thoeft geslegen, ende berieden hem wat si doen wouden; ende concludeerden dat si opbreken wouden als si deden, als si XVI weken lang daervoer hadden gelegen, ende togen weder mit dye van Hoey binnen Ludic. Ende binnen der stat gecomen wesende, worde terstont van dien dage gepubliceert ende uutgeroepen, dat een yegelic, wie hi waer, ridder ende sciltknecht, leken ende clercken, burgers, knechten, edel ende onedel, nyemant uutgenomen, op die verboernis van lijf ende goet, hem bereyt souden maken int harnas, om des anderen dages den vianden strijt te leveren. Ende was den XXIII dach van september, op enen sonnendach, ende was Sinte Teclen dach, sijn die here van Parwijs mit sinen soen, den nyewen elect, mit die gehele burgerscap, geestelic ende waerlic, uuter stat gegaen tegen haer vianden, mit groten gelude van trompetten ende basunen, omtrent een dorp geheten in Walsch Othey, in Duytsche Elch. Ende als si nakeden die tombe, so verscenen hem die blinckende bannieren der mogender princen, die dien nacht gelogeert waren gheweest int velt bi die riviere Jecora, voer hem nemende te trecken nae Maestricht. Want si en wisten niet dattet belegge opgebroken was. Als die princen haer vianden voer hem saghen staen, vergaerden si al hair volc bieen, ende ordineerden III bataelgen. In den eersten was hertoghe Willem; in den II hertoghe Jan, ende in die III die graef van Namen, dye hem hilt altijt van besiden van dat grote heer. Die Lukenaers stelden al haer volc in enen hoop ende betaelgen. Als nu dese twe bataelgen malcanderen bestonden te genaken, ende die here van Parwijs sach dat hertoge Willem selver in persoen in den velde was int voerste van den strijt, verslagen wesende van moede, sprac hi tot dieghene die bi hem stonden: 'Siet, ghinder staet een gouden berch; mogen wi dien afterwaerts dringen

[p. 246r]

ende uuten velde slaen, die armste van ons allen sal mit goude gecleet worden. Mer neen wi; want hemel ende aerde souden eer vergaen dan dat volc uuten velde wijken souden.' Daer die heren van Ludic op seiden mit grammen moede: 'Ja, heer, si di nu vervaert, nu ghi ons te velde ghebrocht hebt ende pleecht ons te troesten; beghin dy nu te sorgen ende te twifelen?' 'Neen, ick!' sprac dye here van Parwijs. 'Ic sal voergaen, ende die mijn vrienden sijn volgen mi; want wi moeten victori vercrighen, oft wi sullen allegader doot bliven.' Ende als si vast an malcanderen quamen, begonnen si vreselicken tegen malcanderen te schieten, dat dat gescut al so dicht in der lucht was, als snee uuten hemel: mer dit en duerde niet lange, want si terstont tegen malcander intraden mit pieken, hellebaerden, kusen, hameren, bylen ende mit swaerden, daer ghedeecht tot enen groten swaren bitteren stride. Die Lukenaers hadden hem seer vromelic in den eersten angange ende deden groten moort int heer. Dit siende grave Dirc van Namen die daer omtrent hilt, quam mit sine bataelge van besiden anriden in dat Ludichse heer, dair hi dat heer sere mede scende ende van een dede sceyden. Daer geviel weder enen bitteren strijt, ende dye Lukenaers drongen malcanderen so vreselic in een, datter mit allen veel ontellicken smoerden ende doot drongen, want si worden van voeren, van afteren ende van besiden tot allen canten so vervaerlicken angevochten dat nye desgelijcs gesien en was. Daer bleef doot here Henric van Parwijs ende sijn soen, here Dirck, die nyewe elect, mit omtrent XL M Lukenaers. Daer worter oec vele ghevangen die oersaec waren van desen oerloge ende dat haren ouden elect uuter stat verdreven waer, die allegader mitten swaerde gerecht worden, ende die geestelicke in die Mase verdroncken. Van hertoghe Willems wegen van Beyeren bleef daer doot een out ridder geheten heer Danel van den Poel, ende was grave Willems bastertzoen van Hollant, der keyserinnen broeder, die van die Vriesen bleef verslagen. Van dienselven avont worde dese tidinge gebrocht binnen Maestricht, daer hertoge Jan, die elect, in was, die hier niet of en wiste; waerom hi sere blide was, ende quam des anderen dages bi sinen broeder ende den anderen heren, ende dancte se sere ende uutermaten van alsulke vrientscap als si hem hadden gedaen. Die van Tongeren quamen mede uut om die van Ludic te helpen, mer si quamen te laet, ende worden in den velde belopen ende vele geslagen. Die elect mit sinen broeder senden enige cappeteinen binnen Ludic ende deden grooten wrake over den elect, want si alle die canonicken, priesteren, geestelic ende wairlic, mannen ende vrouwen die van den nyewen elect daerin gesteken ende geset waren worden, allegader van die brugge in die Mase geworpen ende verdroncken; ende alle dye haer beneficien ende provens benomen waren, worden weder geinstitueert ende in haer beneficien ende diensten geset; ende dyergelijken tot Sinte Truden mede. Ende wat waerlike personen daer waren, mannen ende vrouwen, ende haren ouden elect tegen hadden geweest, worden alle in die Mase geworpen, ende noch wel XXVIII Lukenaers mitten swaerde gherecht ende op raden geset, ende LXXII uuter stede van Harke worden oec op raden gheset. Ende alle hair privilegien, hantvesten, registeren, boeken, carthen, instrumenten dat die stat van Ludic toebehoerde, worde altesamen verbrant. Diergelijken haer bannieren, wimpelen, worden alle gescoert ende verbrant ende daerenboven worden si gecondemneert ende verwesen te geven die somme van CC M ende XX M goude Vrancrijcse cronen. Ende mit desen bleef dat oerloge legghen ende ontfingen weder haren rechten ghecoren here ende ouden elect.