Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat grave Floris in een tornoy verradelic doot geslagen wert.
Dat XIIII capittel.

Des jaers daernae, als men screef M II C ende XXXV, also grave Floris in veel tornoijen in vreemde landen plach te wesen, daer hi groten

[p. 163r]

lof ontfing om zijnre ridderliker ende manliker daden wille, daer hi veer of vermaert wert, verhoerde dye graefinne van Cleermont van des graven doecht ende vromicheit van live, ende begon te dencken ende te avisieren hoe si desen grave van Hollant best mocht comen te sien, daer si so menighe ridderlyke doecht of hadde ghehoort; ende vant in haerselven enen heimeliken raet, als dat si horen man vriendeliken bat tot veel tiden, of hi enen hof tot Cledermont woude doen beroepen. Want si vermoede wel, dat grave Floris ijmmer mitten Duytsschen daer comen soude. Die grave van Cleermont, om bede wille sijns wijfs, dede hi enen hof condygen ende beroepen tot Cleermont. Grave Floris, als hi dese mare vernam, besate hem daertegen, ende nam den grave van Cleve tot sinen medegeselle te wesen, die daer costelic ende wel gechijert toghen. Daer wert grave Floris in den tornoy gecoren meester ridder te wesen van den Duytsschen; ende daer was een ander vroem ridder, die men den here van Nijgel noemde; die wert gecoren een meester te wesen over den Walschen ridders; ende na desen ordineerden die herauden dat ridderscap an beyden sijden. Daer versameden dye heren opter banen om den lof te vercrigen. Grave Floris, dye des speels gewoen was, arbeide veel meer ende bet dan ijement anders. Die graefinne van Cleermont, dye in den venster lach, sach om²⁴⁵ ende neder die grote vromicheit des graven ende hoerde overal roepen sinen name; ende van groter begeerten badt si horen man daer si bi lach in den venster, of hi hoer desen grave van Hollant wisen woude onder den ridderscappen. Die grave van Cleermont nam dese woerden in groter onwaerden, ende antwoerde hoer mit enen verkeerden ende fellen aensien aldus: 'Ic weet wel dat van volheit des herten die mont sprect, ende dat de grave van Hollant dijnre minne bruict! Ende siet²⁴⁶ hier dijn minre; die de twe gulden bannyeren draecht, mitten roden leuwe, dien du mit barnender minnen dicwils begheert hebste levende te sien; mer leeft God! du selsten noch tavont doet sien.' Die graefinne bekende haers mans fellen sin, peinsde hoe si den grave van Hollant bi een heimeliken bode mochte waerscuwen; mer de grave van Cleermont haeste hem, hoe out hi van jaren was, dede sijn wapen an, ende versamede bi hem sine Walsche ridders, ende bereet mitten heren van Nijgel grave Floris an allen sijden, ende sloegen alle gemeenlic op hem, met groten fellen nijde. Grave Floris, die van desen verrade niet en wist, verweerde hem tegens den helen hoop der Walen also lange als hy mochte, ende dreef een lange tijt van hem mit manliker vromicheit vele sijnre vianden, die hem anvochten. Ten lesten quam die grave van Cleermont mitten sinen, ende overviel grave Floris so swaerliken, dat si sijn bannijere velden, ende slogen daer doot. Die grave van Cleve werts ghewaer, dat grave Floris, sijn neve, daer neder lach, rende hi mitten Duytschen daertoe, om wrake van sinen neve te doen, ende sloech rechtevoert den grave van Cleermont opter selver banen weder doot, ende jagede den here van Nijgel uuten tornoy; ende aldus is dat boertelicke spul verandert in enen bloedighen strijt. Die graefinne van Cledermont bedachte dat die edel man grave Floris onnoselic in sijn doot gecomen waer, ende dat si een oersake daerof is geweest, verloer van groten bitteren rouwen horen sin, ende woude boven van den toern nedervallen; ende hoer quam an een grote siecte, die men niet wel genesen en kan, geheten Amorhereos; ende leefde onlanghe daerna. Dye grave van Cleve ende die andere, die mitten grave daer gecomen waren, namen sijn dode lichaem ende brochten dat tot Reinsburch int cloester, ende wert aldaer mit groter wenender uutvaert begraven. Dese grave Floris was in zijnre bloyender tijt lief ende seer bequam onder alle ridderen van Almangen, die de graefscap van Hollant in groter eren XII jaer lang berecht hadde. Hi liet after een zoen van VI jaren, geheten joncheer Willem van Hollant, denwelcken biscop Otte van Uutrecht, sijn oem, grave Floris broeder, in sijnre hoeden ende voechdien nam. Dese biscop Otte berechte Hollant mit sinen neve enen tijt; soedat daerenbinnen, by versoucke van sonderlinge vrienden, die here van Nijgel soende mit biscop Otte, grave Floris broeder voerseit; ende in der zoenen was geseit, dat de here van Nijgel een cloester soude

245 aldus C; ontbreekt AB.

246 sich AB.

[p. 163v]

doen maken op die stede, daer grave Floris gheslegen was voer sijnre sielen salicheit. Als nu biscop Otte, voecht van den jongen joncheer Willem was, regeerde hi de graefscappe van Hollant, Zeelant ende Vrieslant in groter vreden; ende mit deser hulpe bedwanc hi de Drenthers met die van Coeverden, ende brocht se onder sine subjectie ende onderdanicheit; ende reet²⁴⁷ daerin ende uut tot sinen belieften ende berechte dat lant selver dat hem niement en dorste wederstaen. Die graefinne, vrouwe Machtelt, grave Floris wijf, leefde daerna in groter heilicheit ende dede stichten ende fonderen op hoer eygen erve een scoen cloester van der oerden van Cistercien in dat dorp van Loesdunen, daer si nonnen in sette; ende si starf daerna int jaer Ons Heren M II C ende LXVII, opten XI kalende van januario, ende wert in datselve cloester mit groter eren begraven dat si mit grote ende rijkelike goeden hadde doteert ende begavet. In desen tiden leefde noch die heilige vrouwe ende wedue sinte Elisabeth, des conincks dochter van Ungarien ende des lantgraven Lodowycs huysvrouwe van Hessen ende Duringen, die in haer camer hadde staen een Marienbeelt, daer si hoer gebet voer plach te spreken; welc beelt si in een testament besproken hadde dese vrouwe Machtelt, graefinne van Hollant, dye dat voert besproken heeft in der kercken van tsGravensande, daert noch staet, doende grote wonderlike miraculen; ende noch een beelt van Onser Vrouwen staet tot Halle boven Brusel; een tot Haerlem, totten Vrouwenbroeders, die mede van Sinte Elijsabet gecomen sijn.

247 raet AB.