Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Een copie van enen brief van der vernyewinge ende confirmatie der ghiften ende goeden des cloesters van Egmont.
Dat IX capittel.

Onder desen grave Dirck dye V van dyer name, ende die VII grave van Hollandt, was een abt van Egmont, geheten Steven. Dese voersiende die ghiericheit ende begeerlicheit der Smaelre heren, die mit lant ende erve ghemene lagen ende paelden an die landen ende goeden des cloesters van Egmont; ende daeruut dieselfde landen tot horen possessien ende eyghendomme, in voertganck des tijts, ende bi negligencie ende onachtsaemheyt der monicken, dese landen ende goeden mochten usurperen ende voer haer eygen goeden anvaerden; heeft daerom oetmoedelicken desen grave Dirck gebeden, dat hi wilde met sine besegelde brieven reciteren, verhalen ende confirmeren alle die gaven, possessien, donatien ende ghiften van landen ende goeden, die hi ende sijn voersaten, graven van Hollandt, dat cloester van Egmont assigneert, gegeven ende aftergelaten hadden tot desen dagen toe, omdat ymmers doer aldusdanighe cautye ende sekerheden die goeden van Egmont niet verbijstert, alineert, noch vervreemt en souden worden. Grave Dirck anmerckende den goedertieren ende voorsichtigen supplicatie des abts voerseyt, was hem hierin te wille, ende dede daerof maken enen bezegelden brief in deser manieren ende forme:

In den Name des Heiligen ende Onversceyden Drievoudicheits. Ic, Dirck, by der gracien Goeds grave van Hollant, Zeelant ende Vrieslant, nemende voer mi, dat der menschelicker crancheit gevallen onseker sijn, waeruut ic geneyget bin rechtvaerdige beden gehoer te geven, opdat ic in dat strenge oerdel waerdich mach wesen barmherticheit van God te vercrigen; so ist, dat wi allen menschen kundich maken, als dat here Steven, abt van Egmont, tot onser kennisse gebrocht heeft enige autentyke scriften ende brieven van den goeden, donatien ende possessien die den kercke ende tGoedshuse van Egmont onse voervaders, die Goedsvruchtige graven van Hollant, uut hoer eygen erven ende goeden die si van den coningen erflic ontfangen hadden, den kercke voirseyt getimmert, doteert, begavet ende gheeert hebben; te weten, dat Dirck, Walgheers broeder, die eerste grave van Hollandt, mit sine ghechte vrouwe Gena, in den eersten een houten kercke tot Egmont ghetimmert heeft, daer hij nonnen in dede setten, ende offerde God totter plaetsen behoef voernoemt in Fronloe IX mansen; in Alcmere II mansen; in Callinge die helft van sine possessie. Dirc die anderde, graef Dircs soen voerseyt, heeft mit sine eerwairdige vrouwe Hildegaert den kerck voerseit vernyewet ende van steen gemaect, mit groter costen, ende brochte daer monicken in, settende die nonnen tot Bennenbroeck bi Haerlem, daer si bi lancheit van tiden verstorven ende verghingen;

[p. 130r]

ende gaf totten Goedshuyse voerseyt in Scagen VI mansen; in Haragen XI mansen ende een quartier; in Wijmnen een manse mit een halve; ende vandaen of voert tot in Aren al tackerlant ende boulant; die kercke van Heyligeloe, Alcmere, alle die tollen; in Hoesden II mansen ende een halve; im Lijmben VII mansen ende een halve; in Sonitan II mansen; in¹⁴³ Bachom III mansen; in Ordebolla II mansen; in Those een manse; in Obingen een manse; in Heemstede een manse. In Felson VI mansen; ende die offerhande vant outaer in der kercken op Sinte Aechten dach van dye een noen totter ander noenen; by der vloet Bamestra een manse; tusschen den beeke Sculingleke ende Hureslede IIII mansen mit die visscherie; in Forenholta die kerck mitten thienden; in Saxenen die kerck mitten thienden; in Noortga die kerck mitten thienden. Hildegaert, zijn eerbare huysvrouwe, mit goeder zeden verchiert, gaf God ende Sinte Aelbrecht een outaertafel van gout ende costelicke gesteenten gemaect; een Evangelyboeck mit gout ende preciose paerlen ende gesteenten verchyert; Historiam Tripertitam, ende een boeck in medicinen. Egbert, Dircs zoen voernoemt, ende aertsbiscop van Tryer, heeft oec gheeert die plaets voerseyt, ende offerde aldaer God ende Sinte Aelbrecht een gulden croen, een costelicke casuffel, een scone stoel, een gordel mit gout doersteken, een subtile, een missael, een capittelaer, dat Oude ende Nyewe Testament, mit veel andere boeken; een silveren scryen mit veel costelicke reliquien der heylighen. Arnulphus oft Aernout, graef Dircszoen, mit zijn eerwaerdige vrouwe Luytgaert, offerde totter plaetsen van Egmont in Thosa II mansen; in Castrichom II mansen mit een quaertier; in Velsen III mansen ende een acker. In Sassen een halve manse. In Forenholta III mansen; in Noortga V mansen; in Lopsen IX mansen; by der Maerne een manse mit een quartier; int dorp Leythen een manse ende een sestendeel; int dorp Bergam, gelegen ant westeinde van den Rijn, III mansen. Die kerck van Vlaerdingen, mitter thiende van den lande, leggende tusschen die watringen Mathlinge ende Thurlede, die oec Herga hiet. Dirck, die III van dier name, Aernouts zoen, mit sijn vrouwe Othilda, offerde Sinte Aelbrecht in Rodenburch IIII mansen die elcs jaerlics gelden X pont. In Roederburger Broecke tlant van XVI uncen tsjaers. In Swieten een stucke lants van XIII uncen tsjaers. In Waldmanne Venne een stucke lants van XVI uncen jaerlics. In tsgraven Fritgarsa tlant van XVI uncen tsjaers. Sijfrijt, oft Zicco, here van Bredenroede, Dircs broeder voerseit, gaf Sinte Aelbrecht tot remedie sijnre sielen tlant op die geest, ghenoemt Noorthorpe, Smitten, Alderingerlant, Hildebrandeslant, Swirdenghelandt vijf vierdelen lant, Sosemade; in Ackerslote XII pont; in Baves II pont. Florijs, die III Dircszoen, mit sijn vrouwe Gheertruyt, offerden totten cloester van Egmondt voernoemt in Escivum Delft V pont ende een unce; in Boschusen een manse van XXXII uncen tsiaers; bi Delft X mansen; an die ander side van Delft IX mansen. Desen Florijs' soen was ic, Dirck die V van dier name, dien here Steven, die abt, oetmoedelic bat, dat ic doer die liefte Goeds ende tot eer van Sinte Aelbrecht, wilde renoveren, vernyewen ende confirmeren mit mijn scrifte ende zegele autentijck alle die ghiften, possessien, gaven, donatien, horende totter kerck ende cloester van Egmondt. Wes bede ende begeerte ic lieflic ontfangen hebbe, ende consent dairtoe gegeven; ende uut groter caritaten geconfirmeert, als dat die kerck voernoemt alle dese voerscreven goeden behouden ende besitten sal. Ende dat nyement hem vermeten sal van den landen van Wymnenswet of tot in der Aren toe, wanttet al die kerck van Egmont toebehoert. Ende dat daer nyement yet ofnemen sal onrechtelic, noch enige pleyt daerop hebben sal, sonder des abts consent ende toelaten. Ende dat alle die ondersaten des Goedshuys voernoemt in onser graefschappe sonder tollen sullen wesen, ende¹⁴⁴ dat hem niement belasten en sal, mer sullen staen ende bliven onder des abts macht ende jurisdictie, ende onder tgherecht van sinen rechten advocaet, in wes dienste dat hi oec is. Dierghelijcken mach den abt oft sine wittachtige advocaet doen mitten ghenen die op Sinte Aelbrechts lant sitten ende bi gevalle niet betalen en wilde, treden in hoer huysen, ende nemen daer so vele uut, als si sculdich sijn, sonder enige rechters, tegensegghen ofte wederroepen. Ende waer daer yement van onsen ondersaten of van buyten,

143 Ic AB.

144 en AB.

[p. 130v]

dien onsen desen vrydom ende liberteyt des Goedshuys voernoemt inbreken wilde, dat wi niet en vermoeden nymmermeer te geschien, op dien moet vallen Goeds toerne ende alle sijnre heyligen, mer moet mit Judas, Goeds verrader, mitten duvel ende sijn enghel int strenghe oerdel geloent worden. Ende om dit stantachtelick te onderhouden, so hebben wi desen carte doen bescriven ende mit onsen zegel gestarct. Hier hebben als tugen bi over ende an gheweest heer Steven, abt, Folcrijt ende Ancelm, priesteren; Athelbert, Harman Poppenzoen ende Engelbert, leeken. Scataloth, Trusing, Adalwijn, casteleyn, drie ghebroederen; Garbrant, Ysbrant, Gruytwater, Dodo van Rijswijck, Thiedaert, Thiebaldt, Tiergaert, Blanckaert ende meer andere. Opten selven dach hebbe ic, Dirck voerseyt, gecommuteert ende gewaelt tegens Sinte Aelbrecht IX mansen in Maeslant, van Scipleden of tot in die Maes; ende in Westerbeyram III mansen van der Maes ende in Vronauslandt, gevende hiervoer alle jaers een thijns van acht pont in Alcmeer. Voert, doer supplicatie mijnre uutvercoren vrouwe Othilde, hebbe ic gegeven heren Steven, abt, ende sine successoers, in Alcmaer dat ambochtsgherecht, dat men hiet dat dagelixs gerecht. Dit is openbaerlic geschiet in Vlaerdingen voer alle die gemeente int jaer Ons Heren M ende LXXXIII, int XXVIII jaer des keyser Henrixs die IIII, int VIII jaer des biscops van Uutrecht, here Coenraet, ende int XXVI jaer in der officie des abts here Stevens, op die VII kalende in Oest, salichlick in den Name des Heren. Amen.