Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)
(2011)–Cornelius Aurelius–
Auteursrechtelijk beschermdVan dye vasallen ende leenmannen der kercken van Uutrecht, dye biscop Adelbolt dede bescriven in ewighe memorie.
| |
[pagina 118r]
| |
In den Namen des Heren. Amen. Het is van node in scriften te stellen datgheen dat hyerna volcht, opdattet den nacomelingers kondich si watter nu gesciet is, waerom ic begere kenlic te wesen alle dengenen dye nu sijn of nacomels wesen sullen, dat ic, Adelbolt, alleen bij der gracien Goods, onwaerdich biscop des Heiligen Kercs van Uutrecht, bekenne dat voer my gecomen sijn enighe vasallen ende leenmannen des kercs van UutrechtGa naar voetnoot109 , versoeckende an mi hoer lenen, ende hebben nu getoent brieven mijnre voersaten, bisscoppen van Uutrecht, inhoudende wat goeden ende landen si ende hoer ouders van der kercken van Uutrecht te lene houdende sijn. Ende dye gesien ende gevisiteert hebbende, hebbe ic die in scriften doen stellen als hierna volcht. Die hertoge van Brabant is des biscops drossaet, ende hout van den Sticht te leen dye stat van Tijel met allen sinen toebehoren, ende alle Kempenlant tot TournoutGa naar voetnoot110 toe, ende dye hele Velue. Die grave van Vlaenderen hout van den Sticht te leen die IIII ambochten, mer dese en hadde gheen officie. Dye grave van Hollant is des biscops maerscalck, ende hout van den sticht te lene Waterlant ende sommige goeden in Hollant, ende veel ander thienden ende goeden in Zeelant. Die voecht van Gelre (wanttet noch geen graefscap en was) is des biscops meisterjager, ende hout van den Sticht te lene die halve stede van Emmeric mit sinen toebehoren, ende dander helft hoert die kercke van Uutrecht, ende veel lants ende hoeftsteden in die Betue. Ende als hi grave van Gelre geworden was, hilt hy mede van den Sticht te lene dat graefscap van Zutphen. Die grave van Cleve dye is des biscops meister camerling, ende hout van den Sticht te lene die graefscap van Teysterbant ( dat is een deel van Tijelreweert, ende wat in dye Betue ende heel Bommelreweert, dat nu al Gelre toebehoert; ende noch hout hi dat lant van Hoesden mitter borch ende stede, ende dat lant van Althena, mittet slot ende stede van Woudrichom. Die grave van Benthem is des biscops overste doerwachter, ende hout van den Sticht te leen die burchgraefscap mitten casteel van Bentem, mit meer ander goeden. Dye grave van Ghoer is des biscops poertwachter, ende hout van den Sticht dat meeste deel van alle sijn goet. Die grave van Kuick is des biscops scencker, ende hout van den Sticht te leen dat meeste deel van den lande van Kuijck ende andere goeden. Dese voerscreven hoechmannen die hiet men des biscopsGa naar voetnoot111 ampmannen sonder Vlaenderen, en hadde geen ampte. Die grave van Zutphen hylt van den Sticht te leen dye graefscap van Zutphen ende Goylant; ende dat graefscap van Zutphen quam an Gelre, als voer geseit is. Ende Goylant quam an dat collegye van Elthen mit een dochter van Zutphen, die abdisse was; ende van der abdie van Elthen soe quam Goylant, om een sekere pensie jaerlixs, an Hollant. Die grave van Teysterbant hylt sijn graefscap van Sticht te lene, want een grave van Cleve plach se van den Sticht te houden. Ende dye grave van Teysterbant was gecomen van enen jonger broeder van Cleve. Die grave van Rechem in de Velue hilt van den Sticht te lene die Velue; ende van hem is dye Velue ghecomen an Brabant, ende van Brabant an Gelre. Die grave van der Goij hilt van den Sticht te leen de burchgraefscap van Uutrecht, ende sijn casteel, myt ander goeden. Dye borchgraef van Groninghen hilt van den Sticht te lene die burchgraefscap van Groeninghen. Dye castelein van Coeverden hilt van den Sticht te lene dat casteleinscap van den Coeverden, mittet maersscalcampt van den lande van Drenthen, hi ende sine erven, ter tijt toe dat hi een somme van ghelden wech hadde die hi den Sticht daerop gheleent hadde. Die here van Hoesden plach sijn heerlickheyt eerst te lene te houden van den Sticht; daernae van Cleve, ende nu van Hollant. Die here van Arkel hilt van den Sticht te lene dat lant van Hagenstein ende Haestrecht. Die here van Altena hilt sijn heerlicheit eerst te leen van den Sticht, nae van Cleve, ende daernae van Hollant. Die here van der Lee hielt van den Sticht te lene een deel erven ende thienden. Die here van Bueren plach van den Sticht te lene te houden sommighe thienden. Dye here van Culenborch hylt te lene van den | |
[pagina 118v]
| |
Stichte sommige thienden ende heerlicheden. Die here van Vianen, die plach van den Sticht te lene te houden zommige thienden ende andere heerlicheden. Die burchgrave van Montfoert hout te lene van den Sticht die burchgraefscap van Montfoert. Die here van Aemstel hielt te lene van den Sticht dat meeste deel van sijn heerlicheit. Die here van Abcoude hilt te lene van den Sticht dat casteel mitter heerlicheit van Abcoude, ende mitter stede vanGa naar voetnoot112 Wijck te Duersteden. Die here van Voerst hilt te lene van den Sticht dat casteel te Voerst mit andere heerlicheden. Die here van Yselstein plach van den Sticht te lene te houden veel thienden ende andere ambochten. Die here van Woerden hilt te lene van den Sticht dat slot mitter heerlicheit van Woerden. Die here van Aenholt ende van Zulen, dye hilt te lene van den Sticht dat casteel ende heerlicheyt van Zulen. Die here van Waterlant hilt te lene van den Sticht dat meeste deel van sijnre heerlicheit van Waterlant. Die here van der Amey, die hilt te lene van den Sticht dye heerlicheit van den Ameyde. Alle dese voerghenoemde leenmannen sijn sculdich selver in persone te compareren ende hare lenen van den biscop te ontfangen, ende horen behoerliken eet daervan te doen, ende noch veel meer andere baenreheren ende ridderen, dye hier niet gescreven staen. Mer veel isser van den Sticht verdoelt, overmits sterfte ende oerloge ende overgevinghe, dye nu ander heren ende princen houden ende besitten, die mit Goods recht toebehoeren den gestichte ende kercke van Uutrecht. Nota. Sommige dye cronyken hebben gescreven, dye scriven, dat dese biscop Adelbolt dede scriven des biscops ende des ghestichts hoge leenmannen, als hiervoer gescreven staet. Ende sommige andere scriven, dat dit dede doen here Boldewijn van Hollant, biscop van Uutrecht, grave Florijs soen van Hollant die Vette, als hiernae geseit sal werden. Mer wij en willen daerop niet staen: het is ons ghenoech dat wij hier in scrifte stellen die vasallen ende leenmannen des biscops der kercken van Uutrecht. |