Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)
(2011)–Cornelius Aurelius– Auteursrechtelijk beschermdVan die linie ende tvervolch der keyseren van Romen.
| |
[pagina 24v]
| |
Die keyseren van Romen worden voert in dese linie vervolcht ende continueert; ende si worden alle Augustus ghenoemt, dats Vermerder des Rijcks, om die sonderling waerdicheits willen die dese Octaviaen hadde; daerom ist redelick dat hi hem allen enen naem gheeft, want hi hem allen gheset heeft een regel wel te leven ende te regieren. Alsulcke wijsheit ende strengicheit bleincte in hem, dat men nauwe geloeft dat sijns ghelijcx natuerlicken gheboren is geweest. Wat meer: hi verdiende Cristum mit Sin ghebenedide Moeder te sien, recht of hi wesen soude die alre eerst van den heydenen gheroepen totten gelove. Ende nadat hi gesien hadde en woude hi niet meer gheheten wesen heer. Hi timmerde Hem alre eerst een outaer ende hete dat Ara Celi, alst noch huden opten dach hiet Die monarchij, dat is die hoge heerlicheit, was die alremeeste heerlicheit die ye gheweest is. Dese began in dese Octavianus Augustus tijden. Ende als Jheronimus ende meer ander doctoren scriven, dat doe in veel landen striden opstonden; mer die worden terstont nedergheleit of versoent, dat allen menschen verwonderden. Ende si ghaven hem alle onder den Roomschen keyser, opdat onse Here God den menschen woude bethonen dat die ghemene vrede uut ghenen arbeyt van striden en quam, mer dat Hi allene die gave. Altijt hier tevoren, als die ene strijt ter neder gheleit was, soe op stont een ander of oec een meerder, of arger. Mer doe die tijt nakende was ende anstont, dat Cristus woude geboren werden, doe was Rome ende alle die werlt in rusten ende vrede.
Nota: Cicero scrijft in een boeck gheheten De Officijs ende seyt van die hoge heerlicheit der Romeinen: het is seker datter een tijt gheweest heeft, dat men sonder coningen leefde. Mer namaels dat men die landen began te delen, doe worden die coningen ingheset om gheen ander sake, dan om recht te doen ende te gebruken. Want int beginsel, doe die armen verdruct worden van den rijcken, doe namen si toevlucht tot enen goeden ende doechtsamen man. Ende die gheboet dat die een den anderen niet te cort en soude doen, insettende dat die hoge ende lage, die rijken ende armen, onder een recht souden staen. Ende doe die coninghen regeerden, doe worden noch somwijlen die arme verdruct. Doe behaechdet dat men rechten ende wetten setten soude, daer men mede rechten soude, niet uut hat ende nijt of om gonste, dan dat men den armen doen soude als den rijken, onder welcke rechten die coninck oec stont ghelijck andere menschen. Ende gheboerdet, dat die coninghen die rechten versmaden, sijn ondersaten goet te nemen mit ghewelt, maechden ende vrouwen te scenden ende andere ghewelden te doen, soe soud men den coninck ofsetten ende enen anderen in sinen stede verheffen, die wel regieren konde ende na die rechten ende wetten leefde. |
|