Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1990

[p. 346]

Raster

Tijdschrift in boekvorm
Driemaandelijkse uitgave¹
Opgericht in 1977

Redactie:

Cyrille Offermans, Nicolaas Matsier, Kees Nieuwenhuijzen (vormgeving), Willem van Toorn, Jacq Firmin Vogelaar

Redactieraad:

Hans Bakx, H.C. ten Berge, J. Bernlef, Pieter de Meijer, Hans Tentije

Redactieadres & uitgever:

De Bezige Bij, Van Miereveldstraat 1, 1071 DW Amsterdam

Nr. 49:	[?] 1990, 160 p. = Foto's in schrift
Nr. 50:	[juli] 1990, 160 p.
Nr. 51:	[november] 1990, 144 p. = Het essay

1 Gegevens over de medewerkers achterin elk nummer

I. Poëzie

BERNLEF, J. Lars Gustafsson, Gedichten. Vert.: J. Bernlef, 50, p. 34-39 Elegie over de oude Mexicaanse vrouw en haar dode kind, p. 34-36 Albrecht Dürers Neushoorn 1515, p. 37-38 Elegie: ‘wanneer de schaduwen lengen’, p. 39 Tomas Tranströmer, Gedichten. Vert.: J. Bernlef, 50, p. 40-42 April en stilte; Nachtboekblad, p. 40; 41 Het rijk van de onzekerheid, p. 42

CREVEL, Maghiel van [Vertalingen, met inleidingen]^2, 50, p. 128-158 Bei Dao, Gedichten, p. 128-137 Antwoord; Komeet; Klokgelui; Elegie, p. 128-129; 130; 131 De dichtkunst; Boeket; Sinds gisteren, p. 132; 133-134; 135 De sterrenhemel te herbouwen, p. 137 Duoduo, Gedichten, p. 138-149 Stem van het noorden; De oktoberhemel; Proces, p. 138; 139; 140 Bezorgdheid; Zee van het noorden; Het is, p. 141-142; 143-144; 145-146 Op weg naar vader; Grafsteen; Gift, p. 147-148 148; 149 Bai Hua, Gedichten, p. 150; 151-158 Of iets anders; Uitdrukking; Namiddag, p. 151-152; 153-154; 155 Siddering; De zoeker van de levenskracht, p. 156-157; 158

2 ‘Een innerlijke culturele revolutie. Bei Dao en Duoduo, twee vertegenwoordigers van de nieuwe Chinese poëzie’ door Maghiel van Crevel & Willem van Toorn, p. 124-127 - met fragmenten uit het gesprek van Willem van Toorn met Bei Dao en Duoduo, waarbij Maghiel van Crevel als tolk optrad, p. 125-127

[p. 347]

DALMIJN, Lydia Lars Lundkvist, Gedichten. Inl. & vert.: L. Dalmijn, 50, p. 43-44; 45-51 De man en de zaag; Zelfbedrog; Nagedachtenis, p. 45; 46; 47 Inzicht; In Zweden; Portret; De sneeuw in december, p. 48; 49; 50 51

HONINGH, Chris Dodekaeder, 49, p. 123-134 Hobbyist: ‘Hij stond stram, de deurknop had zijn hand’ p. 123 Mijnwerker: ‘Van licht en donker wist je alles te vertellen,’ p. 124 Handlezing: ‘Ondanks het badlokaal, borstels, groene zepen,’ p. 125 Emma's heren: ‘Dit is haar verhaal. Zij had zich opgewerkt’ p. 126 Academia: ‘Inspiratie is licht van blinkende regen’ p. 127 Cire perdue: ‘Merkwaardigerwijs blijkt laagst gelegen punt’ p. 128 Ornithologica: ‘Uitgerust met passer, blocnote, gradenboog’ p. 129 Archaeopterix: ‘In brokken kalksteen lees ik verkrampte’ p. 130 Totem: ‘Boven de fabriek met ingeslagen glas klonken’ p. 131 Paranoia: ‘Emma, wist ik, had een hekel aan de hoogte’ p. 132 Historie: ‘Zij blijft voorbij, een ademloos verlangen’ p. 133 Facetten: ‘Via een kort intermezzo kwam iemand hem na,’ p. 134

RASCH, Gerard Zbigniew Herbert, Uit: Meneer Cogito (1974). Inl.^3 & vert.: G. Rasch, 49, p. 140-142; 143-156 Meneer Cogito observeert zijn gezicht in de spiegel, p. 143 Bespiegelingen over vader, p. 144 Meneer Cogito denkt na over het lijden, p. 145-146 Huizen in de buitenwijk; Om de dingen naar buiten te lokken, p. 147; 148 Caligula; Akeldama, p. 148-149; 150 Meneer Cogito - bespiegelingen over de verlossing, p. 151 Meneer Cogito over de rechte houding 1 2, p. 152; 153-154 De opdracht van meneer Cogito, p. 155-156

3 ‘Wie is meneer Cogito?’

II. Proza

ARONDS, Henriëtte José Lezama Lima, De Maleise kris. Uit: Paradiso [1966]. Inl.^4 & vert. H. Aronds, 50, p. 66-68; 69-80 - Met prt.

RUS, Martijn & GISPEN, Kieke Robert Pinget, Iemand. Uit: Quelqu'un [1965]. Inl.^5 & vert.: M. Rus & K. Gispen, 50, p. 52-53; 54-65

SWART, Koba Tijdens mijn afwezigheid, 49, p. 135-139

4 ‘Een grote onbekende uit Cuba’ door J.F. Vogelaar

5 ‘Over Roger Pinget en Quelqu'un’ door Martijn Rus p. 75-82

[p. 348]

IV. Kritische bijdragen

ARONDS, Henriëtte José Lezama Lima, Samenvloeiingen. Vert.: H. Aronds, 50, p. 106-123 Een programmatisch essay over de inwerking van het beeld op de natuur met als resultaat de bovennatuur van de literatuur

POL, Barber van de Julio Cortazar, Om tot Lezama Lima te komen. Vert.: B. van de Pol, 50, p. 81-105 Over Paradiso [1966]; ‘geen studie over de romantechniek... maar een benadering via de sympathische weg’ (p. 81) - Zie ook: Proza, sub: Aronds, Henriëtte

RAAIJMAKERS, Dick Over het zitten voor elektrofonen. Een hoofdstuk uit: Kleine mechanica van de open vorm, 50, p. 7-33 Over muziek en techniek, i.c. ‘zelfbedachte elektrische muziekininstrumenten’ of elektrofonen - Dick Raaijmakers, The microman, 1982. Foto: Oskar van Alphen, p. 1 Verklaringen bij 10 foto's: 1. Friedrich Trautwein en zijn trautonium (1928), p. 14-16 2. Bruni Helberger en zijn hellertion (1929), p. 17-18 3. Pierre Henri, pionier van de zg. ‘musique concrète’ en de regelbare bandrecorder, (ca. 1950), p. 19-20 4. Karlheinz Stockhausen, Mixtur, met Hugh Davies die een van de vier sinusgeneratoren bedient (1965), p. 21-23 5. Pierre Schaeffer en de phonogene (1950), p. 23-24 6. De RCA electronic synthesizer (1959), p. 25-26 7. Chris Swanson met moog-synthesizer (1970), p. 27-28 8. David Tudor met microphone een opstelling van elektronische modules (1973), p. 27-28 9. Marcel Duchamp en John Cage aan het geëlektronificeerd schaakbord (1968), p. 28-29 10. The hands van Michel Waisvisz (1984), p. 30-33

Bijzonder nummer/gedeelte

Foto 's in schrift
(nr. 49, p. 1-122) - Met 5 foto's

Inleiding

Ter inleiding van dit nummer, p. 2-3 Aan een aantal schrijvers werden vijf foto's voorgelegd met de vraag ‘daarover iets te schrijven’; het ging erom ‘hoe zien de betrekkingen tussen foto en schrift er in de praktijk uit’ De foto's zijn van Hans Aarsman: stadsplein met volk Theo Baart: interieur Henze Boekhout: piano verborgen achter scherm André-Pierre Lamoth: portret Cary Markerink: landschap

[p. 349]

Antwoorden

AARSMAN, Hans Pleidooi voor een realistische fotografie, p. 13-15

BALKT, H.H. ter 1, 2, 3, 4, 5, p. 16-19

BERNLEF, J. Waarom gemaakt?, p. 20-23

BLOKKER, Jan Bij wijze van partituur, p. 24-26

MATSIER, Nicolaas Aanknopingspunten, p. 27-31

MICHEL, K. Dustbowl protocol [Gedicht], p. 32-35 ‘Geen twijfel mogelijk. Ze wisten waar ik zat’

MUTSAERS, Charlotte Copyright werkelijkheid, p. 36-42

NIEUWENHUIJZEN, Kees De kwadratuur van de cirkel, p. 43-47

OFFERMANS, Cyrille Afkeer van gezichten, p. 48-52

PLEYSIER, Leo Gestuurde foto's, p. 53-56

REINTS, Martin Enige algemene overwegingen [Gedicht], p. 57-58 ‘gelegen op een fraai genoemd meubelstuk’

REISEL, Wanda Met scherp, p. 59-61

ROBBERECHTS, Daniël Wat zie ik? Noemen, p. 62-66

SMABERS, Nicolette Glazen bollen, p. 67-71 - Rectificatie, 50, p. 6

SWART, Koba Proefvlucht. Die 't eerst komt, 't eerst maalt, p. 72-77

TENTIJE, Hans Zoals nu/Hoe blinder de kaart, p. 78-82

[p. 350]

TOORN, Willem van Dicht bij huis, p. 83-89 John Berger, Verhalen. Uit: Appearances. Vert.: W. van Toorn, p. 114-122

VOGELAAR, Jacques Firmin De v van foto of Afbeelding van een genezen lichaam, p. 90-98

WEELDEN, Dirk van Training, p. 99-105

WOLFF, Melchior de Het eindeloze tandenpoetsen, of: De blinde muur van de ontroering, p. 106-113

Het essay
(nr. 51, 144 p. )

Inleiding

Uitnodiging, p. 1 Verzoek van de redactie aan een aantal schrijvers: schrijf waarom het u te doen is in de literatuur die u lief is, naar het voorbeeld van Italo Calvino, Lichtheid (Raster, 1989, 47, p. 77-191) en Veelvoudigheid (in fotocopie bijgesloten), beide in de vertaling van Linda Pennings, en het tweede opgenomen p. 6-21 Over o.a. Jorge Luis Borges (p. 17-18), Carl Emilio Gadda (p. 6-10), Georges Perec (p. 19-20), Marcel Proust (p. 11-14), Paul Valéry (p. 16-17

Antwoorden

BEURSKENS, Huub Verstrooidheid, p. 22-36 Over verstrooiing, verstrooidheid en diaspora; o.a. over Maurice Gilliams (p. 25, 34), Nikolai Gogol (p. 26-27), Edmond Jabès (p. 32-33)

HERTMANS, Stefan Heid-heid (icity-icity), p. 37-43 Zegbaarheid, onnozelheid, ik-heid, heid-heid (ismisme), beschikbaarheid, steenheid

MATSIER, Nicolaas Indachtigheid, p. 44-51 Over o.a. Nicholson Baker (p. 49-50), Lidia Ginzburg (p. 46-49), Mercè Rodoreda (p. 44-46)

MUTSAERS, Charlotte Steelsheid, p. 52-63- Met eigen ill. ‘Schrijvers plunderen de werkelijkheid’; o.a. over Antoine de Saint-Exupéry (p. 57-60), Michail Zosjtsjenko (p. 60-63)

OFFERMANS, Cyrille Enthousiasme. Een reddingspoging, p. 64-77 Over o.a. Herman Gorter (p. 68-69), Hölderlin (p. 65-68), Montaigne (p. 73-75)

[p. 351]

TOORN, Willem van Mildheid, p. 78-89 Over o.a.E.L. Doctorow (p. 88-89), William Faulkner (p. 86-88), Giuseppe di Lampedusa (p. 82-85), Thomas Mann (p. 80-82)

VOGELAAR, J.F. Duisterheid. Striptease van een ui, p. 90-104 ‘ik wilde achterhalen of zich in de thema's, motieven, verwoorde ervaringen of bewustzijnsvormen iets aftekent - een patroon of iets heel anders - dat zou kunnen verklaren wat mij zo mateloos fascineert’ ‘in mijn recente lectuur van Faulkner, Platonov, Kis, Beckett’(p. 91)

WILLEMSEN, August Onontkoombaarheid, p. 105-118 ‘een beknopte geschiedenis van mijn lectuur’; over o.a. Machado de Assis (p. 113-114), Euclides da Cunha (p. 115), Fernando Pessoa (p. 112-113), Guimaraes Rosa (p. 115-116)

WISPELAERE, Paul de Ambivalentie, p. 119-133 Het probleem van de realiteit en de weergave ervan; over o.a. Louis Paul Boon (passim), Max Frisch (p. 127-129), György Konrad (p. 120-123, 125, 127), Bruno Gay-Lussac (p. 131-132), Paul Valéry (p. 123-124), Peter Weiss (p. 130-131)

ZEEMAN, Michaël Slordigheid. De pet van Charbovari, p. 133-144 Over Stendhal en Gustave Flaubert (p. 133-141), William Faulkner, James Joyce, Thomas Mann (p. 141-143)