Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1990

[p. 33]

Deus ex Machina

Driemaandelijks tijdschrift voor hedendaagse kunst
Opgericht in 1977

Redactie:
	Nrs. 53-55:	Marc Bruylants, Armand Calders, Francis de Preter, Kris Geerts, Leo Geerts, Roger Geerts, Frans Ooms, Karel Ooms, Tjen Pauwels, Renaud
	Nr. 56:	Dezelfden, behalve Kris Geerts, Roger Geerts, Frans Ooms

Eindredactie:

Nrs. 53-55: Francis de Preter, Tjen Pauwels

Nr. 56: Dezelfden, met Karel Ooms

Redactiesecretariaat:

Tjen Pauwels, Antwerpse Steenweg 118, 9100 Sint-Niklaas

[Jg. XIV],	nr. 53:	maart 1990, 88 p.
	nr. 54:	juni 1990, 72 p. = Free music ‘wim’
	nr. 55:	september 1990, 88 p.
	nr. 56:	december 1990, 88 p.

I. Poëzie

AVELLI, Jacques [Gedichten], 53, p. 53-56 Zeverzaad: ‘Ik ken de kou, het ijs, de wind’ p. 53 Het einde zoek: ‘God is groot, laatavondlijk,’ p. 54 Ecclesiastes: ‘Hij had zangers en zangeressen,’ p. 55 Mes: ‘Een kind wordt groot,’ p. 56

CARETTE, Hendrik Chanson gaie chantée par un sombre frison^1, 53, p. 79 ‘A chaque jet d'eau nous partons pour un autre océan’

CRUYSSAERT, Boris [Gedichten], 55, p. 35 Langsheen mijn bad Oud testament: ‘Het licht wordt weer stoffig’

DENISSEN, Frans [Gedichten], 53, p. 19-22 Genetisch geheugen: anthologia palatina, p. 19 ‘Denissen, plattelander, geestesbreker, zwerver over de bergen,’ Nachtmerrie, p. 20

1 Juiste titel i.p.v. die in nr. 52 (1989), p. 48

[p. 34]

‘Een korzelige jager houdt mij onder schot’ Weer eens onbegrepen, p. 21 ‘Vandaag verdwalen, tussen tijd en tederheid’ Weer, p. 22 ‘Weer is het herfst,’

EYGEN, Hubert van De kat van toen, 56, p. 40 ‘Ik heb de kat niet meer gezien’

GEERTS, Kris [Gedichten], 53, p. 71-72 Mijn Spanjaard: ‘Er zit een Spanjaard in mijn vestzak,’ p. 71 Ars poetica: ‘Er staat schimmel op het bruinbrood voor vanmorgen’ p. 72

GERMONPRÉ, Christiaan Sereniteit^2. Uit: Tweespraak, 55, p. 36-37 1. ‘Tijd zet zich vast in het interieur, het betoog.’ p. 36 2. ‘Sereen zit zij neer, de dijen nauwelijks gespreid.’ p. 36 3. ‘Vensteropeningen schenken inzicht:’ p. 37 4. ‘Haar leven ligt getekend in een samenspraak’ p. 37

GHYSSAERT, Peter [Gedichten], 55, p. 38-39 De vogelschrik: ‘Zijn hoofd: een kruispunt en een handvat’ p. 38 De fruitschaal: ‘Lichtbezwete druiven met verdorde takjes;’ p. 39 Kruisiging: ‘Hij hangt te kijk. Zijn vreemde krachten’ p. 39

JONKERS, Jessica [Gedichten], 55, p. 9-11 Leid ik een leven: ‘leid ik een leven van papier,’ p. 9 Rozen: ‘er hangen bejaarde rozen aan de muur’ p. 10 Eva: ‘Er is een haartje’ p. 10 Adem uit mijn mond: ‘ik mag dan wel bitter’ p. 11

KOSTWINDER, Jan [Gedichten], 55, p. 40 Bezocht: ‘Luwte. Maar de dood heeft je aangeraakt,’ Keisteen: ‘De dood heeft geen domein,’

PIETERS, Philippe [Gedichten], 53, p. 44-46 Bourgeoisie: ‘In het licht van Ensor’ p. 44 De afspraak: ‘Een vrouw van lichte zeden’ p. 45 Caberetesk: ‘Zichtbaar genietend’ p. 46

PRETER, Francis de [Gedichten], 56, p. 66-68 Herfst: ‘Een vreemde planeet’ p. 66 Industriepark 's avonds: ‘Als ik door het donker fiets,’ p. 67 Een man: ‘Een man staat op zijn tenen’ p. 68

2 Bij het schilderij Sérénité (1970) van P. Delvaux

[p. 35]

ROELS, Bert In memoriam A.R.(1892-1964), 53, p. 8-11 1. ‘Jij ligt zo ver in dood’ p. 9 2. ‘In uw geheugen, woord,’ p. 9 3. ‘Het duurzaamst door je stem’ p. 9 4. ‘Nog roept voor etenstijd’ p. 9 5. ‘Altijd holler loop ik’ p. 10 6. ‘Tot ik zal thuiskomen’ p. 10 7. ‘Jouw bijl op eikenhout.’ p. 10 8. ‘Omdat breekbaar’ p. 10 9. ‘Wat heeft mij ooit te groei gezet’ p. 11 10. ‘Voortijd en voorgeslacht’ p. 11 11. ‘Zonder beeldspraak, gewikkeld’ p. 11 12. ‘Aarde, laag uw strooisel’ p. 11

SEGERS, Annemie Brieven van licht, 56, p. 7-10 1. Brief aan schuimwit, roomwit, witwit licht, p. 8 ‘Teerbemind licht,/Daal neer in het huis van il lucissimo’ 2. Brief aan grasgroen, olijfgroen, appelblauwzeegroen licht, p. 9 ‘Weledelgeboren licht,/ ‘Daal neer in het hart van il lucissimo’ 3. Brief aan karmijnrood, wijnrood, aardbeirood licht, p. 10 ‘Lief licht,/ ‘Daal neer in het hoofd van il lucissimo’

SEYMUS, Alfons [Gedichten], 55, p. 41-42 Overleven in wintertijd: ‘Terwijl ze eet en warmte opdrinkt’ p. 41 Winterwende: ‘Ik zeg haar:’ p. 42

STRIJTEM, Ivo van Arvika (Zweden), 55, p. 68-69 1. ‘ik zal haar schrijven/dat ik aangekomen ben.’ p. 68 2. ‘de kruideniersvrouw is een’ p. 68 3. ‘ik zal haar schrijven/waar ik ben.’ p. 69 [Gedichten], 55, p. 70-73 Zij is: ‘zij is een heleboel.’ p. 70 Februari: ‘het regent en het is’ p. 71 Vier hoog: ‘verliezen is’ p. 71 Einde: ‘het is net alsof ze zeggen zou:’ p. 72 Troost: ‘dan wou ik graag’ p. 72 Liever niet: ‘zij wil maar liever niet’ p. 73

VANSTREELS, Miel [Gedichten], 55, p. 75 Foto^3: ‘Wat ik vast leg’ Gedicht: ‘Ik omhels je’ Laatste berichten, 56, p. 45 76. ‘Waarom gaat hij zo tergend’ 88. ‘Van iedereen al zo vaak’ 75. ‘Voor ik met hem mee ga’ 92. ‘Geen dokter en zeker’ 87. ‘Nooit geweten dat hij’ 90. ‘Bij mijn zoveelste poging’

3 Opdracht: Voor Paula

[p. 36]

Fin de carrière? Voor ‘de tweede etage’, 56, p. 46 1. ‘Of we onze dromen nu eindelijk’ 2. ‘Wat zij willen zijn handen’ 3. ‘Het spel en de regels’

VERLENT, Helena [Gedichten], 55, p. 74-75 Ex-koorts, p. 74 ‘in de werkelijkheid een vlucht uit de werkelijkheid’ Wie is de vreemde meneer (kleine vlindertjes), p. 75 ‘en hun pappa dan,’ Wind, p. 75 ‘Bladeren dwarrelen waar geen boom meer te bekennen is.’

VERMEULEN, Marcel [Gedichten], 56, p. 19-22 Wat voorafging: ‘Altijd weer Eros en die Ander.’ p. 19 Verjaardag: ‘Vrijdag dertien - waarom niet’ p. 20 Capriccio: ‘Betrapt door de spiegel’ p. 21 De kunst der fossielen: ‘Naderhand over het fossiel’ p. 22

WIT, Johan de [Gedichten], 56, p. 38-39 ‘gepaniekt’ p. 38 ‘rekken en nog geen dag dichterbij de taal’ p. 39

ZWYSEN, Claire [Gedichten], 55, p. 12-16 Kast vol rommel: ‘Kasten vol rommel’ p. 12 We hebben samen gewandeld, p. 13 Als ik rust, p. 14 Mijn moeder, p. 14 ‘Blonde stevige haren draagt ze’ p. 15

II. Proza

BOUDENS, Luc Het broodroostertje of De vermeende onverschillige, 55, p. 3-6

BRUSSELMANS, Herman Broodkruim, lindeboom, hazegras, 53, p. 69-70

DAMS, Sonia De 26 uren van Davina, 56, p. 63-65

DANIËLS, Maai Tram, 55, p. 7-8

DEKONING, Ivo Beweging^4, 56, p. 41-44

4 Opdracht: ‘ook denkend aan pa’

[p. 37]

GABRIËL, Jean-Luc Ik ben een vampier, dokter, 56, p. 59-60

GEERTS, Kris Martyn Burke, Een detectiveverhaal uit de jaren '20 (een verjaardagsgeschenk voor Marianne Paquay). Vert.: K. Geerts, 53, p. 12-18

HANSSEN, Leander Stromen van levend water, 55, p. 27-32

HECKE, Daniël van De splijtende cocon, 55, p. 63-67

JANSSENS, André Het incident. Uit: Tante Palmyre [en andere verhalen], 53, p. 3-7

MEESTER, Rita de De Bataveneed, 56, p. 3-6

NOENS, Ludo Demiurg, 53, p. 47-52

PATTEET, Rita De oude man en de hoer, 55, p. 33-34

PLOUVIER, Bart Van De Haan naar Le-Cocq-sur-Mer, 53, p. 35-43 Juli, 56, p. 35-37

POMMERANS, Piet Optie op eigen vrouw, 53, p. 73-79

VERHELST, Ingrid [Verhalen], 55, p. 43-50 Speelkameraadjes, p. 43-45 Aardappelmoeheid, p. 46 Apatride, p. 47-49 Mierenleed, p. 50

WILDEMEERSCH, Marc Anders, 56, p. 61-62

IV. Kritische bijdragen⁵

CALDERS, Armand Afscheid van Beatrice de Caritat*, 55, p. 77

5 De titels met * behoren tot de rubriek: Kankerpaviljoen

[p. 38]

CLIMAN, Daniël Bedenkingen van een doemdenker*, 56, p. 87-88 De middelmatigheid; De dood, p. 87-88; 88

DEKONING, Ivo Koontz = 10 × King: m.a.w. weer-licht in het duistere thrillerwereldje*, 55, p. 79 Dean R. Koontz, Weerlicht [Eng.: 1988] Weer-werk van Margaretha Ferguson in de winkel*, 56, p. 8 Neurotisch winkelen en andere verhalen (herdruk) Over bakboord...en andere verhalen, 56, p. 80 Johan van Nijen, Bakboord is links en links is rood Sherlock Holmes na meer dan een eeuw voor het eerst gevangen in één band*, 56, p. 83-84 A. Conan Doyle, Sherlock Holmes compleet. 4 romans & 56 verhalen

EYKEN, Karel van Klein portret van Andrzej Panufnik*, 55, p. 80-83

GEERTS, Kris Berckmanse taal- en letterkunde*, 53, p. 80-81 J.-M.H. Berckmans, Vergeet niet wat de zevenslaper zei God is een gokker*, 53, p. 87-88 P. Carey, Oscar en Lucinda [Eng.: 1988] Teutonisch*, 53, p. 88 Heinrich Böll, Niet alleen in de kersttijd en andere satiten. Vert.: Pim Lukkenaer, W. Wielek-Berg & Jan Bernard (Du.: 1977) Armand en Alfons debutanten van 55*, 55, p. 77-78 Over de poëzie van Alfons Seymus en Armand Ruthgeerts Liquida sed multis cum bracchis*, 55, p. 80 Luc Boudens, Op een kemel gezeten. Met 4 eigen linosneden

GEERTS, Leo De AKO-prijs 1990: de kater van een jurylid, 56, p. 11-18 Geweigerd door Ons Erfdeel; andere versie: Streven, lvii, 1989-90, p. 813-822 Over de werkmethode van de jury die leidde tot een lectuur van 122 boeken; over boeken van vrouwen waaronder Marja Brouwers' De lichtjager en M. Februari's De zonen van het uitzicht; enkele krachtlijnen uit het voorbije seizoen en een appreciatie van Willem Brakman, Pop op de bank; Christine D'haen, Zwarte sneeuw; Gerrit Komrij, Over de bergen; Joost Niemöller, Wraak!; Cyrille Offermans, Een evenwichtskunstenaar; Frans Pointl, De kip die over de soep vloog

HOOF, Guy van Vrouwen in koor*, 53, p. 81-82 Vrouwentongen. Verhalen, essays en reisreportages. Samenst.: Veerle Weverbergh André Janssens: de dood en wat eraan voorafgaat*, 55, p. 84-86 Een vlucht van één dag (1987); Tante Palmyre en andere verhalen (1990) Maartje Luccioni: Het hart van Fabio Genovese [Novelle]*, 55, p. 86-88

[p. 39]

[Frans] Buyens en opklaringen. Citaten uit werk van Frans Buyens, 56, p. 69-73 - Met bronvermelding De subtiliteit van Italo Calvino: De moeilijke liefdes*, 56, p. 76-77 Verhalen over een eeuwig thema: man en vrouw*, 56, p. 84-85 I.B. Singer, De dood van Methusalem [Eng.: 1988] Pavese aan het strand*, 56, p. 85-86 Cesare Pavese, Het strand (La spaggia, 1942)

MUYLDER, Joep van De broekrok [een feministisch complot]*, 56, p. 74-75

POLLET, Frank Over Albert Hagenaars' Dood tij*, 56, p. 81-83

PRETER, Francis de Peter Huchel in het Nederlands*, 53, p. 83-85 N.a.v. twee vertalingen: J. Bernlef, Geen antwoord; E. Ottevaere & P. Thomas, Regen op het ijs [Ina Stabergh] Het oor van Vincent*, 53, p. 86 [Eddy Timmermans] Om de vleugels van een vlinder*, 53, p. 86-87 Blijheid die zich voedt met dromen... (Ann Missorten)*, 56, p. 75-76 Grenzeloos groeien naar de dageraad. Gedichten Moeder, waarom schrijven wij?*, 56, p. 77-78 ‘Er zijn meer schrijvers dan lezers’ Het snelle verouderingsproces van de poëzie*, 56, p. 78-80 ‘Bij het herlezen van het verzameld werk van Hendrik Marsman, Karel van de Woestijne, Wies Moens e.a.’

RENAUD ‘Hitler = SS’*, 55, p. 83-84 Album ter doorbreking van het taboe ‘oorlog’ door de striptekenaars Vuillemin en Gourio

V. Illustratie

Buggenhout, Chris van, 53, p. 57-67^6

Lagast, Katie, 56, p. 49-57^7

Laperre, Lode, 56, p. 25-33^8

Nuffel, Tom van, 55, p. 19-25^9

6 Autobiografische tekst (p. 57) en teksten bij zijn foto's

7 Biografische gegevens, inleidende tekst, prt., p. 47-48

8 Biografische gegevens inleidende tekst door Patrick Cornillie, p. 23-24, prt.

9 Biografische gegevens, inleidende tekst, prt., p. 17-18

[p. 40]

Wichers, Patries, 55, p. 53-61^10

Wildemeersch, Dirk, 53, p. 25-33^11

10 Ingeleid door Léon Lemahieu: ‘Het masker als gezicht en het boek als doek of de spiegelkunst van Patries Wichers’, p. 51-52

11 Ingeleid door Frederik Leen: ‘Reproductie en representatie in het werk van Wildemeersch’, p. 23 - Met prt.

Bijzonder nummer
Free Music ‘wim’¹²
(nr. 54, 72 p.)¹³ - Met afbn., prtn.

Poëzie

ANTHONISSEN, Juul ‘Eicel als bron van leven’, p. 65

GOBRON, Marie-Jo Uit de cyclus: Met m'n saxofoon door 't Swingenland, p. 62-63 Zizique d'Anvers^14: ‘in de schaduw van de kathedraal’ Impuls: ‘in in in impuls pulsatie’ p. 63 Free jazz, p. 64 ‘On m'attaque.’

TURKRY, Paul Een jazzgedicht uit de zestiger jaren^15, p. 66 ‘eerst was er een droom...’

12 Met cassette WIM (Werkgroep Improviserende Musici) -DeM (Deus ex Machina) - inhoud, p. 71

13 Inleiding door Leo Geerts ‘Welkom aan de Improviserende Musici’, p. 3

14 Opdracht: Voor Fred van Hove

15 Opdracht: Voor Charles Christopher, bijgenaamd ‘Bird’

Proza

GOUDBEEK, André Mijn eerste reis met het Willem Breuker Kollektief^16, p. 45-46 Naar Italië in 1982

HOVE, Fred van Toiletten, of, shit, man, shit [Reisherinneringen], p. 39-43 Kleine geschiedenis uit Dresden met mlb III plus Andy, p. 47-48 mlb III = André Goudbeek, Fred van Hove, Ivo vander Borght

16 Gedateerd: 13-1-90

Kritische bijdragen

ANTHONISSEN, Juul Impressies van zeventien jaar ‘Free Music’ festivalitis, p. 5-11

[p. 41]

BENNINK, Henk [Briefje aan Fred van Hove - Loenen (Ndl.) J, 13-3-90], p. 70 - facs.

BREUKER, Willem Muziek is nergens goed voor, zegt de politiek..., p. 4 ‘De Belgische overheid en media hebben veel goed te maken met hun jazzkunstenaars’

DURIEUX, Hugo wim ofde Werkgroep Improviserende Musici, p. 13-23 - Met prtn. Gesprek met Ivo van der Borght, André Goudbeek, Fred van Hove, Luk Mishalle

MENGELBERG, Misha [Briefje aan Wim (Breuker)], p. 69 - facs.

MISHALLE, Luk N'demities, p. 37-38 - Met partituur Voorbeeld van een anecdote die de inspiratie vormde tot een creatie van de groep N'dem = Non digital environment music

NOGLIK, Bert Vom Ueberleben eines Stammes. Die wim von aussen gesehen, p. 67-68

Illustratie

Free, Willy, p. 9, 11, 17, 21, 35, 44, 61, 72

Overberghe, Cel, p. 27, 29, 31, 33^17

Turkry, Paul, p. 51, 53, 55, 57, 59^18

17 Met eigen inleiding: ‘Als we maar gezond zijn!’ p. 25-26

18 Met tekst van René Turkry ‘Paul Turkry: het expansieve in de jazz beeldend gevat’, p. 49-50