Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1989

[p. 163]

Nieuw Wereldtijdschrift

Opgericht in 1984

Hoofdredacteur: Herman de Coninck

Redactie: Benno Barnard, Piet Piryns, Paul de Wispelaere

Redactieadres: Transvaalstraat 8, 2600 Antwerpen

Uitgave: Dedalus, Antwerpen - Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam

Jg. VI, 1989: zes nummers, telkens 80 p.
(febr.-maart, april-mei, juni-juli, aug.-sept., okt.-nov., dec.-jan. 1990)

I. Poëzie

BLANKEN, Henk Glienicker Brücke. Zes gedichten, 3, p. 50-51 Wissel: ‘Het begon als een langgerekt landschap’ p. 50 Hologram: ‘Nog voor de brug zag ik hem staan,’ p. 51 Schaken: ‘Uit de donkere balken van zijn brits’ p. 51 Glienicker Brücke: ‘Van de brug was het wegdek gebroken’ p. 51 Tiergarten: ‘Zoals het bos uit het bos was gekapt’ p. 51 Envoi: ‘Omdat ik zijn stem telkens hoor’ p. 51

DEWULF, Bernard Het werk van een tong. Zeven gedichten, 6, p. 20-21 Zij: ‘Wij doen ondeelbaar, hart aan hart,’ p. 20 Resultaat ‘Hij zit aan tafel, net een beeld.’ p. 21 Slaapster: ‘Ik zeg haar dat het mooi is zo,’ p. 21 Droomtijd: ‘Dit kind vermomd in rimpels’ p. 21 Over: ‘Je was vannacht weer bij me’ p. 21 Goed: ‘Ik zou haar willen kennen,’ p. 21 De trap ‘Zij moet omhoog, boven in haar’ p. 21

GELLINGS, Paul Het oog van de egel. Zes gedichten, 4, p. 62-63 Jeugdliefde: ‘Zo schijnt het dikwijls te gaan:’ p. 62 Wendingen: ‘Het is nog stiller dan het was;’ p. 63 Egel: ‘Een egel rust op de weg en kijkt.’ p. 63 Tor der Liebe: ‘De rode gloed omlijst door de arcaden;’ p. 63 Narbonne: ‘Een dode kat, witte poten verstijfd en bestoft,’ p. 63 La pobla de Segur ‘De geluiden hier krekels, voortgaand water en’ p. 63

GOVAERTS, Jo Een duif op weg naar zijn duivin. Vijf gedichten, 4, p. 46-47 Bankstel: ‘Armen stijfjes in de lucht’ p. 46 ‘Gudrun, weet je dat we kleine’ p. 47 ‘Ook duiven kwamen eens’ p. 47 ‘Laat het donker zijn’ p. 47 ‘Je weet nooit zeker’ p. 47

[p. 164]

GRUWEZ, Luuk Bejaard geboren, 4, p. 20-21 Varken bij Cassel - tafereel -: ‘ik ben voor grote maten in de liefde.’ p. 20 De hel onder een rok: ‘zij noemt mij zelden nog meneer,’ p. 21 Straat: ‘wanneer de dag het jongst is en het stilst’ p. 21 De zwijger: ‘ze huren mij voor feesten en partijen’ p. 21

HOORE, Cees Kom, regen, schenk nog eens in, 5, p. 18-19 Leeg: ‘Molshopen of hebben de doden’ p. 18 Verboden terrein: ‘Temidden van de stille ambassades’ p. 19 Specialiteit: ‘Ze gaan als snelle borsteltjes’ p. 19 Onvergetelijk: ‘Geen vrachtwagen gaat van hun steen’ p. 19 Nomadisch: ‘Een vrolijke jongen’ p. 19

INDERWISCH, Meindert Het comfort van een vertrouwde minnaar. Vijf gedichten, 1, p. 62-63 ‘vanmorgen kocht ik onder een betrokken’ p. 62 ‘ik ontmoette je voor de tweede maal’ p. 63 ‘als je me niet geeft wat ik nodig heb’ p. 63 ‘ze belt me op in het diepst van de nacht’ p. 63 ‘mijn schuld te groot om je lief te hebben’ p. 63

VLIET, Eddy van De verlangens van kleren. Zes gedichten, 2, p. 44-45 Wandeling: ‘Vroeg in de middag. De lucht smeet’ p. 44 Slaap: Slaap met je geur en het onbeschrijfelijke’ p. 45 Beeld in Salamanca: ‘Was het uit hout gesneden of uit steen gekapt,’ p. 45 De kast ‘De kast kraakt. De kleren zijn het niet eens.’ p. 45 De duif: ‘Iets anders was er niet. Zijn schelden’ p. 45 Party: ‘Het weerzien na jaren. De honden geborsteld,’ p. 45

VROOMKONING, Victor Repeterende breuken, 5, p. 40-43 Gedicht: ‘een gedicht is wat het is,’ p. 40 Kijken: ‘Een stip. Een veraf schip, schat je,’ p. 41 Coupe: ‘De kapper is zo oud als ik. Hij spreidt’ p. 41 Vijftig plus: ‘Ze laten je vaker zitten’ p. 41 Overasselt: ‘Het land raakt aan kant. Een half’ p. 42 ‘Jonkerbosch’: ‘Met lampen aan - God is van Licht -’ p. 42 Jas: ‘Je was hem vergeten.’ p. 43 Overgang: ‘Haar leven is niet meer hetzelfde’ p. 43 Min: ‘Mijn min is dood, de moeder’ p. 43

WIJNBERG, Nachoem M. Professor Nietzsche zoekt koude om te denken. Tien gedichten, 3, p. 12-15 De borsten: ‘Hij zegt dat hij ziek is’ p. 12 Los Alamos: ‘De massa van Robert Oppenheimer neemt voortdurend af.’ p. 13 Het kerkportaal: ‘Een paard kon het lichaam van de koning niet dragen’ p. 13 Grafschrift: ‘Glimlachend reed hij’ p. 13 In het sterfjaar van koning Menelaos: ‘In acht generaties verschoof het volk’ p. 14 Professor Nietzsche zoekt koude om te denken: ‘De dragers dragen mij in een leunstoel’ p. 14 Hotel naar vliegveld’: ‘Belofte aan de chauffeur’ p. 14 De vrienden: ‘Zijn leven eindigde terwijl hij rende’ p. 15 De zee: ‘Regen viel middag en avond’ p. 15 Zondagmiddag: ‘Touwen liggen vele malen gedraaid’ p. 15

[p. 165]

WIT, Jos de De inboorlingen. Zeven gedichten, 6, p. 44-47 Huis: ‘Vanuit dit huis aan de rand van de nederzetting’ p. 44 Gras: ‘Voorbij het standbeeld, een groene krijger onder mest,’ p. 45 Tijd: ‘Het jaar: oude seizoenen verlucht. De aarde: om’ p. 45 Woord: ‘Geen treinen hier met wilde koeien langs de flanken.’ p. 47 Water: ‘Volg het spoor van bos naar fabriek, van steenkool naar’ p. 47 Zand: ‘Veel moois is er ook in het land tussen Demer en Maas.’ p. 47 Vuur: ‘Hun namen zijn kort en dik, geen archief dat ze wil.’ p. 47

II. Proza

BARNARD, Benno Onder de kroonluchter, 4, p. 58-61

BROUWERS, Jeroen De zondvloed (uitgegumde fragmenten), 2, p. 4-9

DAVIDS, Tineke V.S. Naipaul, Rednecks. Uit: A turn in the South. Vert.: T. Davids, 1, p. 4-7, 9 - Met foto: Charles Gatewood

DEMEESTER, Rita Lindbergh, 1, p. 30-35, 37 - Met afb.

DUCAL, Charles De leermeester, 2, p. 16-24, 25

GRUWEZ, Luuk Zenuwen, 3, p. 22-25 - Met afb.

HEE, Miriam van Fazil Iskander, Oom Kolja. Vert.: M. Van hee, 4, p. 4-9, 11 - Met ill.: André Kertesz

HEMMERECHTS, Kristien Moeders, 1, p. 14-19 - Met ill.: Rudolf Koppitz

HEULENDONK, Guido Strontium, 5, p. 58-61, 63-65 - Met afb.

HOS, Johan H. Hanif Kureishi, Met jouw tong in mijn keel. Vert.: J.H. Hos, 1, p. 44-61 - Met afb., prt.

HOSTE, Pol Een schoon bestaan. Een voorpublikatie, 4, p. 32-37 - Met afb.

LEEUWEN, Pien van Nadine Gordimer, Het moment voor het schot afging. Vert.: P. van Leeuwen, 3, p. 16-17, 19-Met prt.

[p. 166]

LEMMENS, Harry Fernando Pessoa, Het boek der rusteloosheid door Bernardo Soares. Uit: Livro do desassossego - por Bernardo Soares. Vert.: H. Lemmens, 6, p. 22-23; 24-25, 28-31 -Met prtn.

MERCKS, Kees Ivan Klima, Kerstkarpers. Uit: Praagse ochtenden (Tsj. 1978). Vert.: K. Mercks, 5, p. 20-25, 27, 28 - Met ill.: Jiri Grusa

OERS, Peter van Bruce Chatwin, De Wolga. Vert.: P. van Oers, 6, p. 4-8, 10-13 - Met foto's: Lyalya Kuznetsova

SMABERS, Nicolette Op straat in bed, 2, p. 56-59 - Met ill.: Jean Cocteau

SELLESLAGS, Herman Nicaragua, tan violentamente dulce. Een fotoverhaal, 5, p. 34-49 - Met foto's

VEER, Rob van der Thomas McGuane, Jachtgronden. Vert.: R. van der Veer, 3, p. 34-37, 39-41 - Met ill.: Ivan Generalic

VERPAELE, Eriek Een schoon Belleken^1, 1, p. 64-67, 69-70 - Met ill.: Egon Schiele Sneeuw, 6, p. 36-41, 43

VIJT, Annie De grammatica van de glimlach^2, 2, p. 28-33 - Met afb.

1 Fragment uit een brief aan Luuk Gruwez

2 Debuut, met een nieuw genre ‘geen poëzie, geen verhaal, geen essay, geen dagboek, maar iets overkoepelends’

IV. Kritische bijdragen³

ALBERS, Frank Brieven uit de V.S. Duiven en dromen, 1, p. 10-11, 13 - Met ill.: Jiri Kolar Over B.F. Skinners opvatting van behaviorism; met gegevens uit een gesprek over diens Walden two (1948, 1976) Het Gardner Museum [te New York], 2, p. 54-55 Sterven in Chicago, 3, p. 42-45 Over de Harry Elkins Widener Library; over James Merrill en Hans Lodeizen; Nederlandse literatuur in Widener; het Drive-through funeral home van Chicago De kunst van het veinzen, 5, p. 30-33 O.a. over Abbie Hoffmans Revolution for the hell of it (1968) en de Yippiebeweging; over Palm Springs waar oudere mensen ‘zich bezighouden met het afwenden van de dood’

3 De titels met * behoren tot de rubiek: L.S. De boeken van de maand

[p. 167]

ALBERS, Frank & MARTIN, Aldo In wonderland*, 3, p. 70-71 Jean Baudrillard, Sideraal Amerika [Amérique, 1986]

AVELLI, Jacques Een telegram voor meneer P. Ovidius Naso*, 2, p. 75-76 Christoph Ransmayr, Die letzte Welt

BEKS, Maarten De werkelijkheid als Gordijn, 2, p. 34-43 - Met ill. Met o.a. Herman Gordijns portretten van Koningin Beatrix, Gerrit Komrij, Mary Dorna; n.a.v. een tentoonstelling in het Arnhems Gemeentemuseum. Catalogus. Inl.: Gerrit Komrij De Kabbala en Wodan, 3, p. 46-49 - Met ill. Over Anselm Kiefer De Amerikaanse muur. De kunstwereld tegen de rest van Amerika, 4, p. 16-19 - Met ill. Over Richard Serra en zijn minimal art: een muur (tijdelijk) in het Van Abbemuseum te Eindhoven; Tilted Arc, een gewelfde muur te New York, afgebroken onder druk van de publieke opinie en verkocht voor $ 50,-

BORRÉ, Jos Koekoeksei*, 5, p. 71-73 Pol Hoste, Een schoon bestaan

BROUWERS, Jeroen Boudewijn in het land van Boudewijn*, 1, p. 79-80 Boudewijn van Houten, De vlucht naar voren. Hoe we gek werden

COMMANDEUR, Sjaak John Berger, Beelden voor zoogdieren. Over Henry Moore. Vert.: S. Commandeur, 6, p. 14-17, 19 - Met ill.

CONINCK, Herman de Ik was een zwarte, 2, p. 47-53 - Met afbn. Reisverslag over Zaïre Op de canapé [Maria van Daalen, Raveslag]*, 4, p. 76-77 Op het tweede gezicht Patricia de Martelaere, De schilder en zijn model, 5, p. 66-68 - Met prt. Rob Schouten, Gestolen goed, 6, p. 66-68 Posthume gedichten*, 6, p. 74-76 Jean Pierre Rawie, Woelig stof

DETREZ, Mon Een liefdevol boekverbrander*, 3, p. 78-79 Bohumil Hrabal, Al te luide eenzaamheid [Tsj.: 1981] Het onvertaalbare vertaald*, 4, p. 72-74 Velimir Chlebnikov, Zaoem. Inl., vert., vert. & commentaar: Jan H. Mysjkin & Miriam Van hee

[p. 168]

De roman als kubus van Rubik*, 6, p. 70-71 Milorad Pavic, Het Chazaarse woordenboek [Lexicon roman in 100.000 woorden; Servokr.: 1984]

DEWULF, Bernard Een vent voor de spiegel*, 1, p. 77-79 Leonard Nolens, Geboortebewijs Hersenonderzoek*, 2, p. 72-73 Eva Gerlach, De kracht van verlamming

DIJK, Tineke van Primo Levi, Over duister schrijven. Vert.: T. van Dijk, 5, p. 54-55, 57 - Met foto: Paul Nadar Pleidooi voor ‘helderheid’ in geschriften, want ‘zonder duidelijkheid is er helemaal geen boodschap’ (p. 57)

DUBOIS, Pierre H. Een week met [Georges] Simenon. Een portret, 6, p. 58-65

EECKHOUT, Bart De gratie van het dichterschap*, 3, p. 71-72 Richard Wilbur, New and collected poems Geluk is kitsch*, 4, p. 74-76 Amos Oz, Black box. Roman (Hebr.: 1987) De eenzaamheid van feiten*, 5, p. 70-71 Don DeLillo, Libra [1988; Ned.: Weegschaal]

GOEDEGEBUURE, Jaap Het satirische universum, 2, p. 60-65, 67-68 - Met prt. Over W.F. Hermans' wereldbeeld en relatie tot zijn personages Reve in retrospectief (Een dagboek), 5, p. 44, 46-53 - Met prt., prttek.: J. Bosschaert Een lectuur van Bezonnen ouders (1988) naar De ondergang van de familie Boslowitz (1946)

HEMMERECHTS, Kristien Tot de dood ons scheidt*, 2, p. 73-74 John Updike, Vertrouw op mij (Trust me. Short stories, 1987) Swift en het eeuwig menselijke*, 4, p. 70-72 Graham Swift, Out of this world (1988) De wereld als openbare bibliotheek*, 5, p. 79-80 Peter Ackroyd, Chatterton (Eng.: 1987; Ned.: 1989); First light (1989)

HONNED, Anne & SWAAN, Wim György Konrad, Het perspectief van het slachtoffer. Vert.: A. Honned & W. Swaan, 3, p. 4-9, 10-11 ‘Ik stel dat elke vorm van doden moord is’ (p. 4)

[p. 169]

ISTENDAEL, Geert van Anderhalve eeuw politiestaat*, 6, p. 73-74 Hans Joachim Schädlich, Tallhover. De geschiedenis van een staatsdienaar [Du.: 1986]

KRUITHOF, Jacques Lachen om de dood, 3, p. 52-57, 59 - Met prt. Mauricio Kagel, Aus Deutschland. Eine Lieder-Oper, waarin Schubert de hoofdpersoon is Een ‘mooi warm wicht’, 4, p. 39-43, 45- Met prt. Tekst van een lezing voor de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden op 27 mei, over ‘Honderd jaar Gorters Mei’ Poging een eigentijdse lezing te reconstrueren

LAERMANS, Rudi De dood van de jeugd, 4, p. 12-15 ‘Het vertrouwde verlangen naar een eeuwige jeugd is verdrongen door het eeuwige leven van de modieuze jeugdigheid... iedereen koopt zich jeugdigheid’ (p. 15) De spanning van de moderniteit*, 5, p. 75-76 Bart Verschaffel, De glans der dingen. Studies en kritieken over kunst en cultuur

LEEUWEN, Pien van Woody Allen, Als in een donkere kamer. Over Ingmar Bergman. Vert.: P. van Leeuwen, 1, p. 38-43- Met afbn.

LERNOUT, Geert Omdat Freud het gezegd heeft*, 1, p. 74-75 Peter Gay, Freud. A life for our time Beledigende twijfels*, 2, p. 71-72 Salman Rushdie, The satanic verses Voor veertien pence postzegels*, 3, p. 79-80 Valery Eliot, The letters of T.S. Eliot. Vol. I. 1898-1922 De ziekte van de literatuur*, 4, p. 70 Max Brod-Franz Kafka, Eine Freundschaft II: Briefwechsel Een universum in twee zinnetjes*, 5, p. 76-79 Albert Camus, Carnets III: Mars 1951-Décembre 1959 Een Amerikaanse Ierenkenner*, 6, p. 79-80 Richard Ellmann, Along the riverrun. Selected essays

MARTELAERE, Patricia de Over kwaadaardigheid van idealisme, 2, p. 10-13, 15 - Met? Anders Ehnmark, De geheimen van de macht [Machiavelli] (Zw.: 1986) I.F. Stone, Het proces Socrates [The trial of S., 1988]: Nietzsches waarheid over de vrouw, 3, p. 26-29, 32-33 - Met afb. Ecologie en ongelijkheid*, 3, p. 64-75 Etienne Vermeersch, De ogen van de panda. Een milieufilosofisch essay

[p. 170]

MOLEGRAAF, Mario Een boodschap waar niemand een boodschap aan heeft, 4, p. 64-67 - Met prt. Over de poëzie van Ida Gerhardt

MUYS, Hans Gore Vidal, Denkend aan Orson Welles. Vert.: H. Muys, 4, p. 48-55, 57 - Met prtn.,

NAUTA, Lolle U luistert naar radio Moskou, 4, p. 22-29, 31 - Met ill.: Roman Cieslewicz Over het Jan Blokker-incident (n.a.v. de toekenning van een nationale onderscheiding) dat ‘typerend is voor de houding van de meeste intellectuelen van onze tijd tegenover de jaren zestig’ toen een nieuw type intellectueel ontstond; over de rol van dit nieuwe type in de discussie in NRC-Handelsblad over ‘de vredesbeweging, de perestroika... de geschiedenis van ontwapenings- en bewapeningsvoorstellen’

NOLENS, Leonard Hans Magnus Enzensberger, Ach, Brussel. Vert.: L. Nolens, 5, p. 4-7, 9 - Met foto van Margaret Thatcher: Mike Hollist Kritiek op Europa-92

POUCKE, Willy van Zwemmen in genot*, 6, p. 71-72 Alan Hollinghurst, De zwembadbibliotheek (Eng: 1988)

ROMIJN MEIJER, Henk Geen groot talent voor geluk*, 1, p. 76-77 - Met prt. Philip Larkin, Collected poems. Introduction: Anthony Thwaite Om in het verpleeghuis over na te denken*, 2, p. 76-77 Anne Tyler, Breathing lessons Hondeleven*, 3, p. 75-76 J.R. Ackerley, A passage (1924); Hindoo holiday (1932); My dog Tulip (1956) De houtworm als zedenmeester*, 5, p. 74-75 Julian Barnes, A history of the world in 10 1/2 chapters Het meisje dat God wilde zijn*, 6, p. 72-73 Anne Stevenson, Bitter fame. A life of Sylvia Plath

SCHAEVERS, Mark De Praagse leute*, 2, p. 70 Milan Kundera, De grap (Tsj.: 1967)

SCHOUTEN, Rob Een uitgedrukt temperament*, 1, p. 72-74 Jeroen Brouwers, De zondvloed Anatomie der geilheid*, 4, p. 77-78, 80 F. Gonzalez-Crussi, Het raadsel van de begeerte en andere erotica. Essaybundel [On the nature of erotic things, 1988]

[p. 171]

SPINOY, Erik Emily's doos, 6, p. 48-53 - Met prt. Over de gedichten 399, 1170, 311, 288, 709, 1201, 615, 501, 216, 812, 870 van Emily Dickinson in The complete poems

TROPS, L. De wandelgangen van de macht. Over de Amerikaanse pers, 6, p. 32-33, 35 - Met ill.: Franco Sanari Walter Karp, All the Congressmen's men Tom Wicker, On press

VANHOLE, Kamiel John Updike, De hiërogliefen van het ego. Vert.: K. Vanhole, 3, p. 60-63, 65, 67-68 - Met ill.: Wally Elenbaas Over schrijverslezingen Herinneringen van een Boedapestoloog*, 3, p. 76-77 György Konrad, Tuinfeest [Hong.: 1985] Reis door mijn hoofd, 5, p. 10-15, 17 - Met ill. Verhalende beschouwingen bij prenten van Frans Masereel n.a.v. het verschijnen in Amerika in 1988 van drie van diens boeken: Passionate journey. A novel told in 165 woodcuts; Landscapes and voices; The city Discretie*, 6, p. 76-77 Eric de Kuyper, De hoed van tante Jeannot

VERSLUYS, Kristiaan Een sprookje voor volwassenen*, 5, p. 73-74 E.L. Doctorow, Billy Bathgate De verteller als hoofdpersonage*, 6, p. 77-79 Saul Bellow, The Bellarosa Connection

VREE, Freddy de Het beeldhouwerstoneel van Claes Oldenburg, 1, p. 20-29 - Met ill.

WENTINCK, Charles Een rekbare roman*, 1, p. 75-76 Erik Orsenna, L'exposition coloniale Parijse kroniek Vijf Gauguins per minuut, 2, p. 26-27 N.a.v. de Gauguin-tentoonstelling in het Grand Palais Hoe Amerika de atoombom en de schilderkunst uitvond, 3, p. 20-21 - Met foto van Peggy Guggenheim door Gisèle Freund Over het Amerikaanse abstract expressionisme met Jackson Pollock als centrale figuur n.a.v. Serge Guilbaut, Comment New York vola l'idée d'art moderne De kleur van verwording, 6, p. 54-57 De herdenking van de moord op de bevolking van de Vendée tijdens de Franse Revolutie (p. 54-55); nu uitsluitend revoluties in de kunst in Frankrijk: het schilderwerk van Lydie Arickx (p. 55-57); heruitgave van Madeleine Ley's Le grand feu (roman uit de jaren '30) Schending van het briefgeheim*, 2, p. 78, 80 Journal de l'abbé Mugnier 1897-1939 (1988)

[p. 172]

Oude en nieuwe Franse prijzen*, 3, p. 72-74 Hervé Bazin, Le démon de minuit François-Olivier Rousseau, La gare de Wannsee