Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1980

[p. 335]

Tirade

Opgericht in 1957

Redaktie: Jaap Goedegebuure, Geert van Oorschot

Redaktieadres: G.A. van Oorschot's Uitgeversmaatschappij B.V., Herengracht 613, 1017 CE Amsterdam

Jrg. XXIV, 10 nummers¹, (252-261), 672 pp.

1 Tirade verschijnt niet in juli en aug.; nr. 258-259: sept.-okt.

I. Poëzie

CONINCK, Herman de Negen gedichten, 252, pp. 2-10 Henri de Braekeleer: ‘Binnenshuis waren de kasten en de jaren’ p. 2 ‘Het was onbereikbaar’ p. 3 Klusjesman: ‘Ik maak deuren, ik maak een stoel, ik maak ruiten’ p. 4 Oude vrouw: ‘De vluchtige zoen die hij niet meer geeft’ p. 5 ‘Winter. Elke boom, herleid’ p. 6 Neruda: ‘Alles is gelijk, niet alleen mensen’ p. 7 Zoals: ‘Zoals je tegen een ziek dochtertje zegt’ p. 8 ‘Het gaat niet over hebben, hooguit over krijgen’ p. 9 Flamingo's: ‘Ze zijn opgetrokken uit veel’ p. 10

ENGELBRECHT, Corina Drie gedichten, 256, pp. 334-336 Ereveld jappenkamp: ‘dek het lijk toe’ p. 334 Les Causses: ‘Noem mij het reisdoel’ p. 335 Deutschland über Hessen: ‘Na een dag samen rijden door’ p. 336

FONDSE, Marko [Gedichten] Bleekneus' avondlied: ‘Was dat nu al’ 253, pp. 113-114 Humanae Vitae^2. Uit: Krommenieër elegieën: ‘Allengs pantsert zwoerd het lijdelijk bestaan’ 255, p. 263 Bursa pastoris^3: ‘Tot vale bloesem voorbestemd gewas’ 257, p. 411 Pendant-sonnetten, 258-259, pp. 469-470 The nymphet: ‘Voor haar good time onlangs gedebarkeerd’ p. 469 Een kristallijn heelal: ‘Hij ging waar ook de herten niet verdwalen’ p. 470 Los: ‘Hij maakt zich los uit de omarmingen’ p. 647 Weelde-de schrale: ‘Leven dat niet geleefd wil zijn’ p. 648

HAMELINK, Jacques Negen gedichten, 258-259, pp. 521-529 ‘Tranen kregen bij jou geen kans’ p. 521 ‘De feldgraue soldaten misprees je niet’ p. 522 ‘De roepduif was je favoriet’ p. 523 ‘Het paradijs? Daar hadden ze Absoloms haar’ p. 524

2 Opdracht: Voor de schilder Ron Ekkelenkamp

3 Gedateerd: mei '80; opdracht: Voor Bastiaans Lerbarium

[p. 336]

‘Je gebit liet je trekken’ p. 525 ‘Het zwakke, het minderwaardige’ p. 526 ‘Als kind raakte ik niet in de ban’ p. 527 ‘Langzaam geef je je geheimen prijs’ p. 528 ‘Ik hoorde minder bij jou’ p. 529

HELSLOOT, Kees Drie gedichten, 258-259, pp. 491-493 Stilleven: ‘in haar slaap nog’ p. 491 7.59 uur: ‘een forens is een mens’ p. 492 De Nes^1: ‘van hogerhand getekend’ p. 493

HERZBERG, Judith Vier gedichten, 254, pp. 163-164 Trillingsgetal: ‘Je telefoonnummer dreunt in mijn hoofd’ p. 163 Grijs-trap: ‘Het eerste vond ik raar. Ik stuurde het naar Londen’ pp. 164-165 Ziekenhuistuin: ‘Midzomer met zijn overdonderende volte’ p. 166 The last rose of summer: ‘De laatste roos van deze zomer staat in November, rose’ p. 167

JONG, Max de Drie [pas teruggevonden] gedichten, 257, pp. 357-360 Bedenkingen uit Voorschoten: ‘Er likt vannacht een ijsbeer aan de maan’ p. 357 Het paleis, pp. 358-359 1. ‘we aten er bij dag gevogelte’ p. 358 2. ‘We zaten er aan langgerekte tafels’ p. 358 3. ‘Moesten we niet verveling duur betalen?’ p. 359 4. ‘Een donkerblauw gebeitste mandoline’ p. 359 Damesportret van Rossetti: ‘De boezemweelde en ontblote armen’ p. 360

KNEEPKENS, Manuel Acht gedichten, 252, pp. 35-42 Idylle: ‘Zondagavond’ p. 35 Medusa: ‘Horens & een avondjurk, wit van slangen’ p. 36 Banstraat: ‘Waar hoge marmeren vrouwen’ p. 37 Winter voor maoïsten: ‘Een karper bevroren in hun koppen’ p. 38 Volmaakte meester: ‘Zen’ p. 39 Onvolmaakte meester: ‘Het heelal boven Amsterdam schots &’ p. 40 Onvolmaakte meester (variant): ‘Wat is er eigenlijk veranderd’ p. 41 De revanche: ‘Amsterdam. Schaakbord’ p. 42

KOENEGRACHT, Frank Drie gedichten, 258-259, pp. 518-520 Zij: ‘Zij heeft twee schouderblaadjes’ p. 518 Een nieuwe woning: ‘Ik heb een huis gebouwd’ p. 519 Mosgroen epigram^2: ‘Zonder toestemming zag ik in mei het mos’ p. 520

KOPLAND, Rutger Voort, 260, pp. 546-548 1. ‘Van eiland naar eiland, steeds’ p. 546 2. ‘Niet meer dan een steiger’ p. 547 3. ‘Het wordt nacht, maar zij is’ p. 548

1 Opdracht: voor Bertik

2 Opdracht: voor H.

[p. 337]

KORTEWEG, Anton Vier gedichten, 257, pp. 373-376 ‘Op de adelaarsvleugels van Huub Oosterhuis’ p. 373 ‘Reeds werd ik voor de Rotary gevraagd, waar ik’ p. 374 ‘U hebt mij met uw gunstbewijzen overladen’ p. 375 ‘Water rondom. Een hoofd.’ p. 376 Vier gedichten, 258-259, pp. 429-432 Lichaam (1): ‘Ik moest uit jou, ik werd’ p. 429 Lichaam (2): ‘Je ogen bleven wonen in mijn oog’ p. 430 ‘Ik heb geen oog meer voor je vriendelijk licht’ p. 431 Midden: ‘Die uit wie ik begon’ p. 432 Vier gedichten, 261, pp. 649-652 ‘Het gaat niet één twee drie: Hij wil’, p. 649 ‘Als je dicht genaderd bent’, p. 650 ‘Leven: zeventig jaar’, p. 651 ‘Er zijn, altijd er zijn, zoals een berg’, p. 652

LEEFLANG, Ed Elf gedichten, 260, pp. 571-581 Inscriptie: ‘Een wereldbeeld ontsnapte ons’ p. 571 In de ander: ‘Wat er van je in de ander werd’ p. 572 Minimum: ‘Hoe halsstarriger ik schudde aan’ p. 573 De weg: ‘Het belang van een mensenlot’ p. 574 Jong geestenrijk: ‘In een geschreven verleden ben ik’ p. 575 Brief: ‘Je ziet toch zelf hoe onderworpen’ p. 576 Tuin der liefde: ‘Oud verdriet, lege schelp, vermolmde’ p. 577 Atlas: ‘Je wist het eerder dan ik het wist’ p. 578 Reservering: ‘Alleen zijn en de kasten horen kraken’ p. 579 Doodgoede zondag: ‘Een zondag als een wapenstilstand’ p. 580 Heen en terug: ‘Uit mijn raam zie ik het Rembrandthuis’ p. 581 Acht gedichten, 261, pp. 639-646 Tulpen: ‘In de nacht hebben de oude tulpen’ p. 639 Land: ‘Misschien vlucht ik ouderdom in’ p. 640 Gierzwaluwen: ‘Nooit een god binnengehaald en’ p. 641 Toren: ‘Laat men nu eens een leven over één’ p. 642 Het land van Cats: ‘Je hebt haar niet om je herinneringen’ p. 643 Duinnacht: ‘De geuren heb ik opgenomen, toen de’ p. 644 Glooing: ‘Ik ben oud en jong genoeg voor’ p. 645 Fabel: ‘Liefdesavontuur wordt vervolgd’ p. 646

MELISSEN, Sipko Zes gedichten, 256, pp. 281-286 Gezicht op Sloten: ‘In deze tekening kom ik thuis’ p. 281 Schrift: ‘Door de regels tintelt’ p. 282 Amstelveld: ‘Wolken vloeien door het blauw’ p. 283 Kawaguchiko: ‘Ik zit aan een meer in de zon’ p. 284 Stenen bas-relief: huishoudelijke en dramatische voorstellingen Han-dynastie, 2de eeuw: ‘Bakken van het dagelijks brood’ p. 285 Sneeuw valt op talloze bergen door Lan Ying, Ming dynastie: ‘Tussen stapelbergen’ p. 286

MORRIËN, Adriaan Drie gedichten, 252, pp. 24-26 Terra Nova: ‘De sneeuw die zich schikt’ p. 24 Lente: ‘Vroeger verging ik langzaam. Nu’ p. 25 Bemoediging: ‘Waarom zo angstig? Je weet dat je dood gaat’ p. 26

[p. 338]

Drie gedichten, 253, pp. 127-129 Oude ogen: ‘Sneller komen de tranen. Jawel’, p. 127 Primavera: ‘De zon het stralende graf’ p. 128 Droom: ‘Je was een andere vrouw geworden’ p. 129 Acht gedichten, 254, pp. 181-188 Vroegere tijden: ‘Een huis waar geen muis in wil wonen’ p. 181 Japanse vlieger: ‘De witte maan’ p. 182 Beeldspraak: ‘Je huid beeldt de winter uit’ p. 183 In memoriam: ‘In het café, alleen, met mensen om mij heen’ p. 184 Na het sneeuwen: ‘De laatste dralende vlokken’ p. 185 Avondmaal: ‘De tafel is gedekt, het brood’ p. 186 Andermans leed: ‘'t Verhaal van het leed van een ander’ p. 187 Moment musical: ‘Op straat twee oude mensen. De vrouw’ p. 188 Acht gedichten, 258-259, pp. 495-502 Oud gedicht: ‘Geloven: een geheugensteun. De wereld’ p. 495 Speelgoed: ‘Je hebt er niet om gevraagd’ p. 496 Verbijstering: ‘Ik kan niet van je houden. Ik bewonder’ p. 497 Moeder en zoon: ‘Nu zit jij bij mij op schoot’ p. 498 Grafschennis: ‘Laten wij graven schennen’ p. 499 Vooruitzicht: ‘Mannen gaan dood aan hun hart’ p. 500 Geloofsbelijdenis: ‘Ik geloof niet dat in een hiernamaals’ p. 501 De laatste vijand: ‘Wees moedig. Niet op een slagveld, omringd’ p. 502

OTTEN, Willem Jan Mededelingen aan het verbond van Robinsons, 258-259, pp. 433-440 1. Zonder hersenspinsel geen redding: ‘Eens zult u ontwaken’ pp. 433-434 2. Een eiland is een definitie: ‘Zorgen dat wat vastligt’ p. 435 3. Een eiland pakken zoals een vluchteling zijn koffer: ‘Een man die moet vluchten’ p. 436 4. Een gedicht is een kei, even: ‘Even even heeft deze kei’ p. 437 5. Vacuologisch manifest: ‘Wat is dat precies’ pp. 438-440 Drie gedichten, 261, pp. 627-629 Moeder werkelijkheid: ‘Het geschrokte ontbijt, de dreun matineus’, p. 627 Een avond achter de avond: ‘Breng nu de staande schemerlamp’, p. 628 Tekst op ansicht: ‘Lief, ik logeer hier’ p. 629

SANDERS, C. Treinen, 257, pp. 395-398 Op reis naar decorum: ‘Machinist staat U mij toe’ p. 395 Het schitterende heimwee: ‘In de wachtkamer tweede klasse schittert’ p. 396 Wuiven naar een posttrein: ‘Het regent weer in het hart van Holland’ p. 397 Het Gare Forestière te Delvaux: ‘Een Engelse wissel verstrikt de woorden’ p. 398

SCHAGEN, J.C. van Wezenis, 257, pp. 408-409 1. ‘Even kwam een neven zweven’ p. 408 2. ‘In het grijze, wijze wijde’ p. 408 3. ‘Het tedere daalde’ p. 409 Domburgse zomer, 258-259, p. 494 ‘De bosjes gebaren overdreven dramatisch’

SCHOLTEN, Harry Zondagse gedichten, 253, pp. 86-88 Zaterdagnachtdichter: ‘Straks beieren de klokken dat God moet zijn geloofd’ p. 86 De profundis: ‘Als Gij het vraagt’ p. 87 Credo: ‘Als ik -deo volente- nog eens ongelovig word’ p. 88

[p. 339]

Drie gedichten, 621, pp. 630-631 In memoriam: ‘Hoe hij op de avond van 4 mei '45’ p. 630 Op het graf van Maria Overre 1910-1928: ‘Alleen je naam en de cijfers van geboorte en dood’ p. 631 Kleine elegie van schoenherstel: ‘Hoe zijn bariton het lapte tussen hamergeklop’ p. 631

TRAPMAN, J. Zeven gedichten, 258-259, pp. 462-468 Storm: ‘Wat zich ontgrenzen wil’ p. 462 Processie: ‘Rituele verplichting’ p. 463 Pauze: ‘Het is een vorm van genot’ p. 464 Mythe: ‘In het vergezicht boven de regen’ p. 465 Inkeer: ‘Tomeloos is de groei van het heelal’ p. 466 Kenners: ‘De klok, in hoge zekerheid’ p. 467 Plaats: ‘De geur van rottend blad kan’ p. 468

VERSTEGEN, Peter De tweede ronde, 256, pp. 293-296 ‘Een zevenmaandje’

VROMAN, Leo Uitzicht ondergronds^1, 258-259, pp. 460-461 ‘Ik loop soms als een vlieg naar uw gezicht’

WAARSENBURG, Hans van de Twee gedichten, 254, pp. 194-197 Kleinlied, pp. 194-195 1. ‘Wat je geweest bent blijf je nalopen’ p. 194 2. ‘Ook de honger, die geen honger was’ p. 194 3. ‘Wat je geweest bent blijf je nalopen’ p. 195 Spiegelbrief, pp. 196-197 1. ‘Ik schrijf je een langzame spiegelbrief’ p. 196 2. ‘Het hoofd leg ik er niet bij neer, de stem’ p. 196 3. ‘Ik schrijf je een brief van tijd, winters’ p. 197

1 Opdracht: Voor Josefien

II. Proza

BROUWERS, Jeroen Voorjaarsmoeheid. Autobiografisch opstel (1980)^2, 258-259, pp. 441-459

GAARLANDT, Jan Geurt Cambridge voorbij, 258-259, pp. 530-541

HART, Maarten 't Onder de witte knop, 253, pp. 89-112 De eerste lichting, 255, pp. 244-262 Orion (fragment uit: De droomkoningin), 256, pp. 310-333

2 Gedateerd: Brooklyn, 22 juni 1980

[p. 340]

KOOLHAAS, Anton Het stille paleis, 256, pp. 274-280

VERSTEGEN, Judicus Ademhalingstechniek, 253, pp. 74-85 De toren van meneer Capucci, 256, pp. 298-309

IV. Kritische bijdragen

ALBERTS, A. Utrechtse herinneringen, IV, 256, pp. 287-292 Over Prof. C.G. Gerretson, alias Geerten Gossaert

BOKSHOORN, Frederik Een bijzonder Bordeauxs sap, jaargang 1580, 252, pp. 61-72 Montaignes Essais

BROUWERS, Jeroen De papieren lullepijp. Over het Cultureel Supplement van NRC-Handelsblad, 257, pp. 338-356 Over literair criticus Reinjan Mulder Zelfmoord en literatuur. Aantekeningen bij mijn lectuur I, 261, pp. 668-672 N.a.v. Wam de Moor/Maarten 't Hart, Een verlatenheid om vertwijfeld te bejammeren of: alleen tussen anderen en toch gelukkig? Monologen over de zelfmoord, ..., in Bzzlletin, VIII, 1979-1980, 71 (dec. 1979 = Maarten 't Hartnr., pp. 59-68)

CONINCK, Herman de De overwinning van [Edna St.-Vincent] Millay, 257, pp. 377-394 Over de troost van pessimisme. Een voordracht met vijftien lichtbeelden, 260, pp. 549-570 Over de zin en troost van poëzie met voorbeelden en commentaar: Hans Andreus, Sonnet 16 uit: Sonnetten van de kleine waanzin, p. 563 W.H. Auden, Musée des beaux arts. Vert.: Jan Emmens, pp. 569-570 Emily Dickinson, ‘Too few the mornings be’, p. 569 Fritzi Harmsen van der Beek, Interpretatie van het uitzicht, pp. 553-554 Ida M. Gerhardt, Tussenuur, pp. 556-557 Judith Herzberg, Ziekebezoek, p. 549 Rutger Kopland, Voorjaarsgedicht; ‘Wie zal de vriend zijn van mijn vriendin’ uit: Al die mooie beloften, pp. 564-565; pp. 566-567 Willem de Mérode, Apollon archaïque, pp. 558-559 Jan van Nijlen, ‘En thuisgekomen in de zwoele stad’, p. 562 E. du Perron, PPC, p. 558 Rainer Maria Rilke, Die Flamingos, pp. 551-552 Adriaan Roland Holst, ‘Afnemend omoorlogen’ uit: Een winter aan zee, p. 556 Maria Vasalis, ‘Als daar muziek voor is, wil ik het horen:’ p. 561 J.W.F. Werumeus Buning, ‘De oogen die het hart zich heeft gekozen’ p. 568

DEEL, T. van Het soortelijke gewicht van de verbeelding, 261, pp. 632-638 Toespraak op de Brakman-avond te Maastricht op 14 november 1980. Over het werk van Willem Brakman

[p. 341]

DUBOIS, Pierre H. Isabelle de Charrière verklaart zich nader, 252, pp. 11-23 Over Belle van Zuylen op basis van haar correspondentie met haar neef

FAASSEN, S.A.J. van Kleine bijdrage tot de kennis van een katholieke voorlichting en strijdmethode^1, 257, pp. 412-413 Over het verdwijnen van Forum, n.a.v. de kritiek van Marnix Gijsen op de reprint (Dietsche Warende en Belfort, CXXV, 1980, 3, p. 233)

FENS, Kees ‘Zo is het’. Enkele aantekeningen bij het werk van A. Alberts, 258-259, pp. 418-428

FLINTERMAN, Henk De onsterfelijkheid van de polemiek^1, 254, pp. 198-200 N.a.v. Reinjan Mulders beschouwingen bij de reprint van Forum (NRC-Handelsblad, 22 febr. 1980)

GOEDEGEBUURE, Jaap De subsversieve schoonheid, 252, pp. 27-34 Over Jeroen Brouwers polemische roman Het verzonkene tgo. het Andere proza en de verdediger ervan Anthony Mertens [Nederlandse literatuurkritiek]^1, 252, pp. 43-47 Over reacties op Jeroen Brouwers, De nieuwe Revisor (Tirade, XXIII, 1979, nr. 250); over de boekenbijlagen van Vrij Nederland De angst voor het leiderschap, 253, pp. 130-136 Over de kritieken van Carel Peeters De schrijver als boekbespreker, 254, pp. 189-193 Over de kritieken van Aad Nuis Marsmans naleven, 255, pp. 228-243 Over de ‘discrepantie... tussen de rol die H. Marsman bij leven in de Nederlandse literatuur speelde, en de invloed die zijn werk daarna uitgeoefend heeft’ (p. 228) Het beleren en beleven van een volgzaam kritikus, 257, pp. 399-407 Over Wam de Moor Over Ter Braak, 261, pp. 610-613 Leeservaring met Ter Braak

GOMPERTS, H.A. Een snuifje wetenschap en een slok literaire kritiek, 255, pp. 202-219 ‘Aan enige voorbeelden laten zien dat men voor een bevredigende interpretatie en waardering de literair-kritische en de wetenschappelijke benadering nodig heeft’ (p. 204); Nietzsches interpretatie van Plato's dialogen; Crito en Phaedro; Gustave Flaubert, Madame Bovary; Multatuli, Max Havelaar

HART, Maarten 't De bekering van Hannemieke Stamperius, 254, pp. 168-180 Over haar ‘Vrouwen en literatuur’ en haar feministische instelling

1 Rubriek: Gesignaleerd

1 Rubriek: Gesignaleerd

1 Rubriek: Gesignaleerd

[p. 342]

HELSLOOT, Kees Een overtuigend schrijver [: Henk Romijn Meijer], 252, pp. 48-60

HELSLOOT, W. Geheim in schijngestalten, 253, pp. 115-126 Over Pierre Kemps gedichten ‘Nul’ en ‘Naam’ uit Standard-Book of Classic Blacks

JANSSEN PERIO, E.M. Doemdenken of daasdenken? Lea Dasberg en het jaar 2000, 260, pp. 592-607 Over haar oratie Pedagogie in de schaduw van het jaar 2000 of Hulde aan de hoop

JONG, Theo de De Mark Twain van de popmuziek [: Randy Newman], 258-259, pp. 471-490

KUMMER, E. Mort à crédit [door L.F. Céline], 254, pp. 138-162

LEFFELAAR, Henk De selectieve exactheid van Rudy Kousbroek, 255, pp. 264-271 Over diens ‘Terug naar Negri Panerkomst’ in NRC-Handelsblad (jan.-febr. 1980) Met een Weerwoord door Gerard Reve^1 (257, p. 410)

MEIJER, Josine W.L. Mei '68 en de Goelag Archipel, 255, pp. 220-227 Over enkele ‘nouveaux philosophes’, o.a. Bernard-Henri Lévy en André Glucksmann

PEETERS, Carel Ter Braak en de Renaissance, 261, pp. 614-620 Leeservaringen met Ter Braak

TIMMER, Charles Russische notities: Het Diogenes-motief in de Russische literatuur, 257, pp. 361-372 Russische notities. Uit mijn dagboeken, 258-259, pp. 503-517 O.a. over de geschiedenis van een rijmpje in Vl. Majakowski's De wandluis (pp. 507-508) Russische notities. Russische boeken anno 1981, 260, pp. 582-591 Beschouwingen bij Novye Knigi SSSR, nr. 35 (eind aug. 1980) over te verschijnen boeken Russische notities, 261, pp. 653-667 O.a. over de satire als literair genre (pp. 657-662)

VERHAAR, Herman Over Ter Braak, 261, pp. 621-626 Leeservaringen met Ter Braak en enkele van zijn be(ver)oordelaars

1 Gedateerd: ‘La Grâce, 19.5.1980