Bibliografie van de literaire tijdschriften in Vlaanderen en Nederland. De tijdschriften verschenen in 1974

[p. 240]

Raam

Literair maandblad
Opgericht in 1963¹

Redaktie: Fernand Bonneure, Pé Hawinkels, Bernard Kemp, Fons Sarneel, Lambert Tegenbosch, Corn. Verhoeven, Paul de Wispelaere

Redaktiesekretaris: Lambert Tegenbosch, De Lievendaal, Wintelre

Uitgever: Orion/Desclée de Brouwer, Utrecht-Brugge

nr. 100:	januari 1974, 60 pp.
nr. 101:	maart 1974, 60 pp.
nr. 102:	mei 1974, 136 pp. = Chr. J. van Geel-nummer
nr. 103:	juli 1974, 64 pp.
nr. 104:	september 1974, 126 pp. = Hedendaagse aspecten van literatuurwetenschap
nr. 105:	oktober 1974, 64 pp.

1 Voortzetting van Roeping

I. Poëzie

GAARLANDT, J.G. Gedichten, 105, pp. 32-36 De historie herhaalt zich: ‘Niets houdt de bloemen vast’ p. 32 ‘Onhoorbaar voortgeschoven op een bord’ p. 33 Zoals dat gaat: ‘Ook de dagen zijn verzonken’ p. 34 ‘Hij heeft de wind eronder’ p. 35 ‘De bladeren zijn van het gras geharkt’ p. 36

HAESAERT, Walter [Gedichten], 100, pp. 29-33 Ik, de aarde of geboeide: ‘Ook de mensen trappen in mijn lenden’ p. 29 Sichttunnels in den Sprachnebel geblassen, pp. 30-33 1. Ach lieve, op het dak van morgenvroeg’ p. 30 2. Ach lieve, dit zeg ik zo maar daar ik’ p. 31 3. ‘Ach lieve, dit is mijn weerbericht’ pp. 32-33 Zo sprak de zon of de geliefde, p. 33

HERBERGHS, Leo De heerlijkheid van de windlust, 103, pp. 7-10 ‘de stille landmeter’ p. 7 ‘als een roerdomp’ p. 7 ‘oude patrijsachtige’ p. 7 ‘eerst de wolken, daarna regen’ p. 8 ‘de veldschuur zakt’ p. 8 ‘steelt de nachtwind’ p. 8

[p. 241]

‘vier kleine geistliche stücke’ p. 9 ‘koeien’ p. 9 ‘aangaande die stilte zou ik spreken’ p. 10 ‘de kindren naar huis, de wind’ p. 10

HERMANS, Theo César Vallejo, Acht teksten. Vert.: Theo Hermans, 100, pp. 7-14 ‘Vertrouwen in de verrekijker niet in het oog’ p. 7 ‘Er woont niemand meer in dit huis’ p. 8 ‘Het verlangen verdwijnt’ p. 9 Kataloog van beenderen: ‘Met luide stem werd er geroepen’ p. 10 ‘Ik bleef hier om de inkt op te warmen waarin ik verdrink’ p. 11 ‘Wat baat het dat ik mezelf gesel met het vers’ p. 12 ‘Die als balling zal komen ging zoëven voorbij’ p. 13 Over de hoop: ‘Ik voel deze pijn niet als César Vallejo. Ik onderga dit niet als kunstenaar of’ p. 14

JELLEMA, C.O. Gouden regen, 100, p. 28 ‘Japans van samenhang’

KORTEWEG, Anton Een goed huwelijk, 101, p. 26 ‘Een goed huwelijk is meer dan alleen’

TOPHOFF, Michael Gedichten, 103, pp. 38-42 N.o. van Den Helder: ‘dit zwarte schip zonder diepgang’ p. 38 Staatsburger: ‘hoe vaak nog de keus’ p. 39 Huur en verhuur: ‘wie is het vandaag’ p. 40 ‘... denk je aan hem als geboren’ p. 41 ‘ik heb je lief’ p. 42

VERHOEVEN, Nico Vier sonnetten van het medelijden, 103, pp. 22-25 ‘De mens die wortelt in zijn grote droom’ p. 22 ‘De winter is te liefelijk van huid’ p. 23 ‘De binnenste bestaansgrond kent geen vloer’ p. 24 ‘Dag blauw heelal, wees weerklank van de wind’ p. 25

WAARSENBURG, Hans van de Gedichten, 105, pp. 23-27 ‘ome job op mesthoop, vuilnisbelt of stortplaats’ p. 23 ‘komt het binnen en je ruikt’ p. 24 ‘hij heeft zijn levensverzekering opgezegd’ p. 25 ‘dagenlang en nog meer avonden spreken’ p. 26 rondom wordt het steeds meer najaar’ p. 27

[p. 242]

II. Proza¹

BOERDAM, E.P. Verwoordingen (fragment), 105, pp. 12-22

HAMELINK, Jacques Het andere ik, 103, pp. 26-37

INSINGEL, Mark Fragmenten. Uit: Dat wil zeggen, 105, pp. 28-32

SIJTSMA, Bernard Strijd mee in het ANJV!, 105, pp. 7-11

VERHOEVEN, Corn. Schat *, 101, pp. 3-4

WAASDORP, Joop De wezenloze, 101, pp. 8-13 Onvergetelijk Zwitserland, 101, pp. 14-17

1 De bijdragen met een * behoren tot de rubriek: Journaal

IV. Kritische bijdragen

BERSMA, Coen Van Harten, 100, pp. 56-58 Jaap Harten, Madame Tussaud in Berchtesgaden

CORNETS DE GROOT, R.A. Poessie-poezy, 100, pp. 20-27 Over E.J. Potgieters Klagt en troost (1830) en De jonge priester (1831) Een zoete meid, 101, pp. 41-43 Over het gebruik van het woord ‘zoet’ in Gerrit Achterbergs Zestien Motieven voor tijdschrijvers, 103, pp. 43-48 Over de dubbelganger in verhalen ‘waarin de hoofdpersoon met de tijd te identificeren is’, zoals de Beatrijs, Het zwarte licht van Harry Mulisch, De verdwenen horlogemaker van Simon Vestdijk

GAARLANDT, Jan Geurt Het aroma van Verhoeven, 101, pp. 56-60 Corn. Verhoeven, Het axioma van Geulincx

GENNIP, Pieter Anton van Probleemgebied in kaart gebracht, 103, pp. 57-58 F. Hacker, Agressie, de verloedering van de moderne wereld

JANSSEN, Frans A. Een nieuwe tekenfilm, 100, pp. 46-50 W.F. Hermans, Het evangelie van O. Dapper Dapper

[p. 243]

Het boek als kunst, 101, pp. 50-52 Liber librorum, 5000 jaar boekdrukkunst. Samengesteld door Hendrik D.L. Vervliet Krokussen *, 103, pp. 1-5 O.a. over A.L. Sötemanns dissertatie De structuur van de Max Havelaar en John Vandenberghs vertaling van Joyces Ulysses

KORTEWEG, Anton Whistlers moeder *, 100, pp. 5-6 Over het portret op de omslag van Gerrit Komrij's bloemlezing Een moederhart een gouden hart Foei Ferdinand *, 101, pp. 1-2 Bedenkingen bij Jacob van Lenneps Ferdinand Huyck

KRAAYEVELD, Ruud Associatieve essays, 100, pp. 50-51 R.A. Cornets de Groot, Intieme optiek. Een feuilletonessay Terug naar Forum? *, 101, pp. 5-7 Bespreking van Literair lustrum 2 door Kees Fens, J.J. Oversteegen en H.U. Jessurun d'Oliveira Recensie *, 101, p. 7 Over recensies in kranten n.a.v. Max van Rooij over Raam 99 Ergocentrische en personalistische kritiek. Een verkenning in de huidige literaire kritiek aan de hand van twee konkrete voorbeelden, 101, pp. 44-49 Wim J. Simons, Louis Couperus; Mia Meijer en Klaus Beekman, Gerard (Kornelis van het) Reve Onder de gordel *, 103, pp. 5-6 Verdediging van Gerard Knuvelder tegen een (vermeende) aanval van Ton Anbeek in zijn De literatuurwetenschap en de lezers (De Gids, CXXXVII, 1974, 3, pp. 159-175) Romanruimte, 103, pp. 55-56 J. Weisgerber, Proefvlucht in de romanruimte

KRUITHOF, Jacques ‘Alles is chaos al staat alles op zijn plaats’, 100, pp. 41-45 Kees Ouwens, Intieme handelingen Brilvoorschrift *, 103, pp. 6-7 Reaktie op een opmerking over J. Kruithof door R.A. Cornets de Groot in zijn essaybundel Intieme optiek Bericht uit het overwolkse *, 105, pp. 1-2 Bespreking van Roel Houwink, Het raadsel Achterberg Een Uebermensch in Amerika, 105, pp. 37-52 Uit een aantal boeken van Karl May distilleert schrijver enkele algemene kenmerken van dit soort ‘triviaalliteratuur’

[p. 244]

KUSTERS, Wiel Wat bezielt de gasfitter?, 100, pp. 34-40 Over Gerrit Acherbergs Ballade van de gasfitter De twee Maria's, 101, p. 2 Vergelijking van Net als een klein kind... door Maria van Antwerpen en de Bredasche heldinne, of merkwaardige levens-gevallen van Maria van Antwerpen door F.L. Kersteman (1751) Van Geel, Tamar en ik *, 103, p. 1 Over Tamars reaktie in Vrij Nederland, 22 juni 1974, op Wiel Kusters artikel in het Van Geel-nummer van Raam (pp. 33-36) Portret van Leo Herberghs, 103, pp. 11-12 Daar in een vrouw ligt Abraham. Bij de poëzie van Leo Herberghs, 103, pp. 13-21 Op en neer met Mulisch *, 105, p. 1 Vergelijking van het laatste hoofdstuk van Quauhquauhtinchan in den vreemde van Harry Mulisch met Het eind van het lied van J. Slauerhoff

LOHUIZEN-MULDER, M.E. van Kunst en anarchie, 101, pp. 53-56 Edgar Wind, Kunst en anarchie. Met een inleiding van J.A. Emmens

LOPEZ, Esteban Cultuur internationaal, 103, pp. 49-54 Over belangstelling voor de Nederlandse literatuur en het Nederlandse cultuurbeleid in Amerika

MIELEN, Eddy Lezen en luisteren. Een verkenning van het werk van Joop Waasdorp, 101, pp. 18-25

TEGENBOSCH, Lambert Hoon met honing. Notities bij een cartoon van Opland, 100, pp. 15-19 Nl. bij To tape or not to tape. President Nixon... Het komt m'n neusgaten uit...!, afgebeeld p. 17 en op het omslag

VERHOEVEN, Corn. Naakt en bloot, 103, p. 5 Reaktie op Jan Geurt Gaarlandts recensie (101, pp. 56-60) van Verhoevens Het axioma van Geulincx

WESSELO, J.J. ‘Het blijft allemaal onzin’ *, 100, pp. 1-5 Kroniek van lopende gebeurtenissen, waarin o.a. Willy Roggeman, J. Bernlef, Soma, De Revisor en Albert Vogel ter sprake komen Zo is dat, 100, pp. 52-56 Maria van Antwerpen, Net als een klein kind heb ik er behoefte aan gepakt te worden met liefde, pp. 52-53 L.P. Boon, Zomerdagdroom, p. 53

[p. 245]

Fernand Lambrecht, Simultaan, pp. 53-55 Hans van de Waarsenburg, Tussen nat mos en een begrafenis, p. 55 Willy Roggemans, Indras p. 56 Vergeten deuntjes, 100, pp. 58-60 C.C.S. Crone, De schuiftrompet Sunlight, 101, pp. 27-40 Over het uitgavenbeleid van de Socialistische Uitgeverij Nijmegen (SUN) aan de hand van Franz Mehrings Karl Marx. Een geschiedenis van zijn leven en van Herman de Liagre Böhl, Herman Gorter. Zijn politieke aktiviteiten van 1909 tot 1920 in de opkomende kommunistische beweging in Nederland Fantastische flessepost, 103, pp. 58-61 Fernand Auwera, Zelfportret met gesloten ogen Groempf, 103, pp. 61-64 Rudolf Geel en R.H. Fuchs, Schijnhelden en nepschurken Lezers, PFF *, 105, pp. 2-6 Over W.F. Hermans en over R.A. Cornets de Groots Intieme optiek Oude Vlaamse nieuwe, 105, pp. 53-63 Ward Ruyslinck, De verliefde akela, pp. 53-54 L.P. Boon, Blauwbaardje in de ruimte en De meisjes van Jesse, pp. 54-57 Jos Vandeloo, De muggen, pp. 57-62 Marnix Gijsen, De grote god Pan, pp. 62-63

WILLEMS, Eldert Wij trekken te snel naar het woord op, 101, pp. 60-63 Dirk Kroon, Husselen met het gras en De getekende dag

Bijzondere nummers

Chr. J. van Geel
(102, 136 pp.)
Met tekeningen en foto's
Redakteur: Jan Geurt Gaarlandt

GEEL, Chr. J. van Gedichten Bijen: ‘Als ik mij buk naar de takken die ik raap’ p. 4 Bos vol duiven: ‘Luidruchtig tussen de bomen zijn zij’ p. 5 Oktoberkauwen: ‘Het zich verplaatsen van’ p. 6 Avond: ‘De laatste toevlucht in de schemer’ p. 7 Nachtuil: ‘Zijn sprieten staan weer op zijn kop’ p. 8 Nest ontzegd: ‘Behoefte tot hun dood’ p. 83 Pad op zoek naar winterslaap: ‘Hij klimt de takken binnen op vier benen’ p. 92 Jonge vlinder: ‘Een vlinder droeg in zijn’ p. 93 Wolfshok: ‘Met kleine blik bekwaam zich uit de pop’ p. 94 Een motto-vers: ‘Ik ben in beesten opgesomd’ p. 131 Zeehond: ‘Zijn hoofd is rond zijn mond is onder water’ p. 134 Zwaan op rimpels: ‘Ze brengen voort wat ze’ p. 135

[p. 246]

BERGH, H. van den Dichter bij Enkele gedichten, 102, pp. 123-127

BESTEN, Ad den Understatement uit zelfbehoud, pp. 85-87 ‘Van Geel is wel degelijk een geëngageerde en allerminst een vrijblijvend versificateur van natuurtafereeltjes’

BRANDS, Gerard De dichter die zijn schat verloor, pp. 88-91 Interview, o.m. over de brand in zijn huis, waardoor talrijke manuskripten en tekeningen verloren gingen Een onzelieveheersbeestje van 50 kilo, pp. 108-112 Over Van Geel als tekenaar en zijn medewerking aan Barbarber

DEEL, T. van Gedicht, p. 118 ‘Het kleine in je keert zich om’ Brief (aan Van Geel over Een mottovers, hier opgenomen op p. 131), p. 131

DONKER, Anthonie De spraak van de natuur zelf, pp. 14-16 Over Spinroc en andere verzen, ‘grotendeels verzen van een langzame en intense natuurwaarneming’

EMMENS, J.A. Christiaan Johannes van Geel, p. 17 Typering van diens poëzie

ENDT, Enno Een potje op het vuur - De tijd van voorbereiding op Spinroc (een voorbereiding voor de lezer van de bundels), pp. 19-27 ‘iets belichten van de visie en thematiek, in zijn vroege werk, waarvan veel ongepubliceerd is gebleven’

FOKKEMA, R.L.K. De medenatuurlijkheid van Chr. J. van Geel. Enkele observaties n.a.v. Enkele gedichten, pp. 113-117

GAARLANDT, Jan Geurt Inleiding, p. 3 Uit de hoge boom geschreven, pp. 62-82 Over Chris van Geels gelijknamige bundel

GUEPIN, J.P. Als witvis aan het licht, pp. 95-107 ‘... dubbele lectuur is bij Van Geel ook vereist bij de simpele natuurgedichten; ze hebben steeds een, zo men wil, allegorische betekenis.’ Tevens een gesprek met Van Geel over gedichten uit de bundel Enkele gedichten

[p. 247]

HERZBERG, Judith Uit brieven [van Chr. van Geel], pp. 42-43

KRAAK, Remmert Een negatieprobleem, p. 84 Brief aan Van Geel over diens gedicht Nest ontzegd (hier opgenomen op p. 83) Brief [aan Van Geel over Een mottovers in dit nummer op p. 131], p. 132

KUSTERS, Wiel Een lastig portret: Drosera Poetica?, pp. 33-36 Over het gedicht Portret uit Spinroc en andere verzen

OFFERHAUS, J. Een brief en een antwoord, pp. 121-122 Brief aan Van Geel o.a. over het gedicht ‘Nacht in een theepot’, met een antwoord van Van Geel op p. 122

POLL, K.L. Afstand houdt de kringen gaaf, pp. 119-120 Over Van Geel en zijn ‘geconcentreerde aandacht’ wat zijn talrijke korte gedichten verklaart

PROP, Ser J.L. Bij het doorlezen van een correspondentie, pp. 44-52 Keuze uit Van Geels brieven

ROLAND HOLST, A. Chris van Geel (kwatrijn), p. 18 ‘Een die van alle kansen profiteert’

ROOSENSCHOON, Wies Spinroc, van ik-gedicht tot natuursymboliek, pp. 28-32

SITNIAKOWSKY, I. Het interieur van Chr. J. van Geel. Een gedicht moet veel wit hebben, pp. 37-41 Een bezoek aan de dichter

VASALIS, M. Bij de bundel Enkele gedichten van Chr. van Geel, pp. 128-130

VEENSTRA, J.H.W. Een stroper in grensgebied, pp. 53-61 Over de afwezigheid van Van Geel in Literair lustrum 1 en 2. Typering van zijn ‘natuurpoëzie’

VESTDIJK, Simon Flirt met het collectieve onbewuste. Uit: Voor en na de explosie, pp. 9-13 Over Van Geel als ‘para-experimenteel’ dichter

[p. 248]

VROMAN, Leo Van Geel tot grijs, p. 133 Getuigenis

WAARD, Elly de & MEIJER, Jaap Bibliografische aantekeningen, p. 136

Hedendaagse aspecten van literatuurwetenschap
(104, 126 pp.)
Redakteur: Ruud Kraayeveld

BLOK, W. Ergocentrische romananalyse en literaire geschiedschrijving, pp. 60-77 Wegens het belang van de culturele en sociale context voor de ontvangst van een werk bij het publiek, worden de fictionaliteit en de esthetische functie van de roman versus zijn ‘openheid naar buiten’ behandeld en wordt nagegaan welke consequenties een ergocentrische analyse van een reeks literaire werken zou kunnen hebben voor de literaire geschiedschrijving

BROUWERS, Bert Antwoord op de veranderde werkelijkheid, pp. 78-87 Brouwers beschouwt de literatuur als de weergave van de subjektieve werkelijkheid van de schrijver, waarachter echter een objektieve werkelijkheid schuil gaat

GORP, H. van Picareske vertelstructuren?, pp. 107-124 Van Gorp probeert enkele konstanten te ontdekken in het handelingsverloop, het spelerspotentieel en de vertelsituaties van vier Spaanse schelmenromans aan de hand van de schema's van VI. Propp en vraagt zich daarbij af of er wel pikareske vertelstrukturen bestaan

JONG, Martien J.G. de Analisten en sociologen, pp. 17-38 De Jong beschrijft de verandering in het poëtisch klimaat, de overgang van ‘autonoom-artistiek’ naar ‘referentieel-sociologisch’ en in de literaire kritiek van ‘analisten’ naar ‘sociologen’ In Raam 105, p. 64, is een lijstje met errata bij dit artikel opgenomen

KNUVELDER, Gerard Roman Ingarden, pp. 39-59 Knuvelder ontvouwt Ingardens theorie en zet ‘een aantal wezenlijke vraagstukken uit de actuele problematiek inzake letterkundig werk, zoals Ingarden die ziet, op een rijtje’

KRAAYEVELD, Ruud Bij een aflevering gewijd aan de literatuurwetenschap, p. 1 Verhaal, lezer en literatuurwetenschap. Een samenvattende inleiding, pp. 2-16 Een overzicht-in-vogelvlucht van de vigerende literatuurwetenschappelijke methoden

[p. 249]

OVERSTEEGEN, J.J. Vragen rond de wetenschappelijke interpretatie van de literatuur, pp. 88-106 Oversteegen gaat in op een aantal vragen die bij de interpretatie van afzonderlijke literaire werken opkomen en vraagt zich daarbij af of het interpreteren daarvan nog wel tot het domein van de wetenschap behoort