| |
| |
| |
Derde bedryf.
Trazil. Maövenlung.
't GAet wel. d'aertsveltheer stijft eerbiedelijk mijn zyde
De priesters zijn te vreên in 's keizers overlijden.
Nu zal ik het heelal betoomen op mijn stoel
Van zulk een eer', met recht uw dapperheit beschooren!
Zy naerderen. ik hoor de blijde zegehooren
En hun triomfbazuin mijn moedige oorloogslof
Uitschatren dattet klinkt en wederklinkt in 't hof.
Al wie u tegenstreeft stort' neder voor uw voeten.
Wy trotsen 't nootlot zelf. u kan geen storm ontmoeten.
De jeugt, getoit met gout, bekranst met lauwerblaên,
Prest d'overwonne voort. d'aertspriester stapt vooraen,
Omsingelt van een stoet bejaerde wichelaren:
Manhafte deftigheit versiert de zilvre haren.
Die 't heilig ampt bekleet moet andre met een licht
Van ongerepte deugt, daer haet en smaet voor zwicht,
Waerop de lasteraers hun bitze tanden breken,
Bestralen, om elks hert met deugdenvuur t'ontsteken.
De Sabel voegt Likungs gelijk een oorloogsgod.
De vyandlijke magt is, door die smak, geknot.
Likungs. Trazil. Ignatius. Urbaen. aertspriester der Sinezen. Maövenlung.
Ik offer voor uw troon dees standeradelaren,
Een oorloogsproi, ontrukt de woedende Tartaren,
Luzzonners met de boog en schietpyl toegerust,
En Molgomzajers op 't Sineesche bloet belust.
Doorluchte vorst die 't rijk ontlast van tierannie,
Terwijl ik 't met het zweert van buitenstorm bevrye,
| |
| |
Die indiaensche booge en deze leeuwenhuit,
Die van mijn schouders hangt, eisch ik van al den buit,
Omdat ik, die de plaeg van onze bontgenooten
Die weereltschrik Quarong, in 't heetste van het stooten,
Heb van den hals gerukt. ik heb den Moreman
Beteugelt, dat 's genoeg.
Beroemste helt, die daet uit ons gedachten wissen.
Den naneef zal u noch in zijn geheuchenissen
Bedanken. Sina steekt het hooft nu moedig op,
En draeit de weerelt om van haer verheven top.
De roof is uwe; gae, bezitze zonder vragen.
Men hoorde nauwelijx het dreunen van mijn wagen,
Van duizent ruiteren omheiningt in de nacht,
Opdonderen met moort de zorgelooze wacht,
Of elk staet in zijn krits, en grijpt na beukelaren
En pantzers. zoo beroert een zwaren storm de baren!
Maer niets weêrhielt mijn magt. ik dreefze met de vuist,
Tot daer de Hoäng door de ringmuursluizen bruist.
Hier preste ik 't heir te rugge, en sleepte dees gevangen,
Gerabraekt door den weg met krijgsgewaet behangen,
Geknevelt, twee aen twee, in 't koninklijk Peking.
Dien grepen wy by 't hooft; maer deze vreemdeling
Is uit zijn legerhut ons in de mond gevlogen.
Van zelfs en zonder noot? zoo wortme licht bedroogen!
Hier is al meer aen vast. men doe hun herwaerts treên.
Zeg op in welke stad u eerst de zon bescheen.
't Gevreesde Romen, dat van zeven heuveltransen
De weerelt overziet, dat op zijn hooge schansen,
Of 't goude kapiteel van 't oude kapitool
De Kristestander steekt uit Cezars wapenschool,
Daer 's hemels stedevoogt een trits gewijde kroonen,
En Peters sleutelmagt op kruishelt Peters troonen,
Voert in zijn heerschappy, heeft onsliê voortgeteelt,
| |
| |
Gevormt door onderwijs na kristus Godlik beelt.
Wat dreef u hier zoo ver van uwe landgenooten?
Een blakende yver om Gods kerke te vergrooten.
Om door de kruisweg het oprechte kristgeloof
Intop te voeren, 't rijk des afgronts dus zijn roof
t'Ontweldigen, alom de kristevlag te planten,
Den ongodist ten schrik, ten troost der kristverwantten.
Gy komt om Sina, door vervloekte tempelhaet
En priesternijt gescheurt, te knoopen met verraet
Aen uwe koningskroon, betooverende onze oogen;
Maer 't gulde masker is uw schijndeugt afgetoogen.
Konfutius leerde ons wat Godsdienst schorse al dekt.
Konfutius, die van de goden opgewekt,
En van een hemelvuur ontstooken: zonder missen,
Een landorakel strekte in staetgeheimenissen;
Die Goddelijke man voorspelde ons uwen aert:
Want, die zoo verre zeen en landen overvaert,
Zoo veel gevaren peilt, en eindelijk zijn leven
Durft in de handen van verwoede krijgslie geven,
Bezeilt een andre hoek, al zwijgt hy, in 't verstant.
De Godsdienst is den mensch zoo diep niet ingeplant.
De Kristekerkplicht streeft door land en waternooden,
En noodigt elk tot haer zielroerende geboden.
Zoo ging de kruisgod voor. wy volgen op die trant.
De Godsdienst is zoo diep den kristen ingeplant.
Zoo wiert de goutkust en de parelrijke stranden
Van 't noit getoomt Peru, met eervergete handen,
Haer sluimrende oorloogsleeu uit zijne klau ontrukt:
De schreyende onderdaen meineedig onderdrukt,
Het land met bloet gemest, de zee gepropt met lijken.
Wy reisden hier om Gode, uit alle koninkrijken,
Een oogst van zielen aen te fokken, kristus kerk
In 't hart der heidenen te bouwen tot aen 't zwerk.
Ontzinnig huichelaer wie timmert met den degen?
| |
| |
Die past een moorder, maer geen priesters. laet de wegen
In 't goudland spreken van wat deugd uw boezem vloeit:
Of zijn de lijken 't zaet daer uwe kerk af groeit?
Wat razernye heeft uw goden ingenomen?
Wie kan 't baldadig grau en bootsgezel betoomen,
Die 't gout viert als zijn God die onze kruisleer haet?
De priester boet niet dat de gierige soldaet
Montezume, ô Vorst der Mexikanen,
En gy Qualittinu voer hier uw Indianen
Met heele legers aen, kom Attabaliba,
Aenzienelijke geest, wreek uw gelede schâ.
Hier zijn de beulen die u 't gout ten halze uit knepen,
Daer krygers plonderden en priesters 't lemmer slepen.
Dat tuige Mexiko en haer verbrande kruin,
En 't woeste Pannama, en Kuskoos prachtig puin:
Dat tuigen d'Inguï, uit hof en land verdreven,
En Magokappa, leeg van vorstelijke neven,
Toen 't volk van Tessuka veel liever sterven wou
Als dien gebaerden hoop gelooven op haer trou;
Toen 't esmaraltebosch de vrouwen 't hair tot stroppen
Zag strenglen, en de weg alom met rompen stoppen:
Terwijl Tunie noch het albespieglende oog
Der zonnegodheit smeekt, dat zy haer wangen droog,
En schuim haer schatrijk dal van 't juk der baerttierannen.
Flus komt dat ondier uit alle oorden 't zaemgespannen,
Ten zy men d'inbrenk stut, ons vallen op de huit,
En stopt haer wyden balg met ongerechten buit.
Helaes! wat konnen toch twee werelooze slaven.
Op datge noit en kunt zalme u in 't gout begraven.
Gastvryigheit geeft meer versiersel aen uw kroon,
Als 't stael uw ysre vuist, ô Vorst ô Zonnenzoon!
Men ziet geen Adelaer een vlucht van ringelduiven
Bevechten; neen: hy grijpt een Havik in zijn kluiven.
| |
| |
De leeu valt in het bosch geen lammerkudden aen;
Maer boschgedrochten die me klauwen om te slaen,
Me tanden hebben om te byten en te wonden.
Zijn minder plagen past bezete en dolle honden.
Ons harnas is 't geloove, ons lemmer het gebed.
Die andre waepnen voert tast dieper als de wet.
Zijn 't dan geen kristnen die met langgegroeide baerden,
Op 't geelgezengde vel den Japannees vervaerden
Aen 't rijk Firando? die het veerrijk Korazan
Uit plonderden, daer zy met zeekasteelen, an
En afgevoert, den buik der holle kielen laden,
En die met menschenroof vervullen, niet verzaden?
ô Vorst! ontwaek. 't ontbrak den kristen noit aen schijn.
Wat braekt uw slangetong fenijn.
Moet ik, die niemant als mijn grootvorst heb te hooren,
Die laster van een slaef verzwelgen met mijn' ooren?
Hoe, zuft de vorst? slae toe. sla doot. een hand vol bloet
Maekt die u twijffelig? doet dat op mijn gemoet.
Ik neem de schult op my. zy vloeken onze altaren.
Ontfronsch uw voorhooft. laet de vreeze en zorgen varen.
Hy heeft het masker zelf zijn boosheit afgerukt.
'K merk die vermomde nijt. indien hun dit gelukt
Zie ik haer tempelhaen gerust de wieken klappen,
En van zijn pylertop in mijn palleizen slappen.
Dat lyde ik niet. wat maekt d'aertsofferwichelaer,
Die eertijts yder placht te vrijen in gevaer,
En nu in 't aengezicht des maerschalks zijn Tartaren
Doodschuldig na de wet des oorloogs dorste sparen,
Wat maekt hem nu zoo zeer op kristen bloet belust?
Omdat hy geerne zag d'ontstoke vlam geblust,
Die haest, genadigste, zie toe! door 't rijk zal branden
En smijten wierookvat, altaren, offerhanden,
Gewijd en ongewijd de godspraekkuil en koor
| |
| |
En hulsels ondereen, en kerkgedichten door
En in de vlam. de Non mag dan haer losse haren
Gebruiken tot een strop. dan zullen wichellaren
Het wispeltuurig grau verstrekken tot een spot:
Haer kruisgod, op 't altaer bewierookt, onzen God,
Verbyten. 't volk is toch tot nieuwigheit genegen.
Gelooft my, haere tong is scherper als een degen.
Ja scherper: want zy steekt de vorsten uit hun troon,
En hechtze aen haer tierans driedubble gruwelkroon.
Ja doot ons vry; wy sterven martellaren,
Kruishelden, die gevoert door zoo veel zeegevaren,
D'aertsrichter zullen zien, wanneer hy van omhoog
De groote vierschaer spant, daer hy de regenboog
Met zijne voeten drukt en zit op zon' en starren.
Maer d'almacht laet zich niet van 't nietich menschdom sarren:
Zy maekt zich fenixen en teeltze uit martelbloet.
Verniel ons lichaem vry, maer 't ongekreukt gemoet,
Dat menschen menschen maekt heeft God alleen in handen,
Dat vreest tierannen magt noch felle beestetanden.
Houd stant in 't martelperk. het eerste apostelzaed,
Mijn broeder, zal uit ons herspruiten, uwe haet,
De hofpaep brult van tooren.
Hy schuimbekt, knarssetant, stampeit en stopt zijn ooren.
Daer barst de lasteraer gelijk een donder uit.
ô Blixemgod! verplet dit kruisgebroetzel. stuit
Zoo gy uw God zoekt in te dringen
Om elk te kristenen, en uw verleidelingen
Te binden aen uw wet, waerom in 't noortsche wout
Uw God geen volk gewerft!
Dat lantschap draegt geen gout.
Zy redeneren veel van kruislot en verdragen;
| |
| |
Maer 't is 't gekruiste gout daer zy zoo sterk na vragen.
Is 't mé niet ergerlijk en razend onbescheit,
Dat God zijn' kinderen door kruis ten Hemel leit?
Als of door klem van stael zijn 's vyands kop te breken
Geen zeker teiken waer dat Goden voor ons spreken.
De vleesschelijke mensch, van geestlijk brein berooft,
Verstaet niet hoe het kruis hem zaligt die gelooft.
Verbastert ketterrot bekeert de Muskovyten,
Daer d'onbezeilde zee ysbergen op kan smyten,
Ysbeeren, tuk op moort in sneeuspelonken aest.
Preekt daer in Russiën de troeble Fina raest.
Gaet daer de Hollander, ter koopvaerdy geslepen,
De wilde baren schuimt met magt van oorloogschepen;
En met een' handvol lands, gelijkmen ons vertelt,
Behalven Sina, heel de weerelt wetten stelt.
Gaet hene, bouwt uw kerk daer 't ongetoomt Afrijken
Van monsters zwanger gaet, de Mooren 't vel bestryken
Met oli sterk van reuk om 't blakrent zonnevier
genoeg. staffiers, komt hier.
Leit deze in 't Kerkerhof. de vyanden beneden.
Dat niemant overlast geschiede zonder reden.
d'Aertspriester stelle nu zijn hart gerust. het hof
Besluit der kristnen stem. hy heeft geen vreezens stof.
Celione. Trazil.
Gy meugt Namolizont uw wulpsch gezicht vertoonen,
Die gy zoo menigmael in uwe dartle schoot
Gekoestert hebt, als ik van uwe gunst ontbloot,
De steenen klaegde. nu kan ik uw min verachten.
| |
| |
Dat die verwijfde u vley met laffe minneklachten
En geile minnevlam vergiftige zijn bloet.
De krijgsgodin beschaft my ander werk. ik moet
Met d'onverwonne vuist de gryze tijt braveren.
't Roemruchtige Käyr zal my haer Fenixveren,
En 't zevenmondig hol, waer uit de Nijl gevoet
Door zoo veel landen speelt, en spoelt zijn zoete vloet
In 't zoute nat, doen zien; en vorstlijke mumyën
Chaldeeusche penningschat van overoude tyën,
Grafspitsen, en wat meer de vreemdling wonder acht
Vertoonen. d'Indiaen, door dezen arm verkracht,
Zal met den Perüaen zijn fijne Zilverbaren
Uitstorten in mijn schoot, en zich mijn slaef verklaren.
Het Aziaens gezach bepaelt mijn oorloogsmoet,
En deugden niet. ik zal de weerelden in bloet
Verdrinken, of met kracht voor deze troon vereenen.
Die om de tranen lacht, zou die zich om het weenen
Van eenig tenger wicht ontzetten? Ja! zoo zucht
Mijn hofrots alsze wort gebeten van de lucht.
Heeft mijn bekoorlijkheit dan uw gezicht bedroogen,
Of is de bloezem van mijn boezem al vervolgen?
Wie heeft de rozen van mijn kaken afgekust?
De geilheit heeft het vuur der schoonheit uit geblust.
De maegderoem rust niet in welgevormde leden;
Maer is gegrontvest in aenbiddelijke zeden
En kuisheit, die vooral by schoonte wort begeert.
Zy roemt vergeefsch haer leest die dit sieraet ontbeert.
Hoe menigmael hebt gy, vervoert door minnelusten,
Mijn maegdeschoot gestreelt als ik uw vlammen blusten,
Daer gy beëedigde met duurbezwore trouw,
Dat gyme op 't huwlixbed zoud hulden tot uw vrouw.
Gy hebt mijn dertle tong dien lossen eed ontwrongen,
Toen uwe minnegloet mijn onbedachte longen
En hart doorprikkelde. nu legt Namolizont,
| |
| |
Gebolwerkt in uw ziel. ik heb de morgenstont
Van uw ontloke jeugt met volle vreugt genooten,
Een ander kan my nu van d'avontlust ontblooten,
Die noch trotzeert dat hy, gedreven door de min,
De boel van vorst Trazil, gebruikt voor zijn boelin.
Hou op groothartig Prins uw lustgenoot te grieven.
Een ander streele een Vrou, haer willende believen,
Of die haer weerzin vreest; wy zijn het minnen wars,
En voor die tokkeling verkiezen wy 't geknars
Van zwaerden op helmet, helmet op stael geklonken:
't Gekraek van speer en knots, geknakte menschenschonken
Voor 't poeslig lelivel, voor 't zachte zwanenwit,
Voor armen, die een maegt, door minnebrant verhit,
My strengel om den hals. myne oor'heeft meer verlangen
Na 't yslik dreunen van metale donderslagen,
Die uit haer holle maeg uitbraken vuur en moort,
Als na de minnetael uit maegdenmont gehoort.
't Is lustiger een maegt op 't ledekant te streelen
Als met de wapenen om goet en bloet te speelen,
Tot datmen eindlik wort gevleugelt of gedoot.
Een krygsman vliet gemak, en zoekt zijn eer in noot.
't Is loffelyker zich ten oorloge uit te rusten,
Bestuwt van ridderschap, dan dronken in de lusten
Op maegdevlees verzot, te koestren geilen brant.
Zoek buiten twist, op dat een kanker 't merch van 't lant
Verteer, terwyl de Vorst veräf de wilde Mooren
Doet popelen van anxt en zijne wetten hooren,
Tot daer de noortstar peilt het eint van d'oceaen.
Loop daerze aen 't hemeldak de wisselbare maen
Zien pryken, als wy hier de schitterende stralen
Der middagzon ontvliên. sleep binnen onze palen,
Die aen de Nylstroom vreest een Krokodillebeet.
Zoek waer den Arabier zyn duure tyt besteet
In Artzenie, en volgt het spoor van Avicenne
| |
| |
Hun grooten kruidenier, of die de paerden mennen
Daer Tartarie in 't oost haer heerschappy besluit,
En vint, wanneerge keert uw ryken gevrybuit,
Uw Vyand overal gekeizert, u verstooten.
'k Vrees niet Namolizont is in de haet der grooten.
Zijn magt is afgesneên. elk ziddert voor mijn staet.
Vergaep u niet ô Vorst! aen Vorsten min of haet.
Bedekte veinzery houd meest haer hof in hoven.
Elk heeft my trou belooft.
Heeft verder tusschenkreitsch als 't aerd en 't hemels rond.
't Is waer: elk valt u toe en vloekt Namolizont;
Maer vyanden zijn 't felst die op haer luimen leggen.
Flus zet hy u, dien gy te vuur en zwaert ontzeggen
En dooden kunt, uwe deugt met zwaert en vuur betaelt.
Gelyk een rosse Leeu, wanneer hy adem haelt,
Na dat hy langen tyt heeft half gestikt gelegen,
Zich prikkelt met zijn staert tot toren, alle wegen
Met naer gebrul doorkruist, en eindlik, dol van haet,
Zijn vyant overvalt, die zorgloos henegaet
En andre bezighêen bespiegelt met zijn zinnen,
Zich voelende te laet van weerwraek overwinnen:
Zoo zal Namolizont, wiens slagveer, half gefnuikt,
Vast aengroeit met de tyt, daer hy in Kanton duikt,
Gy tot de middelriem des weerelts en daer buiten,
Met uwe legers spat, zich wreken, 't ryk besluiten,
De grenzen sloopen met een 't zaemgevloekte hoop
Meineedigen. de wraek heeft altyt bloet goetkoop.
Die binnen vyant heeft, hoeft buiten geen te zoeken.
'k Zal eerst Namolizont vernestlen uit zijn hoeken.
En dan Gujana zelf in d'andre weereltkloot,
En 't zuikerryk Brazyl, van helden noit ontbloot,
Genâ doen bidden met een bosch van ebbenbomen,
En in de boezem van de mexikaensche stroomen,
| |
| |
't Schuimbekkent oorlogspaert verkoelen, dat, verhit
En druipende van zweet, het goude mondgebit
Beknabbelt. Celione! een vlam van oorlogseere
En ik in zijnen arm op 't vogeldons vereent.
Zoo knaeg de nijt haer gal.
Ach! hemelschrager weent,
De krijgsgod laet zich van de schoonheit ringelooren.
De weereltwinner moet na Celione hooren.
Hoe qualijk evenaert de krijgsdeugd en de min!
Ik die den hemel wil doen luistren na mijn zin,
Ik zal uw wapendeugt niet breken,
Maer eer volmaken, en met duizent ondersteken,
Uw vyant, die althans met ingetrokken staert,
Gelijk een bloden wolf, van moedigheit ontaert,
Geduurig boschwaert rent op 't ritslen van de bladren,
Terwijl het zwarte bloet stremt in zijn' trillende adren,
Door lokaes van mijn min betooveren, 't verstant
Bedwelmen, dat hy zelfs zich geve in uwe hand.
Hungüan. Sinkio.
Zoo zach de rijxgezant, Namolizont?
Zijn zuster, Sochidon en twee trauwanten zijn
Als toen hy in mijn val hielp stemmen met zijn Vader.
Ik dook in heggen neêr. hy quam allenxken nader
| |
| |
En toonde Sochidon, tot teiken dat hy 't was,
't Geheele hooft ontbloot.
Hy stil stont, zwoer hy by de hel en hemelgoden,
Dat hy den septerdief den vaderbeul zou dooden,
Eer d'albeziende zon zijn hooft zou zien ontdekt,
Na die ontmomming. nu voort, eer hy verder trekt,
De Vorst dit aengedient, zoo kan geen leet ons deren
'K zal u de rijxvorstin in hare wapenkleeren
Daer legt de heerschappy!
Daer legt Sunchins geslacht en wreede tieraenny!
Zoo blijft geen euvele regering zonder vallen.
Nu heb ik kans genoeg om, onder door de wallen,
't Gewapent Tartarie en haer gehoonde magt
Te dringen met gewelt, in 't aenzien van de nacht.
ò Starrevoogt! die 't heir der starren helpt aen 't blinken,
Zoo dra de zonnegod zijn henxsten noopt te drinken:
Bestulp haer glansen met uw donkre nachtgordijn,
Zoo tart uw licht voortaen de middaghzonneschijn!
Wraekgierig hart volvoer zoo vreeselijk uw tooren,
Dat noch de nazaet schrik als hy uw naem zal hooren.
Ontbint of breek de knoop die zoo veel rijken bint.
Zoo havene mijn hulk in spijt van weêr en wint!
Namolizont. Vanli. Quizing. Kamizame. Sochidon.
Het oud palleis wort weêr beschaduwt van mijn voeten.
Bloeddorstige Trazil! hoe zultge 't schelmstuk boeten!
Het Keizerlijke bloet, zoo schendig uitgestort,
Schreeuwt hemelhoog om wraek. een eedle gramschap port
Mijn ziel, om u in mijn onterfde kroon te vliegen.
Een opgekraeide leeu is niet in slaep te wiegen,
| |
| |
Hy rust niet eer voor hy zijn vyand ziet verheert.
Verdruk den stokebrant die met mijn roem braveert.
Turbano, hemelvorst, wiens goddelijke altaren
Ik plegtig heb geviert, zelf in mijn kinderjaren,
Verhoorme: of achtge maer de menschen om 't genot?
Zoo volgt het domme volk de stappen van zijn God.
D'erfrijxvorst kentme niet, maer 't hooft der dwingelanden,
Wort om zijn schat gelieft, gedragen op elks handen.
Zoo raept men spaenderen en takkebossen op;
Maer niemant poogt de boom te zetten in den top.
Wanneer de noordewint, die dolle wolkendryver,
Van Zunchins toppen nu bezadigder, dan styver,
Zijn kaken openspalkt, en eindlik met een kreet
Zoo yslik uitbarst dat daer berg en bosch van weet,
En rukt een dikken pijn die 's aerdrijx diepste kolken
Van onder ziet, en 't hooft steekt deur 't gespan derwolken,
Uit 's afgronts nare schoot, tot dat zy nederploft
En plettert met haer val al 't omgelege kroft:
Niet anders vult nu 't graeu haer volgepropte buiken
Met d'afval van mijn ramp, en weigert niet te duiken
Voor s'rijxgeweldenaer, indien het maer het wand
Uit mijne schipbreuk deel' zoo dra mijn staetkiel strant.
Taimingaes vorstestam is die zoo licht vergeten!
Draegt niemant in zijn borst een ongekreukt geweten!
De rechter, die in elk geschapen is tot wacht,
Is die van yder voor zijn tijt in 't graf gebragt?
Of is hy met de trou ten hemel opgevlogen?
Helaes! 't zy u geklaegt ô Tanzu, en mijn oogen.
Zoo kleinen handvol volx blijft, in zijn ongeluk,
Alleen de Vorst getrou en deelt in vreugt en druk.
Maer daer komt Sochidon de boomgaert doorgesloopen.
Daer 's min voor ons te vreezen dan te hoopen.
Zoo 't zonnelicht noch tweemael onder gaet
Eer iemant u bejegene in dees staet,
| |
| |
Zie ik uw arm gestijft van duizent grooten,
Den booswicht uit heel Azïen gestooten.
Ik heb, ô Vorst! veel vrienden aen mijn zy,
Die heimelijk die vorsteslachtery
Vervloeken, en het rot der dwingelanden.
Al neemt de haet uw deugden op haer tanden,
Al pronkt Trazil, die grootvorst vande nacht,
Met zonbanier en keizerlijke pracht;
Al gaept het graeu na schatten van ter zyën
En prijst om die de bastertheerschappye:
Noch zult gy haest, schep moet ô zonnezoon,
Uw stammegod bedanken op uw troon.
Dan zal Trazil u eerste troontrap strekken.
Zoo moetge om mijnentwil na Igaras vertrekken,
Die is mijn trouwe vrient en vaders bloetverwant.
Geen giften hebben 's mans geweten afgebrant,
Geen vrees het onderdrukt. hy staet in zwarigheden
Gelijk een eik die van de winden wort bestreden.
Gâ heen ô Sochidon, gâ heen, vertel den helt
Hoe d'erfvorst buigen moet voor goddeloos gewelt
Van septervlegels. hoe de haet met duizent oogen
En 't beulenleger, dat haer 't gift heeft afgezogen,
Op onze vrientschap loert. gâ heen; maer hoor: de min
Die hy verschuldigt is aen 't vorstlik hofgezin,
Betael hy nu, en sterk mijn armen met zoldaten,
Mijn vrienden met zijn gelt. dat hy het al verlate
En neme met uw raet een rijp, maer vroeg beleit.
Zoo waerlijk overleev' zijn naem d'onsterflijkheit!
Zoo blink uw trouw in noot als 't berggout in de vlammen.
ô Pronk van uw doorluchte stammen!
Gy toont dat d'adel metter daet
In geen geslacht, maer deugt bestaet.
Gy pronkt niet met uw oudren wapen;
Maer laetze stil in 't marmer slapen,
| |
| |
Die met berookte beeldenprael
Bepronkt de randen van zijn zael,
Braveert met and'rer naem en eere;
Maer dieze met haer deugt stofferen
Zijn edellingen, daer de nyt
Haer bitze tanden stomp op slyt.
Ei gâ. laet Igaras onze onderdrukking weten,
En sla den roofgriffoen den helhond in de keten,
Waer aen de blaffer zich vergeefsch te barsten woel,
Terwijl ik hem de kop verpletter van mijn stoel.
Zon, die d'adren kunt ontsteken
Leg nu, op het vorstlik smeken,
Uwe hengsten aen de band.
Doov' uw stralen, kort de dagen.
Laet het hemelswagenspoor
Rooken van uw snellen wagen.
Geef mijn wenschen toch gehoor.
Zyt gy, albeziende klaerheit,
Stamgod van ons oud geslacht:
Zoo betoon ons nu de waerheit
En verruil uw dagh in nacht.
Roost onze aerdkloots tegenklingen:
Laes! verkeert in duisterlingen,
In een al te slaefschen schijn.
'K verwacht d'aerdskamerling die ons by hem zal leiden
Zoo dra de schaduwen verdubbelen oft scheiden.
Zoo wort Taimingaes stam, in 't heimelijk geviert,
Wat naer geklikklak giert
My in mijne ooren. stil! hoe is mijn ziel beladen!
Bescherm my broederlief! helaes! wy zijn verraden.
| |
| |
Maövenlung. Namolizont. Kamizame. Vanli. Quizing.
Wijk Verrader. voort: stâ af.
Gaet sleept de keizerbeul met ketenen ter straf.
Wat wrokt, wat kant gy u met koninklijke zielen.
Wet uw gerechtig stael om schelmen te vernielen.
Ik volg mijn opperkeizers last.
Zeg bloethonds, die vervult van burgerbloet noch bast
En vast na Vorstenvleesch; en, met moortzieke handen,
Niet vreest zijn opperheer meineedig aen te randen.
Troulooze, zyt gy ook een hooft van 't moordgespan?
Vertrek, en raek my niet. zie toe. den hemel kan
De gruwelen niet zien. zy dreigt met donderklooten
Die bloedharpyen te verpletten, en te stooten
In d'allerdiepste kolk des afgronts. vrees den haet
Had uw Vader niet den staet
En burger uitgeput, de langvergaerde schatten,
Die zoo veel rijken in haer rijken schoot bevatten,
In gulzigheit verslempt, en, razende als verwoet,
De hairlok afgezengt der vryheit, hare moet
Vertreden, en 't ontzach der strijdbre bontgenooten
En 't vrygevochte land, hy was noch onverstooten,
Met zijn meineedig zaet. nu dempmen best dien vloet
Die zoo veel bloet verslint, met eene hand vol bloet.
Zoo krijgt het schelmstuk glimp. zijn al de razernyen
Te beene, om 't zonnenhuis vervaerlijk te bestryen?
Zie uit het zielenhof eens op uw afkoomst neer
Heer Vader. spoken helpt! verschaft ons tegenweer.
Geweldenaers rukt af uw schitterende helmen,
| |
| |
Op datmen zie wie ons als knevelers en schelmen
Luistert niet. schiet toe.
'K moet lyden dat een schelm beklautere mijn troon,
En voel mijn armen van vervloekte boejen knellen.
Waer wiltge met ons heen?
Ondankbre, steek uw zwaert in mijn geprangde borst.
Verwijfde schuddebol gy grieft uw oppervorst.
Een laffen die 't zich noemt, maer zonder kroon en ryken.
Een slaef van Vorst Trazil die voor mijne arm moet wijken.
Slâ. maek de voeten vlug.
Ter nêer, nu tieranny van elk gehandhaeft wort.
Sinkio. Hungüan.
Zoo vlucht een hart den muil der aengeschonne honden
In 't hartebosch! terwijl het overlaên van wonden
Vergeefsch een schuilplaets zoekt, vergeefsch zijn schorre borst
In koele bronnen wenscht tot laving van zijn dorst.
Wat leed mijn ziel gewelt toen ik de rijxvorstinne
Zach vleugelen en slaen gelijk een krijgsslavinne!
Noit krijgt den morgendou meer schoonheit van het licht
Als hare tranen van haer tintelend gezicht.
Heer Sinkio hou op. ziet gy door andere oogen
Als d'oogen van uw wraek, zoo is mijn wraek bedrogen.
Taimingaes tieranny moet sterven met de nacht,
Zoo datmen noit de naem van dat vervloekt geslacht
Meer hoore. deist gy nu? op Zinkio, de helden
Die hun weleer met my voor d'oude vryheit stelden
Gedagvaert! dat een troep by onzen wraekgenoot
Sarron verschuil, die woont na 't frissche morgenroot.
| |
| |
Een vleugel blyf by my, of 't zuiden aen quam springen:
Keer gy den westerhoek met uwe wrekelingen.
Die tegen 't noorden zien heeft Konzan met het best'
En stoutste volk in 't oog. Zarin regeert de rest.
Al helden welgemoet te sterven of te wreken.
Deze aenslach is daer by zoo heimelijk besteken,
Dat ook d'inbooreling zijn stedelingen haet,
En zelfs geen einde weet; maer steunt slegts op mijn raet.
Het onbekende volk, ons toegeschikt van buiten,
Zal op de hoorenklank het opperhof besluiten.
't Is alles zoo bekuipt dat list noch ongeval
De hantvest dezer wraek ons oit ontwringen zal.
Mijn legerhelden zijn gewapent ingelaten
Door Vaders grafpoortael, door d'overwulfde straten
En door de watermuur in mijn verheven slot.
Waer draelt heer Hungüan?
Bestuur mijn hand als ik den Tarter in zal voeren,
Door d'ondermijnde wal, om eens de nijt te snoeren;
En d'al t'ondankbre stad te toonen wat het zy,
De deugd betalen met gewelt en schendery.
Rei van Sineesinnen.
Nu't volk de voorsmaek proeft van vrede,
En dat Likungzus onvertzaegt,
Den beer van 't noorden heeft vertreden
En in zijn roofziek nest gejaegt:
Nu hy een heir van vluchtelingen
En strijders in de heetste slag,
Geboort door zulk een bosch van klingen
Dê buigen voor zijn legervlag;
Nu slaetmen 't Vorstlikhuis in boejen.
Men knot de buitentieranny,
| |
| |
En doet de binnetweedracht groejen
Door d'ommezwaei der heerschappy.
Dit voelden, voor een ry van jaren,
De barsche Siammiten meê,
Toen Siam, vry van krijgsgevaren,
Verstikte in zulk een hollen zee.
Namolizont (ach! 't hert moet breken
Door zulken jammerlijken maer!)
Namolizont, de krijg ontweken,
Loopt in zijn eigen hof gevaer.
Ik zag zijn hals in ketens prangen,
En d'onverwonnen oorloogshelt
Met onze rijxprinses gevangen,
Haer schouders buigen voor 't gewelt.
De leeu wort in zijn nest gegrepen.
Van Tigers, heet op leeuwenbuit,
Hy heeft vergeefsch 't gebit geslepen:
Hy poogt vergeefsch zijn rosse huit
Te dekken met zijn dikke manen.
Nu perst hy 't vuur uit zijn gezicht,
Nu poogt hy zich een weg te banen,
En slaet zijn klauwen uit 't gewricht.
Zijn nestgezin hout op van hoopen,
Dewijl het nergens uitkomst ziet.
De Tigerbende valt aen 't stroopen
En acht zijn stale kiezen niet.
Wie zal nu onze maegdereijen,
Als wettestelster van den dans,
Langs schoon Jasmijne beembden leyen
En geven onze Joffers glans?
Nu Kamizame in 't heldenwapen
En 't harnas op de blanke borst,
(Schoon zy ten oorloog scheen geschapen
En heel in glinstrent stael beschorst)
| |
| |
Geketent is in 't hof gedreven,
Met broeder als d'onbrachmannyt
Den stier pleeg aen het mes te geven,
Hoe vreeslijk dat hy stoot en wrijt.
Ei donder uit uw hemeltroonen
Turbano, donder onvermoeit
Den kerker stukken, die uw zoonen
En zonnebloemen houd geboeit.
Gaet heen verlaet u nu op staten
En bergen van verganklik gout
En vrienden, die u flus verlaten,
Zoo 't slinx geval zijn koers niet houd.
Noem nu gepurperde tierannen
Gelukkig, voor de zark het leet
Uit haer besloten buik kan bannen,
Daer 't bleike rif geen onheil weet.
Men moet zich aen geen schijn vergapen.
't Geluk der Vorsten is maer schijn:
Geen bed van roozen doet haer slapen.
De zorg, door 't gloejende zattijn
En peerelkleedren deurgebroken,
Verteert haer rustloos ingewant.
Nu maekt zy 't heete bloet aen 't kooken.
Dan steektze 't harssenvat aen brant.
Wie zal nu onze maegdereyen,
Als wettestelster van den dans,
Door schoon' Jasmijne beemden leijen,
En geven onze Joffers glans?
Nu Kamizame, in 't heldenwapen,
Met broeder, die zijn vrient vêrwacht,
(Schoon hy ten oorloog scheen geschapen)
Geknevelt is in 't hof gebragt?
|
|