Gedichten. Deel 2
(1685)–Joannis Antonides van der Goes–
Auteursrechtvrij
[pagina 165]
| |
Lyk en grafdichten.Op d'aenkomst in 't vaderlant, Van het lijk van wijlen den Ed. Manhaften Heere Michaël de Ruiter, Ridder, &c. Lt. Ammirael van Hollant en Westvrieslant, Aen de Edele Mogende heeren
| |
[pagina 166]
| |
Die, zwevende in den gloet der barstende granaten
En in een vierpoel, als ten afgront uitgelaten,
Van buskruit en harpuis, vergiftigt met achy,
Noit wiert gezengt, maer steets 't geluk had op uw 'zy.
Gy komt: maer niet gelijkge uit zoo veel watertochten
En zeetriomfen, by Barbaren en gedrochten,
En Turken overal zeehaftig zijt gekeert:
Noch zoo, gelijk toen 't land, alom schier overheert
Van vyanden, de keel en afgeteerde longen
Van hunnen havixklaeuw geparst en toegewrongen,
Verwachtende in den hals nu reets de laetste snêe,
Door uw beleit en moet weer adem schiep uit zee:
Daer gy, ten dans gaende op 't muzijk der donderklooten,
Tot vierwerf overwont twee Koninglijke Vlooten.
Noch komt gy evenwel als een die zegepraelt,
Maer met zijn dierbaer bloet heeft zijn Triomf betaelt.
Aldus voltoide, naer een reex van Heldendaden,
Epaminondas eerst zijn kroon van lauwerbladen,
Toen hy, getroffen in het hevigst van den slag,
Den schicht liet steken, tot hy zich verwinnaer zag;
Maer in een stroom van bloet uitvaeren liet zijn leven,
Zoo drae zijn vyant uit het velt was weggedreven.
Het Y, zoo menigwerf gezegent door uw hand,
Gelijk een parel aen de kroon van 't Vaderlant,
Verwacht het Heldenlijk; dat van de Maes ontfangen
Met dankbre erkentenis, en met den rouw behangen,
Die 't waerdig overschot van zulk een krijgshelt past,
Uit Zee wort toegevoert: daer 't naer zoo zwaer een last
Van staetbekommering en oorlogsdapperheden,
Waermêe 's Mans krijgsdeugt zelf heeft d'eeuwen afgestreden,
In 't marmer grafgewelf de rust verwacht in 't end,
De zoete rust, hem in zijn leven onbekent.
De kruiderijen, die het lijk, door zoo veel baren
En stormen hier gesleept, noch van 't verderf bewaren,
| |
[pagina 167]
| |
Weerstaen 't gewelt der tijd met minder tegenweer,
Als d'eedle balsemgeur van zijn onsterflijke eer;
Die heeft in fellen brant van oorlog, t'allerwegen
Geloutert en beproeft, een duurzaemheit verkregen.
Gelijk de Fenix, als nu allermeest zijn stam
Ten einde schijnt, zich door de riekende outervlam
Van Nardus en Kanneel vereeuwigt met meer glanssen.
Met welk een kroon zult gy 't eerwaerdig hooft bekranssen,
O Amsterdam! die d'eer geniet van 't groote lijk
In 't graf te zinken, tot een eeuwig Heldenblijk?
Wat stevenkroon zult gy nu op zijn haeren passen,
Die hy niet lang voorheên veroverde op de plassen,
In allerhande lucht? met welk een keur en pracht
Van Vlaggen wort hy best ter aerde nu gebragt.
Daer nergens Schepen op de Zee met wimpels prijken,
Die hy niet voor zijn magt eerbiedig heeft zien strijken?
Al 's werrelts vlaggen dan, en d'eer van 't zeegezagh
Geveiligt en gestaeft, bestaen in zijne vlag:
Die zy zijn lijksipres, die mag alleen hem kroonen.
Maer hoe zal 't Vaderlant zijn dankbaerheit betoonen!
Is 't in die Lijktombe op te sieren tot zijn lof?
Hoe heerelijk men die voltrekke in konst en stof,
Noch bouwen schooner graf in hun gedachtenissen
Die hem waerdeeren eerst, nu zy zijn daden missen.
De Nijt, hoe wrevel, heeft toch met het leven uit,
En voelt dat haer gebit, op dootgeraemte stuit.
Noch was 't genoeg den naem maer op de zark te lezen,
Voor zijnen lof. wie kan daer van onwetend wezen?
In welk gewest is toch zijn sabel niet vermaert,
En blinkt veel verder als Orions oorlogszwaert;
Maer 't was onze eeuw noit van den nazaet te vergeven,
Dien 't lusten zal hem ook in marmer te zien leven.
Een enig graf was voor dien Held ook veel te kleen.
Het noootlot wilde 't aen zijn glorie al besteen.
| |
[pagina 168]
| |
Het Vaderlant door hem in meer dan veertigh slagen
Verdadight, daer hy heeft de zege weggedragen,
Bewaert het lijk met meer eerbiedigheit en zucht,
Dan 't onderaerdsche Rome in menig grafgehucht
Het heilige gebeent der oude Kristenhelden,
Die tegen Neroos haet en Antonijn zich stelden.
'T oproerige Siçilje, och ons te wel bekent
Door zijn vermaerde doot, daer 't schuimende element
Van dootschrik tegen ty en stroom scheen aen te wrijten,
En Etnaes oven tot den afgront op te splijten,
Heeft in haer vruchtbren schoot het dierbaer ingewant
Als met een voorspook, juist aen 't Sirakuzer strant.
Niet anders, dan of die beveiliger der baren
By Archimedes graf, nae zulk een reex van jaren,
Ten deele mee een plaets most hebben, in hun daet
Elkandren zoo gelijk; die red den vegen staet,
Door wiskonst, en hy weet de vyandlijke kielen
Door zijne spiegels en hun vlammen te vernielen.
Dees als hy blixemt met zijnGa naar voetnoot* Spiegel, waer hy streeft,
Ziet hoe de zee tot op het grontzant scheurt en beeft,
Waer op de donder, met een weerbarst aen geronnen,
Aerdbeving schept, en voert de doot uit zijn kanonnen
Ten reye; of als hy op zijn hoogh kampanje in vier
En weerlicht voort gerukt, met Hollands zeebannier,
De waterschenders komt bestoken en braveeren,
En zietze al vlugtende en verbaest hun spiegels keeren.
De zee, zoo wel zijn graf van eere, als velt van moet,
Heeft d'eedle droppelen van zijn doorluchtigh bloet,
Dat kostlijk heiligdom, herschept in bloetkoraelen.
Dus kan de werrelt zelfs zijn grafstee naeu bepaelen.
Nu stel vry Amsterdam haer konst in 't werk, en eer'
Met een gedachtenis, die d'eeuwen lang braveer',
Het lichaem, en vertoon in marmre tafereelen
| |
[pagina 169]
| |
Zijn daden, uitgevoert in alle werrelts deelen:
Op dat zijn deugt, gelijk een vonk in tonder vat
En zich verspreit, het bloet der helden in haer stad
Te meer ontsteke, en wekke alom de Batavieren
Het harte, om mee hun hooft met zulk een kroon te sieren;
En dwing den vyand in te toomen zijn gewelt,
Als hy hoort noemen dien ontzachelijksten Held.
|
|