Sûnder garânsje

39.

De wachtkeamer hie wat feestliks, al wie it net sichtber foar de oaren dy't dêr sieten. It grien fan 'e planten wie griener, de tydskriften op it taffeltsje fleuriger fan kleur, de stimmen minder tryst. Foar Hilda's gefoel paste de grutte doaze mei gebak dy't se by har hie, der dan ek alhiel by. Foar har lotgenoaten wie dat minder logysk. Se seagen nei har. Wa naam no gebak mei nei it RIF? Sy dus. En mocht se asjebleaft, hjoed wie it har lêste kear. Fiifentritich streekjes stiene thús op it kaartsje. Se wie der.

Freark gong automatysk al op it fêste plak sitten.

‘Ik bring dit earst even teplak,’ sei se wylst se trochrûn nei de keamer dêr't de monitoaren stiene. Krekt doe't

[p. 156]

se oanklopje soe kaam Visser, it haad fan 'e ôfdieling, troch de doar. ‘Mefrou Wiersma. Aha, wat sjocht myn each? Gebak?’

‘Foar jim,’ sei se wylst se him de doaze yn 'e hannen treau.

‘Jonges,’ rôp er oer 't skouder, ‘hjirkomme, wy krije wat.’

Twa, trije wite jassen kamen der omhinne te stean.

‘Gebak!’ sei er, glimkjend de doaze omheech hâldend.

‘Foar jim allegear,’ sei Hilda, ‘om't it hjoed myn lêste dei is en om't jim al dy wiken sa aardich foar my west hawwe en om... no ja, om't ik sa ferhipte bliid bin dat ik hjir net wer hinne hoech. En ik wol net janke,’ kaam der achteroan, ‘mar ik kin der neat oan dwaan...’

Visser lei even syn lange earm om har skouder. ‘Sokke triennen sjogge wy graach,’ sei er, ‘leaver as dy oaren.’

Hilda seach nei de gesichten boppe de wite jassen. Gesichten dy't har fertroud wurden wiene, gesichten dy't hearden by wat aakliks en har dochs sympatyk wiene.

‘Strak lekker kofje mei gebak jonges,’ sei ien. ‘Is 't hast kofjetiid?’

‘Kinst wer net wachtsje?’ De oare joech him in freonskiplik triuwke.

‘Wolle jim wat foar my dwaan?’ frege Hilda.

‘Foar jo dogge wy àlles.’

‘Ja, nò wol,’ spotte Visser.

‘Oars ek, no frou Wiersma?’

‘Oars ek.’

‘Wat moatte wy dwaan?’

‘In hiel grut stik fan dy taart ôfsnije en oan myn dokter bringe.’

Se seine it har ta.

‘En no,’ sei Hilda, ‘jou ik jim allegear de hân en ik hoopje jim noait wer te sjen.’

‘No, dat is sympatyk fan jo!’

‘Hjirre net teminsten.’

[p. 157]

‘Dat heart al better. It bêste mei jo frou Wiersma, it alderbêste. En tank foar jo gebak.’

Hilda rûn werom nei de wachtkeamer, soe 't gek wêze as se no begûn te sjongen? Ja, hartstikke gek. Yn it RIF songen jo net. Se glimke tsjin Freark doe't se op him ta rûn. Glimkje yn 't RIF mocht wol. Hy knypeage, in fonkje sprong oer. Ik hâld fan dy, soe se roppe wolle, mar soks die men ek yn it RIF net.

Foar de lêste kear luts se yn it klaaihokje de klean út, beseach yn it spegeltsje de fersutere lânkaart op 't boarst. Allinne it krúske wie noch dúdlik. Se soe it der ôf bjinne wolle, mei griene sjippe by need, rosse sa fûl se koe om it oantinken kwyt te reitsjen. Dat mocht net hiene se har sein. De hûd hie al genôch te lijen hân, mocht net iepengean. It moast der ôfslite, lykas safolle dingen slite moatte soene. It boarst wie dúdlik lytser as it oare, mar wa soe dat sjen? Topless yn 'e sinne mocht net wer, it plak dat bestriele wie mocht net bleatsteld wurde oan sinnestrielen. Soe de wrâld wat misse as sy net mear topless mocht? Freark wie de iennichste dy't it sjen soe, al sjoen hie fansels. Se hie noch twa boarsten en al miste fan de iene in hoeke ôf, it bleaune twa en dat wie hiel wat oars as mar ien mear. Dan krigen jo dramatyske tastannen, hie se lêzen, de earste kear dat jo man jo sa seach. Dan fielden jo jo as frou net mear kompleet en dat koe trauma's te weech bringe. Dan moasten jo op slach yn in praatgroep. Sy net, lekker net. Freark soe har trouwens mei in heal-, kwart- of hielendal gjin boarst mear ek noch wol moai fine, de tiid dat leafde noch foar it grutste part bepaald waard troch it uterlik lei al fier achter har. En no alhielendal. Wat joech it nò noch hoe't jo derút seagen? Wie it bestean, it wêzen no net fier boppe soksoarte dingen ferheven?

It duorre lang ear't se har hellen, mar it lette har neat. Se beseach har gesicht yn 'e spegel. Alder wurden, feal, it hier fersutere, de eagen flau. Mar, dat soe oars. Nije wike gong se as earste nei de kapper en dan nei Willy.

[p. 158]

Dy soe yn har skientmesalon hiel wat restauraasjewurk dwaan kinne. En dan woe se wat nijs ha, wat aparts. En se woe... In beskieden tikje op 'e doar. It memmige famke wie it hjoed, har gesicht glundere. ‘De lêste kear no?’

‘De lêste kear.’

‘Foarby flein, sizze wy mar net, rink?’

‘Kin net earlik lije, nee. Der is gebak foar jo, strak by de kofje.’

‘Fan jo? Goh, dat is aardich.’

De lêste kear it wite plafond boppe har, mei it grutte rûne bromding. De lêste kear it beltsje, de rûne tichte gong werom, it klaaihokje mei in frou yn 'e spegel dy't wrachtsjes laitsje koe.

‘Foarby fanke,’ sei Freark, doe't se op 'e gong rûnen.

‘Foargoed foarby. En no?’

‘No moat ik noch even nei myn dokter. Kinst dêr wol wachtsje, by dy goudfisken witst noch? Dêr kinst ek kofje krije. En dêr lizze machtichmoaie Story's. It duorret net lang.’

It duorre ek net lang.

‘En? Wat sei er?’ frege Freark doe't se by him weromkaam.

‘Fertel ik dy aanst wol, ik wol hjir earst wei.’

By de doar bleau se stean. ‘No giet er foar de lêste kear achter my ticht. En no kinne se my neat mear dwaan! Goh Freark, wat ha 'k hjir nei útsjoen! Wachtsje even... ik moat earst even in potsje grine.’

Se wiene al bûten de stêd doe't Freark wer frege wat de dokter sein hie.

‘Hy sei dus dat it allegear goed like en dat ik stadichoan myn gong wol wer wat gean koe. Ik soe de earste tiid noch wol wat wurch bliuwe mar dat gong wol oer. En ik mocht ek wol wer swimme, om't de hûd net iepengien wie. Hy sei: Wy kinne net sizze mefrou Wiersma, jo binne genêzen, it is mear in kwestje fan oerlibje. Oer seis wike moat ik nei de sjirurch foar kontrôle en oer

[p. 159]

trije moanne wer nei it RIF. Tsien jier bliuw ik ûnder kontrôle Freark. Tsien jier, moatst dy foarstelle, dan bin ik 54! In âld minske. Nee, 54 is net âld, 94 dat is âld. En sa âld wurd ik Freark, dêr kinst op rekkenje. Se krije my der net ûnder, noait ienkear. Praat ik tefolle, Freark?’

‘Praatst my noait tefolle, leave.’

‘En gûle mei ek?’

‘Gûle mei ek.’

‘Ek noait tefolle, sûnt...?’

‘Dêr soene wy net mear oer prate, Hilda. Dat is foarby.’

‘Hast gelyk. Dat is foarby. Goh Freark, ik kin it nòch net leauwe dat ik der no ôf bin. Fan no ôf oan sil alles oars wurde. Wy sille wer libje, genietsje en bliid wêze mei elke nije dei. Wy sille bewuster libje, de tiid nimme om ècht te libjen... en... och, lit my mar wat jeuzelje ju, ik kin it net goed ûnder wurden bringe, mar ik bin sa ferhipte bliid! Moatst ris nei bûten sjen, sjochst hoe moai de wrâld is?

Ek knap bespotlik trouwens, it is kompleet hjerst, mar do begrypst my wol. Wat dochst no?’

‘Ik set de auto even oan 'e kant. Ik ha wat yn 't each, leau 'k.’ Hy glimke wylst er in feech mei de mouwe oer de eagen die. ‘Ik wurd in sentimintele âld bok, Hilda.’

It waard in feestlike dei, mei oanrin, blommen en telefoantsjes. No woe Hilda mei plezier hieltyd wer itselde ferhaal fertelle: ‘Ik bin der ôf ja, 't is foarby. Dat hawwe wy hân, ja.’

De bern kamen thús mei blommen en Freark hie gebak besteld. De jûns realisearre Hilda har ferwûndere dat de dei omflein wie. Foar it earst nei al dy wiken gong de tiid hurder as sy woe.

Doe't sy en Selma de jûns stiene te ôfwaskjen eide se de dei nochris oer. Selma joech har dêr alle kâns ta, want botte praatsk wie dy net, realisearre Hilda har ynienen. Se naam har stikem fan siden op. In kopke draaide om en om yn 'e teedoek. In byld fan lang ferlyn. Doe hie se ek...

[p. 160]

‘Is der wat Selma?’

‘Nee hear.’

‘Sis it ris.’

‘No, as mem it dan graach witte wol, ik ha fan 'e wike myn ûntslach oanfrege.’

‘Do hast wàt? Mar leave skat, wêrom dat?’

Selma skode wat kopkeboel oan 'e kant en gong op it oanrjocht sitten. Doe betsjutte se Hilda neist har te kommen. Se lei in earm om har mem hinne, sykhelle djip en sei: ‘Dat is in ferskuorrend lang ferhaal!’