Beschryvinge ende lof der stad Haerlem in Holland
(1628)–Samuel Ampzing–
AuteursrechtvrijBibliothecarij, ofte Opsienders der Librije.
Ga naar margenoot+De liefde tot de konst kan mede van gelijken
Vyt ons Ontleden-plaetz seer overvloedig blijken,
Ga naar margenoot+Wel-eer in't Pand bereyd, by onse librarij,
Ga naar margenoot+Daer ook de Scherm-school is gelegen aen de sij.
Ga naar margenoot+Ook is in't Pand de Markt en Koopmanschap van 'tGaren,
Van Smallen, Legatuer, en onse and're waren,
Bequaem tot dese saek: op dat de Galerij
Die waren voor het quaed van 'tnatte weer bevrij.
Ga naar margenoot+Ook is de Loijerij van Noppen, ende Smallen,
En diergelijk geweef, hier goede plaetz gevallen:
G'lijk op't Bagijnen-hof een deel daer van de Kerk
Hier toe geeygend is voor al het Zaeijen-werk.
Ga naar margenoot+Hier is de Kamer ook voor die de Brooden wegen,
En Vinders vande Smeen, en 'tBackersgild gelegen,
So me der Chirurgijns: de Dragers van het bier,
En lywaerts Makelaers vergad'ren ook alhier.
En nademael ik dit van't Pand heb laten weten,
Ga naar margenoot+So kan ik Blesers-Graf voor-al ook niet vergeten,
Dat hier gevonden word, die honderd jaeren oud,
En tien, en een, daer toe, een huysvrou heeft getroud,
By welke hy in echt een dochter heeft gewonnen,
Die opgeschreven werd in het getal der Nonnen,
En heeft voords na dien tijd noch twintig jaer geleefd,
Gelijk sijn Graf-schrift hier van ouds te kennen geeft.
Het geen men ons van-ouds van Bleser hier liet weten,
En door den tijd nu was verduysterd, en vesleten,
VVord met dat oud gedicht op nieu weer voorgedaen,
Dat so denkwaerdig stuck niet kome te vergaen.
| |||
[pagina 149]
| |||
Honderd en elf jaeren
Was hy oud na sijn verklaren,
Doen hy eerst soude trouwen
Terecht een jonge vrouwen.
Den Pastoor seyde hem bout,
Gy Dirk sijt seker veel te oud,
En komt waerlijk veel te laet
Om te voldoen den echten staet:
Hy sprak Heer set ter sij
Die honderd jaeren vrij,
En die elf alleen behoud,
So en ben ik niet te oud.
Dit houlijk is al dus volbragt
Met liefden sonder klagt,
So hebben geleefd dese twee
Twintig jaeren met vree,
Een dochter gewonnen,
Geestlijk gestorven eener Nonnen.
Ga naar margenoot+Ik kom ter stout bedrijf, en ter Romeynsche daden,
Van d'onsen aengericht door kloekheyd, en door raden:
En vinder onder veel insonderheyd dees twee,
'tBeleg van Damiaet, en van ons eyge Stee.Ga naar margenoot+
Als Keyser Ga naar margenoot* Frederick een groote magt van knechten
En een geweldig volk en leger op de'e rechten,
Ruckt Ga naar margenoot† Foris Hollands Graef met Haerlem me te been,
Op dat sy eenen tocht op't land der Turken deen:
So sijn sy met geweld te samen met hun allen
En met gemeynder hand in Ga naar margenoot‡ Palestijn gevallen,
En hebben na veel spoeds, tot meermaels wel geluckt,
'Theyr in Egyptenland voor Damiaet geruckt,
Een Stad natuerlijk vast, mits op de See gelegen,
En aenden Nijlschen vloed, die ook noch meerder segen
Van sterkte aen sich had, door wetenschap verricht,
Door konst te weeg gebragt, en door praktijk gesticht:
Want in den mond des Nijls twee Torens aen de sijden
Belegerden den stroom, den ingang te bevrijden
| |||
[pagina 150]
| |||
Met ys'ren Keten-tuych, dat onder inden vloed
Hun alle vrees benam, en d'onsen al den moed:
So dat sijn Majesteyt die Damiaet beleyde,
'Topbreken van sijn heyr daer over nu bereyde,
Met sijnen ganschen raed. Wie heeft die schand geweerd
Als onse burgerij, die yder heeft geleerd,
Wat kloekheyd, en verstand, vernuft, en geest vermogen,
Wat Helden al bestaen die maer na ere pogen?
En hebben met praktijk een stijve stale Saeg
Beneen aen't Schip gehecht, en aen de kiel om laeg,
En so dan in't gesicht van alle onse schepen
Door sterken wind gejaegd de ketens afgenepen
Met hun metaele kiel, en scherpen ys'ren tand,
En smeten met geweld de raekxen op het land.
Victori! 'Theyr dat volgd. Daer gaen wy henen strijken,
En vallen heftig aen, en doen de Turken wijken,
En slaense van de wal, en breken in de stad,
Die door dit moedig feyt den moed verloren had.
Ons burgers trocken in, ons vaendelen die vlogen,
Daer na quam al het heyr na ons voords ingetogen,
Ons burgers hadden d'eer, en d'eersten toch voor al,
Verwinners van de stad, verbrekers van de wal,
En 'svijands hoogen moed. Dies werd ons lof gegeven
Voor sulk kloek-sinnig feyt met sulken moed bedreven,
En ook een meerder Schild van sijne Majesteyt
In teyken en ter eer van noch meer vromicheyd:
Ga naar margenoot+Want siet wy droegen nu alre 'tbekende teken
Van onse dapperheyd tot meermaels toe gebleken,
Dit tuygde 'tbloedig Veld, dit yder Ster daer in,
En hadden al te saem, heur vieren, desen sin.
Sulkx dat de meerderheyd der Sterren t'onser eren
De wisze sekerheyd van onse kloekheyd leren:
En willen dan de vier, dat Oosten Ga naar margenoot* viermael heeft
Voor 'tmoedige geweld van onse vuyst gebeefd.
Daer by dit vijfde komt en 'tmeeste wel van allen,
Dat hier voor Damiaet aldus is voorgevallen:
Ga naar margenoot+En so is doe ter tijd dit Schild ook noch vermeerd,
En met een silver Swaerd, en Kruyz daer op, vereerd.
Ga naar margenoot+Met dit Devijs daer by: de magt is overwonnen
Door moed, en dapperheyd, 'tgeweld is so verslonnen,
Het onvertsaegde hert heeft al des vijands pracht
En sijnen sterken arm en wal ten val gebragt.
Ga naar margenoot+Dit volle Wapen-schild met Swaerd, en Kruyz, en Sterren,
Met sulken naem gehaeld, en eeuwig lof van verren,
| |||
[pagina *11-*12]
| |||
W. Akersloot sculpt.
Aldus lag Damiaet met Torens afgeschoten!
Aldus lag Damiaet met Ketens afgesloten!
Aldus voor vuer en vlam aldus voorspietz en swaerd,
Aldus voor krygsgeweld en ongeval bewaerd!
So heeft het Haerlemsch volk de schakels afgenepen!
So heeft het Haerlemsch volk de Turken aen gegrepen!
So hebben sy't geprang der raekxen door gesneen,
En al de magt en pragt van Damiaet vertreen!
So is der Turken trotz voor onsen moed besweken!
So hebt gy Damiaet de kroon van't hoofd gestreken.
O Haerlem vroomste Stad! Besegelt my dit feyt,
Dat dynen waerden naem door al de werelt spreyt!
| |||
[pagina 151]
| |||
Word met den silv'ren Boom, en daer aen vast gesnoerd,
Als een en dobbel Schild wel meest van ons gevoerd.
So heeft ook al ons volk, tot eer der Batavieren,
Tot eer van desen tocht, hun Schilden, en banierenGa naar margenoot+
Van daer te huys gebragt, als elk verkregen had,
Tot roem van sijn geslacht, tot roem van onse Stad.
Ook sijn hier noch by ons twee Klokjes in den toren
Van kostelijk metael, die wy noch daeglijkx horen
Vytroepers dies triumphs, die dan tot meer bescheyd
De Damiaetjes sijn van Damiaet geseyd.Ga naar margenoot+
|
|