Beschryvinge ende lof der stad Haerlem in Holland

Voorgenome Hooge-Schole.

Had. Iun. in Harl. Harlemum inter caeteras Hollandiae civitates

[p. 98]

amplitudine facilè superior, aedificiorum cultu nonpostrema, situs amoenitate & coeli salubtitate vel inter primas censetur. Est n. aër liber à lacuum marisque offensâ ac gravitate secretus, inter fructuosa praedia, villas sub-urbanas, saltus umbrosos, castella non infrequentia, pagos elegantes, agris editioribus perflatilis. Abest ab Oceano Britannico ad V.P.M. qui marinorum piscium genus omne abundé subministrat: ad Euronorum Lacus est amplissimus, versus Aquilonem Tyus sinus, uterque bené piscosus, ita ut opportunus mirum in modum loci situs existat undecunque, soli coeli & aquarum bonis circumfluens. Cuniculorum nusquam fermè totâ regione major frequentia est. Cujus abundantiae occasione, sedem hanc constituendae Academiae, ubi Musarum alumni & cultores in leterario otio vixissent, legere & Caesareo beneficio confirmare decreverat Atrebatum Praesul hujus Ecclesiae tunc Curio: sed ubi nonnullorum qui à liberali cogitatione animadvertisset, destitit, ne apud ingratos & invitos benficium malè collocaret.

Haerlem is lichtelijk de grootste van alle de steden van Holland, in zieraed van huysen de minste niet, in wel-gelegenheyd, ende gesondheyd van locht, ruym onder de voornaemste. Want de locht is vrij van alle schade ende hardicheyd der moraschen ende der see, tuschen vruchtbaere ackers, naburige speel-hoven, dichte boschen, veele sloten, lustige dorpen, ende hooge landen. Is vande Noord-see vijf duysend treden gelegen, die alderleije zoorte van see-visch overvloedig geeft: in't Suyden leyt een groot Meyr, tegen't Noorden het Y, beyde wel visch-rijk, so dat de gelegenheyd vande plaetze aen alle sijden wonderlijk bequaem is, van de goederen des aerdrijks, des hemels, ende der wateren overvloeijende. Daer en is geen meerder menigte van konijnen in het gansche land. Om welker dingen volheyd wille de Bischop van Artoys, doe Prochiaen van dese Kerke, voorgenomen hadde, dese plaetze tot eene Hooge-schole uyt te kiesen, ende door de Keyserlijke gunste te bevestigen, alwaer de voedster-kinderen ende liefhebbers der vrije konsten in stilheyd mogten leven: maer also hy merkte dat sommige die inde regeringe saten, de geleerdheyd niet seer toegedaen, sijn goed voornemen niet gunstig en waren, so heeft hy sulkx nagelaten, op dat hy sijne weldaed aen de ondankbaeren ende onlustigen niet en soude qualijk besteden.

⁺Maer ofschoon doe ter tijd dit werk is nagebleven,
So sietmen hier dan noch sich veel tot konsten geven,

En veel na kennis staen door eenen hoogen geest,

Veel, seg ik, die hier sijn, en eertijds sijn geweest.

Hoe menig dapper man kan ons dit openbaren,
En dat voor langen tijd, voor veele honderd jaeren!

+ Geleerden der Stad Haerlem.

[p. 99]

 

Ik maek hier noch van leer noch leven onderscheyd:

 

Maer sie maer op de konst, en op de wetenheyd.