Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en Zuid-Nederlandsche literatuur. Deel 2. 1ste en aanvang der 2de helft van de XVIIe eeuw

Vermaninge tot Vrede aan alle Christenen.

[Vóor Hugoos Bewijs van den waeren Godsdienst, door Willem de Groot, zijn jonger broeder, geb. 10 Feb. 1597, † 12 Mt. 1662.]

Gelyk de rouwe maets gestelt om te bestieren

Een wel-beseylde kiel, die door de zee komt swieren
In 't Indiaens gewas de Spaensche kust verby
Voert nae de ryke Maes of nae het ryker Y,
Onstuymigh, vol oproers, door eevle moet gedreven
Tot onderlinge twist sich hebbende begeven,
En met de messen bloot nu werdend' hands-gemeen
Of met de kabels dik blindruysschend' onder-een,
Wanneer daer yemand komt die haer weet t'onderrechten
Hoe qualyk dat sy doen met samen soo te vechten,
En toonende van verr' een rooversmast of vlagh
Haer waerschouwt dat hem elk daer tegen wap'nen magh,
Verlaten strax den stryd en datelyk vergeten
Al haer ontfangen leed, hoe seer sy zijn gebeten,
Jae voegen haer by een, om soo te wederstaen
Den vyand, of hem selfs met moet te ransen¹ aen:
Soo hoop ick dat u meê tot eendraght sal verbinden
De schryver van dit werk², verdeelde Christ-gesinden,
Wanneer hy u vertoont hoe overgrooten quaed
Gy door oneenigheit op uwe hoofden laed:
Gy seg ik die betoont dat alle lust tot vrede
By u niet werd geaght maer met de voet getreden,
Gy die noch alle daeghs door al te grooten twist
De algemeene kerk aen duysend stukken splist:

1 Aangrijpen.

2 (Hugo de Groot - ie bl. 126.)

[p. 253]

 

Bysonder daer dit boek noch doorgaens aen komt wysen

 

Een stryd die niet en is te laeken maer te prysen,

 

Waer door met soet bescheyt den Heyden, Turk en Jood

 

Gebragt werd tot den wegh daer ons de Heer toe nood.

 

Hoort dan, gy Christenen, hoort, laet uw krakkeelen varen,

 

Denkt eens wat d'oorsaek zy die het geschil gaet baren:

 

Is 't onversoenden haet? dat waer een groot verdriet,

 

Want Jesus suyvre wet ons allen haet verbiet.

 

Is 't onverdraeghsaemheit? wat onschult kan voortbrengen

 

Die synen broeder niet wil nevens hem gehengen?

 

Is 't omdat yemand soo de waerheit Gods bemint

 

Dat hy niet dulden kan die anders zijn gesint?

 

Och laet ons soo terstont ons naesten niet verdoemen:

 

Sy houden voor Gods eer dat wy Gods laster noemen,

 

Sy meenen alsoo wel te hebben recht als wy,

 

En wyluy konnen ook wel dwalen aen ons zy:

 

De Schrift en leert ons niet soo daetlyk te verdeelen

 

Tot scheuringen, die doch seer selden weder heelen,

 

Maer wil dat yeder een den geenen die zijn swak,

 

Sachtsinnigh gae te moet en dragen help haer pak.

 

Dus soeken wy, eylaes, ons quaed hert te bedekken,

 

Maer als men eens te deegh 't momaensight af wil trekken

 

De ware liefden is 't die ons alleen ontbreekt,

 

't Ontbreeken van de liefd' dees' krygelheit ontsteekt,

 

De liefde, die by God is van de grootste waerde,

 

Die Christus ons gebood, hier scheydende van d'aerde,

 

De liefde die daer is het oogmerk van de wet,

 

Die 't Christen volk tot een merkteyken is geset.

 

Laet liefde by ons zijn wy sullen alle menschen

 

Wel dulden die met ons om eenen hemel wenschen,

 

Erkennend' éene koy, éen Herder, éenen Heer,

 

Een voetpad, éene poort, éen doopsel, éene leer;

 

Soo sal het wangelooff, door waerheits glans verwonnen,

 

By d'ongedoopten hoop niet langer duyren konnen,

 

Als wy maer metter daed bekraghten altemael

 

Des Dichters sterke reên en hooghbegaefde tael.