Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en Zuid-Nederlandsche literatuur. Deel 2. 1ste en aanvang der 2de helft van de XVIIe eeuw
(1852)–J.A. Alberdingk Thijm–
AuteursrechtvrijRijke Bruiden.[Genomen uit Hoofts Blijspel Ware-nar, ‘Dat is: Aulularia van Plautus (Romein, geb. 227 v. Chr. † 184 v. Chr.), nae's Landts gheleghentheyt verduytschet: en ghespeelt in de eenighe en eerste Nederdvytsche Academi’, in 1617, den dag na de inwijding: zie bl. 86 en bl. 41. Deze hekeling der rijke vrouwen is schier geheel oorspronklijk bij Hooft. Oorsp. sp.]
Ryckert, een oude vrijer, heeft de dochter van Ware-nar, een ouden vrek, die voor zeer arm doorgaat en intusschen een grooten doofpot vol goud bezit, ten huwlijk gevraagd.
| |
[pagina 88]
| |
Rijckert:
Dat men al de Dochters sonder goedt ten huw'lijck besteden,
Zoo zouden zy altesamen daer na moeten legghen an,
Om mit haer goe manieren te raecken an een Man.
Dan waer uyt het gheen men nu daghelijcks hoort snappen:
‘Waerom souw ick niet, 't zijn mijn schyven die 'er klappen,
Ick hebber soo veel in-gebrocht, of mier as jy,
'k Wil sondaechs int Tamast gaen, en 's werckedaechs in ArmozyGa naar voetnoot1.
'k Begeer een kettingh as mijn nicht, je meuchter jou lijf na setten;
Ons ghebuerken het een nieuw fatsoen van Braseletten,
Die weghen ontrent hondert daelders an gout.
‘Ick heb stoelen laten maecken van ebben-hout,
Het stuc kost slechs vijf pont-groot, ic en geeffer niet meer veur.’
Warnar
[ter zijde]:
Gans lichters!Ga naar voetnoot2 hy kan de rijcke wyven deur en weer’ deur;
Men mocht hem wel maecken toesiender daer op.
Rijckert:
Een heelen dach hebje an de deur sulcken gheklop,
Oft altijt stater volck int voorhuys te tranten:
Dan isser de Neyster mit dundoeck en kanten,
Ten baet niet, al sitter staech een op de vloer.
Dan isser de Bontwercker met sabelen voerGa naar voetnoot3;
Schuersters en schoonmaecksters, schijnt datter schier woonen.
Dan isser de Borduerwercker met al zijn patroonen:
‘Dits een nieuw werckjen, ick hebt eerst met houtkool ghemorstGa naar voetnoot4;
Dat aer heeft Griesje Goossens al, het is haer Bruydts Borst,
't Bloemtjen sal binnen gout wesen, en men sal om de rant’ groenen,
Dat Patroon heeft jou Truytje Nicht aen een paer hant-’ schoenen;’
Als die een wijl gheteemt heeft, en noch niet hiel uyt,
So komter een Pot Aerd'beyen uyt de Leytse schuyt,
Die heeftse daer al op voordeel laten koopen.
| |
[pagina 89]
| |
Dan komt de Goutsmits knecht uyt zijn naemGa naar voetnoot5 gheloopen,
Om noch eens te deech te vraghen na 'tfatsoen vande ringh,
Niet anders dan offer de zalicheit aen hingh.
Dan brenghter een 't Linnen van styven en recken.
Dan komter de Schoenmaecker nieuwe schoenen an trecken.
Dan brenghter een proefjens van Wijn, of uytheemsch bier.
Dan kompter een reeckeningh t'huys van drie vier vel Pampier
By den Snyer gheschreven op lest leden Maen’ dach,
Mit Itemptje, by Itemtje, so dicht alse gaen’ mach,
Een Mensch die 'taen ‘sach’ kreech de koorts op het lijf.
Dan worter garen t'huys ghebrocht van een oudt Wijf.
Of dit ghelt kost! 'k wed men 't niet om een weldighe somme’ koopt!
Dan heeftse noch zoo veel larystersGa naar voetnoot6 an haer snoer, dat jer 't hooft of omme’ loopt;
Ick weet niet waer zyse al opsteecken uyt de gaetGa naar voetnoot7.
Se hebben vier Burghermeesters en een hiele Raet,
Mit sulcken ordonnancy datjet nimmermeer volloven’ zout:
Lijs Labbekacx is ongder- en haer snaerGa naar voetnoot8 is boven’ Schout.
Wyb'rich Weet-wel Pensenaris; wat mienje byloGa naar voetnoot2?
Reym'rich Kaeckels Procureur, en Niesje Neuswijs steebo.
Sy wetent beter as de mans, wy zijn maer een diel knollen’ dom.
Gans sackerlijsjesGa naar voetnoot9 daer gaen sucke tollen’ om.
Tweemael ter weeck leestmer van bladt tot bladt
De courante nouvellen uyt de vier hoecken van de stadt,
Ghetrouwelijck vergadert door Secretaris Snap’ al,
* * *
Daer houdtmen pertinent Register en neemt naerstelijck acht,
Hoe veel Banckerottiers dat Granmerchand heeft in zijn gheslacht.
* * *
Wat elcke Bruyt veur klieren en veur juweelen al heeft.
Hoe veul duysenden elck ten hylijck mit zijn kyerenGa naar voetnoot10 gheeft.
En sy weten 't mit sulcken gracy allemael, en soo kloeck’ te seggen,
Ick laet de Hollanders staen, de Brabandtsche Rederijckers moghender heur broeck’ by legghenGa naar voetnoot11.
| |
[pagina 90]
| |
't Beleydt van Lant-saken en vanden Oorloogh wort daer op een prick e schat
Men disputeerter uyt de Schrift, ergo dit, ergo dat.
De droeve questië diemen soo seer’ beschreyt,
Zijn in dat collegie al lang al neer’ geleyt,
Sy konnen resolveren, al is de saeck noch so swaer:
Sy gaender mee deur of het klock-spijs waer.
Komter dan Kock, Hofmiester, Bestay-Ga naar voetnoot12 of Bancket-maker, die moet soo lang bayenGa naar voetnoot13,
Totdat de besoingienGa naar voetnoot14 of is, en den raet e schayen.
Somma sommarum, daer is soo veul dat icker schier of koock.
|
|