Roman van Heinric en Margriete van Limborch

Boek XII.

Ic die ligge aldus int wee
In die wstine van Idumee,
Stervelic ende in sonden blint,
Roep ic an u, Marien kint,
Dat u miins ontfermen moete!
Dat hoge Jherusalem ende tsoete
Daer ic toe geroepen ben
Begheert miin herte ende miin sen.
Vondic die mi leide daer,
Die mi es te vinden swaer,
Ghi en siit al moeder ene.
Nu biddic u met herten rene,
Dat ghi mi wilt den wech toenen
Ende helpen, soe dat mi hoenen
No viant no dief en moghe
Dat hi mi wten wege iet toghe.
U, die de wech siit, soec ic saen,
Dat ic wt u niet moge gaen.
U, die siit waerheit, gheric sere,
Dat ic van u niet en kere;
U, die siit leven euwelike,
Bereit mi dat euwege rike!
Nu nu here, gelooft sidi,
Dat ghi soe lange hebt mi
Ghespaert, die hebbe alle wege
Verblint in die sonden geleghen,
Ende niet en hebbe begeven
Den vrienden die smenschen leven
Hem pinen wat si moghen
Hoe hi werde van u getoghen.
Noch moetise van mi verren sere,
Want ic mi altoes tuwert kere,
Ende bringhen selt daer ghi siit,
Dat ic beghert hebbe langen tiit.
Wet god here, nu leit mi vast
Op therte dat grote last
Entie pine van minen gedichte,
Dat mi te swaer ware lichte,
En daet die wille entu here;
Daer omme biddic u sere,
Omdat mi te swaer si,
Stect toe u hant ende helpt mi
Here, dore u godheit, dragen;
Wildiit doen, het sal behagen
Allen den ghenen diet horen lesen,
En doediis niet, soe moet wesen
Ghelachtert van hem allen diet horen,
Ende dan ware alle die pine verloren.
Nu keric ten orloge weder
Dat ic hier voren leide neder
Ende liggen liet dor den vrede
Daer men binnen niet en dede;
Nu es die tiit soe leden
Dat es die achterste dach des vreden,
Entie soudaen ginc te rade
Wat hi sanders dags best dade.
Daer quamen te rade altemale
Conincge ende ammirale,
Ende rieden alle dat,
Dat men smergens vroech de stad
Sal asselgieren ten .II. staden,
Geliic alsi te voren daden:
Ende Colossus, die coninc wert,
Ende Prassiis, selen ter zee wert
Die sterke porten asselgieren
Ende bestriden met haren elpendieren,
Want die wech ware minst daer;
In dene side, dats waer,
Liep die zee, in dander side
Was ene grote veste ende wide,
Ende daer souden si ter stad varen,
Die wile si onledich waren,
Ende souden breken daer den muer,
Al wart hem een luttel suer,
Ende souden hem die stad afwinnen,
Ondanx hem allen dien van binnen.
Maer ans god van Elyades
Den coninc, die ghemaect es
Meester van Tubals werke,
Hi sal, na dat ic merke,
Die olifante soe ontfaen,
Si selen die porten laten staen.
Dit lovede die soudaen sere,
Ende seide: ‘ghi heren, dore u ere,
Nu es miin neve ridder gemaect,
Een scone kint ende welgeraect
Dat met wilt ten stride varen,
Ic duchte, Mamet en wilt sparen,
Het sal saen siin liif verliesen;
Ic souder die doet omme kiesen
Wort verslegen in den striit,
Ic biddu allen sere dat ghiit
Verhoet, daer ghiit moget doen,
Ende u broeder, stout baroen,
Bevelict sonderlinge twaren;
Hi sal met u in u side varen,
Ende Pelliis van India,
U biddic dat ghiere siet na
Dat niet werde verslegen.’
‘Ic sal here,’ seide die deghen.
Dus sciet savons die raet daer,
Ende elc bereidem oppenbaer
Jegen sanderdages ten stride;
Nu helpe hem god banderside.
Nu hort vort ende verstaet:
Die van binnen, die om raet
Vergadert waren altemale,
Anesprac her Heinriic met selker tale
‘Dore god, nu raet, ghi heren,
In welker wiis wi hanteren
Selen moghen desen striit,
Soe dat wi keren sonder verwiit
Ende metten seghe in die stede,
Ende hoe wi dolifante mede
Alderbest moghen verweren,
Want si ons aldermeest mogen deren.
Mi dunct wel na miin versien,
Dat si niet en moghen tien
Met haren olyfanten striden
Dore die liede in ghenen tiden,
Want worder enich geslegen doet,
Si souden enen val soe groet
Onder hare scare gheven
Dat meneghen soude costen tleven.
Daerbi selen si, dunct mi,
Trecken al daert openst si,
Ende daer si pinen te tiene
Selen wi hebben onse engiene
Ende trecken jeghen hem ter were,
Ende wi selen jeghen there
Wttrecken ende ons bestillen
Na dien dat si henen willen
Margen in die dageraet.
Mi dunct dat wi ghenen andren raet
En conen ghenemen twaren,
Wi en sien in hoe menegen scaren
Si hem selen margen sceden,
Daer na moghen wi ons gereden.’
Allen die daer waren te rade
Dochte goet dat men soe dade,
Ende hier met soe scieden si.
Des anders dages, geloeves mi,
Waren altemale ghereit
Gheliic si hadden gheseit.
Nu hort wat die heyden daden:
Gheliic si hem hadden beraden
Toech elc tsiere porten toe,
Daert hem gevisert was doe.
Her Demophon ende sine scare
Toech beneden oppenbare
Ter porten wert, geloeft mi das,
Daer vore die keyser van Roeme was.
Ter nederster porten quam gevaren
Demophon met sinen scaren,
Daer wtreet die keyser van Roeme,
Die niet was bevaen in droeme,
Soe vromeliic alse hi wtquam.
Alse Demophon dat vernam,
Reet hi jegen hem vreselike;
Wel waren die conincge rike
Gereden alst recht was;
Her Demophon, geloeft mi das,
Geraecte den keyser opten scilt,
Weder hi wilt of en wilt
Hi viel metten orsse neder,
Maer die keyser geraecten weder
Onder den scilt in den buuc;
Demophon hadde groet geluuc,
Dat vleesch an tspere hinc,
En hadde gedaen de w[inc]
Entrouwen hi ware bleven do[et];
Doch haddi ene wonde groet,
Die soe sere bloede twaren
Dat hi wt moeste varen
Ende hem verbenden doen ten tiden
Eer hi meer mochte striden.
Den heydenen halp men wt doe.
Mettien quam gereden toe
Die coninc van Vranckerike,
Ende quam herde deghelike
Op Asa van Caprobanane,
Diene weder piinde tontfane
Soe vreeselic dat hine avestac,
Ende viel dat hem siin been brac,
Maer hi geraecte Asa weder
Dore den scilt, ende warpen neder
Op derde onder die voete doet.
Anas van Creten, die here groet,
Reet Echites ten ghemoete,
Diene saen warp onder voete.
Colesus, die coninc wiis,
Ende van Sassia die coninc Asiis,
Togen recht ter porten wt,
Daer men ter zee vaert wt,
Ende voerden hare olifante
Ende op elken .L. seriante;
Emmer gincker .X. wale
Te vorhoefde tenen male.
Doe dat versach die coninc wiis,
Die coninc van Eliadiis,
Ondedi die porten saen
Ende dede een der huse wtgaen,
Daer na .II., ende daer na drie,
Ende daer na ghingen alle die,
Achter wiit ende vore smal,
Aldus ghingen si wt al,
Ende scieden in derre maniere
In tween ghene helpendiere.
Die ghene die op die castele waren
Moesten emmer vorwert varen
En constent verdragen meer no men,
Want si te verre onder hem
Waren ende te neder vele,
Dus waren in desen spele
.C. olyfanten leden
Eer die uten husen streden;
Doe stac elc dore sine maysiere
In den buuc die elpendiere,
Dat si vielen met groten vallen
Die borghe entie diere met allen;
Dus bleeffer meer dan .LX. doet.
Dien anxt die was groet
Der ghere die in de borghe laghen,
Die vielen met groten vlagen,
Selc in die see, selc in de veste;
Doe dat saghen die leste
Dat die vorste gevallen waren,
En dorsten si niet vorder varen,
Ende al hadden si gewilt nochtan
Sine waren niet comen an,
Want hare doede olyfante
Ende hare castele hadden de cante
Belegen soe in beiden siden,
Dat si niewer en mochten liden;
Dus moesten si al stille staen,
Want vorder en mochten si niet gaen
No weder keren harre straten,
Want die achterste hem en laten
Die in die husekine saten
Entie heydine sere haten
Voeren tusschen die diere daer
Ende doedender vele, dats waer,
Eers die conincge worden geware
Die daer hilden achter die scare.
Wonder hadden al te groet
Hoe dolyfante bleven doet;
Ende doent vernamen die heren
Daden sise wederkeren,
Ende sagense ende mercten mede
Hoedane wiis mense vallen dede;
Nu seiden si tusschen hem tween,
Dat harre olyfante gheen
Daer jeghen gestaen en mochte,
En ware dat mense sochte
Enegherande behendichede,
Daer men die verwerde mede.
Dus keerden si met cleinre dade
Ende hadden genomen grote scade,
En ware Elyades die coninc
Dede keren in ware dinc,
Alse dandre begonsten te vliene,
Ende toech in sinen engiene.
Nu latic desen coninc keren,
Ende seggu vort, ghi heren,
Van her Heinrike, godeweet,
Die vore die overste porte street
Jegen Crudus van Bactrie,
Die hilt soudaens constavelie,
Want hi was vromich ende coene,
Dies haddi daer wel te doene;
Hi slouch in derselver noet
Den coninc van der Morien doet,
Dies die heyden droefden sere;
Ende her Heinriic die here
Ghinc onder die Sarrasine houwen,
Die doen haestelike vlouwen
Wat si mochten, ten tenten wert,
Maer twee conincge onververt,
Tessalus van Tessalie
Ende Altasem van Libie,
Dese quamen metten haren toe;
Een starc striit wert daer doe,
Ende oec quammer met ane
Maurus die coninc van Moriane,
Ende oec mede Ysis
Die coninc van Garamentis,
Ende oec ander conincge vive;
Doe wert daer met stouten live
Ghestreden herde vromelike,
Ende worden crachtelike
Vore hare litse wederstaen;
Entie coninc welghedaen
Die daer achter hoede de stad,
Si hadden gheworden stridens mat,
Maer si quamen toe ghesleghen
Met meneghen stouten deghen.
Nu hort ghi heren, dat u god lone,
Een orloghe herde scone:
Die jonge coninc Pelias,
Die van India coninc was,
Quam Elionetten ten ghemoete,
Der conincghinnen, diene onsoete
Ontfinc met des spers orde;
Soe dat hi die doet becorde.
Armenius, die dat sach,
En sach nie soe droeven dach
Ende voer der conincginnen an;
Men sach nie jongen man
Soe sere striden alse hi dede,
Ende alle sine liede mede,
Jegen die vrouwe ende jegen hare.
Die vrouwe hadde ene clene scare
Ende dier jonfrouwen bleef daer doet
Wel hondert in dat conroet,
Maer si verslougen der heyden soe vele
Dat met hem ghinc al wten spele,
Maer hare menichte was te groet,
Ende staken onder die vrouwen doet
Hare orsse, ende si bleef te voet
Staende alse een kempe goet,
Ende si slouch wat hare genaecte;
Een groet pleyn si maecte,
Soe vromelec en street ridder nie.
Mettien quam, inne weet wie,
Ende vertellet den coninc Ryoene,
Die doe vermaende al sine baroene
Dat si hem helpen vromelike
Bescudden die conincginne rike,
Diet hem alle geloefden sere.
Doe reet darwert die here
Wat hi mach met sporen slaen,
Ende siet die conincginne staen
Te voet ende hare soe weren;
Dat begonste den coninc deren,
Ende beete van den orsse te voet,
Ende gaeft der conincginnen goet
Die daer stont in die noet,
Daer si stappans op scoet
Ende liet te voet den coninc striden,
Ende reet henen tien tiden
Armeniuse ten ghemoete,
Dien si stac onder voete;
Dat ors greep si te hant
Ende reet daer si den coninc vant
Te voet stridende sere,
Ende seide: ‘lieve here,
Nemt dit ors ende sitter boven,
Inne can mi niet beloven.’
Demophon die verbonden was,
Ende ghemoete, als ict las,
Den ouden grave van Athenen,
Eer si doen iet ghefenen
Braken si hare scachte toter hant,
Entie grave viel int sant,
Die weder saen opscoet,
Want hine hadde ghene noet;
Ende Demophon reet vort
Ende leende siins swerde ort.
Soudic u vertellen al sine daet,
Het ware mi te doene quaet,
Want hi street utermaten sere.
Nu hoert van Armeniuse den here
Die vermontert weder was;
Hi voer slaen, als ict las,
Op Echites van Ermenie.
Jongen man en sach men nie
Enen ridder scoender bestaen
Dant Armenius heeft gedaen;
Hi gaf enen slach den jongelinc
Dat wonder was dat hiis ontginc.
Echites seide: ‘bi gode, here,
U slach dede mi een deel sere,
Dat ic u nu lonen sal,
Mine scrincke god ende ongeval.’
Ende gegreep den jongen man
Om sinen hals soe hi best can,
Ende waendem steken int herte tswert,
Maer het sach, diere om ververt,
Her Demophon, diet noede siet,
Ende riep lude: ‘en stect niet
Lieve her coninc, om minen wille!’
Die coninc horet ende sweech stille
Ende lieten gaen, ende seide twaren,
Hi lieten gherne dore hem varen.
Her Demophon danckes hem sere;
Doe voer vorwert die here,
Ende voer striden daer na
Jeghen van Amasonia
Die conincginne, die vrome was;
Daer was ghestreden, als ict las,
Herde sere van hem tween,
Dat van den tween emmer deen
Duchtic wale, besterven moet;
Want si daden menich gemoet
Onder hem beiden op dien dach;
Want Armenius verwach,
Dat si die selve mensce was
Die doede den coninc Pelias.
Dies reet hi hare emmer ane;
Ende hare werde die welgedane
Vromeliic, siit seker dies;
Want hen sceen dats hare niet verwies.
Die striit was starc ende groet;
In beiden siden bleven doet
Vele lieden ende verminct mede.
Nu hort wat Elionette dede.
Doen si sach dat si en can
Niet comen van den jongen man
Die hare altoes anevert,
Sette si vore therte tswert
Ende slouch haer ors met sporen
Ende reet hem int herte voren,
Dore halsberch, dore acotoen,
Datti moeste sinen ende doen,
Want hi viel doet op derde neder;
Ende si hertoech tswert weder
Ende liet den doeden vallen.
Dit sach Demophon van onder hem allen,
Diere om droevede sere,
Ende swoer bi Mamet sinen here,
Si salt ontgelden, hine weet hoe,
Mach hi hare comen toe.
Hi ware hare oec wel comen ane,
Maer die sonne verginc entie mane,
Hen sceen niet, het wert doncker mede;
Doe keerden donse in hare stede,
Ende dandre reden ten tenten wert,
Droevende ende sere beswert
Dore die scaden entie onvromen
Die si dies dages hadden genomen.
Grote scade was tien tiden
Daer ghesciet in beiden siden,
Maer doe dat here ten tenten quam,
Entie soudaen vernam
Dat sine neve ware doet,
Haddi rouwe al te groet,
Ende weende ende clagede met:
‘O wi, quaet god Mamet!
Seide die soudaen, hoe vul sidi!
U macht, u helpe ende ghi
Ic soudu al ten stucken houwen,
Al sout mi al miin leven rouwen.’
Dit seide die soudaen droevende sere,
Doe quam Demophon die here,
Ende seide: ‘her soudaen,
Waerbi wildi u dus verslaen
Ende erret u, ghine wet op wien?
Al dat siin sal, moet gescien;
Laet varen u groet clagen,
Wi selense mergen in den daghen
Weder bestriden, ans ons Mamet;
Mare magic, bi mier wet,
Ic wreke Armenius genouch
Over die ghene diene verslouch.’
Dit selve troeste den soudaen sere,
Ende seide: ‘broeder here,
Mochtic minen wille gewinnen
Noch over die ghene van binnen,
Ic soude miin clagen laten varen.
Laet ons ontbieden twaren
Onse heren, dats wel gedaen,
Ende laet ons sien wat wi best bestaen
Selen margen tilike.’
Doe ontboet die soudaen rike
Die conincge die hi hadde daer;
Daer was menich raet, dats waer,
Entie soudaen clagede siin verlies
Ende sine scade, siit seker dies,
Ende bat hem dat si rieden hoe
Hi der stad soude comen toe.
Nargusius die soudaen
Seide: ‘ic hebbu wel verstaen
Her coninc van Persi,
Waren si alle alse vrome alse ghi,
Si souden onlange vore ons duren.’
Nabot die coninc seide tier uren:
‘Her soudaen, nu es hier doet
Crudus daert af es scade groet;
Nu siet, wien ghi gheven selt
Die mogentheit entie gewelt
Entie constavelie met.’
Die soudaen seide: ‘bi mier wet,
Mi dunct datter weerdich si
Wel toe die coninc van Persi.’
Her Demophon seide: ‘here
En verhaest u niet te sere,
Hier siin noch conincge onververt
Die siin vele eren wert,
Nemt met hem oec raet
Hoe ment mergen best bestaet.’
Die soudaen seide: ‘broeder miin,
Hoe mocht bat gescaert siin
Dan men vare ten tween staden,
Geliic wi heden daden,
Ghi in die ene ende u pertie,
Ende in dandre die constavelie?’
Her Demophon seide: ‘here
Aldus en radict nemmermere,
Maer ic riede vele bat
Dat men tere porten die stad
Bestriden selen tere scaren,
Dat si niet en mogen wtvaren
Wi selense weren int wtriden.
Wat besciet ons dat wi striden
Ten tween staden? soe en can niet
Deen den andren gehelpen iet.
Laet ons proeven, radiit wale,
Hoe wi conen striden tenenmale.’
Nu latic bliven van den soudaen,
Ende doe u vort verstaen
Van den heren van der stad,
Die droeve waren omdat
Dat si scade hadden genomen.
Alle siin si te rade comen
Om te besiene hoe men mach
Striden opten andren dach.
Miin her Heinriic totem seide.
‘Ghi heren, dore u edelheide,
Wat radi ons te doene nu?
Vorwaer soe seggic u,
Wat scaden wi den Sarrasinen,
Wat vernoye of wat pinen
Wie hem iewerinx ghedoen moghen,
Dunct mi, en mach ons niet ghedogen,
Die soudaen en ware doet;
Ende hi hout hem achter siin conroet
Soe verre, dat nieman
Totem comen en can.
Ware hi oec doet al moeder ene,
Soe ware ons vernoy clene.
Ic rade wel hoe wi besien
Hoe wi achter hem moghen tien,
Ende menne verslouge achter sine scar[e],
Soe ware onse orloghe oppenbare
Gehent, ende anders niet
En werdet gehent, wats gesciet.’
Die keyser van Roeme seide:
‘Bi gode, dats waerheide,
Ende dat en can niemen soe wel gedo[en]
Soe ghi moget, stout baroen,
Of van Ermenien die coninc.’
Her Heinriic seide: ‘in ware dinc,
Hier sal ic mine macht doen toe,
Nu laet ons sien, ghi heren, hoe
Wi marghen selen wtvaren.’
Her Echites seide: ‘twaren
Met onser partien ten .II. staden,
Gheliic wi heden ghedaden;
Nochtan moeten wi versien
Hoe si selve selen tien,
Ende daerna selen wi ons scaren.’
Doe seidense alle diere waren;
‘Dit doe men, radic wale.’
Ende ghingen eten altemale;
Ende daerna ghingen si slapen alle.
God die hoedse van mesvalle!
Smargens doent dagen began
Wert in wake menich man
In beiden siden om striden;
Miin her Demophon hadde tien tiden
Soudaens baniere opgeheven,
Ende hem quamen doe beneven
Alle die conincge diere waren,
Ende met hem alle die scaren,
Ende togen ter overster porten wert.
Her Heinriic, die ridder onververt,
Seide toten heren: ‘laet ons sien
Werwert dat si henen tien,
Mi dunct dat si alle ghemene
Begheren dese porte allene;
Niet en wetic twi siit doen,
Maer ic seggu edel baroen,
Her Echites ende dese heren mede,
Alhier vaert uter stede
Ende bestaetse hier met stride;
Ic wille varen banderside
Metten ridders van den lande hier.’
Ende Echites, die ridder fier,
Seide, dat hiit doen soude.
Men ondede die porten houde,
Ende Echites, die ridder goet,
Dede een vreselec ghemoet
Op van Ecidonien den coninc,
Dien hi swaerliic ontfinc,
Want hi stacken vore,
Dat tspere wt quam dore.
Van Ierlant die coninc rike
Quam gereden degelike
Jegen den coninc Lobam,
Dat beide ors ende man
Vielen op die erde doet;
Dies hadden donse bliscep groet.
Nu hadden siere. .II. verloren;
Miin her Demophon heeft vercoren
Elionetten der conincghinnen,
Diene met enen stouten sinne
Soe den coninc reet ten ghemoete,
Dat si beide vielen onder voete,
Maer haesteliic si weder op scoten;
Doe quamen met haren roten
Die heydene op die vrouwe rike,
Die hare weerde deghelike
Daer si in de noet stoet.
Dit versach die coninc goet
Van Spaengen, die hare stoet in staden,
Ende heeftse vromeliic ontladen,
Ende vermonterese saen;
Meneghen slach hadsi ontfaen.
Her Demophon, siit seker das,
Die weder vermontert was,
Street vromelike ende sere;
Mettien versach die here
Waer Elionette van Amasonia
Slouch Vulpis van Ysauria
Den coninc, datti doet viel op derde.
Her Demophon, dien dit deerde,
Seide: ‘deser vrouwen hant
Heeft ons gedaen swaren pant,
Magict, si salet becoepen.’
Siin ors liet hi te haer wert loepen,
Entie conincginne mettien
Heeften comende versien,
Ende sach wel dat hi hare meende;
Ic segt u wel dat si hem leende
Weder dort van haren spere,
Doe wert die coninc tumelere,
Soe dede oec die vrouwe coene,
Die weder van den coninc Rioene
Ende van den Roemscen keyser ter stede
Wert vermontert ende bescudt mede.
Deus, wat stride wert daer doe!
Ende miin her Heinriic quam toe
Slaende in van dander side.
Inne wane niet hine slouch tien tide
Viere conincge van Orcades;
Ende miin her Echites
Slouch den coninc van Sardine
Sonder eneghe langer pine.
Onder her Heinriic, dats waer,
Was ghedoedt siin dromedaer,
Ende hi street te voet vromelike,
Soe dede Echites, die coninc rike,
Ende Demophon, die ridder goet,
Stont ende street oec te voet
Jegen die rike conincginne,
Die hare weerde met sinne.
Maer die coninc Rioen, verstaet,
Verlossese alsiit hadde te quaet.
Nu laticse striden hier
Ende seggu van den coninc fier,
Her Evax den coninc ende her Jonas,
Die nu waren, geloeft mi das,
Comen met haren baroenen
Toter heydenen pauwelioenen,
Daer si vromelec dore reden
Ende verborrense alsiere dore leden.
Wat si vonden slougen si doet;
Doe wert daer een gecriit groet
Van den knechten die creten daer,
Dat die soudaen oppenbaer
Verhorde ende hadde groet wonder
Wat dinghen daer was onder;
Hi voer daer ende wout vreden,
Hi waende, si onderlinge hadden gestreden.
Doe hiere bi was,
Miin her Evax ende Jonas
Die den soudaen sagen comen,
Hebben sine herde wel vernomen,
Ende dat een groet here ware;
Doe verkindene oppenbare
Die coninc Jonas ende seide: ‘here,
Hets die soudaen, sem mine ere;
Ware hi allene doet
Soe ware gehent dit orloge groet.’
‘Ja, seide her Evax, es dat waer,
Soe willic hem riden daer.’
Ende slouch met sporen haestelike,
Ende herhaelde den soudaen rike,
Ende seide: ‘her paien, onse here
Gheve u lachter ende onnere,
Wat hebdi desen lande gheweten
Dat ghiit dus hebt beseten?
Dat sal tuwen leede wesen.’
Tswert hief Evax mettesen,
Ende slouch den soudaen op thoet boven
Ende hevet hem ten kinne gecloven,
Dies hi vroe was ende blide;
Doe voer hi vort ten stride
Her Evax, ende riep Arragoen,
Ende her Jonas die baroen
Riep Civele, wat hi mach.
Daer was gesleghen menegen slach,
Ende menegen hebben si doresteken.
Ic seggu dat die heyden weken
Waer dat leden dese .II. heren,
Niemen en mochtem ontkeren.
Dien si verlingeden metten swerde;
Demophon die op derde,
Ende vromelike hadde ghestreden,
Hadde nu een starc ors bescreden,
Ende dede den onsen groet verdriet;
Twaren en ware comen niet
Her Evax in den stride groet,
Hi hadde Elyonetten doet.
Maer her Evax sachen saen
Grote slage op die vrouwe slaen,
Die hare vromelike weerde,
Ende soe stouteliic gheberde;
Te Jonas seide her Evax doe:
‘Mach dese lange duren alsoe,
Hi maect in donse enen scaert.’
Her Jonas seide ter vaert:
‘Hets her Demophon, soudaens br[oeder],
Die vroemste ridder, des siit vroe[der],
Die onder alle die heyden es,
Ende oec vrient des coninx Echites,
Maer hi es den onsen ene plage [swaer]’.
Her Evax seide: ‘ic moet, dats w[aer],
Besien hoe hi scermen can.’
Mettesen voer hi hem an,
Ende gaf hem enen slach op thoe[ft],
Ende heeften soe daer met verdo[eft]
Dat hi in onmacht lach op tpae[rt],
Ende her Evax, die ridder waert,
Hevet tswert noch verheven
Ende waendem den doetslach ghe[ven],
Maer dat her Echites sach,
Ende riep lude wat hi mach:
‘Edele coninc, laet staen
Dore minen wille dat slaen!
Ende vatene dore mine bede.’
Hi seide, dat hiit gherne dede,
Hi vinckene ende senden in de stad.
Maer ic seggu wale dat,
Dat Demophon die ridders goet
Hem een twint niene verscoet,
Want hi lach altenen in onmacht.
Mettesen es hi in de stad bracht
Ende gaffene der keyserinnen,
Diene dede in ene camere binnen
Dragen ende op een bedde leggen,
Ende vore hem, horic seggen,
Ghinc sitten die vrouwe van der st[ede],
Ende jonfrouwe Margriete mede,
Entie scone Esyoene;
Dese saten vor den ridder coene
Die hem selven niet verscoet.
Nu latic den ridder goet,
Ende seggu van den stride
Die vore die stad was met nide.
Her Evax die nu comen was
Ende siin geselle her Jonas,
Wrachten wonder al te groet;
Meneghen sloughen si doet.
Entie coninc van Persi
Wert verslegen, geloeves mi,
Van der vrouwen van Amasonia,
Entie niemare quam hierna
Int here, dat die soudaen ware
Verslegen; doe wert oppenbare
Gevloen dat here altemale,
Maer dat die sonne ghinc te dale.
Ende Demophon die ghevaen
Was, was sere ondaen
Eer hi te hem selven quam;
Doe hi becomen was ende vernam
Dat hi in den stride niene was,
Haddi groet wonder das
Waer dat hi mochte siin.
Doe sach hi die keyserinne fiin,
Die hem daer sat bi.
Doe hise sach, seide hi:
‘Helpe Mamet! waer ben ic nu?’
Die keyserinne seide: ‘ic segt u,
Ghi siit here miin gevane.’
‘Helpe, scone welgedane,
Seide Demophon, die ridder fier,
Ende wanen quam ic gevaen hier?
Dat heeft mi groet wonder,
Hoe ic quam soe sere tonder.’
‘Entrouwen here, inne weet hoet was;
Maer emmer siit seker das,
Dat u broeder, die soudaen
Oec sinen ende heeft gedaen
Ende menich ander here daer.’
‘Twaren vrouwe, dats mi swaer,
Dat siin mi quade maren.’
Mettesen quam ingevaren
Dat here weder in de stad;
Ende alsi vernamen dat,
Dat Demophon was becomen,
Hebben si haren weech ghenomen
Ter stadwert altemale,
Ende brachten in die zale
Daer die heren alle waren.
Her Demophon seide: ‘twaren
Ghi heren, mi es doen verstaen
Dat ic hier nu ben ghevaen,
Ende dat miin broeder die soudaen
Doet es; dus eist ons vergaen
Ten archsten enten crancsten al;
Onse es al dongeval.
Nu besiet, lieve heren,
Ic soude ten here gherne keren,
Besiet wat ghi smiins beghert.’
Her Heinriic seide: ‘her ridder wert,
Ghi sout goeden pays ghewinnen
Mochte leven miin vrouwe met minnen;
Maer here, gheloeft mi des,
En hadt gedaen Echites,
En ware niet also vergaen,
Maer alst es met uwen broeder den soudaen,
Dat ons allen ware leet.’
Demophon seide ghereet:
‘Dies geloeve ic u allen wel;
Begherdi van mi iet el
Dan goeden pays ende goede soene?
Hets nu meest an mi te doene.’
Nu latic den coninc varen,
Ende seggu vort twaren
Van den heren, die in de stad
Waren te ghemake bat
Dan si waren in langen te voren.
Al hadden si vele verloren,
Si wisten nu wel vore de hant
Dat in payse soude wesen dlant.
Nu latic hare feeste bliven,
Ende willu vort bescriven
Van heren Demophonne, die vert
Uter stad ten here wert;
Ende alsi in die tente quam
Ende men dat int here vernam,
Quamen te hem die conincghe alle
Clagen van haren ongevalle.
Doe seide die here Colosus:
‘Here, wat pinen wi ons dus?
Hare god es beter dan Mamet,
Ende oec es beter hare wet
Dan die onse, dat sciint wel.
Hare god es ons te fel.
Soe vele liede soe ons waren bi.
Lieve here, nu segt wat wi
Margen ierst selen anegaen,
Opdat si ons willen bestaen,
Wine conen, alse ghi wel siet,
Ons jeghen hem verweren niet,
Entie soudaen es doet.
Raet ons, want ghi siit onse hoet.’
Her Demophon seide: ‘ghi segt waer,
Maer ic ben haer gevangen daer,
Inne mach u niet staen in staden,
Maer radiit, ic sal u beraden
Dat wi selen den pays maken;
Want scoender siin hare saken
Dan wi doen ende betre were,
Al hebben wi noch dat mere here.
Maect ons peys, soe doedi wale.’
Wat holpt dat u lange tale
Van haren perlemente make.
Int leste droegen si hare sake
Soe over een, dat hi soude varen,
Ende met hem oec twaren
Colosus, Prasis ende Maurus,
Ende souden peys maken dus,
Alsi dade vriendelike.
Dese .III. conincge rike
Wouden werden Kersten mede,
Alsi daden in die stede,
Entie heren hievense daer,
Die keyserinne ende Margriete, dats waer,
Ende som van den andren jonfrouwen,
Daer was vergheten alles rouwen;
Ende Demophon liet sceden there,
Ende en hadde ghenen ghere
No Colosus, no Maurus mede,
Dat si rumen wouden die stede;
No Prasiis van Prassia.
Die keyserinne Eusebia
Danete der groter eren
Den conincgen enten groten heren
Die om hare gepiint waren;
In die stad was twaren
Groet spel ende feeste,
Ende bliscep, seit die jeeste.
Nu hort ghi heren, die geeste vort.
Ghi hebt hier vore wel gehort,
Dat som die conincge die daer waren
Met sterker minnen bevaen waren,
Alse Demophon ende Maurus,
Die coninc Prasiis ende Colosus,
Die gherne vertroest souden siin.
Her Demophon, die coninc fiin,
Riep Echites den coninc
Ende her Heinrike, in ware dinc,
Want hi te hem coenst was;
‘Ghi heren, seiti, geloeft mi das,
Dat ic met goeder herten minne
Ene jonfrouwe van hier inne,
Dats van Salencen die jonfrouwe,
Die ic gherne, sem mine trouwe,
Houden soude al miin leven,
Woudse mi te wive gheven
Die coninc haer vader ent hare bequame;
Want icse vore alle wive name.
Ic bids u dore de minne van mi,
Dat ghise an den coninc vri
Te minen bouf wilt soeken nu,
Want ics mi sere betrouwe tu.
Dore haren wille, dats ongelogen,
Ben ic miere wet ave getoghen.’
‘ Wi selen gherne u bodscap doen,
God lonu!’ seide die baroen.
Echites entie Limborchere,
Die beide hebben groten ghere
Soudaens bodscap te doene,
Si ghingen ten coninc coene
Van Salencen, daer hi stoet.
Echites, die coninc goet,
Groete den coninc ende seide:
‘Here, dore u edelheide,
Wi comen van Demophon den soudaen
Die soe sere es ondaen
Met minnen uwer dochter fiin,
Dat wi moesten siin bode siin
Ane u here, dat ghise hem gheven
Wout; vore alle die leven
Tenen wive name hise, dunct ons wel;
Ende ic seggu sonder spel,
Sint hi gelaten heeft sine wet,
Sone mochtise in de werelt bestaden bet.’
Die coninc van Salencen seide:
‘Nu raet mi selve, ghi heren beide,
Want ic gheloeve u alre doget.’
‘Twaren here, ghi wel moget,
Seide Echites die coninc.
Ic raet wel, in ware dinc,
Dat ghise hem gheeft, want daer mede
Wert ghesterct Kerstenhede,
Ende daer toe wert si vrouwe met
Van al der heydenscher wet.’
‘Soe sal ict doen, seide die here.
Soe laet ons gaen, dore u ere,
Ende laet ons der maget vragen,
Ende laet sien hoet hare sal behagen.’
Si seiden dat siit gherne daden.
Doe ghingen si daerwert met staden;
Die keyserinne groeten si
Ende oec alle die jonfrouwen vri;
Die vader seide tote hare
Twi hi daer comen ware,
Entie heren beide mede.
Die jonfrouwe antwerde tier stede:
‘Here, u kint ben ic,
Wat ghi beghert es miin ghemic,
Ende sint hi oec Kersten es,
Hebbicken, gheloeft mi des,
Liever dan ic enegen andren doe,
Siet wat ghi wilt, ic doe alsoe.’
Doe seide die coninc toten heren,
Dat si wale moghen keren
Te heren Demophon, den soudaen,
‘Ende doen hem verstaen
Dat ic hem vor alle man
Wale miere dochter an.’
Dien soudaen seiden si haer bodscap wale;
Doe antwerde die soudaen tien male;
Doe ondertroudise na dien sede;
Die heren ghingen alle mede.
Die soudaen ende Echites
Ende her Evax, geloeft mi des,
Baden den heren ghemeenlike,
Dat si den soudaen rike;
Doe ghinc die coninc van Vranckerike
Entie keyser van den Roemschen rike
In die camere ten selven stonden,
Daer si Esioenen vonden
Entie keyserinne mede,
Die met hem ghinc tier stede,
Daer mense soude ondertrouwen,
Soe daden alle hare jonfrouwen.
Een bisscop ondertrouwese daer,
Daer was feeste, wet vor waer,
Van den heren sonderlinghe.
Noch waren daer .II. conincghe
Die oec hare bodscap loeden
Echites ende heren Heinriic den goeden,
Ende her Evax ende her Jonas die gelike.
Deen was die coninc van Vranckerike,
Die hem vriendelike bat,
Dat si dore hem daden dat,
Ende ane den coninc van Dalmatien ghingen,
Ende besagen in waren dingen
Of men hem die scone jonfrouwe,
Diere hi van herten was getrouwe,
Celidonien gheven, want hise soude
Gherne trouwen, opdat hi woude.
Oec bat hem die ghelike
Die keyser van den Roemscen rike,
Dat si om sinen wille pinen
Om der scoender Salaminen,
Ane van Tracien den coninc.
Doen geloofden si dese dinc
Na hare macht te doene wale.
Wat makic hier af lange tale?
Si maecten die brulocht al;
Die bliscap was niet smal.
Nu hebdi, ghi heren, gehort wel,
Dat in de stad was bliscep ende spel
Van den brulochten die daer siin,
Maer Echites, die coninc fiin,
Die noch niet en heeft datti beghert
Ende van herten hevet wert,
Hi riep te rade sinen vader,
Ende Evax ende Jonas te gader,
Ende seide: ‘ghi heren, ghi wet wel
Dat ic noit en gherde el
Dan ic Margrieten mier vriendinnen
Moge tenen wive winnen,
Nu es die tiit comen hier
Dat hier es die ridder fier
Miin her Heinriic, haer broeder,
Die hovesscher es ende vroeder
Dan ic wel can vertien.
Ic biddu heren, dat ghi versien
Gaet ane hem of hi
Siere suster wilt gheven mi,
Want sekerlec en dadiis niet,
Soe ware mi leede ghesciet,
Want ic bestorft, dat wetic wale.’
Die grave seide: ‘laet dese tale.’
Alle die conincge entie soudaen
Siin alle tote heren Heinrike gegaen
Daer hi bi den coninc stoet
Colosus, des siit vroet,
Ende bi den coninc van Prassia,
Die hem gherne ware na,
Om datti spreken soude beghinnen
Hoe hi ghecrege siere vriendinnen;
Maer Maurus van Moriane
En dorste niet spreken ane,
Omdat hi wel ducht te voren
Dat sine pine ware verloren.
Dese boden quamen heren Heinrike toe,
Ende groetene alle doe,
Ende hi hem weder hovesscelike,
Ende van Athenen die grave rike
Seide: ‘here, goet bode en mach lichte niet
Messeggen daer hem af messciet.
Siet here, hier es die sone miin,
Echites die coninc fiin,
Die herde gherne, waert u bequame,
Uwer suster te wive name,
Ende heeft dese heren gesent tote u,
Om te besiene ane u nu
Of ghiere hem selt gheonnen,
Want van den opgane der sonnen
Tote dat si weder ondergheet,
En es niemen, godeweet,
Die hi nemen woude vor hare,
Here, opdat u wille ware.
Nu segt ons, her ridder vri,
Dore god, welc u wille si.’
Her Heinriic, die ridder wiis,
Die sere stont an der heren priis,
Seide: ‘ghi heren, dore god,
Dits een herde scoen gebot
Dat ghi biedt ere mater jonfrouwen.
Miin here die coninc es al vol trouwen
Ende dat wilt hi toenen wel;
Twaren ende god, en ware maer spel
Datti ene jonfrouwe name
Die hi en wiste wanen si quame,
Soe riken coninc soe hi si
Ende soe vromen ridder daer bi.
Twaren, en kindic sine manieren
Soe hovesch niet ende soe goedertieren,
Ic soude wenen bi gode
Dat hiit in scerne onbode;
Ende daerbi heren, bi waerheden,
Waren dese feesten leden
Ende oec dese brulocht,
Ic sal mi haesten wat ic mach
Met hare weder te lande wert,
Troesten die ic liet beswaert
Om hare ende om miin sceden.
Ghi heren, dore u hovessceden,
Nu verstaet dit al in goede;
Die hovessce coninc entie vroede
Es eren wert soe overvele,
Dat mi maer en dunct in spele.’
Her Evax die coninc, die wel verstaen
Hadde den ridder, sonder waen,
Seide: ‘twaren here, verstaet dat wel,
Dat wi hier om gheen spel
En comen, maer wet dat wale,
Dat die coninc altemale
Verloren bliift ende ontsint
Opdat hise te wive niet gewint,
Ende dat ware al te grote scade;
Ende dies bidden wi u here dore genade
Dat ghiere bat sprect toe.’
Alle die coninge baden hem doe
Dat hiit liete siin wille siin.
‘Ic soude, seiti, dleven miin
Dore sinen wille aventuren
Ende dore u allen telker uren;
Maer ghi heren des siit vroeder,
Dat miin vader ende miin moeder
Duchtic, noch besterven souden,
Die hem noch opten hope onthouden.’
Her Heinriic seide: ‘coninc here,
Nu raet selve, selp u ere;
Doch willic wale dat ghi kint
Dat ghi hebt onser moyen kint,
Een hovesch kint ende welgeraect,
Al en hebbic ghene conscap gemaect;
Dat ghi selve kinnet wel.’
‘Dat doe ik here, wat soudic el?
Ic rade wel dat men die maget den coninc gheve
Ende daer met in eren leve.’
Her Heinriic seide: ‘sider meer
Opdat ghiit raet, soe doe ict teer,
Opdat hars selves wille si.
Nu beit een lettelkiin na mi,
Ie sals gaen vragen hare.’
Si seden dat wel gedaen ware.
Mettien es die ridder ghegaen
Daer hi vant siere suster staen;
Hi vragede hare wat siis riede;
Ane hem waren de goede liede
Comen, conincge ene grote pertie,
Van den coninc van Ermenie,
‘Die u gherne te wive name,
Suster lieve, waert u bequame,
Segt mi uwen wille daer ave,
Dat ic antwerden mach den grave
Enten conincgen die daer siin.’
Die maget seide: ‘lieve broeder miin,
Wat dat onder gode leeft
Ende mans name leeft,
Buten minen vader ende u,
En verstaet in ghenen arghe nu,
En minnic niet vore sinen lichame
No dien ic soe gherne name
Als ic dade den baroen;
Maer lieve broeder, ic wille doen
Uwen wille ende u begheren
Al sout mi al miin leven deren;
Want broeder, dat modi verstaen,
Dat die coninc dore mi gedaen
Hevet pine herde swaer
Overmeer dan over .II. jaer.’
Her Heinriic seide: ‘soe radic wel,
Want die coninc sciint niet fel.’
Doe ondertrouden die maget;
Blider liede ghi noit en saget
Dan si waren alle beide;
Int hof was feeste ende bliitheide.
Noch verstaet mi vort, ghi heren,
Dat u god geve vele eren;
Die Limborchere hadde verdient
Dat algader was siin vrient
Wat daer was groet ende clene,
Entie keyserinne rene
Minden, soe dedi hare,
Dat si nie oppenbare
Onderlinge dorsten gewagen,
Want si hem beide ontsaghen;
Maer si peinsden, eer si scieden,
Al waren daer noch alsoe vele lieden
Soude siit hem weten doen.
Nu hort wat die baroen
Echites van Ermenien dede;
Hi nam die conincge van der stede
Alle gader tenen rade,
Ende seide: ‘ghi heren, dor genade,
Nu heeft miin swagher die ridder coene
Gehadt herde vele te doene
In den dienst miere jonfrouwen,
Nu en can ic niet gescouwen
Hoe siit hem geloenen sal;
Si hadde dat keyserike al
Verloren, en haddiit gedaen,
Dat modi herde wel verstaen.
Wat eren sal siere hem vore doen?’
Van Salensen die baroen
Seide: ‘here, bi der trouwen miin,
Wout doen die keyserinne fiin,
Ic riede hare wel dat sine name,
Want hi es scone ende bequame
Entie vroemste die men vint
Of in erterike kint,
Riediit oec alle, ic riedt hare.’
Doe gingen si vragen wats haer wille ware.
Doe gingen si ter keyserinnen
Daer si was in hare camere binnen;
Si groetense sonder beide.
Van Salensen die coninc seide:
‘Vrouwe wi siin hier alle nu
Met enen rade comen totu,
Dat wi u ere gherne saghen;
Vrouwe nu comen wi u vragen,
Hier es her Heinriic die Limborchghere,
Die u dicken met groten ghere
Gedient heeft ende gestaen in staden,
Daer ghi sere waert verladen;
Nu berecht ons, vrouwe fine,
Wat ghi den ridder vore sine pine
Selt gheven dat u eerlec si?’
Doe seide die coninc vri:
‘Vrouwe opdat u mach behagen,
Soe siin wi over een gedragen
Dat wi begheren, waert u bequame,
Dat hi u tenen wive name.’
Die keyserinne die dit verstoet,
Seide: ‘ghi heren, wat ghi doet
Ende ghi mi dorret raden wale,
Dat sal ic doen altemale.’
Si seiden, si rieden wale dat.
Doe ontboden si van daer hi sat
Her Heinriic den ridder fiin,
Ende sprac jegen die suster siin,
Die haesteliic ten heren quam
Ende siin suster die maghet lofsam.
Van Salencen die coninc
Anesprac dus den jongelinc:
‘Here, seiti, verstaet in goede al
Dat ic u nu seggen sal
Van mieren vrouwen wegen der keyserinnen,
Ende van alder heren die siin hier binnen.
Si hevet raet dat si u lone
Eerlec uwen dienst ende scone,
Want ghi hebbes wel verdient;
Oec siin sonderlinge u vrient
Alle die heren die hier siin,
Al hebbense mire jonfrouwen fiin
Geraden, here, dat si u trouwe;
Ende oec soe es miin jonfrouwe
Worden te rade wale,
Dat si u make altemale
Here van haren lande ende voget,
Dat ghi gherne doen moget,
Want ghi met hare sekerlike
Behuut al dat Griexe rike.’
Miin her Heinriic die Limborchghere,
Die altoes hadde wille ende ghere
Ende sine minne ane die keyserinne,
Antwerde met enen bliden sinne:
‘Derre doget ende derre eren
Moet u god lonen, ghi heren,
Die ghi mi hier biedt ter stede,
Ende oec miere jonfrouwen mede;
Want waric werdich sekerlike
Te trouwen die jonfrouwe rike,
So nes dinc in desen dage
Die ic eer dade of saghe;
Ende bidi ic niet wert en si
Te trouwen die keyserinne vri,
Soe seldise vele bat
Hoecheliic bestaden tere andre stad.’
Die coninc seide: ‘doet in den name ons heren.’
Die ridder seide: ‘derre eren
Lonu god van hemelrike.
Ic salt anegaen blidelike.’
Den bisscop men ontboet doe,
Diese ondertroude doe.
Daer was feeste ende bliscep mede;
Stappans men daer sprake dede
Om Colosus ende Prassiis,
Beide die conincge wiis,
Dat elc sine jonfrouwe
Mede doe ondertrouwe;
Want alse die .XIIII. nacht waren uut
Troude elc sine bruut,
Die alle ter kerken gingen tsam[en];
Die .VII. brude die daer quamen,
Ende .VII. conincghe mede,
Diese trouden daer ter stede.
Van Limborch die hertoghe rike
Ende siin volc ghemeenlike
Hebben soe lange gereden
Dat si waren Tuscanen leden,
Ende alle die lande, geloeft mi dat,
Dat si quamen tAthenen in de stad,
Daer hare noch Nichia die gravinne
Bereide met enen bliden sinne
Te varne ter brulocht wert,
Daer si sere te wesen beghert.
Doe seide men hare dat in de stad
Ware comen een hertoge; doe dat
Vernam, doe vragesi wie hi ware:
Doe seide men hare oppenbare
Dat van Limborch die hertoge si.
Die vrouwe seide: ‘geloeves mi,
Soe eist jonfrouwe Mergrieten vader;
Varen wi darwert alle gader
Ende ontfane blidelike,
Want hi es edel ende rike.’
Te hem wert gereiden si saen,
Enten hertoge was laten verstaen
Alle die brulochte twaren
Die te Constantinople waren,
Ende van sinen kindren mede;
Dies hi hadde grote bliithede,
Soe dede oec die hertoghinne.
Mettien soe quam een bode daer inne,
Die hem seide datten quame sien
Die gravinne, ende mettien
Es si in sine herberge comen.
Alse die hertoghe heeft vernomen
Entie hertoginne rike,
Ontfingen sise blidelike;
Daer was geseit vele hovessceiden.
Wat holpt dat wiit al verseiden?
Si bereiden hare vaert
Ende voeren ter brulocht waert,
Ende quamen daer met groter vroude,
Op dien dach dat men soude
Trouwen, doe quam niemare
Mergrieten dat comen ware
Hare vader ende haer moeder beide
Met veel groter weerdicheide,
Entie gravinne van Athenen.
Ic wane nie liede blider en scenen
Dan her Heinriic ende siin suster was.
Maer alsi quamen, geloeft mi das,
Int hof ende si hare kinder sagen,
En mochtu gheen man ghewagen,
Daer was die feeste groet.
Wat waendi hoe die moeder scoet
Te Margrieten, alsise sach.
Al lasic u al desen dach,
Inne constu vertellen niet
Die grote feeste die daer gesciet.
Men troude die brude altemale,
Ende daerna dede men in die sale.
Si vermaenden hoe elc hadde gevaren
Van den conincghen die daer waren,
Ende oec seiden si wel te voren
Dat Mergriete was verloren,
Dat god bi miraclen dede;
Want wie soude selc vromicheide
Hebben iewerinc gelesen,
Hadde Margriete qualiic ghewesen?
Groet was die feeste, dats waer,
Entie bliscep die was daer,
Die .XL. dage durde al wt;
Doe nam elc sine bruut.
Heinriic ende siin vader mede
Bleven te Constantinople in de stede
Ende siin moeder die hertoghinne;
Daer waren si met vrouden inne
Tote dat si beide storven daer,
Ende vor den hoghen outaer
Ende in sente Sophien kerke begraven,
Ende in ene scone tomme si beide laghen,
Die men noch dageliics daer siet.
Dies mi en wille geloeven niet,
Hi ga daer ende besies wale,
Hi vindet waer altemale.
Ende Mergriete die jonfrouwe
Die Echites bleef getrouwe,
Bleef conincginne al haer leven.
Hier willic van hem begheven
Ende miins ghedichts een ende maken.
God moet mi alle die saken
Vergheven, die ic tenegher stede
Iewerinx jeghen hem mesdede,
Ende moet mi in siin hemelrike
Met hem trecken euwelike,
Ende u allen met te samen.
Nu segt allegader amen. Amen.
Die dichten woude, nu volcht hier na
Hoe Rioen van Amasonia
Elionetten tenen wive nam,
Ende hoe van Byhem die edel man
Ghecreech Pasca die vrouwe fiin,
Daer noch die Beyeren ave siin,
Ende Maurus die sine mede,
Daer hi vele pine omme dede
Ende met crachte ontfoerde den vader.
Nu late ons god allegader
Op erterike alsoe leven
Dat wi hem ene goede ziele gheven
Moeten eer wi sterven.
Nu segt amen anderwerven. Amen.
Nu es Heinriic die dit maecte,
Ende soe hi best conste geraecte,
Siere pinen af, soe es hi blide;
Die hi begonste in dien tide
Dat men screef ons heren jaer
.IIIIc., dat es waer,
.XX. men ende .XL. ghehent,
Alse men den daet gescreven vent
Van der geborten ons heren,
Die Maria drouch met eren,
.XVIII. hondert jaer ende .XVII.
God hoede ons van messcrene!
Op sente Sebastiaens dach
Die doe op enen vridach gelach,
Wel omtrent te homestide.
Nu make god ons allen blide
Ende geve ons allen pays ende verde!
Nu segt amen, dat es terde.
Amen.