De roman van Heinric en Margriete van Limborch

[p. 77]

VII

Wij hoorden dat Heinric en Echites op weg naar Konstantinopel waren. De stad werd belegerd door sultan Karados, die met een groot aantal oosterse koningen ook zijn broeder, de boven alle anderen uitmuntende Demophon van Soloferne bij zich had. Toen ze in 't land kwamen vernamen de twee vrienden dat de keizer zwaar in zijn zij gewond was en zij haastten zich des te meer om hem te hulp te komen.

De dag tevoren had de Sultan zijn ongenoegen geuit over de lange duur van het beleg en er was besloten 's morgens vroeg een beslissende aanval te doen. De bezetting weerde zich dapper; maar

[p. 78]

had het hard te verantwoorden. De gewonde keizer betreurde zijn machteloosheid en bij hem waren Margriete en zijn dochter Eusebia die haar lot beklaagde, omdat wegens haar de oorlog begonnen was. Temidden van die strijd en terwijl de heidenen in 't voordeel waren, kwamen Heinric en Echites. De eerste sloeg koning Gaspar, de tweede koning Faustus neer. Daarna dreven ze 't leger terug, vervolgden het en begaven zich ten slotte in de stad. Dit bericht werd de keizer meegedeeld, en de bode vertelde dat de ene ridder als wapenkreet Limborch riep en de andere een wapenrusting droeg van zilver met een leeuw van keel. Dit hoorde Margriete en ze zei: dat is Echites, en wie de eerste is denk ik ook dat ik weet. Wie dan? vroeg de keizer. Ik hoop, heer, zei ze - dat het mijn broeder is. Toen kwamen dan ook die ridders en knielden voor de keizer, maar Echites, die Margriete zag liep dadelijk op haar toe, kuste haar de mond en zei: de hertog uw vader, en uw moeder groeten u, en die daar is uw broeder, de dapperste die ooit zwaard droeg. Toen ging ze tot Heinric, omhelsde hem en zei: God zij geloofd dat ik u zie, want liever man zag ik nooit, 't zij dan de hertog mijn vader. Broeder, sedert wij in Limborch op de jacht gingen heb ik veel verdriet gehad.

Zij weenden van vreugde, en vreugde was er in de stad toen men hoorde wie er gekomen waren.

[p. 79]

Vreugde voelde ook de keizer, maar door de heftige aandoening brak opnieuw zijn wond open, zodat hij stierf. Blijdschap en smart waren daar toen tezamen. Eusebia kreet en weende. Ze vreesde dat ze nu ook haar land verliezen zou en wist niet wie haar helpen mocht.

Maar Margriete wees haar op de twee ridders en toen de keizer begraven was, ontbood ze haar edelen en vroeg hun raad. Die wezen als hoofd, en voogd over het land, Echites aan. Maar Echites trad bescheiden terug achter Heinric en hoewel die zich verzette, moest hij zich gewonnen geven. Hij bepaalde dadelijk dat hijzelf en Echites benevens driehonderd man de volgende morgen een uitval zouden doen, terwijl de koning van Salermo en de graaf van Crifdore met hun volk zich bij de poort gereed hielden om hem bijtestaan. Dit gebeurde en nu had er die dag een hevige strijd plaats, waarin aanstonds twee heidense koningen vielen. Maar met Demophon in gevecht kon Heinric deze niet overwinnen en de koning van Salence trok uit om hem bij te staan. Ook Echites streed daarop met Demophon. Maar de troepen van Salence scheidden hen. Ook de andere partij kreeg hulp en wel van twee koningen, die van de Maccabeeuwen en die van de woestijn en zij streden met het volk van Salence, terwijl Heinric opnieuw het gevecht met Demophon begon. Hij stak hem de helm af, maar toen viel de koning van Egypte

[p. 80]

Heinric aan en hoewel deze die koning de schedel kloofde, kreeg hij het ook te stellen met de Maccabeeuwse koning en toen die gedood was met zulk een groot leger dat hij haast onder raakte. Echites ontzette hem. Hij doodde eerst de koning van Arcadië, toen die van de woestijn en, daar de avond viel, kon het leger, dat schade geleden had, maar veel grotere schade had toegevoegd, veilig in de stad terugtrekken.

De Sultan was ongeduldiger dan ooit. Hij en de zijnen besloten daarom tot een tweevoudige aanval. Hijzelf met zijn koningen zou tegen de ene, Demophon met de zijnen tegen de andere poort optrekken.

Heinric wachtte af, tot de aanval begonnen was. Toen zond hij Echites met de graaf van Crifdore tegen Demophon. Aan de andere zijde, tegen de Sultan zond hij de koning van Salence. Van weerszijden werd er gestreden, en de troepen van Salence leden het meest, zodat Heinric zelf hun te hulp kwam. Hij doodde de koning van de Dode Zee, en twee ammeralen, en de koning van de Nijl.

Tegelijkertijd evenwel had Echites het moeielijk tegen Demophon. Telkens waren ze handgemeen, telkens werden ze weer gescheiden. Tot, op het moeielijkste ogenblik, plotseling Echites' vader, de oude graaf van Athene, met verse troepen op het veld verscheen. Dit was een forse strijder. Hij gaf

[p. 81]

zijn zoon geen antwoord toen die hem groette, maar ging voort met vechten. En toen Echites vol bewondering staan bleef, om te zien naar zijn slagen, zei hij: Zoon, vecht je niet? wat doe je dan hier? God sta me bij, dacht Echites, kon ik een weinig gelijken op mijn vader, dan was ik een dappere. Men prijst mij, maar ik zie dat ik het bij hem niet haal. Laat ik mijn best doen hem gelijk te komen. En met die woorden hief hij zijn zwaard op en hieuw de koning van Orient, die juist aankwam, van de schouder af doormidden. Dat zag zijn vader, en zei: die slag zij gezegend; nu weet ik dat je Echites, mijn lieve zoon zijt. Maar ga voort, het is hier nodig. Weer stiet hij op Demophon en nu, werkelijk, wierp hij hem uit de zadel. Maar Demophon stond op en sloeg hem op zijn helm. Die slag en nieuwe vijanden drongen hem achteruit. Onderwijl vocht de oude graaf met de koning van Costirin. Hij greep hem in zijn armen en droeg hem in stad.

Middelerwijl had Heinric de koning van Perzië gedood en daarna een gevecht gehad met de Sultan zelf. Dit is je einde, had die gezegd. Maar Heinric antwoordde: een gedreigd man leeft wel dertig jaar, en sloeg hem de arm af. Dit was het sein tot een aanval op Heinric door verschillende vorsten. Wie schoot hem te hulp? Jonet, de schildknaap van Evax. Hij was hier en zou de koning van Indië gedood hebben, als niet de koning van Sinaï

[p. 82]

het hem belet had. Nu kon hij hem alleen een been afslaan.

De Sultan was aan 't eind van die dag wanhopend. Hij had zijn arm verloren en twintig koningen. Hij vloekte Mahomet. Dat bezorgde hem een verwijt van de koning van Sinaï, die hem deed inzien dat hijzelf, het hoofd van het heidendom, lang niet al zijn troepen had meegenomen. Mahomet kon men niet aansprakelijk stellen zolang men zelf maar een deel van zijn krachten inzette. Hij stelde daarom voor een wapenstilstand van een maand te vragen en gedurende die tijd nieuwe koningen opteroepen.

Demophon met gevolg ging naar de stad en deed Heinric het voorstel. Hij werd hoffelijk ontvangen en de bepalingen van het verdrag - vrije in- en uitgang voor de inwoners - werden vastgesteld.

Terwijl zij daarover spraken kwamen twee boden uit Armenië met bericht dat de koning gestorven was en Echites als zijn opvolger daarheen moest reizen. Op zijn bezwaar, antwoordden ze dat hij de reis niet kon uitstellen omdat anders de vijand van Armenië, de koning van Mombrant hem vóór zou zijn.

Nu was goede raad duur, want binnen één maand kon Echites niet naar Armenië gaan, daar misschien moeten oorlogvoeren en dan weer terugkomen. Heinric ried hem rustig te vertrekken: de

[p. 83]

stad zou wel beschermd blijven. Maar Demophon, die toehoorde, opperde de mogelijkheid dat de wapenstilstand niet voor één, maar zes maanden zou worden aangegaan. Toen dit besloten was, bleef Demophon, die de vriendschap van allen gewonnen had, de nacht over en zond aan de Sultan bericht dat de overeenkomst gesloten was.

Aan tafel zat Demophon naast Esione, de dochter van de koning van Salence. Hij was haar buitengewoon genegen, en zij hem ook. Of liever: zij zou het zijn, als hij een Christen was. Klaarblijkelijk vond Demophon dit bezwaar niet onoverkomelijk.

Na tafel werd nog een punt besproken. De ridders zouden misschien in Armenië worden opgehouden. De wapenstilstand zou juist kunnen eindigen, terwijl zij nog niet waren teruggekeerd. Ik zal u zeggen, wat we doen moeten, zei Demophon, wij bepalen het begin van de vijandelijkheden op een maand na hun terugkeer, en verlangen de heren het, dan reis ik zelf met hen mee.

Dit was een kostelijke oplossing. Demophon ging tot zijn broeder terug, maar voegde zich de volgende morgen met vijfhonderd ruiters bij de Christenen. Echites kon niet laten te zeggen hoezeer zij hem lief hadden. En wij zouden u nog meer liefhebben, zei hij, als ge onze doop ontvingt. Wel, zei Demophon, er is al veel gebeurd en wie weet wat nog gebeuren kan.