Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[990] Hecate

Overlevering

M^1	Eerste manuscript D^1, H-95.
M^2	Tweede manuscript D^1, H-96.
M^3	Tweede typoscript, kopij D^1, H-97.
M^4	Derde typoscript D^1, collectie Ministerie van ok&w, H-102.
M^5	Doorslag van M^4, kopij T, H-104.
P^1	Proef T, H-106.
T	De gids 120.1 (januari 1957), p. 13.
P^2	Eerste proef D^1, H-107.
P^3	Tweede proef D^1, H-108.
D^1	Spel van de wilde jacht, p. 36.
M^6	Kopij D^2, H-112.
D^2	Cryptogamen 4, p. 198.
M^7	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 891.

Datering

Vóór 30 november 1956

[p. 1183]

Leestekst

M² b

Ontwikkelingsgang

In M¹ schreef Achterberg eerst r. (1)-(8) van dit gedicht; deze regels haalde hij vervolgens gezamenlijk door (M¹ I). Eronder begon hij opnieuw en schreef in eerste instantie door tot en met r. (15) (M¹ II). Aan dit tekstgedeelte voegde Achterberg één regel toe (M¹ II d, r. (14)), die hij vervolgens toch weer schrapte. Een andere nieuwe regel (M¹ III, r. (11)) handhaafde hij wel, ten koste van de oorspronkelijke r. (12). Dit gedeelte wordt afzonderlijk gepresenteerd (M¹ II/III, r. (1)-(15)(16)). Tenslotte hernam Achterberg nog verschillende keren r. (1)-(2). Deze wijzigingen (M¹ IV/VI) worden tezamen met de verdere tekstontwikkeling in M²-D³ gepresenteerd.

Varianten en correcties

M¹ a-k potlood

M² a-b potlood, c bl ballpoint (aangebracht ná M³)

Titel	M^1		[ontbreekt]
	M^2-D^3		Hecate
			M^1 I, r. (1)-(8):

(1)

M^1 I

a

De stilte staat over zichzelf versteld

(2)

M^1 I

a

gij zijt

[

◦

]

alle

[

◦

]

bij opgeteld^+

b

[

]

er

bij

[

]

{[

◦

]}^+

b

[

]

{op}

[

]

[2

]^+

b

[

]

[bij]

[

]

[

]

b

[

]

{integraal}

[bij opgeteld]

b

[

]

{in 't geheel}

[

]

[? door M^1 I b, r. (1) in 't geheel, integraal en alle]

(3)	M^1 I	a	de viersprong		in het bos	kijkt naar u uit
		b	[	]	{onderweg}	[	]
			[? door M^1 I a, r. (3) onderweg en in het bos]

(4)

M^1 I

a

en neemt

[

◦

]

besluit

b

[

]

van boom tot boom

[

◦

]

[

]^+

b

[

]

een kort

[

]

[? door M^1 I a, r. (4) neemt;? door besluit]

(4/5)

M^1 I

a

[strofewit]

(5)

M^1 I

a

Ik ben de vreemdeling die niet meer geldt^+

(6)	M^1 I	a	[	◦		]	wegwijzer [ ◦ ] meldt
		b	Nu Hecate			haar vonnis heeft geveld
		b	[		]	[h]et		[	]
		b	{Waaromtrent Hecate het vonnis velt}
			[? door M^1 I a, r. (6) wegwijzer;? na meldt]

+ [? na de regel]

+ [? door er]

+ [? door op]

+ [?? door boom tot boom]

+ [? voor de regel]

[p. 1184]

[990] ‘Hecate’, M¹ (collectie nlmd)

[p. 1185]

(7)	M^1 I	b	In elke richting		word	ik aangeduid
		b	[	]	blijf	[	]

(8)	M^1 I	b	waarbij	[	◦	]	het verderfluit
		b	{terwijl}	de tureluur			[	]^+
			[M^1 I, r. (1)-(8) werden tezamen doorgehaald]
			M^1 II/III, r. (1)-(15)(16):

(1)	M^1 II	c	Vertelling	heeft zich om u heen gesteld.
		d	Legende	[	]
		d	{Verdichting}	[	]^+
		d	[Vertelling]	[	]

(2)	M^1 II	c	Gij		zijt	er		integraal	bij opgeteld.
		d	[	]	{werd}	[	]	{mondeling}	[	]
			[? door M^1 II d, r. (2) mondeling en integraal]

(3)	M^1 II	c	De viersprong onderweg kijkt		naar me uit
		d	[	]	{recht voor[uit]}
		d	[	]	{mijn kant [uit]}
		d	[	]	[recht vooruit]
			[? door M^1 II, r. (3) mijn kant, recht voor en naar me]

(4)

M^1 II

c

en neemt van boom tot boom een kort besluit.

(4/5)

M^1 II

c

[strofewit]

(5)	M^1 II	c	Nu Hecate		haar vonnis heeft geveld
		d	[	]	zich		hier	heeft opgesteld
		d	[			]	daar	[	]

(6)	M^1 II	c	ben ik de		onbekende		wie het	geldt,
		d	[			]	voor wie	[	]
		d	[	]	{outcast}		[		]
		d	[	]	{buitenstaander}		[		]
		d	[	]	{outsider}		[		]
		d	[	]	[onbekende]		[		]
		d	[	]	{outsider}		[		]
		d	[	]	[onbekende]		[		]
			[M^1 II d, r. (6) outsider, buitenstaander en outcast werden tezamen doorgehaald]

(7)

M^1 II

c

wat op de paddestoelen staat vermeld.

(8)	M^1 II	c	Naar		elke		richting	wijst een woord mij uit
		d	{In}		[				]
		d	[2	]	[	]	windstreek	[	]
		d	Met dikke pijlen					[	]

+ [? door tureluur]

+ [? door Verdichting]

[p. 1186]

(9)	M^1 II	c	terwijl	het cijfer de afstand beduidt
		d	waarbij	[	]

(10)

M^1 II

c

in kilometers

tussen

waar

en hier.

d

[

]

{d[aar]}

[

]^+

d

[

]

naar

het vagevuur.

d

[

]

tot

[

]

d

[

]

[

◦

]

de

natuur.

e

[

]

buiten

[

]

e

[

]

tot aan

de

[

]

(11)	M^1 II	c	Ik zal		omstreeks			het middernachtlijk uur,
		d	[	]	{[om]trent}			[			]
		d	[	]	vannacht, precies om twaalf uur
		d	[	]	[om][trent]			[het middernachtlijk uur,]
	III	f	worden de wilgen[?]						overal taboe.^+
		f	{de bossen worden}						[	]
		f	[worden de				wilgen[?]]		[	]
		f	[			]	bossen		[	]
		f	[de bossen]				[worden]		[	]
			[M^1 III, r. (11) werd met een pijl ingevoegd]

(12)	M^1 II	c	als ik terugkeer uit het niemandsland
		d	{^onder het prevelen}	[	◦	]
	III	f	[Ik zal [om]trent het middernachtlijk uur,]^+

(13)	M^1 II	c	het offer	brengen van een		wit	konijn.
		d	[		]	{vet}	[	]
		d	[		]	[wi]ld	[	]
		e	[t] zoen[offer]	[				]^+
			[In fase d voegde Achterberg de volgende regel toe, maar haalde deze in fase e weer door:]

(14)	M^1 II	d	(die vreten toch de boel maar op bij mijn)
		e	[doorgehaald]

(14)	M^1 II	c	Misschien zal de		Godin	ons gunstig zijn
(15)		d	[	]	g[odin]	[	]
(14)		e	[				]

(15)	M^1 II	c	en komt ge op me		af	van elke kant.
(16)		d	[	]	toe	[	]
(15)		e	[				]
		e	{en gaven we elkaar opnieuw de hand}
		f	[en komt ge] van vier kanten op me toe
			[? door M^1 II e, r. (15) opnieuw;? na de regel]

+ [? door d en waar]

+ [of: wegen]

+ [= M¹ II, (11)]

+ [lees: 't]

[p. 1187]

M^1 IV/VI-D^3, r. 1-15:

1

M^1 IV

g

De

[

◦

]

heeft zich om u heen gesteld

V

h

{Legende legt zich over bos en veld}^+

i

{De nevel legt zich over bos en veld}

VI

j

{Een blauwe nevel hangt

over

het veld}

j

{[

]

boven

[

]}

j

{[

]

ligt

[

]}

k

[Een] witte [nevel]

[2

]

[boven het veld]

M^2-D^3

|

|

hangt

|

|.

2

M^1 IV

g

Gij

wordt

bij

[

◦

]

meegeteld^+

V

h

{Gij wordt

bij de legende opgeteld}

i

[2

]

{werd}

[2

]

VI

j

{Gij werd bij de legende opgeteld.}

j

{[

]

mee[geteld.]}

k

[Gij]

[w]e[rd]

[bij]

de sylphiden [meegeteld]^+

k

[

]

het

[sylphiden]volk [geteld]

k

[

]

[sylphiden]heir

[

].

M^2-D^3

't Sylphidenheir is met u heengesneld.

[? na M^1 V i, r. 1-2 en na M^1 VI, r. 1-2; het laatste vraagteken werd in fase k geschrapt, de overige vraagtekens na de alternatieve regels 1-2 werden, eveneens in fase k, tegelijkertijd met die regels doorgehaald;? door M^1 VI k, r. 2 sylphiden]

3	M^1	k	[De viersprong onderweg kijkt recht vooruit]^+
	M^2-D^3		|	|

4	M^1	k	[en neemt van boom tot boom een kort besluit.]^+
	M^2-D^3		|	|

4/5

M^1-D^3

[strofewit]

5	M^1	k	[Nu Hecate zich daar heeft opgesteld]^+
	M^2-D^3		|	|,

6	M^1	k	[ben ik de		onbekende	voor wie geldt	,]^+
	M^2-D^3		|	|	ongewijde	|	|◦

7	M^1	k	[wat op de paddestoelen staat vermeld.]^+
	M^2-D^3		|	|

8

M^1

k

[Met

dikke pijlen

wijst een

woord

mij

uit]^+

M^2

a

|

|

zwarte runen

|

|

me

|

|,

b

[

]

pijl

[

]

b

[

]

[woord]

[

]

M^3

|

|

M^2

c

[

]

pijl

[

]

M^4-D^3

|

|

+ [? na de regel]

+ [? door mee]

+ [= M¹ IV, 1]

+ [= M¹ II, (3)]

+ [= M¹ II, (4)]

+ [= M¹ II, (5)]

+ [= M¹ II, (6)]

+ [= M¹ II, (7)]

+ [= M¹ II, (8)]

[p. 1188]

9	M^1	k	[waarbij		het cijfer de afstand beduidt]^+
	M^2-D^3		|	|	't getal de kilometers duidt

10	M^1	k	[in kilometers tot aan	de natuur.]^+
	M^2-D^3		van de bancirkelslag in	|	|

10/11	M^1		[geen strofewit]
	M^2	a	[strofewit]
		b	[geen strofewit]
	M^3-D^3		|	|

11	M^1	k	[de	bossen worden overal taboe.]^+
	M^2-D^3		De	|	|

11/12	M^1	k	[geen strofewit]
	M^2	a	|	|
		b	[strofewit]
	M^3-D^3		|	|

12	M^1	k	[Ik zal [om]trent het middernachtlijk uur,]^+
	M^2-D^3		Ik overweeg, haar in het geestenuur

13	M^1	k	[[']t zoenoffer	brengen van een wild konijn.]^+
	M^2-D^3		't offer te	|	|

14	M^1	k	[Misschien zal de godin ons gunstig zijn]^+
	M^2-D^3		|	|

15	M^1	k	[en komt ge van vier kanten op me toe]^+
	M^2-D^3		|	|.

+ [= M II, (9)]

+ [= M¹ II, (10)]

+ [= M¹ III, (11)]

+ [= M¹ III, (12)]

+ [= M¹ II, (13)]

+ [= M¹ II, (14)]

+ [= M¹ II, (15)]

Commentaar

^1	Zie [966] ‘Nebo’, noot 2.