Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[967] Draaiboek

Overlevering

M^1	Manuscript, H-92.
M^2	Eerste typoscript D^1, H-93.
T	Maatstaf 3 (december 1955), p. 685.
M^3	Tweede typoscript, kopij D^1, H-116.
M^4	Derde typoscript D^1, collectie Ministerie van ok&w, H-117.
D^1	Vergeetboek, p. 42.
M^5	Kopij D^2, H-122.
D^2	Verzamelde gedichten, p. 957.

Datering

Vóór december 1955

Leestekst

M¹ c

Ontwikkelingsgang

In M¹ bestaat dit gedicht in de grondlaag (fase a) uit negentien regels. In de daarna aangebrachte veranderingen zijn op grafische gronden twee fasen te onderscheiden (b-c). In fase c schrapte Achterberg ondermeer de laatste regel van het gedicht (r. (19)), zodat de uiteindelijke versie in M¹ uit achttien regels bestaat.

In M²-T is het gedicht op een aantal plaatsen gewijzigd en met vier regels uitgebreid (r. (19)-(22)). Na de publicatie in T heeft Achterberg in M² nog enkele veranderingen aangebracht; de versie M³-D², tenslotte, wijkt ook hier weer van af.

[p. 1109]

Varianten en correcties

M¹ a-c potlood

M² a typemachine, b-c potlood (aangebracht ná T)

Titel	M^1	a	[ontbreekt]
		b	Cartoon
		b	[Cartoon]s
		b	Draaiboek
	M^2-D^2		|	|

1

M^1-D^2

Uit verre aanvang met u,

2	M^1-T		het lichaam gebleven geluk,
	M^3-D^2		voor het blote oog nog een stip,

3	M^1	a	komen	nog af en toe,
		b	{[kom]t}	[	]^+
		c	[komen]	tot heden [toe,]
	M^2-D^2		|		|

4	M^1-T		hartkloppend stuk voor stuk,
	M^3-D^2		hun hartklop tegen mijn rib,

5	M^1	a	een rij	herbelevingen aan
		c	[rij]en	[	]
		c	strips	[	]
	M^2-D^2		concretiseringen aan

6	M^1		en ik voel een		bundel zoeklicht
	M^2-D^2		|	|	kabelbericht

7	M^1	a	door mijn huidige bloed				heenslaan
		c	[			]	[heen]g[aan]
	M^2	a	door mijn biografie		heengaan
	T		|	|	heen gaan
	M^2	b	[	]	[heen gaan]
	M^3-D^2		|					|

8	M^1	a	naar dit		[ ◦ ]	evenwicht
		c	[	]	oud	ogenblik,
	M^2-D^2		|	|	laat	|	|

9

M^1-D^2

dat uit zijn lood wil slaan.

9/10	M^1-T		[geen strofewit]
	M^3-D^2		[strofewit]

10	M^1	a	Een vergeten	vuur		steekt aan
		b	[		]	breekt b[aan]
	M^2-T		|				|
	M^3-D^2		Als een lopend	|			|

+ [? voor de t van [kom]t]

[p. 1110]

11	M^1	a	zijn	vlijmende jubelschrik.
		b	in	[	]
	M^2-T		|		|
	M^3-D^2		een	|	|

12	M^1	a	Het komt er misschien		op[?] aan[?]
		b	[	]	op aan	,
		b	[			]◦
		c	[	]	nog [op aan]
	M^2-D^2		|				|

13	M^1	a	bij deze		[	◦	]	dat ik
		b	[	]	ontbranding,			[	],
		b	[	]	{[ont]steking[,]}			[	]^+
		b	[	]	[ontsteking,]			[	]
	M^2-D^2		|						|

14	M^1	a	ondanks afstand en ouderdom
		b	[	],
	M^2-D^2		|	|

15

M^1-D^2

mij met u kan blijven verstaan

16

M^1-D^2

achter de feiten om.

16/17	M^1-T		[geen strofewit]
	M^3-D^2		[strofewit]

17	M^1	a	Doch misschien is het		maar een				strip
		b	[					]	tic
	M^2-T		|					|	strip
	M^2	b	[	]	louter		'n		[strip]
	M^3-D^2		|			|	een		|	|

18	M^1	a	van		de ziel. Een beeldroman.
		b	[	]	't	geheugen, e[en] [beeldroman.]
	M^2-T		|		|	verleden,	|	|,
	M^2	b	grijs			[		];
	M^3-D^2		introjectie, een beeldroman;

(19)	^M^1	a	En van de tijd een tic^+
		c	[doorgehaald]
	M^2-D^2		van 't geheugen een speels cartoon
			[Hier eindigt M^1]
			M^2-D^2, r. (20-23):

(20)

M^2-D^2

of mnemotechnisch een tic,

+ [? door [ont]steking en ontbranding]

+ [? door de regel]

[p. 1111]

(21)	M^2-D^2		waar niets is tegen te doen.
(22)	M^2-D^2		De droom houdt zijn grote mond dicht.

Commentaar

^1	Dit gedicht werd, samen met [968] ‘Depersonalisatie’ en de nieuwe versie van [848] ‘Vrijgezel’ (‘Kaïn’), gepubliceerd in de december-aflevering van Maatstaf. Achterberg heeft de gedichten gestuurd nadat hij twee andere gedichten, [965] ‘Tabor’ en [966] ‘Nebo’, had teruggevraagd. Zie [965] ‘Tabor’, noot 1 en verder § 44.4.3.
^2	Zie [930] ‘Deïsme’, noot 3.
^3	Dit gedicht is vertaald in het Engels door M. O'Loughlin.
^4	Literatuur over het gedicht: Kruithof, J., ‘Achterberg.’